Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

HPEHꞈ LAˬ JAW VE AWˬ LAWN

Ngaˬ awˬ gʼaˇ nuˇ ve teˇ yanˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˇ paˆ ga laˇ chehˇ ve htaꞈ gʼa mawˬ ve

Ngaˬ awˬ gʼaˇ nuˇ ve teˇ yanˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˇ paˆ ga laˇ chehˇ ve htaꞈ gʼa mawˬ ve

1985 hkʼawꞈ htaˇ, ngaˬ leh ngaˬ miˇ ma Koˬlan˗biˬ˗a mvuhˇ miˬ lo gaˬ la ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ mvuhˇ miˬ hkʼaw shoꞈ shaꞈ jaˇ. Leh mvuhˇ miˬ uˉ peunˍ paˍ venˇ teˇ hpaˍ hkʼaw naˆ tsuhˇ kaˬ paˍ leh mvuhˇ yaˇ htaꞈ gʼa tawˍ daꞈ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve kanˉ ca te kuiˬ Meh˗de˗lin venˇ lo chaw haiˬ yaˇ nehˬ awˬ moˍ yaꞈ kʼaw hkʼoˆ lo juˇ toˇ chehˇ ve maˇ jaˇ. Yawˇ hui naˆ tsuhˇ awˬ yeꞈ caˆ puiˉ ve hawˇ ve, shu geh hpu nyiˉ yuˬ ve, leh hpu gʼa ve kʼo shu htaꞈ kaꞈ bawˆ pehˍ ve yoˬ. Yaˇ nehˬ chi teˇ hpaˍ mawˇ la htaˇ hkʼa gaˬ a shaꞈ maˇ gʼa teꞈ chehˇ. Awˬ lawn kʼo, yaˇ nehˬ htaˇ kaꞈ gʼa suh˗e ve yoˬ. Ngaˬ hui Koˬlan˗biˬ˗a mvuhˇ miˬ lo chehˇ htaˇ, ngaˬ hui chehˇ jaw ve mvuhˇ miˬ htaꞈ maˇ shuˍ ve yoˬ.

Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ awˬ na hpawˇ lo chehˇ ve chaw 2 gʼaˇ Aˍmeˬriˆkaꞈ mvuhˇ miˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo hkʼaˬ hkʼe te ca chehˇ la gʼa ve le? Peuˬ laˬ ve awˬ yanˇ ngaˬ aˬ htoꞈ ma gʼa henˇ ve le?

FIˬLANˬ MVUHˇ MIˬ LO CHEHˇ LEH YAˇ NEHˬ HPEHꞈ HTAˇ

Ngaˬ 1955 hkʼawꞈ htaˇ paw ve yoˬ. Ngaˬ viˉ paˍ 2 gʼaˇ cawˬ leh ngaˬ awˬ leh paˍ hpehꞈ ve yoˬ. Ngaˬ Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ awˬ hawˉ hpawˇ lo uiˍ la ve yoˬ. Chi teˇ hkui choˬ kaˬ lo Van˗ta venˇ tehꞈ kʼoˆ ve yoˬ.

Ngaˬ maˇ paw sheˍ htaˇ, ngaˬ e Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ leh Yaˬhoˉvaˬ ve Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw hpehꞈ la ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ pa tawˍ laˇ jaˇ leh ngaˬ e yaˇ teˇ hpaˍ htaꞈ Liꞈ hpu maˇ maˍ tcuh leh hpawnˬ daꞈ kuiˬ yehˬ lo kaꞈ maˇ shiˍ kʼai tcuh ve yoˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ e ngaˬ pa maˇ chehˇ htaˇ ngaˬ hui htaꞈ coˇ caˇ leh Liꞈ hpu maˍ laˇ ve yoˬ.

