Skip to content

Skip to table of contents

Ɔ̄KĀ KU ƆDĀ NŌO YA IPU OYEEYI KU ĀCƐ

Á Jila Iyē Ŋ Ku Um Lɛ Ɔfu Ku Ɔwɔico Mafu

Á Jila Iyē Ŋ Ku Um Lɛ Ɔfu Ku Ɔwɔico Mafu

EKO nɛ ami mla ɔnyā um faajɛ u Colombia ipu ihayi ku 1985 a, abɔɔ kwu piya ɛga néē gē nuunu nɛɛnɛhi ɛ. Igɔmɛnti a yɔ i ceyitikwu lɔfu lɔfu ō lɛ ācɛ nōo gē je ɛcí obɔbi lá a ci ipu igeli a mla aígwu ku ācɛ obɔbi nōo gē ŋmo ācɛ iciici a. Ipu Medellín ɛga nɛ alɔ yuklɔ igbihaajɛ a, ó lɛ ígwu obɔbi ku ayipɛ oklobiya nōo gē yɛ mla egbe ipu ulaayi doodu a. É gē je aɛcí obɔbi lá, gē ya ku ācɛ kéē gbo ije lɛ uwa o ya ɛɛ kéē hii ya uwa agbe ŋ, klla gē ŋmo ācɛ ohigbu ije. Ó lɛ oduuma ku uwa nōo lā oyeeyi olikpo ŋ. Ɔtu ya alɔ bɛɛka alɔ yɔ ɛcɛ ɔhá kpanaa a.

Ɛgɛnyá nɛ ācɛ ɔlamu ɛpa nōo ŋma u Finland, ɛgā nōo wɛ eyipiipu ku ɛnɔɔci ku ɛcɛ a gáā má iyi uwa ipu South America a? Ipu ihayi ōhī nōo gáā yɛ ɛ ma, aɛlā nyá nɛ um kē nwu a?

OYEEYI KU ƐDRƆ KU UM IPU FINLAND

É ma um ipu ihayi ku 1955, ami klla wɛ amoomɛ ipu acɛnyilɔ ɛta néē ma a. N jɛ ɛga nōo kwu aya ku ɛhaajɛ ku Finland ajaajɛ a, igeli néē jé babanya ka u Vantaa a.

Umama ku um lɛ ubatisim ya kwu piya éyi ku Ācɛ Ocijali ku Ujehofa ihayi ōhī gbɔbu néē ma um a. Amáŋ, upapa ku um gē bɛyikwu ɛlā ɔkwɛyi a, ó kē jɛga lɛ umama ku um kóō klɔcɛ mla alɔ nōo wɛ ayi a amāŋ jɛga kóō bi alɔ gā ōjila ku ujɔ ŋ. Ohigbu ɛnyā, ó gē nwu alɔ aɛlā okpɔcii ku Ubáyíbu a eko nɛ upapa ku um i yɔ ŋ.

N le miya ō lɛyitaajɛ lɛ Ujehofa ŋma eko nɛ um wɛ ihayi ahaapa a

Ŋma eko nɛ um wɛ ɔyipɛ a, n lɛ ɔtu ku um ya ekponu ō lɛyitaajɛ lɛ Ujehofa. Ocabɔ mafu, eko nɛ um wɛ ihayi ahaapa a, itica ku um le cɔnu mɛmla um ohigbu ka um ta ō lé ɔdole néē hi ka u verilättyjä (upancake ku oyi nɛ ācɛ u Finland gē lé a). Mla abɔ éyi ku nu, ó yɔ i pi um awa o ya ɛɛ ku um lɛ okonu ku um nwula, ó kē bi abɔ ɔhá a yɔ i ceyitikwu kóō lɛ ukɔ ku upancake a da wu um okonu abɔfu. N ceyitikwu ō lɛ ukɔ a gɛ waajɛ ŋma abɔ ku nu.

