1. ?Wanem ya paradaes long saed blong spirit, mo yumi mas gat strong tingting blong mekem wanem?

 TEDE, i gat wan paradaes long wol ya, we i fulap long plante milian man we oli stap mekem ol gudfala samting, mo oli stap long pis. Olgeta we oli stap finis long paradaes ya, oli gat strong tingting blong no lego. Mo tu, oli wantem se plante moa man oli kam insaed long paradaes ya. ?Be paradaes ya hem i wanem? !Hemia paradaes long saed blong spirit! a

2. ?Wanem i mekem se paradaes ya long saed blong spirit i gud tumas?

² I gud tumas we Jehova i wokem wan paradaes olsem blong ol man blong hem oli save stap long hem, we oli joen gud mo oli gat pis, nating se oli laef long rabis wol ya blong Setan we i denja, mo ol man oli no laeklaekem olgeta. (1 Jon 5:19; Rev. 12:12) God i luksave se wol ya i stap spolem ol man, be hem i mekem ol man blong hem oli harem se oli sef, nao oli save gohed blong wosipim hem we oli glad. Baebol i tokbaot paradaes ya long saed blong spirit, se hem i olsem wan ples we man i save go ‘haed’ long hem, mo i olsem wan “garen we i gat fulap wota long hem.” (Aes. 4:6; 58:11) Wetem help blong Jehova, olgeta we oli stap long paradaes ya oli glad mo oli harem se oli sef, nating se oli laef long ol las dei ya we i had tumas.—Aes. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. ?Olsem wanem ol tok blong Aesea japta 65 i kamtru bifo?

³ Jehova i yusum profet Aesea blong tokbaot se laef blong olgeta we bambae oli stap long paradaes ya long saed blong spirit i olsem wanem. Yumi save luk samting ya long Aesea japta 65, we i tokbaot olsem wanem samting ya i kamtru long yia 537 B.K.T. Long taem ya, ol man Jiu we oli tanem tingting blong  olgeta, oli kam fri long Babilon mo oli gobak long kantri blong olgeta. Jehova i blesem ol man blong hem, mo i halpem olgeta blong mekem taon ya Jerusalem i kam naes bakegen, mo blong oli bildim bak tempol we i stret ples blong mekem tru wosip long Isrel.—Aes. 51:11; Sek. 8:3.

4. ?Olsem wanem ol tok blong Aesea japta 65 i stap kamtru tede?

⁴ Seken taem we profet tok blong Aesea i kamtru, hemia long 1919 K.T., taem ol man blong Jehova oli kam fri long Bigfala Babilon. Biaen, paradaes long saed blong spirit i stat blong kasem olgeta ples long wol. Ol man we oli gat strong tingting blong talemaot Kingdom, oli stanemap plante kongregesen mo plante gudfala samting i kamaot from. Ol man mo woman we bifo oli gat ol fasin we i raf, naoia oli “werem niufala fasin we God i wokem folem wil blong hem.” (Efes. 4:24) I tru se plante blesing we Aesea i tokbaot, bambae oli kamtru long niufala wol long fiuja. Be naoia we yumi stap long paradaes ya long saed blong spirit, yumi stap harem gud finis long plante blesing. Naoia bambae yumi luk olsem wanem paradaes ya long saed blong spirit i mekem i gud long yumi, mo from wanem yumi no mas lego.

?OLGETA WE OLI STAP LONG PARADAES YA OLI HAREM OLSEM WANEM?

5. Folem promes ya long Aesea 65:​13, ?wanem samting we yumi stap harem gud long hem long paradaes ya long saed blong spirit?

⁵ Oli kakae gud mo oli fulap gud. Profet tok blong Aesea i makemaot klia se laef blong olgeta we oli stap insaed long paradaes ya, mo olgeta we oli stap aotsaed long paradaes ya i defren. (Ridim Aesea 65:13.) Jehova i glad nomo blong givim samting we ol man blong hem oli nidim blong oli gohed blong wosipim hem. Hem i givim tabu spirit, Baebol, mo ol buk we i stanap long Baebol, blong yumi save “kakae, . . . dring, . . . [mo] glad.” (Skelem wetem Revelesen 22:17.) Be olgeta we oli stap aotsaed long paradaes ya, oli “hanggri . . . , tosta . . . , [mo ] sem i kilim nogud” olgeta. Olgeta ya oli no save God.—Amos 8:11.