Ngaˬ a shaꞈ 7 hkʼawꞈ htaˇ kaꞈ tanˬ leh Yaˬhoˉvaˬ ve hkawˇ na yuˬ tuˬ dawˇ teh taˍ ve

Ngaˬ yaˇ ehˉ htaˇ kaꞈ tanˬ leh Yaˬhoˉvaˬ ve hkawˇ na yuˬ tuˬ dawˇ teh taˍ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ 7 hkʼawꞈ htaˇ hkaoˍ monˇ suhˍ yuˬ te taˍ ve ngaˬ maˇ caˇ ve pa taw, liꞈ henˇ kuiˬ lo ve saˍ laꞈ beuꞈ jaˇ. (Ve˗li˗la˗ti˗ya). Saˍ laꞈ ve laꞈ sheh ngaˬ mawꞈ kʼaw htaꞈ nyiˉ tiˍ leh hkaoˍ monˇ caꞈ keu tuˬ te laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hta baˬ gʼa ve yoˬ.

Ngaˬ a shaꞈ 12 hkʼawꞈ htaˇ, ngaˬ pa suh˗e ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ ngaˬ hpawnˬ daꞈ˗e ve hkʼaˬ htaˆ kaꞈ kʼai gʼa ve yoˬ. Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ viˉ awˬ nyi ngaˬ htaꞈ a yeˇ yuˬ laˇ ve pa taw, ngaˬ gʼaˇ hteꞈ uiˍ la mvuh la tuˬ te laˇ ve yoˬ. Ngaˬ teˇ nyi le le Liꞈ hpu tanˬ gʼaw leh Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw ve liꞈ kʼoˆ kaꞈ gʼaw leh hkʼa dehꞈ hpfuhˆ nyi ve yoˬ. A shu yawˇ hkʼaˇ yawˇ Liꞈ hpu henˇ ve, chi hkʼe ve hkʼaˬ htaˆ kaꞈ ngaˬ te htaˇ, ngaˬ 14 hkʼawꞈ gaˬ leh 1969 hkʼawꞈ Ha pa 8 maˬ 8 nyi htaˇ Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ ve yoˬ.

Ngaˬ liꞈ 12 tanˇ henˇ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ maˇ maw, hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve tanˬ te ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ hkʼaˬ nyiˇ shinˉ maˇ gaˬ sheˍ htaˇ, Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ awˬ kʼaw ji teˇ tawn lo Bi˗la˗vi˗siˇ venˇ lo ngaˬ jiˆ kʼai ve yoˬ. Choˬ kaˬ lo hto toˇ ve chaw loˍ jaˇ ve yoˬ.

Bi˗la˗vi˗siˇ venˇ hkʼaw awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ teˇ gʼaˇ Sin˗kaˇ meh ve htaꞈ ngaˬ mawˬ daꞈ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ ngaˬ yawˇ htaꞈ heuˆ daꞈ ve yoˬ. Leh yawˇ nyi ma nuˇ nehˬ ve, yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ ve, leh Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ haꞈ jaˇ ve ngaˬ dawˇ cawˇ jaˇ. Yawˇ hpehꞈ hpehꞈ sha sha ve, maˇ heˆ leh hpu chi ma ma maˇ cawˬ gaˇ. Ngaˬ huiˉ maˬ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te gʼa ve hkʼe hkʼa dehꞈ te gaˇ ve yoˬ. 1974 hkʼawꞈ Ha pa 3 maˬ 23 nyi htaˇ, ngaˬ hui heuˆ daꞈ ve yoˬ. Ngaˬ huiˉ maˬ heuˆ daꞈ peuˬ hkʼawꞈ ca guiˇ˗e ve aꞈ kehˉ, Ka˗to˗laˇ venˇ lo hto toˇ ve chaw loˍ jaˇ ve pa taw, oˇ kaˬ lo kʼai ve yoˬ.

Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ Ka˗to˗laˇ venˇ lo ngaˬ hui ngaˍ ve yehˬ

YAˬHOˉVAˬ NGAˬ HUI HTAꞈ HAꞈ SHAˉ LAˇ VE

Ngaˬ viˉ paˍ ngaˬ hui htaꞈ peꞈ laˇ ve kaˇ

Ngaˬ huiˉ maˬ heuˆ daꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ te ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ shawˍ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ nyi haꞈ shaˉ laˇ leh loˍ ve awˬ ceuˬ cawˬ tuˬ peꞈ laˇ ve yoˬ. (Maꞈhtehˍ 6:33) Tawˇ pa haˉ te kʼo, Ka˗to˗laˇ venˇ lo chehˇ htaˇ ngaˬ hui kaˇ maˇ cawˬ. Hkʼaˬ kaˬ lo kʼai gaˇ ve kʼo, sho kuˇ gʼaꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, kaˆ jaˇ ve awˬ yanˇ htaˇ ngaˬ hui chehˇ kuiˬ lo kaˆ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hto toˇ kuiˬ kʼehˬ jaˇ ve pa taw, kʼai gaˇ ve kʼo kaˇ gʼa cawˬ cawˇ ve yoˬ. Leh oˇ ve teˇ yanˇ ngaˬ hui kaˇ vuiˬ tuˬ hpu maˇ cawˬ.

Ngaˬ viˉ paˍ ngaˬ hui geh ca guiˇ la leh kaˇ teˇ kaˇ peꞈ laˇ ve pa taw, ngaˬ hui hpu teˇ baꞈ˗ehꞈ kaꞈ peuˬ tuˬ maˇ loˍ. Kaˇ naˍ manˇ keu ve ceh tiˉ yoˬ. Oˇ htaˇ tanˬ leh ngaˬ hui kaˇ gʼa yehˇ ve yoˬ.

Ngaˬ hui loˍ ve awˬ ceuˬ peꞈ laˇ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ lehˬ yawˇ ve awˬ vuiˬ hpehꞈ ve tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw yawˇ ve mvuhˇ miˬ uˉ peunˍ ve a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ awˉ lawˉ shawˍ cawˇ ve yoˬ.

GIˉLAˆ LIꞈ HENˇ YEHˬ LO

1978 hkʼawꞈ htaˇ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve liꞈ teˇ geh henˇ ve chaw

1978 hkʼawꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve liꞈ henˇ yehˬ lo ngaˬ hui ca henˇ˗e htaˇ, chi hkʼaw liꞈ maˍ paˍ Rai˗mo Ko˗ka˗ne a meh ve teˇ gʼaˇ Giˉlaˆ liꞈ henˇ yehˬ lo kʼai tuˬ liꞈ bvuhꞈ feu piˇ tehꞈ ngaˬ hui htaꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, liꞈ henˇ yehˬ chi ve hkʼaw kʼai gʼa tuˬ, ngaˬ hui Kaˇlaˇ hkawˇ tanˬ henˇ ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, 1980 hkʼawꞈ ngaˬ hui liꞈ maˇ bvuhꞈ feu piˇ sheˍ htaˇ, Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ ca te la tuˬ kuˬ laˇ ve yoˬ. Oˇ ve teˇ yanˇ Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te chehˇ ve chaw lehˬ, Giˉlaˆ liꞈ henˇ yehˬ lo kʼai tuˬ liꞈ bvuhꞈ feu piˇ maˇ gʼa. Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ nyi leh daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ ngaˬ hui te gaˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui dawˇ leh daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ htaꞈ maˇ heˆ. Chi htaꞈ pa taw, Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te tuˬ kuˬ laˇ ve htaꞈ ngaˬ hui kʼai ve yoˬ. Teˇ nyi kʼo Giˉlaˆ liꞈ henˇ yehˬ lo kʼai tuˬ awˬ pon ngaˬ hui Kaˇlaˇ hkawˇ henˇ sheˍ ve yoˬ.