Eko nɛ um wɛ ihayi igwo ɛpa a (12), upapa ku um gekwu. Igbihi ɔɔma, ó le tɔɔtɛ gā um ō gbɔɔ ō gā ōjila ku ujɔ. Ayinɛ nōo yɔ ipu ujɔ a mafu ka é lɛ ɛlá wu um nɛhi, ɛnyā kē ta um abɔ ku um tubla Ujehofa ajaajɛ. N gbɔɔ ō jé Ubáyíbu ɛ̄cī doodu klla gbɔɔ ō klɔcɛ ku aɔkpá ku alɔ lɔɔlɔhi. Ohigbu ɛnyā, ó le tɔɔtɛ gā um ō lɛ ubatisim ya ipu Ɔya Ɔmahata 8, 1969, eko nɛ um wɛ ihayi igwo ɛnɛ (14) a.

Igbihi nɛ um le ya mɛ ŋma inɔkpa a, n gbɔɔ ō yuklɔ ku ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta eko doodu. Alaadi kpii igbihi nɛ um kwu piya ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta a, n le ya gā ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ ipu Pielavesi, nōo kwu ɔlɛ ɔtahɛ ku Finland ajaajɛ a.

Ipu Pielavesi, n gáā lɛ u Sirkka ɔyi nɔnya nōo géē je piya ɔnyā um o he um ɔtu a má. Ɛlā ku nu he um ɔtu nɛɛnɛhi, ohigbu ka ó wɛ ɔcɛ o tu iyi nu waajɛ nōo klla yihɔtu ku Ujehofa nɛɛnɛhi. Ó wɛ ɔcɛ nōo dɔka iye oloofu amāŋ aɔdā agbenu ō lɛ ŋ. Alɔ ɛplɛɛpa dɔka ō ya ofiyɛ duu ku alɔ ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa, alɔ kē le tutu ō yuklɔ duuma néē je lɛ alɔ ō ya a. Alɔ kwu iyi alɔ i lɛ ipu Ɔya Ɔmɛta 23, 1974. Ikɔkɔ nɛ alɔ géē nyɔ gáā jɔɔnyɛ iyi alɔ abɔ alɔ lɛ iyi alɔ lɛ ɛpɛpɛ a, alɔ le yɛ gā u Karttula ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico kóō yɔ fiyɛ a.

Ɔlɛ nɛ alɔ miyɛ ō gba ije nu ipu Karttula, Finland a

UJEHOFA LEYI KWU ALƆ LƆƆLƆHI

Umoto nɛ ɔyinɛ um nōo lé ɔnyakwɔcɛ gā um je ya alɔ ɛhi a

Ŋma eko nɛ alɔ lɛ iyi alɔ a, Ujehofa le mafu lɛ alɔ ka ó géē teyi kwu ɔdā nōo wɛ ɛgbá ku alɔ a, ɔdaŋ ka alɔ kwu ɛlā ku Ajɔɔcɛ a i piya ɔdā aflɛyi ipu oyeeyi ku alɔ. (Umát. 6:33) Ocabɔ mafu, ipu Karttula alɔ i lɛ umoto ŋ. Eko aflɛyi, ɛglɛ nɛ alɔ gē bi gā iyawu a. Amáŋ eko ku ɔnɔ, ofu gē ŋmo nɛɛnɛhi. O ya ɛɛ ku alɔ tɔɔna ɔwɛ ɛga nɛ ujɔ ku alɔ gē tɔɔna nōo nwune nɛhi a, alɔ cɛgbá umoto. Amáŋ, alɔ i lɛ ije ō lá umoto ŋ.

Acigili, ɔyinɛ um nɔnyilɔ nōo lé ɔnyakwɔcɛ gā um a gáā má alɔ. Ó kwu umoto ku nu i ya alɔ ɛhi. Ɛjɛɛji ɔdā ocɛgbá duuma néē lɛ ō ya lɛyikwu umoto ɔɔma a le tutu ɛ. Ɔdā nɛ alɔ cɛgbá ō lá foofunu a wɛ anɔ. Igbihi ɔɔma, alɔ lɛ umoto nɛ alɔ cɛgbá a lɛ ɛ.