6. ?Joel 2:​21-24 i talem wanem blong tokbaot ol samting we Jehova i givim? ?Mo olsem wanem ol samting ya oli givhan long yumi?

⁶ Long profet tok blong Joel, hem i tokbaot ol samting olsem wit, waen, mo olif oel blong soemaot se Jehova i givim evri samting we yumi nidim, mo hemia i minim tu ol save blong Baebol we oli mekem bilif blong yumi i stap strong. (Joel 2:​21-24) Hem i givim Baebol, ol buk we oli stanap long Baebol, websaet blong yumi, ol miting, ol asembli, mo ol bigfala asembli. Evri dei, yumi stap kasem ol gudfala kakae ya long saed blong spirit, we i mekem yumi harem gud.

7. ?Wanem samting i mekem se ‘hat blong yumi i gud’? (Aesea 65:14)

⁷ Oli glad mo oli harem gud. Ol man blong God “oli glad oli stap singaot” from we oli glad tumas long ol samting we Jehova i mekem blong olgeta. (Ridim Aesea 65:14.) Ol trutok, ol promes blong Baebol, mo strong hop we yumi gat long ransom sakrefaes blong Kraes, i mekem se ‘hat blong yumi i gud.’ !Taem yumi tokbaot ol samting ya wetem ol Kristin brata mo sista blong yumi, hemia i mekem yumi glad tumas!—Sam 34:8; 133:​1-3.

8. ?Wanem tu impoten fasin we ol man we oli stap long paradaes ya long saed blong spirit oli mas gat?

⁸ Ol man blong Jehova oli lavlavem olgeta mo oli joen gud. Mo hemia nao tu impoten fasin we ol man we oli stap long paradaes ya long saed blong spirit oli mas gat. Tufala fasin ya i “joenem ol man oli kam wan,” mo hemia i mekem yumi tingbaot se long niufala wol, ol man blong Jehova bambae oli lavlavem olgeta mo oli joen gud moa i bitim tede. (Kol. 3:14) Wan sista i tokbaot samting we hem i makem long ol  man blong Jehova, long faswan taem we hem i mitim olgeta. Hem i se: “Mi no bin save wanem we mi mas mekem blong stap glad long laef blong mi, mo long famle blong mi tu. Faswan taem we mi luk ol man we oli rili soemaot lav, hemia taem mi stap wetem ol Witnes blong Jehova.” Man we i wantem stap glad mo harem gud, hem i mas kam insaed long paradaes ya long saed blong spirit. Nomata wanem tingting ol man oli gat long saed blong ol man blong Jehova, be olgeta oli gat gudnem long fored blong Jehova, mo oli joen gud bitwin olgeta.—Aes. 65:15.

9. ?Wanem promes i stap long Aesea 65:​16, 17?

⁹ Tingting blong olgeta i kwaet mo oli no wari. Aesea 65:14 i talem se olgeta we oli jusum blong stap aotsaed long paradaes ya, oli stap ‘krae from we hat blong olgeta i soa tumas mo oli stap krae bigwan from we tingting blong olgeta i foldaon olgeta.’ ?Be olsem wanem long ol samting we i mekem ol man blong God oli harem nogud mo oli safa? I no longtaem ol man ‘bambae oli no moa tingbaot ol samting ya mo bambae God i no moa luk, oli haed.’ (Ridim Aesea 65:​16, 17.) Jehova bambae i tekemaot olgeta problem blong yumi, mo sloslo bambae yumi no moa tingbaot olsem wanem ol problem ya oli mekem yumi harem nogud.

10. ?From wanem yumi talem se i wan blesing blong stap wetem ol Kristin brata mo sista? (Mo tu, yu luk pija.)

¹⁰ Stat naoia, tingting blong yumi i kwaet taem yumi stap long ol Kristin miting blong yumi, from yumi no tingbaot ol samting long rabis wol ya we i save mekem yumi wari. Mo tu, taem yumi soemaot ol frut blong tabu spirit blong God olsem lav, glad, pis, kaen, mo kwaet fasin, yumi stap halpem ol brata mo sista blong oli no wari. (Gal. 5:​22, 23) !Yumi glad tumas from we yumi save joen long oganaesesen blong God! Olgeta we oli gohed blong stap long paradaes ya, bambae oli luk promes blong God long saed blong wan “niufala heven mo wan niufala wol” i kamtru fulwan long fiuja.