Hkʼaˬ nyiˇ hkʼawꞈ maˇ gaˬ sheˍ htaˇ, Giˉlaˆ liꞈ henˇ yehˬ lo kʼai tuˬ awˬ pon Uˉ peunˍ ve Kawˍmiˍ tiˍ lehˬ Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi htaꞈ awˬ yanˇ piˇ ve yoˬ. Hkʼe te leh, ngaˬ hui laꞈ haˉ liꞈ bvuhꞈ feu piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi hkʼe te ve lehˬ, ngaˬ hui Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te ve ha lehˬ ve maˇ cawˬ ve maˇ heˆ. Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve loˍ jaˇ kuiˬ lo ngaˬ hui kʼai gʼa tuˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gu hehnˇ taˍ ve yoˬ. Ngaˬ hui chi hkʼe te ve kʼo, Giˉlaˆ liꞈ henˇ yehˬ 79 pawˆ hkʼaw teˇ pawˆ kʼai tuˬ kuˬ laˇ leh 1985 hkʼawꞈ Ha pa 9 maˬ htaˇ, henˇ peuˬ ve yoˬ. Hkʼe te leh, Koˬlan˗biˬ˗a mvuhˇ miˬ lo Gʼuiˬ sha ve kanˉ ca te tuˬ ngaˬ hui awˬ vuiˬ gʼa ve yoˬ.

MIˍSHENˍNAˍLIˍ KANˉ TANˬ TE VE

Koˬlan˗biˬ˗a mvuhˇ miˬ lo ngaˬ hui ve kanˉ awˬ vuiˬ awˉ lawˉ teˇ ceuˬ lehˬ, Beˍteˍlaˆ hkʼaw kanˉ te ve yoˬ. Kanˉ chi ve ngaˬ coˇ caˇ leh hkʼa dehꞈ te ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, choˬ kaˬ lo kanˉ te ve teˇ hkʼawꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, awˬ vuiˬ awˬ suhˉ gʼa pa laˇ cawˇ ve tehꞈ ngaˬ dawˇ ve yoˬ. Awˬ vuiˬ awˬ suhˉ pa laˇ tuˬ ngaˬ lawˬ ve chi awˉ lawˉ teˇ pawˆ hpehꞈ ve yoˬ. Peuˬ leh, Ne˗va venˇ Ho˗la˗ya awˬ ti lo ngaˬ Miˍshenˍnaˍliˍ ve kanˉ ca te ve yoˬ.

Ngaˬ hto toˇ ve dawˇ cawˇ jaˇ. Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ lo ngaˬ chaw haˉ hpehꞈ leh gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te htaˇ, teˇ nyi nyi kʼo, ngaˬ mvuhˇ hkʼa hpeuꞈ˗ehꞈ hto toˇ ve yoˬ. Heuˆ daꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ She˗ka ngaˬ huiˉ maˬ teˇ nyi mvuhˇ hkʼa hpeuꞈ˗ehꞈ teˇ geh hto toˇ ve yoˬ. Vuiˇ jaˇ kuiˬ awˬ ti lo hto toˇ˗e htaˇ, mvuhˇ shawˉ htaˇ kaꞈ tanˬ leh hto toˇ gʼa tuˬ, ngaˬ hui kʼai ve awˬ yanˇ maˇ gʼa shonˇ tuˬ teˇ pawˆ pawˆ kʼo kaˇ hkʼaw zuhꞈ ve yoˬ.

Miˍshenˍnaˍliˍ kanˉ te htaˇ ngaˬ hui ha lehˬ ve kʼawꞈ cawˬ maˇ la ve yoˬ. Ngaˬ hui ve Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw chaw gʼaˇ hteꞈ maˇ la leh awˬ viˉ awˬ nyi kaꞈ haꞈ daꞈ ve, yawˆ yan daꞈ ve, leh teˇ gʼaˇ leh teˇ gʼaˇ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve yoˬ.

