1. Uzye paladaise wa unkolanya i cani, nupya i vyani vino tulinzile ukutwalilila ukucita?

 KWAYA paladaise wa unkolanya ndakai umwaya antu akacita ivintu ivisuma. Mwaya antu aingi aakaipakizya umutende wacumi cumi. Yonsi aya muli paladaise wii yakalonda ukutwalilila ukuyamo. Nupya yakalonda antu na yauze ukwiza muli paladaise wa unkolanya. a

2. I vyani vyalenga paladaise wa unkolanya ukuzipa?

² Nanti icakuti tukaikala umu nsi yii yakwe Satana umwaya antu aatatemwana, Yeova wapanga paladaise wa unkolanya umwaya antu amutende nupya alemane. (1 Yoa. 5:19; Kuso. 12:12) Iviipe ivikacitika vikalenga antu ukuya umu uzanzo, nomba Leza aakacingilila antu yakwe nu kuyazwa ukutwalilila ukumuombela ni nsansa. Baibo ikalondolola paladaise wa unkolanya ukuti ‘umwakusimwilila’ nupya waya “wa calo cino yakakontelela.” (Eza. 4:6; 58:11) Pa mulandu wakuti Yeova akapaala antu aya muli paladaise wa unkolanya, yacingililwa nupya yaya ni nsansa.—Eza. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Uzye amazwi aya muli Ezaya icipande 65 yafikiliziwe uli?

³ Yeova waomvizye kasesema Ezaya ukulondolola vino ivintu vyali nu kuya kuli yayo ali nu kuya muli paladaise wa unkolanya. Ulondolozi uu ukuzanwa muli Ezaya icipande 65, wafikiliziwe pa muku wakutandikilapo umu  537 B.C.E. Pa nsita yii Ayuda ali acisinka yafumile umuuzya uku Babiloni nu kuswilila ukumwao. Yeova wazwile antu yakwe ukukula umusumba wa Yelusalemu cipya cipya nupya wayazwile nu kukuula itempele lya kupepelamo.— Eza. 51:11; Zaka. 8:3.

4. Uzye usesemo uwaya pali Ezaya icipande 65 wafikiliziwa uli ndakai?

⁴ Usesemo uu wizile ufikiliziwa pa muku wakwe cili umu 1919 C.E. lino yakapepa yakwe Yeova yafumile muli Babiloni mukalamba. Lyene paladaise wa unkolanya watandike panono panono umu nsi yonsi. Yakasimikila yapanzile ivilongano ivingi nupya ivilongano vii vyalundulukanga. Aonsi na anaci akweti imiyele iipe izile yazwala “untu upya uwaumvilwe ukulingana nu kulonda kwakwe Leza.” (Efes. 4:24) Kwene amapaalo aingi yano Ezaya walanzile yalafikiliziwa umu nsi ipya. Nomba kwaya amapaalo aingi yano tukaipakizya muli paladaise wa unkolanya. Lekini lyene tulande pa visuma ivyaya muli paladaise wa unkolanya nu mulandu uno tulinzile ukutwalilila ukuya muli paladaise kwene wii.

IVISUMA IVYAYA UMULI PALADAISE WA UNKOLANYA

5. Ukulingana na Ezaya 65:​13, i vyani vino tukaipakizya muli paladaise wa unkolanya?

⁵ Yakaipakizya ivyakulya vya ku mupasi nupya yakakomeleziwa. Kasesema Ezaya walanzile pali vino antu aya muli paladaise wa unkolanya yakaipakizya alino na pa vintu vino antu ataya muli paladaise wa unkolanya yasi ipakizya. (Belengini Ezaya 65:13.) Yeova akapeela antu yakwe vyonsi vino yakalondekwa pakuti yatwalilile ukuya ivyuza vyakwe. Watupeela umupasi wakwe, Baibo, alino ni mpapulo izikalanda pali Baibo, ivintu vii vyaya wa “vyakulya, . . . vyakumwa, . . . [nupya vikatulenga ukuya ] ni nsansa.” (Loliniko na Kusokolola 22:17.) Nomba antu ataya muli paladaise wa unkolanya yene yaya “ni nzala. . . , lusala. . . , [nupya yakapita] nsonyi nsonyi.” Yene yatakwata ucuza na Yeova.—Amo. 8:11.