11. Folem Aesea 65:​18, 19, ?paradaes long saed blong spirit i mekem yumi harem olsem wanem?

¹¹ Oli gat fasin ya blong talem tangkiu mo oli glad blong toktok. Aesea i eksplenem from wanem yumi mas ‘glad mo harem gud’ insaed long paradaes ya. Jehova nao i wokem paradaes ya. (Ridim Aesea 65:​18, 19.) Taswe, hem i stap yusum yumi blong givhan long ol man, blong oli kamaot long ol oganaesesen blong wol ya we oli no tijim trutok, mo blong oli kam insaed long paradaes ya long saed blong spirit. Yumi glad tumas long ol blesing we yumi stap kasem from we yumi stap long trutok, mo hemia i pulum yumi blong tokbaot ol blesing ya long ol narafala.—Jer. 31:12.

12. ?Promes we i stap long Aesea 65:​20-24 i mekem yu harem olsem wanem mo from wanem?

 ¹² Yumi we yumi stap insaed long paradaes ya, yumi glad tumas long hop we yumi gat mo yumi wantem talem tangkiu long Jehova from. !Traem tingbaot olgeta samting we bambae yumi luk mo mekem long niufala wol! Baebol i promes se: “Bambae i no gat wan bebi . . . we i laef, be blong sam dei nomo, no wan olfala man we i ded be i no finisim gud ol dei blong laef blong hem yet.” Bambae yumi ‘bildim ol haos mo yumi stap long olgeta mo planem ol plantesen blong grep mo kakae ol frut blong olgeta.’ Bambae yumi “no taetem bun blong nating” from we bambae ‘Jehova i blesem yumi.’ Hem i promes se bambae yumi gat wan gudfala laef we i gat mining. Hem i talem se ‘bifo we yumi singaot,’ hem i save finis samting we yumi wanwan i nidim, mo bambae hem i “givim samting we olgeta laef samting oli wantem tumas, nao oli harem gud.”—Aes. 65:​20-24; Sam 145:16.

13. Folem Aesea 65:​25, ?wanem jenis we ol man oli mekem taem oli stat blong wosipim Jehova?

¹³ Oli gat pis mo oli harem se oli sef. Wetem help blong Jehova, plante man we bifo oli man blong kros, giaman, mo faet, oli mekem sam bigfala jenis long laef blong olgeta. (Ridim Aesea 65:25.) Oli traehad blong lego ol nogud fasin blong olgeta. (Rom 12:2; Efes. 4:​22-24) I tru, ol man blong God oli sinman yet, taswe bambae oli gohed yet blong mekem sam mastik. Nating se i olsem, Jehova i pulum “ol defdefren kaen man” oli kam wanples we oli gat pis mo oli joen gud. (Taetas 2:11) !Hemia wan merikel we Jehova nomo i save mekem!

14. ?Olsem wanem laef blong brata ya i soemaot se ol tok blong Aesea 65:25 i tru?

¹⁴ ?I tru se ol man oli save jenisim ol fasin blong olgeta? Traem luk samting we i hapen long wan yangfala. Taem hem i gat 20 yia, hem i go plante taem long kalabus. Hemia from we hem i stap mekem ol doti fasin, stilim ol trak, brekin long ol haos, i laekem blong statem faet, mo i mekem plante narafala rabis fasin. Be long faswan taem we hem i harem trutok mo i stat blong go long ol miting blong ol Witnes blong Jehova, hem i kasem save fulwan from wanem hem i laef. Hemia blong wosipim Jehova long paradaes long saed blong spirit. Taswe afta we hem i baptaes, oltaem hem i tingbaot se ol tok blong Aesea 65:25 oli stret gud long hem. Hem i no moa gat ol fasin olsem wan laeon we i raf, be hem i jenis i kam olsem wan sipsip mo i kam wan man blong mekem pis.

15. ?From wanem yumi wantem givhan long ol narafala blong oli kam insaed long famle blong Jehova? ?Mo yumi mekem samting ya olsem wanem?