Ujehofa le mafu lɛ alɔ ká ó kwu ɔ i piya uklɔ ku nu ō teyi kwu ɔdā nōo wɛ ɛgbá ku alɔ a. Uklɔ nɛ alɔ lɛ a wɛ ō lɛ ɛlā ku Ajɔɔcɛ a ta aflɛyi ipu oyeeyi ku alɔ.

INƆKPA KU UGILƐDI

Uklasi ku inɔkpa ku ācɛ gbɔbu ɔna ō ta ku alɔ ipu ihayi ku 1978

Eko nɛ alɔ yɔ i gā inɔkpa ku ācɛ o gbɔbu ɔna ō ta ipu ihayi ku 1978 a, Raimo Kuokkanen, a nōo wɛ éyi ku ācɛ o nwu alɔ ɔkpá a ta alɔ ɔtu kwu ɔtu ō lɛ abɔ ta ɔkpá ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi. Ohigbu ɛnyā, alɔ gbɔɔ ō nwu uce ku Oyibo o ya ɛɛ ku alɔ le cika jɛ ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi a. Amáŋ, ipu ihayi ku 1980 gbɔbu ɛɛ ku alɔ lɛ abɔ ta ɔkpá ku inɔkpa ku Ugilɛdi a, é lɛ alɔ higwu ō gáā yuklɔ abɔ ku ɛga o yuklɔ ku alɔ nōo yɔ u Finland a. Ɛpeeko ɔɔma, ó tɔɔtɛ lɛ ācɛ o yuklɔ ku Ubɛtɛlu kéē lɛ abɔ ta ɔkpá ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi ŋ. Amáŋ alɔ dɔka ō yuklɔ ɛga nɛ Ujehofa gbɛla ka o lɔhi lɛ alɔ fiyɛ duu a, ó wɛ ɛga nɛ alɔ gbɛla ka o lɔhi lɛ alɔ a ŋ. Ohigbu ɛnyā, alɔ cɛ ō gáā yuklɔ a. Naana kpɔ a, alɔ gɔbu yɔ i nwu uce ku Oyibo ohigbu ka á jé ŋ, alɔ lɔfu lɛ ɛga ō lɛ abɔ ta ɔkpá ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi.

Abɔ ihayi ōhī le gla a, Ígwu Nōo Gē Leyi kwu Ɔwa Ku Alɔ a le ka ka ācɛ nōo gē yuklɔ ku Ubɛtɛlu a lɔfu lɛ abɔ ta ɔkpá ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi. Alɔ lɛ abɔ ta ɔkpá a boobu, amáŋ ó wɛ ohigbu ka alɔ i dɔka uklɔ ku Ubɛtɛlu nɛ alɔ yɔ i ya a nóó. Ó kóō wɛ ohigbu ɔɔma ŋ duudu! Alɔ dɔka ō lɛ iyi alɔ tutu ō yuklɔ ɛga nɛ ɛgbá ku ācɛ o tɔɔna ɛlā Ɔwɔico yɔ fiyɛ, ɔdaŋ ka alɔ le cika jɛ. É lɛ alɔ higwu ō gā inɔkpa ku Ugilɛdi, alɔ kē ya mɛ ŋma uklasi ɔmɛ 79 nōo ŋmɛyi ipu Ɔya Ɔmahaanɛ ku ihayi ku 1985 a. Ɛga néē ta alɔ ɛhɔ nyɔ a wɛ u Colombia.

UKLƆ AFLƐYI KU ALƆ Ō WƐ ĀCƐ O TƆƆNA ŊMA ÉWO ÉYI GĀ ÉWO ƆHÁ

Ipu Colombia, eko aflɛyi a, é lɛ alɔ tɛhɔ gā abɔ ku ɛga o yuklɔ ku alɔ nōo yɔ abɔɔ a. N ceyitikwu ō ya jɛ ɔfu ku um ipu uklɔ néē je gā um a. Amáŋ igbihi nɛ um lɛ ihayi éyi ya ipu abɔ ku ɛga o yuklɔ ku alɔ a, ɔtu ya um ká ó cɛgbá kéē lɛ uklɔ ku um a piyabɔ. Igbo aflɛyi nōo klla wɛ eko aflɛyi foofunu ipu oyeeyi ku um, nɛ um dɔka kéē lɛ uklɔ ku um piyabɔ a. Igbihi ɔɔma, é kwu uklɔ ku alɔ i piyabɔ ō wɛ ācɛ o tɔɔna ipu éwo ɔhá ipu igeli nɛhi ku Neiva, nōo yɔ u Huila a.