6. Ukulingana na Yoweli 2:​21-24 i vyani vino Yeova akatupeela, nupya tukaipakizya uli ivintu vivyo?

⁶ Kasesema Yoweli waomvizye ingano, waini, na mafuta pa kulondolola ivintu vino Yeova akatupeela pakuti tutwalilile ukuya nu utailo ukome. (Yowe. 2:​21-24) Wakwe, Yeova akatupeela ivintu vii ukuomvya Baibo, impapulo izikalondolola Baibo, Webusaiti, kulongana kwa pa cilongano alino na maukongano anono na akalamba. Nga tukuomvya ivintu vii vino Yeova akatupeela tulaipakizya ivyakulya ivya ku mupasi nupya tulakomeleziwa.

7. I vyani ivikalenga tuye ni nsansa? (Ezaya 65:14)

⁷ Yaya ni nsansa nupya yasilonda ivintu ivingi. Antu yakwe Leza yaya ni “nsansa” pa mulandu wakuti yakataizya. (Belengini Ezaya 65:14.) Icumi cino twamanya, amalayo aya muli Baibo, alino nu upaalilo uno twakwata umwi lambo lino Klistu wapeezile vikalenga tuye ni nsansa. Ukulanda pa vintu vii na ina na ya nkazi vikatulenga ukuya ni nsansa.—Masa. 34:8; 133:​1-3.

8. Imiyele cii icindame iyaya muli paladaise wa unkolanya?

⁸ Ukutemwa nu kulemana imiyele icindame iyaya pa miyele ino antu yakwe Yeova yakwata. “Kulemana” kuu kukalenga tumanye vino ivintu vilaya umu nsi ipya, umulaya aomvi yakwe Yeova aatemwana nupya alemane. (Kolo. 3:14) Nkazi umwi walanzile pali vino waweni pamuku wakutandikilapo  pa antu yakwe Yeova, watile: “Ntamanyile ivyakucita pakuti inje ni nsansa nanti sile umu lupwa lwane. Ya Nte Yakwe Yeova ali antu yano natandikilepo ukulola yakulanga ukutemwa kwa cumi.” Wensi akulonda ukuya ni nsansa nu kuteeka umwenzo kuli vino akweti alinzile ukuya muli paladaise wa unkolanya. Asi mulandu na vino antu umu nsi yii yangalanda pa antu yakwe Yeova, yapanga izina ilisuma umu nsi yonsi—Eza. 65:15.

9. I vyani vino Ezaya 65:​16, 17 ikalanda pa ntazi zino tukakwata ndakai?

⁹ Yasisakamikwa sana nupya yateeka imyenzo. Pali Ezaya 65:14 pakati antu ataya muli paladaise wa unkolanya ‘yakalila pa mulandu ni myenzo ukuwaya.’ Nomba i vyani vino Leza alacita kuli vino vikalenga antu yakwe ukucula nu kuwaika? Baibo ikati, “Ivyampiti vyonsi vilililika” nupya Leza atalaviusya. (Belengini Ezaya 65:​16, 17.) Yeova alafumyapo intazi izikatucuzya nupya tutalaziusya.

10. Umulandu cii uno tukataizizya pali vino twaya na ina na ya nkazi muli paladaise wa unkolanya? Loliniko ni cikope.)

¹⁰ Tukateekeziwa lino tuli pa kulongana nupya tusiika mano uku vintu ivikacitika umu nsi yii ivikutusakamika. Tukaazwa aina na ya nkazi ukuteeka umwenzo nga tuli nu kutemwa, umutende, cikuuku, alino nu kufuuka ivintu ivyaya pa vizao vya kumupasi. (Gala. 5:​22, 23) Twasyuka sana pakuya umwi iuvi lyakwe Leza. Yayo alatwalilila ukuya muli paladaise wa unkolanya yalalolako kuno ulayo ukalanda pi “iyulu lipya ni nsi ipya” ukufikiliziwa.

