1. I yini paradesi la ku fanekisela, naswona hi fanele hi tinyimisela ku yendla yini?

 LANI misaveni ku ni ndhawu ya ku fanekisela leyi nga ni vanhu va vanyingi swinene, lava tikhorisaka hi ku rhula ka ntiyiso va tlhela va va ni minchumu ya yinyingi yayinene ya ku yi yendla. Vanhu lava nga ka ndhawu yoleyo va tinyimisele ku yendla hinkwaswu swaku va nga tshuki va huma ka ndhawu yoleyo ya ku fanekisela, naswona va yendla hinkwaswu va nga swi kotaka swaku va rhamba vanhu van’wani kuva va tipatsa na vona. Kasi i yini ndhawu yoleyo? I paradesi la ku fanekisela! a

2. Hi yini minchumu ya ku hlamalisa leyi yendlekaka ka paradesi la ku fanekisela?

² Swi hlamalisa ndjhani ku vona leswaku hambileswi misava leyi ya Sathana yi nga tala hi swilo swa ku biha, vanhu va kona va nyenyanaka, Yehovha a yendle ndhawu ya ku fanekisela leyi vanhu va yena va tikhorisaka hi ku rhula ni ku twanana. (1 Yo. 5:19; Nhl. 12:12) Yehovha wa swi vona leswaku vanhu va hluphiwa hi misava leyi, kambe a yendla leswaku vanhu va yena va vhikeleleka va tlhela va tama va mu tirhela na va tsakile ka paradesi la ku fanekisela. Ka Bibele, a paradesi la ku fanekisela li tlhamuseliwa na li li “xivhikelo” ni “jardim leli regariwaka kahle.” (Esa. 4:6; 58:11) Phela lava va nga ka paradesi la ku fanekisela, va tsakile naswona va vhikelelekile ka masiku lawa ya wugamu lawa swi karhataka hintamu ku hanya ka wona. — Esa. 54:14; 2 Tm. 3:1.

3. A buku la Esaya ndzima 65 li hetisekise ku yini hi khambi la ku sungula?

³ Yehovha a tirhise muprofeta Esaya leswaku a tsala hi leswi a swi ta va xiswona ka paradesi la ku fanekisela. Hi nga kuma leswo ka buku la Esaya 65, leli li nga hetiseka hi khambi la ku sungula hi lembe la 537 A.E.C. Ankameni lowuyani, Vayuda lava va nga tisola  va humesiwile ka wukarawa aBabilona. Vona va tlhelele makaya ya vona nakambe Yehovha a va katekisile a tlhela a va pfuna. Funtshi nkama lowu va nga fika Yerusalema va yendle swilo swa ku tsakisa hintamu, ku nga ku lunghisa tempele leswaku yi va ndhawu ya lisima swinene lani a va ta mu gandzela kona Yehovha. — Esa. 51:11; Zak. 8:3.

4. Buku la Esaya 65 li hetisekisa ku yini ka masiku ya hina?

⁴ A wuprofeta la Esaya li hetisekile hi khambi la wumbirhi ku sukela hi 1919 E.C., hikusa ku ve hi lembe lolelo vanhu va Yehovha va nga chunsiwa ka Babilona wamukulu naswona ku sukela kolanu, a paradesi la ku fanekisela li ye li kula swinene naswona ku ye ku va ni mabandla ya manyingi amisaveni hinkwayu. Funtshi ku sukela kolanu vanhu lava a va hanya hi swilo swa ku biha swa ku fana ni ku banana, va va ni mahanyelo ya nsila, va txintxe mahanyelo ya vona va “yambala wumunhu la nyuwani leli nga yendliwa hi ku rhandza ka Xikwembu.” (Efe. 4:24) I ntiyiso swaku ku tala ka minkateko leyi ku vulavuliwaka hi yona ka buku la Esaya yi ta hetiseka ka misava ya nyuwani, kambe hambi hi swoswi se ha tikhorisa hi minkateko yoleyo ka paradesi la ku fanekisela. A hi voneni swaku hi pfunekisa ku yini hi ku va ka paradesi leli la ku fanekisela ni swaku hi mhaka muni hi nga fanelanga hi huma ka lona.

VANHU LAVA NGA KA PARADESI LA KU FANEKISELA VA TSHAMISE KU YINI?