N humayi jɔɔnyɛ uklɔ ku ɔna ō ta a. Eko nɛ ń lɛ ɔnyā ɛ ŋ nɛ um wɛ ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta ipu Finland a, ekoohi n gē gbɔɔ ō yuklɔ ku ɔna ō ta a ŋma ɔcɔɔci gáā ta eko nɛ otu gbɔɔ ō bi. Eko nɛ alɔ lɛ iyi alɔ ɛpɛpɛ a, ami mla u Sirkka gē bi ɛ̄cī odunkulu le yuklɔ ku ɔna ō ta duu. Eko duuma nɛ alɔ gē tɔɔna ɛga nōo lɛ igbo gwu ɔlɛ alɔ ta, ekoohi alɔ gē gbiyɔla ipu umoto ku alɔ. Ɛnyā gē ta eko nɛ alɔ géē bi le gā ɔwɛ ɛga nɛ alɔ gē tɔɔna a waajɛ, klla gē ta alɔ abɔ ō gbɔɔ uklɔ ku ɔna ō ta a teeko ɛ̄cī nōo gboce ɔ a.

Abɔ alɔ wɛ ācɛ o tɔɔna ipu éwo ɔhá a, alɔ klla lɛ ɔtu caca nɛ alɔ lɛ ō tɔɔna a lɛ kpɔ. Ujɔ nɛ alɔ yɔ anu a yɔ i jɛ gɔbu, ayinɛ nōo kē yɔ u Colombia a wɛ ācɛ nōo gē lɛ ojilima ce ɔcɛ, nōo lɛ ihɔtu, nɛ odee klla gē jɛ uwa eyī.

ƆFU KU ƆKƆ Ō GBA

Ó lɛ igeli éyi nōo kwu Neiva ɛga nɛ alɔ gē yuklɔ a ajaajɛ nɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa duuma i yɔ ŋ. Ó gbɔɔ ō junwalu gā um nɛɛnɛhi lɛyikwu ɛgɛ nɛ ɔkoolɔhi a géē yɛ fu ācɛ nōo lā ɔwɛ abɔɔ a. Amáŋ, ohigbu ācɛ nōo gē ŋmo ācɛ iciici a, ācɛ nōó ŋma igeli ɔɔma ŋ ma i gē lɛ ogbotu ō gā abɔɔ ŋ. Ohigbu ɛnyā, n lɛ ɔkɔ gba ku ɔcɛ éyi nōo lā ipu igeli ɔɔma kóō kwu piya Ɔcɛ Ocijali Ku Ujehofa. N gbɛla ka ɔcɛ ɔɔma géē cɛgbá ō lā ipu Neiva kóō lɛ ɛlā ɔkwɛyi a nwu. Ohigbu ɛnyā, n klla lɛ ɔkɔ gba ka igbihi nɛ ó lɛ ubatisim ya, kóō kwu piya ijimkpa ipu ɛlā ku Ɔwɔico, cɛɛ kóō le cigbihi gā ipu igeli ku nu kóō gáā tɔɔna. Ń kóō jé ka Ujehofa lɛ ɛnɛɛnɛ ōmiya ɔhá fiyɛ ɛ̄nɛ̄ n gbɛla a ŋ.