¹⁵ Aesea 65:13 i stat wetem toktok ya se: “Hemia samting we Hae Masta Jehova i talem, i se.” Mo vas 25 i finis wetem toktok ya se: “Hemia nao tok blong Jehova.” Hemia i soemaot se oltaem ol promes blong Jehova oli kamtru. (Aes. 55:​10, 11) Paradaes long saed blong spirit i stap finis tede. Jehova i mekem se olgeta man long fulwol we oli wosipim hem, oli joen olsem wan famle nomo. I no gat wan narafala famle olsem long wol. Mo from we yumi stap insaed long famle ya, yumi gat pis mo yumi harem se yumi sef nating se yumi laef long rabis wol ya. (Sam 72:7) From samting ya, yumi wantem givhan long plante moa man blong olgeta tu oli save kam insaed long famle ya blong Jehova. Blong mekem olsem, yumi mas joen plante long wok blong mekem disaepol.—Mat. 28:​19, 20.

?OLSEM WANEM BLONG PULUM OL NARAFALA I KAM LONG PARADAES YA?

16. ?Wanem i pulum ol man blong oli kam insaed long paradaes ya long saed blong spirit?

¹⁶ Yumi wanwan i gat wan impoten wok blong mekem, hemia blong pulum ol man blong oli wantem kam insaed long paradaes ya. Blong mekem olsem, yumi mas folem eksampol blong  Jehova. Hem i no fosem ol man blong oli kam insaed long oganaesesen blong hem, be hem i “pulum” olgeta sloslo i kam long hem. (Jon 6:44; Jer. 31:3) Taem ol man we hat blong olgeta i stret oli lanem se Jehova i gat lav mo plante narafala gudfala fasin, hemia i pulum olgeta blong oli wantem kam klosap long hem. ?Olsem wanem ol gudfala fasin mo wok blong yumi, i save pulum ol man i kam long paradaes ya?

17. ?Olsem wanem yumi save pulum ol man i kam long paradaes ya long saed blong spirit?

¹⁷ Wan rod blong pulum ol narafala i kam insaed long paradaes ya, hemia taem yumi soemaot lav mo yumi kaen long ol Kristin brata mo sista blong yumi. Taem ol niuwan oli kam long ol miting, yumi wantem we oli gat sem tingting olsem ol man ya we oli no bilif, we oli bin joen long ol miting blong ol Kristin long Korin bifo, we oli se: “God i stap wetem yufala.” (1 Kor. 14:​24, 25; Sek. 8:23) Taswe, yumi mas gohed blong folem advaes ya we i se: “Yufala i mas joen gud we pis i stap long medel blong yufala.”—1 Tes. 5:13.

18. ?Wanem i save pulum ol man oli kam insaed long oganaesem blong yumi?

¹⁸ Oltaem yumi mas luk ol Kristin brata mo sista blong yumi olsem we Jehova i luk olgeta. Yumi mekem olsem, taem yumi tingbaot ol gudfala fasin blong olgeta, be i no ol slak fasin blong olgeta we bambae i no longtaem oli lus. Yumi save stretem ol problem blong yumi long wan fasin we i soemaot lav, sipos yumi ‘kaen long yumi, yumi sore long yumi, mo yumi fofogivim yumi.’ (Efes. 4:32) Sipos yumi mekem olsem, hemia i save pulum ol man we oli laekem ol fasin ya, blong oli kam insaed long paradaes ya long saed blong spirit. b

 GOHED BLONG STAP INSAED LONG PARADAES LONG SAED BLONG SPIRIT

19. (1) Folem ol tok we i stap long bokis ya “ Oli Aot Mo Oli Kambak,” ?samfala oli talem wanem afta we oli kambak insaed long paradaes ya? (2) ?Yumi mas gat strong tingting blong mekem wanem? (Mo tu, yu luk pija.)

¹⁹ !Yumi glad tumas blong stap insaed long paradaes ya long saed blong spirit! Paradaes ya i kam naes moa, mo plante moa man i kam insaed long hem i bitim bifo. Taswe, i gud yumi gohed blong talem tangkiu long Jehova from paradaes ya we hem i wokem blong yumi. !Eni man we i wantem fulap gud, harem gud, gat tingting we i kwaet, mo stap sef, hem i mas kam insaed long paradaes ya long saed blong spirit mo i no mas lego! Be yumi mas lukaot gud, from we Setan i stap mekem bes blong hem blong traem pulumaot yumi long paradaes ya. (1 Pita 5:8; Rev. 12:9) Yumi no mas letem hem i winim yumi. I gud yumi mekem bes blong yumi blong protektem paradaes ya long saed blong spirit, mekem i stap klin oltaem, mo i gat pis.