5. Hilani swi nga kombisiwa hi kona ka Esaya 65:13, hi tikhorisa hi yini ka paradesi la ku fanekisela?

⁵ Va hanya kahle va tlhela va pepa. A buku la Esaya li tlhamusela ku hambana loku nga kona ka vanhu lava nga ndzeni ka paradesi la ku fanekisela ni lava kalaka va nga lumbi paradesi lolelo. (Lerha Esaya 65:13.) Phela Yehovha a hi nyika swakudla swa swinyingi leswaku hi tama hi va kusuhi na yena. A hi nyike moya wa yena wa ku kwetsima, Rito la yena ku nga Bibele ni mabuku ya nhlengeletanu leswaku ‘hi dla, . . . hi nwa, . . . [hi tlhela] hi tsaka.’ (Vona ni Nhlawutelo 22:17.) Kambe vanhu lava va nga handle ka paradesi la ku fanekisela ‘va ni ndlala . . . , va ni torha . . . , [va tlhela] va dana.’ Phela vanhu volavo a va na wunghanu na Yehovha. — Amo. 8:11.

6. A buku la Yuwele 2:21-24 li swi tlhamuselisa ku yini leswi Yehovha a hi nyikaka swona, naswona swi hi pfunisa ku yini?

⁶ Muprofeta Yuwele a tirhise swilo swa siku ni siku swa ku fana ni trigu, vhinyu ni azeyiti kuva a ta kombisa leswaku Yehovha a nyika vanhu va yena swakudla leswi nga ta va pfuna ku kulisa wunghanu la vona na yena. (Yuw. 2:21-24) Swakudla leswi Yehovha a va nyikaka swona i Bibele, mabuku lawa ma tlhamuselaka Bibele ku patsa ni site la hina la jw.org, masembleya, mintlhanganu ku patsa ni makongresu. Lava va zamaka ku tirhisa hinkwaswu leswi, va ta hanya kahle va ta tlhela va pepa.

7. I mpsini leswi yendlaka ‘timbilu ta hina ti tsaka’? (Esaya 65:14)

⁷ Va tsakile funtshi a va karhateki hi nchumu. Vanhu va Yehovha ‘va ba minkulungwani hi ku tsaka’ hikusa va swi nyika lisima va tlhela va swi khensa swilo hinkwaswu leswi Yehovha a va yendlelaka swona. (Lerha Esaya 65:14.) ‘Timbilu ta vona ta tsaka’ hi mhaka ntiyiso lowu va wu kumaka ka Bibele ni ntshembo lowu va nga na wona hi mhaka lifu la Yesu Kreste. Phela nkama lowu hi bulaka ni vamakwerhu hi ntshembo lowu ni hinkwaswu leswi hi swi djondzaka ka Bibele, swi yendla swaku hi va ni ntsaku wa ntiyiso! — Ps. 34:8; 133:1-3.

8. A paradesi la ku fanekisela li tiviwa hi yini?

⁸ Phela paradesi la ku fanekisela li tiviwa hi minchumu yimbirhi ya lisima swinene, ku nga lirhandzu xikarhi ka vanhu va Yehovha ni ku twanana. Phela a ku twanana hi ku helela loku hi ku vonaka namuntlha, ku hi komba leswi misava ya nyuwani yi nga ta tshamisa xiswona ka nkama lowu taka, lani vanhu va Yehovha va nga ta rhandzana hintamu va tlhela va twanana hi ku helela ku tlula swoswi. (Kol. 3:14) Makwerhu mun’wani wa xisati a tlhamusela leswi a nga swi vona nkama a nga tiva vanhu va Yehovha hi khambi la ku sungula. A li: “Phela a ni nga swi tivi swaku ku tsaka i yini  hambi hi ka ndjangu wa mina, kambe khambi la ku sungula ni nga vona vanhu na va rhandzana va tlhela va twanana, ku ve siku leli ni nga tiva Timboni ta Yehovha.” Mun’wani ni mun’wani lweyi a lavaka ku tsaka hi ku helela a tlhela a nga karhateki hi nchumu, swi lava leswaku na yena a nghena ka paradesi leli la ku fanekisela. Ku nga na mhaka leswaku namuntlha vanhu van’wani va vulavula swilo swa ku biha hi vanhu va Yehovha, kambe vona va ni vito lalinene va tlhela va va ni wunghanu la lisima swinene na Yehovha Xikwembu ni vamakwerhu amisaveni hinkwayu. — Esa. 65:15.