Ó gboji ŋ, n gbɔɔ ō klɔcɛ mla ɔyipɛ oklobiya éyi nōo lé ka u Fernando González a. Ó lā ipu Algeciras, igeli nɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa duuma i yɔ ŋ ma. Fernando gē ŋma ɛga nɛ ó yɔ nōo wɛ ukilomita 50 (30 mi) gā u Neiva ō gáā yuklɔ. Ó gē ya otutu lɔɔlɔhi ku oklɔcɛ doodu, boobu ɔɔma, ó kē gbɔɔ ō gā ɛjɛɛji ōjila ku ujɔ. Ŋma alaadi aflɛyi nɛ ó gbɔɔ ō ya oklɔcɛ a, Fernando gē ta ācɛ nōo lā ipu igeli ku nu a ba, cɛɛ ó gbɔɔ ō nwu uwa ɛlā nɛ ó nwu ŋma oklɔcɛ ku nu a.

Mla u Fernando ipu ihayi ku 1993

Fernando lɛ ubatisim ya Ɔya Aflɛyi ku ihayi ku 1990, ɔya ɛhili igbihi nɛ ó gbɔɔ ō klɔcɛ a. Oŋma ɔɔma, ó kwu piya ɔcɛ o gbɔbu ɔna ō ta eko doodu. Abɔ Ɔcɛ Ocijali Ku Ujehofa éyi gáā yɔ u Algeciras a, babanya ogbotu yɔ ku abɔ ku ɛga o yuklɔ ku alɔ kéē lɛ ācɛ o gbɔbu ɔna ō ta ɛdɔ ɛyɛɛyi tɛhɔ gā abɔɔ. Ipu Ɔya Ɔmpa ku ihayi ku 1992, é kwu ujɔ éyi i kwaajɛ ipu igeli ɔɔma.

Igeli nɛ ó ŋma a nɛ u Fernando gē tɔɔna foofunu a nɛɛ? Ehee! Igbihi nɛ ó lɛ ɔnyā lɛ a, anu mla ɔnyā nu le yɛ gā u San Vicente del Caguán, igeli ɔhá nɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa duuma i yɔ ŋ ma. Abɔɔ a, é ta abɔ ō lɛ ujɔ éyi kwaajɛ. Ipu ihayi ku 2002, é kwu Fernando i piya ɔcɛ o leyi kwu usɛkut, anu mla ɔnyā nu Olga, kē yɔ i yuklɔ ku ɔcɛ o leyi kwu usɛkut jaa kwu icɛ.

Ŋma ɔdā nōo ya nyā, n le nwu ka ó cɛgbá nɛhi ō gbɔɔkɔ lɛyikwu ɛlā kpɔcii éyi nōo tɛɛma kwu uklɔ ku Ajɔɔcɛ a. Ujehofa gē ya ɔdā nōó tɔɔtɛ lɛ alɔ ō ya ŋ ma. Daama, ɛhɔ ku nu nōó wɛ a, ó wɛ aku alɔ ŋ.—Umát. 9:38.

UJEHOFA JE ‘ƆTU CACA MLA ƆFU Ō YÁ ƆDĀ NƐ Ó DƆƆ̄KĀ KÚ ALƆ YÁ Ā’ LƐ ALƆ

Ipu ihayi ku 1990, é kwu alɔ i piya ācɛ o leyi kwu usɛkut. Ɛga aflɛyi nɛ alɔ gbɔɔ uklɔ ku usɛkut ku alɔ a, wɛ ɔlɛ ɔtahɛ ku igeli néē gē hi ka u Bogotá a. Alɔ yɔ i yuufi ka alɔ i gáā ya lɔhi ipu uklɔ néē je lɛ alɔ nyā ŋ. Ami mla ɔnyā um wɛ ācɛ nōó jé odee lɛ a ŋ. Ó kē jé alɔ iyē ō lā ipu igeli nɛhi ŋ. Amáŋ, Ujehofa lɛ okonu ō ce ku nu nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Ufílipāyi 2:13 a ya jila. Abɔɔ kahinii: “Ɔwɔicō yɔ̄ ipú aá eko dóódu yɔ̄ gē yá ká [aa lɛ ɔtū caca mla ɔfu], cɛ́ɛ́ kú aá yá ɔdā nōó dɔɔ̄kā kú aá yá ā.”