11. Ukulingana na Ezaya 65:​18, 19, Uzye paladaise wa unkolanya alinzile ukutulenga ukucita cani?

¹¹ Yakataizya nupya yaya nu luzango. Ezaya walanzile umulandu uno ‘twasansamukila nu kuzanga’ swemuno twaya muli paladaise wa unkolanya. Yeova uwapanga paladaise wii uwa unkolanya. (Belengini Ezaya 65:​18, 19.) Fwandi ali mulandu uno Yeova akaomvezya antu yakwe ukufumya antu umu tuungwe twa mu nsi yii utusisambilizya antu pali Yeova nu kuyazwa ukwiza muli paladaise wa unkolanya. Twaya nu luzango pali vino pa mapaalo yano tukaipakizya pa mulandu wakuti twamanya icumi nupya tukaazwa yauze ukumanya icumi.—Yele. 31:12.

12. Uzye amalayo akazanwa pali Ezaya 65:​20-24 yakalenga mwauvwa uli, nupya umulandu cii?

¹² Tukataizya nupya twaya nu luzango pa mulandu wakuti twakwata ucuza usuma na  Yeova. Elenganyini pali vino tulacita umu nsi ipya. Baibo ikati: “Mutalaya utunya tuno tulafwa lino tucili utunono . . . kumwi na ikolo kwene” yatalafwa. ‘Tulakuula amang’anda ya kwikala mwenemo, tulaalima ni vyalo vya matingi nu kulya iviseekwa vya mwenemo.’ ‘Tutalaicuzya sile ukuomba foo,’ apa mulandu wa kuti tulaya “uluko lumwi ulupolelelwe kuli Leza.” Watulaya ukuti alatucingilila nupya alatupeela umi usuma sana. Walanda nu kuti “Ndayaasuka lino yatacili yangame,” alamanya consi cino tulalondekwa nupya ‘alikusya consi icaumi.’—Ezaya 65:​20-24; Masamu 145:16.

13. Ukulingana na Ezaya 65:25 i vyani vino antu yakatandika ukucita ngayatandika ukuombela Yeova?

¹³ Yaya nu mutende nupya yacingilililwa. Umu pasi wa muzilo wazwa ali ni miyele iipe mpiti ukusenuka. (Belengini Ezaya 65:25.) Antu yaa yaombisye sana pakuti yasenuke. (Loma 12:2; Efes. 4:​22-24) Pa mulandu wakuti aomvi wakwe Leza yatamalilika yakaluvyanya. Nomba Yeova walenga ukuti antu ‘amisango yonsi’ yaye alemane, atemwane nupya yaye amutende. (Tito 2:11) Kusi muze angacita viii suka sile Yeova!

14. Uzye ivyacitikile umwina umwi vikulangilila uli kuti amazwi aya pali Ezaya 65:25 acumi?

¹⁴ Uzye antu umu cumi yangasenuka? Elenganyini pali vino vyacitike. Umulumendo umwi wanyefilwe pa miku ingi lino wali ni myaka 20 pa mulandu wakuti wakweti imiyele iipe. Pa milandu ino wapanzile apa miku ino yamwisile umu cifungo pali ukwiya motoka, ukwiya iviya vya mu ng’anda, alino ni milandu yuze. Wali umuipekanye insita zyonsi ukulwa nu muntu. Lino uvwile icumi pa muku wa kutandikilako watandike ukulongana na ya Nte Yakwe Yeova, wizile amanya icintu icicindame cino walondekwanga ukucita umu umi kuli kuti kuya muli paladaise waukolanya. Lino wabatiziwe watandike ukwelenganya pali vino ilembo lyakwe Ezaya 65:25 lyamwazwile. Pa kutandika wali umunkalwe wakwe cisama, lelo wizile asenuka nu kuya umuntu uwa mutende wa mfwele.

15. Umulandu ci uno tukalondela antu ukwiza muli paladaise wa unkolanya, nupya tukacita uli vivyo?

¹⁵ Ilembo lyakwe Ezaya 65:13 lyatandika na mazwi akuti: “Vii avino Yeova Leza wa Maka Yonsi walanda” [NWT]. Lyene cikomo 25 calekelezya na mazwi akuti: “Avino Yeova walanda” [NWT]. Vyonsi vino walanda vikacitika. (Eza. 55:​10, 11) Paladaise wa unkolanya akuno waya. Yeova wapanga paladaise umwaya antu akamupepela capamwi. Pa mulandu wakuti twaya umu lupwa luu tukaipakizya umutende nupya twaya acingililwe umu nsi yii iipe. (Masa. 72:7) Fwandi ukwene ali mulandu uno tukaazwila antu ukwiza muli paladaise wa unkolanya. Nupya tungazwa antu yaa ndi cakuti itwika amano uku mulimo wa kupanga asambi.—Mate. 28:​19, 20.