9. Hi ku ya hi Esaya 65:16, 17 ku ta yendleka yini hi swikarhatu leswi hi kumanaka na swona?

⁹ Va ni ku rhula ka mimpimiso. Buku la Esaya 65:14 loko li vulavula hi lava va nga handle ka paradesi la ku fanekisela li li: ‘Va ta rila hi mhaka ya leswi timbilu ta vona ti vavaka funtshi va ta rila hi mhaka ya ku hela ntamu.’ Nakambe loko Yehovha a vulavula hi swilo hinkwaswu leswi karhataka vanhu va yena, a li: “A va nge he swi khumbuki swikarhatu swa vona.” Funtshi a li: “A ni nge he swi voni.” (Lerha Esaya 65:16, 17.) Yehovha a ta helisa swikarhatu hinkwaswu leswi hi kumanaka na swona, naswona hi ku famba ka nkama a hi nge he khumbuki leswaku swi tshame swi hi karhata.

10. U titwisa ku yini hi ku va xikarhi ka vamakwerhu? (Vona mufoto.)

¹⁰ Hambi hi swoswi ha tikhorisa hi ku rhula loko hi li mintlhanganwini. Naswona loko hi li mintlhanganwini hi khohlwa switresi hinkwaswu leswi nga tala ka misava leyi. Funtshi nkama lowu hi tikarhatelaka ku kombisa mihandzu ya moya wa ku kwetsima ya ku fana ni lirhandzu, ntsaku, ku rhula ni wunene hi va hi yendla swaku ka paradesi leli la ku fanekisela ku tama ku va ni ku rhula. (Gal. 5:22, 23) I nkateko wawukulu swinene ka hina ku va xikarhi ka nhlengeletanu ya Yehovha. Se loko hi nga humi ka paradesi la ku fanekisela, hi ta vona ku hetiseka ka xitshembiso xa Yehovha xa ku hi nyika “matilo ya nyuwani ni misava ya nyuwani.”

11. Hi ku ya hi Esaya 65:18, 19, paradesi leli Yehovha a nga li yendla li hi khumbisa ku yini?

¹¹ Swa hi tsakisa hi tlhela hi swi tlangela swinene. Esaya a hi byela nchumu xin’wani lexi hi yendlaka hi “tsaka” hileswi hi nga ka paradesi la ku fanekisela. Phela paradesi leli li yendliwe hi Yehovha. (Lerha Esaya 65:18, 19.) Se swa twala ku va Yehovha a hi tirhisa leswaku hi pfuna vanhu va huma ka tinhlengeletanu ta misava leyi, leti kalaka ti nga djondzisi ntiyiso hi Xikwembu hi tlhela hi va pfuna leswaku va nghena ka paradesi leli la ku fanekisela la ku saseka swinene. Phela swa hi tsakisa ku tikhorisa hi minkateko leyi hi nga na yona hi mhaka ya leswi hi tivaka ntiyiso; naswona swi hi yendla hi lava ku pfuna vanhu van’wani swaku na vona va tikhorisa hi minkateko yoleyo. — Yer. 31:12.

12. U titwisa ku yini hi xitshembiso lexi nga ka Esaya 65:20-24, naswona hi mhaka muni u titwisa xileswo?

¹² Hi tsake hintamu hi ntshembo lowu hi nga na wona hileswi hi lumbaka paradesi la ku fanekisela.  Pimisa hi leswi swi nga ta va xiswona ka misava ya nyuwani. A Bibele li hi tshembisa swaku “a ku nga ha ta va ni xibebetani lexi nga ta hanya masiku ya matsongo; kumbe munhu wa ku guga lweyi a nga ta fa na a nga se hanya malembe lawa a faneleke a hanya wona.” Nakambe Bibele li tlhela li hi tshembisa swaku a vanhu “va ta yaka tiyindlo va tshama ka tona; va ta rima masimu ya mawuvha va dla mihandzu ya wona.” ‘A hi nge he tirhi mahala’. Yehovha a hi tshembisa swaku a ta hi sirhelela naswona a ta hi katekisa. A tlhela a vula swaku a ta hi nyika hinkwaswu leswi hi swi lavaka na hi nge se kombela; a tlhela a “nyika hinkwaswu leswi hanyaka leswi swi swi navelaka.” — Esa. 65:20-24; Ps. 145:16.