Igbihaajɛ, é lɛ alɔ tɛhɔ ō gáā yuklɔ ku usɛkut ipu Medellín, igeli nɛ um kɛla lɛyikwu ɔ eko nɛ um gbɔɔ ɛlā ō ka ku um a. Ó le jé ācɛ nōo lā ɔwɛ abɔɔ a iyē nɛɛnɛhi ō má ācɛ gē nuunu ipu ulaayi néē kóō gē junwalu lɛ iyi uwa gɛ ŋ. Ocabɔ mafu, ɛ̄cī éyi abɔ um yɔ i klɔcɛ mla ɔcɛ a, ācɛ ōhī gbɔɔ ō hɛ igbe kla iyi uwa eyiyɛcɛ ku ɔlɛ nɛ um yɔ i klɔcɛ mla ɔcɛ a. Ó hile ligii ku um gáā gwuta ajɛ, amáŋ ɔcɛ nɛ um yɔ i klɔcɛ mla ɔ a gɔbu yɔ i jé aogwotu a, nɛ ó kóō lɛ ɛlá wu ɔdā duuma ŋ. Igbihi nɛ ó lɛ aogwotu a jé mɛ a, ó lɛ ɛga miyɛ le yɛ gɛɛcɛ. Igbihi nɛ eko le gla ligii a, ó le cigbihi mla ayipɛ nɛ̄ŋcɛ́ ɛpa anu ó ka ɔwɛ ogbonɛnɛ kahinii: “Á cɔnu ŋ koōcō, amáŋ n cɛgbá ō gáā kpo ayi um wa ɔlɛ.”

Ó lɛ eko ɔhá nɛ oyeeyi ku alɔ kwu ikwū ajaajɛ. Ó lɛ eko éyi lɛ a nɛ alɔ yɔ i yuklɔ ku ɔna ō ta ŋma ɔlɛ gā ɔlɛ, ɔnyā um gbɔɔ kwinya wa ɛgiyi um, abɔ kē le hɛ ɔ iyē. Ó ka ka ɔcɛ éyi ta egbe lɛ ɔ. Ɔɔma le hɛ um idaago. Amáŋ igbihaajɛ, ó gáā le ta alɔ eyī peee ka ɔcɛ nōo hɛ egbe ɔɔma, i dɔka ō hɛ egbe ɔɔma kla u Sirkka nóó; ó dɔka ō hɛ egbe ɔɔma kla adā éyi nōo yɔ i bu ɛga u Sirkka ajaajɛ a.

Igbihi nɛ eko dēē gla a, unu néē gē nu abɔɔ a i gē ya ku alɔ lɛ ɔtooplico gɛ ŋ. Alɔ miyɛ ɔtu ō tu kwu ɔtu ŋma ɛgiyi Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa nōo lā ɔwɛ abɔɔ nōo gē mafu ɔtu ō lɛ, nōo má ɛdɔ āhɔ̄ ɛgɛnyā mla aɛ̄nɛ̄ o kóō bɔbi fiyɛ ɛnyā ɛ ma. Alɔ lɛ ɛlā ŋmɛyi ka ɔdaŋ ka Ujehofa yɔ i ta uwa abɔ, ó géē ta alɔ abɔ duu. Alɔ gē lɛyitaajɛ lɛ ukɔ́ nɛ anyakwɔcɛ ku ujɔ nōo yɔ ɔwɛ abɔɔ a gē tu alɔ eko doodu a, alɔ gē leyi kwɛɛcɛ lɔɔlɔhi, klla kwu ohile a i ta ipu abɔ ku Ujehofa.