VYAKUCITA PA KWAZWA ANTU UKWIZA MULI PALADAISE WA UNKOLANYA

16. I vyani ivingalenga antu yalondesya ukwiza muli paladaise wa unkolanya?

¹⁶ Kwaya vino cila muntu alinzile ukucita pa kwazwa antu ukwiza muli paladaise wa unkolanya. Tungacita vii ndi cakuti tukukolanya Yeova. Asipatikizya antu ukwiza umu cilongano cakwe. Lelo akayateekelela nu ‘kuyaleta’ umu cilongano cakwe. (Yoa. 6:44; Yele. 31:3) Antu akwata imyenzo ifume ngayasambilila pa kutemwa kwakwe Yeova alino na pa miyele yakwe yakapalama kuli aliwe. Uzye imiyele itu isuma na vino tukacita  vingalenga uli antu ukwiza muli paladaise wa unkolanya?

17. Tungacita uli pakuti twazwe antu ukuya muli paladaise wa unkolanya?

¹⁷ Ukulanga ukutemwa ni cikulu kwaya pa vintu ivingalenga antu yalondesya ukwiza muli paladaise wa unkolanya. Tukalonda antu azanwa uku kulongana pa muku wa kutandikilako yauvwa wakwe vino azanwanga uku kulongana pa muku wa kutandikilako umu kolinto yuvwanga. Antu yaa yalandanga ukuti: “I cumi Leza ali pamwi namwe.” (1 Kol. 14:​24, 25; Zaka. 8:23) Fwandi tulinzile ukulondela ukusunda ku ukwakuti “Mwaikala umu mutende na auzo.”— 1 Tesa. 5:13.

18. I cani icingalenga antu ize umu cilongano cakwe Yeova?

¹⁸ Lyonsi tulinzile ukulalola aina na ya nkazi wakwe vino Yeova akayalola. Tungacita vivyo ndi cakuti tusikwika amano uku viipe vino aina na ya nkazi yakacita ivitalatwalilila ukuyako. Tungamala intazi umu nzila isuma ndi cakuti lyonsi tuli ni ‘cikuuku ku yanji, nupya tuli sana nu luse, nu kuitemelwa ukwelelana.’ (Efes. 4:32) Ukucita vii kulalenga antu yalondesya ukwiza muli paladaise wa unkolanya. b

TWALILILINI UKUYA MULI PALADAISE WA UNKOLANYA

19. (a) Wakwe vino iyalangilila umu kambokosi akakuti “ Yawezile muli paladaise wa unkolanya,” I vyani vino yamwi yalanzile pa cisila ca kuwela muli paladaise wa unkolanya? (b) I vyani vino tulinzile ukulalondesya ukucita? (Loliniko ni cikope.)

¹⁹ Tukataizya sana pali vino twaya muli paladaise wa unkolanya. I vintu vyatwalilila ukuzipilako sile muli paladaise wa unkolanya  nupya antu yatwalilila ukuvulilako ukucila vino cali mpiti. Fwandi lekini lyonsi twalondesya ukutaizya Yeova pali vino walenga kuye paladaise. Yonsi akulonda, ukukomeleziwa, ukukanaika amano ukukwata ivintu ivingi, ukuteeka imyenzo, alino nu kucingililwa yalinzile ukwiza nu kutwalilila ukuya muli paladaise wa unkolanya. Nomba tulinzile ukucenjela pano Satana akuombesya ukuti atufumye muli paladaise wii. (1 Pet. 5:8; Kuso. 12:9) Fwandi tulinzile ukuombesya pakuti atatucimvya. Lekini twaombesya pakuti twalenga paladaise wi aatwalilila ukuya umusanguluke, uwa mutende nupya umusuma.