13. Buku la Esaya 65:25 li vula swaku ku yendleka yini loko vanhu va djondza ntiyiso?

¹³ Va ni ku rhula va tlhela va hlayiseka. Hi ku pfuniwa hi moya wa ku kwetsima wa Yehovha, ku tala ka vanhu lava khale a va yendla swilo swa ku biha, va hlupha vanhu van’wani, va nga tshembeki va tlhela va banana, va yendle minzamu leswaku va txintxa wutomi la vona hi ndlela ya ku hlamalisa. (Lerha Esaya 65:25.) Phela swi kotekile kuva va tshika wumunhu la ku biha leli a va li na lona khale. (Rom. 12:2; Efe. 4:22-24) I ntiyiso swaku leswi hinkwerhu hi nga ni xidjoho, minkama yin’wani ha phazama; kambe Yehovha a tlhanganisa vanhu va tinxaka hinkwatu lava va mu rhandzaka va tlhela va rhandza vanhu van’wani, funtshi leswo swi yendla leswaku hi va ni ku rhula ka ntiyiso hi tlhela hi twanana. (Tit. 2:11) Phela leswo swa hlamalisa hintamu, funtshi swo kotiwa ntsena hi Yehovha Xikwembu xa Matimba Hinkwawu!

14. Leswi nga yendlekela makwerhu lweyi nkama na a ni 20 wa malembe swi swi kombisisa ku yini swaku marito ya Esaya 65:25 i ntiyiso?

¹⁴ Indjhe swi nga koteka swaku munhu a txintxa wumunhu la yena? Ina swi nga koteka. Vona leswi nga humelela jovhem lin’wani nkama lowu na li ni 20 wa malembe. Jovhem leli se a li pfaleliwe djele makhambi ya manyingi hi mhaka leswi a li ni mahanyelo ya ku biha li tlhela li rhandza ku banana ni tinyimpi. Lona a li pfaleliwile hileswi a li yive mimovha ya vanhu, li tlhanya tiyindlo ta vanhu ni hi mhaka swilo swin’wani swa ku biha leswi a li swi yendletela. Nkama wun’wani ni wun’wani a li tshama li lunghekile leswaku li lwa ni mun’wani ni mun’wani. Kambe nkama lowu li nga djondza ntiyiso li sungula ku ya mintlhanganwini, li swi vonile swaku a wutomi leli a li hanya lona a li nga li kahle; se li sungule ku va ni wutomi la ku tsakisa ka paradesi la ku fanekisela. Loko se li tsakamisiwile li sungule ku pimisa hi ndlela leyi marito lawa ma nga ka Esaya 65:25 ma li khumbaka hi yona. Phela lona se a li tshikile ku va munhu wa ku karhata ni wa tihanyi ku fana ni nghonyama; li va munhu wa ku rhula ku fana ni xinyempfana.

15. Hi mhaka muni hi rhamba vanhu leswaku va va na hina ka paradesi la ku fanekisela, naswona hi nga swi yendlisa ku yini?

¹⁵ Esaya 65:13 loko ya ha sungula yi li: “Yehovha Hosi Leyikulu a li.” Ndzimana 25 loko yi gama yi li: “Ku hlaya Yehovha.” Phela ha swi tiva swaku a switshembiso hinkwaswu swa Yehovha swa hetiseka. (Esa. 55:10, 11) Hi nga vula swaku aparadesi la ku fanekisela se li kona, hikusa Yehovha a tlhanganisa vanhu va yena va va ka ndjangu wun’we leswaku va kota ku mu gandzela. Ka ndjangu lowu wa Yehovha hi nga titwa na hi rhulile hi nga karhateki hi nchumu hambileswi hi nga ka misava leyi ya ku biha. (Ps. 72:7) Hi yona mhaka hi lavaka ku pfuna vanhu va ku tala leswaku va va kona ka ndjangu lowu wa ku tsakisa wu nga kona amisaveni hinkwayu. Hi nga yendla leswo hi ku va hi djondzisa vanhu a Bibele. — Mat. 28:19, 20.