Ó wɛ ɔkwɛyi ka āhɔ̄ ōhī i gē bɔbi nɛhi ɛgɛ nɛ alɔ leyice a ŋ. Igbo éyi, n po ɛlā nōo lɛbɛɛka acɛnya ɛpa nōo yɔ i ca iyi uwa ɛca eyiyɛcɛ ku ɔlɛ nɛ um yɔ i nyɔ a. Ó gē he um ɔtu ō mahayi cɛɛ ku um má ācɛ nōo yɔ i ya unwalu mla iyi uwa ŋ, amáŋ ondu ɔlɛ a da um ku um wa inu néē gwo eyiyɛcɛ ku ɔlɛ uwa a. Ɔkwɛyi a wɛ kahinii, ó wɛ “unwalu” néē yɔ i ya a nóó, amáŋ aigbaanɔ néē gē hi ka u parrot a yɔ i gbla aoladogbe a ya a.

ALƆ MIYƐ UKLƆ ƐPƐPƐ KLLA MÁ ĀHƆ̄ OLƆNƆ ƐPƐPƐ

Ipu ihayi ku 1997, é lɛ um fu ō wɛ ɔcɛ o nwu ɔkpá ipu inɔkpa néē i hi ka u Ministerial Training School a. b Ó gē jɛ um eyī eko doodu ō gā inɔkpa nɛ ɔwa ku alɔ gē bi le nwu alɔ ɛlā a, amáŋ ń gbɛla jejee ka ɛ̄cī éyi, n géē lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ō wɛ ɔcɛ o nwu ācɛ ɔhá ɔkpá ŋ.

Igbihaajɛ, n kwu piya u district overseer. Eko nɛ aya duuma i yɔ bɛɛka u district overseer gɛ ŋ ma, n le cigbihi gā uklɔ ku usɛkut nɛ um yɔ i ya a. Ohigbu ɛnyā, n humayi jɔɔnyɛ ō wɛ ɔcɛ o nwu ācɛ ɔkpá mla ō yuklɔ ku usɛkut fiyɛ ihayi ofu ce igwo ɛ. Aɛnɛɛnɛ ɛga ku uklɔ nyā ya ku um miyɛ ɔhā alɛwa. Amáŋ, ó wɛ ɔdā nōo gē tɔɔtɛ lɛ a eko doodu ŋ. Ka um lɛ ɛlā ɔɔma teyi peee.

N wɛ ɔcɛ nōó gē yuufi ɔdā duuma ŋ. Uce ō ya nyā kē ta um abɔ ō lɔtu āhɔ̄ olɔnɔ. Amáŋ ekoohi, n gē ya ɔtu caca fiyɛ ɔfu ō ceyitikwu ya ku odee kóō nyɔ kpaakpa ipu aujɔ ɛyɛɛyɛyi. Ipu āhɔ̄ éyi lɛ a, n bi ɔtu caca le tu ācɛ ōhī ukɔ́ kéē ya ɛlā ɔwɛ ihɔtu mla ɔwɛ ijeeyi mla ācɛ ɔhá. Amáŋ, ó wɛ ɔdā okwiye ka ipu āhɔ̄ ɛyɛɛyɛyi ɔɔma, nɛ ń klla mafu auce ō ya nɛ um tu ayinɛ a ukɔ́ lɛyikwu ɔ ŋ ma.—Uróm 7:​21-23.

Ohigbu aɛga nɛ um gē ya lɔhi ŋ ma, ekoohi ɔtu gē gbenyi gā um nɛhi. (Uróm 7:24) Ó lɛ eko éyi lɛ a nɛ um da Ujehofa ipu ɔkɔ ō gba, ka ó géē lɔhi gā um fiyɛ ɔdaŋ ka um habɔ uklɔ kóō wɛ ɔcɛ o tɔɔna ŋma éwo éyi gā éwo ɔhá a ta, cɛɛ ka um le cigbihi gā u Finland. Ɔnɛ ɔɔma, n le yɛ gā ōjila ku ujɔ. Ɔtu ō tu kwu ɔtu nɛ um miyɛ ŋma ōjila ku ujɔ ɔɔma a ta um abɔ ō má, ka um cika ō gɔbu ipu uklɔ nɛ um yɔ i ya a, cɛɛ ka um gɔbu yɔ i ya lɔhi fiyɛ ipu aɛga nɛ um gē ya lɔhi ŋ ma. Jaa gáā kwu icɛ, ó gē lɛ abɔ kwu um ɔtu nɛhi ō má ɛgɛ nɛ Ujehofa cila ɔkɔ ō gba ku um lɛ a. Ó klla wɛ ɔdā nōo jɛ um eyī nɛhi, ka ó bi ɔwɛ ogbonɛnɛ le je otabɔ gā um ō ya lɔhi fiyɛ ipu aɛga nɛ ń gē ya lɔhi ŋ ma.