KU PFUNA VAN’WANI SWAKU VA NGHENA KA PARADESI LA KU FANEKISELA

16. I mpsini leswi nga pfunaka vanhu swaku va nghena ka paradesi la ku fanekisela?

¹⁶ Hinkwerhu hi nga yendla nchumu wa lisima swaku hi kutxa van’wani swaku va nghena ka  paradesi la ku fanekisela. Hi nga yendla leswo hi ku tekelela Yehovha, hikusa Yehovha a nga sindzisi munhu swaku a lumba nhlengeletanu ya yena; handle ka leswo, a yendla vanhu va navela ku va kusuhi na yena hi ndlela ya lirhandzu. (Yoh. 6:44; Yer. 31:3) Hi mhaka leyo, ku djondza hi Yehovha ni wumunhu la yena swi yendla leswaku vanhu va timbilu tatinene va lava ku va vanghanu va yena. Kambe mahanyelo ya hina yamanene ma nga va kokisa ku yini vanhu van’wani swaku va nghena ka paradesi la ku fanekisela?

17. Hi nga va kokisa ku yini van’wani swaku va nghena ka paradesi la ku fanekisela?

¹⁷ Ndlela yin’wani ya ku koka vanhu swaku va nghena ka paradesi la ku fanekisela i ku va hi khoma vamakwerhu va hina hi ndlela yayinene ni lirhandzu. Loko munhu a ta mintlhanganwini hi khambi la ku sungula, hi lava swaku a titwa ku fana ni lava swi tikombaka va ye mintlhanganwini ka bandla la Korinto ka nkama wa khale, lani va nga hlamala va za va ku: “Xikwembu xi na n’wina hikakunene.” (1 Ko. 14:24, 25; Zak. 8:23) Leswaku leswo swi koteka swi lava leswaku hi tama hi “hanyisana hi ku rhula” ni van’wani. — 1 Tes. 5:13.

18. I yini xin’wani xi nga yendlaka swaku vanhu va navela ku nghena ka paradesi la ku fanekisela?

¹⁸ Minkama hinkwayu hi fanele hi zama ku vona vamakwerhu va hina xileswi Yehovha a va vonisaka xiswona. Phela hi nga yendla leswo hi ku va minkama hinkwayu hi pimisa hi wumunhu lalinene leli va nga na lona ku nga li swihoxo swa vona, hikusa ka nkama lowu taka vamakwerhu va hina va ta va se va nga ha na xidjoho, se a va nga ha ta hi djohela. Xin’wani hi nga xi yendlaka i ku lulamisa xikarhatu xin’wani ni xin’wani lexi hi nga ha vaka na xona na vona hi ndlela ya lirhandzu. Funtshi minkama hinkwayu hi fanele hi ‘kombana timpsalu, hi twelana wusiwana, hi rivalelana hi mbilu hinkwayu.’ (Efe. 4:32) Phela ku yendla leswo swi ta yendla swaku vanhu van’wani lava kalaka va nga li vamakwerhu va lava ku nghena  ka paradesi leli la ku fanekisela hikusa na vona va swi lava ku khomisiwa xileswo. b

TAMA U VA KA PARADESI LA KU FANEKISELA

19. a) Hi ku ya hi kwadru leli nge “ Va Humile Va Tlhela Va Vuya,” i mpsini leswi van’wani va nga swi vula loko se va tlhelelile ka paradesi la ku fanekisela? b) Hi fanele hi tinyimisela ku yendla yini? (Vona mufoto.)

¹⁹ Phela swi hi tsakisa hintamu ku va ka paradesi la ku fanekisela! A paradesi leli li saseke hintamu swinene namuntlha, naswona se ku ni vanhu va vanyingi lava va nga ka lona. Phela hi ta mu khensa hi nga gami Yehovha hileswi a nga hi lunghiselela paradesi leli la ku saseka. Se mun’wani ni mun’wani lweyi a lavaka ku tsaka, a va ni ku rhula a tlhela a vhikeleleka a a ngheni ka paradesi leli la ku fanekisela a tlhela a nga humi ka lona. Hambileswo hi fanele hi tivonela, hikusa Sathana a tama a yendla hinkwaswu a nga swi kotaka swaku a hi kanganyisa a tlhela a hi humesa ka paradesi leli la ku fanekisela. (1 Pe. 5:8; Nhl. 12:9) Kambe a hi fanelanga hi mu pfumelela leswaku a hi humesa ka paradesi leli. Hi fanele hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka leswaku ka paradesi leli ku tshama na ku sasekile, ku tshama na ku basile ku tlhela ku va ni ku rhula.