Ō LEYI KWU ƐCƆBU MLA ƆTU Ō LƐ

Ami mla u Sirkka ta Ujehofa ahinya nɛɛnɛhi ku ɛnɛɛnɛ ɛga nɛ ó je lɛ alɔ ō bi ɛjɛɛji oyeeyi ku alɔ le yɔ ipu uklɔ ō ya lɛ ɔ eko doodu a. N klla ta Ujehofa ahinya nɛhi ku ɛgɛ nɛ ó je ɛnɛɛnɛ ɔnyā nōo lɛ ihɔtu nōo klla hayi kpaakpa a gā um, ō yuklɔ mla um ipu ihayi alɛwa nōo gáā yɛ a.

Ó gboji gɛ ŋ, n géē je piya ihayi ofu ɛta ce igwo, ń kē gáā gɔbu mla uklɔ ku ɔcɛ o nwu ɔkpá amāŋ uklɔ ku ɔcɛ o leyi kwu usɛkut gɛ ŋ. Amáŋ, ɔɔma i gē ya ku ɔtu kóō biya gā um. Ɔdiya a? Ohigbu ka um kpɔtuce lɔfu lɔfu ka ɔdā nōo gē bi ojilima gē lɛ Ujehofa fiyɛ duu a, wɛ ō tu iyi alɔ waajɛ ō gba ɔ ɛ̄gbā, mla ō je owoofu lɛ ɔ ŋma ɛjɛɛji ɔtu ku alɔ nōo gē mafu ku alɔ yihɔtu nu, ka ɛjɛɛji ɔdā nɛ ó ya lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī. (Umáy. 6:8; Umák. 12:​32-34) Ō bi ojilima gē lɛ Ujehofa, i wɛ ō piii ka alɔ géē lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ku uklɔ ō ya ŋ.

Abɔ um gbɛla lɛyikwu ɛga ku uklɔ ɛyɛɛyɛyi nɛ um jɔɔnyɛ nu ɛ ma, n gáā le má ka ń lɛ ɛnɛɛnɛ ɛga ku uklɔ ɛyɛɛyɛyi nyā ohigbu ka um lɔhi fiyɛ ācɛ ɔhá, amāŋ ohigbu ka um jé odee nɛɛnɛhi ŋ. Ó kóō wɛ ɔɔma ŋ duudu! Ikɔkɔ ɔɔma, Ujehofa je ɛnɛɛnɛ ɛga ku uklɔ ɛyɛɛyɛyi nyā gā um ohigbu eyinyinyi ku nu nɛ alɔ i cika jɛ ɔ ŋ ma. Ó je ɛnɛɛnɛ ɛga ku uklɔ ɛyɛɛyɛyi nyā gā um, naana nōó lɛ ɛga ōhī nɛ um gē ya lɔhi ŋ ma. N jé ka otabɔ ku Ujehofa foofunu ya ɛɛ nōó tɔɔtɛ gā um ō ya auklɔ ɛyɛɛyɛyi nyā gla a. O bu ɔwɛ nyā, á jila iyē ŋ ku um lɛ ɔfu ku Ɔwɔico mafu.—2 Ukɔ́r. 12:9.

a Ɔ̄kā ku oyeeyi ku Raimo Kuokkanen nōo kahinii: “Determined to Serve Jehovah” a, bɛɛcɛ ipu Ɔda Ō Gbaajɛ ku Ɔya Ɔmɛnɛ 1, 2006, aku oyibo.

b Inɔkpa Ku Ācɛ O tɔɔna Ku Ajɔɔcɛ Ku Ɔwɔico kwɛyi inɔkpa nyā mɛɛ a.