BON LAWˬ VE KANˇ PAˆ CAWˬ JAˇ

Ngaˬ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te kuiˬ Ne˗va venˇ awˬ paˇ lo Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw maˇ chehˇ ve laiˉ venˇ cawˬ ve yoˬ. Venˇ chi ve hkʼaw chehˇ ve chaw teˇ hpaˍ hkʼaˬ hkʼe te daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ gʼa kaˇ tuˬ le tehꞈ ngaˬ dawˇ haˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, mvuhˇ miˬ yaˇ maꞈ bawˆ daꞈ ve cawˬ ve pa taw, oˇ kaˬ lo chehˇ ve chaw maˇ heˆ ve kʼo, yawˇ venˇ oˇ ve teˇ hpaˍ hkʼaw kʼai ve kʼo kawˆ tuˬ cawˬ ve yoˬ. Chi htaꞈ pa taw, venˇ chi ve teˇ hpaˍ hkʼaw chehˇ ve chaw teˇ gʼaˇ gʼaˇ Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw hpehꞈ la tuˬ ngaˬ bon lawˬ ve yoˬ. Chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ Ne˗va venˇ hkʼaw awˬ tehˬ ve gʼa henˇ cawˇ ve tehꞈ ngaˬ dawˇ ve yoˬ. Chaw oˇ ve teˇ gʼaˇ Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ ve yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ ve cawˬ leh yawˇ chehˇ kuiˬ lo ca hto toˇ˗e tuˬ ngaˬ bon lawˬ piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ dawˇ taˍ ve aꞈ kehˉ, Yaˬhoˉvaˬ daꞈ jaˇ ve awˬ hkʼaˇ gu laˇ tuˬ naˍ maˇ shiˍ.

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ maˇ maw, yaˇ nehˬ teˇ gʼaˇ Faw˗na˗doˇ Ko˗sa˗leˆ htaꞈ Liꞈ hpu gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. Yawˇ A˗keh˗sha˗laˆ venˇ lo chehˇ leh oˇ kaˬ lo Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw teˇ gʼaˇ kaˬ maˇ cawˬ. Faw˗na˗doˇ Ne˗va venˇ lo kanˉ ca te la tuˬ, 50 kiˇ loˇ hpaˆ laˬ ve yoˬ. Teˇ pawˆ le le Liꞈ hpu henˇ htaˇ, yawˇ awˉ lawˉ hkʼa dehꞈ gu˗oˬ ve yoˬ. Liꞈ hpu henˇ ve awˉ lawˉ teˇ pawˆ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ hpawnˬ daꞈ ve teˇ pawˆ le le kʼai ve yoˬ. Faw˗na˗doˇ Liꞈ hpu henˇ ve awˉ lawˉ teˇ shinˉ htaˇ, yawˇ Liꞈ hpu hkʼaw aˬ htoꞈ ma gʼa henˇ ve yawˇ chehˇ kuiˬ venˇ hkʼaw lo ve chaw htaꞈ kaꞈ jehˬ laˬ leh ca na la ve yoˬ.

1993 Faw˗na˗doˇ

Faw˗na˗doˇ Liꞈ hpu henˇ ve 6 ha pa peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, 1990 hkʼawꞈ Ha pa 1 maˬ htaˇ, yawˇ Baˆtiˆsaˬ haꞈ yuˬ ve yoˬ. Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼuˇ suhˍ peuˍ ve te leh A˗keh˗sha˗laˆ venˇ lo awˬ viˉ awˬ nyi teˇ gʼaˇ cawˬ ve pa taw, venˇ chi ve teˇ hpaˍ hkʼaw tcuh peu ve gʼuˇ suhˍ peuˍ ve chaw kʼai tcuh kaꞈ kawˆ tuˬ maˇ cawˬ˗oˬ ve tehꞈ awˬ tcuhˆ puiˍ lo ve kawˍ miˍ tiˍ shiˍ ve yoˬ. Leh 1992 hkʼawꞈ Ha pa 2 maˬ htaˇ, A˗keh˗sha˗laˆ venˇ lo Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ moˍ cawˬ tcuh ve yoˬ.

Faw˗na˗doˇ yawˇ chehˇ kuiˬ venˇ lo ceh tiˉ hto toˇ ve laˇ? Maˇ heˆ. Yawˇ awˬ miˇ ma heuˆ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ leh awˬ miˇ ma Sa˗ne˗she˗deˇne˗hka˗va˗venˇ lo jiˆ kʼai ve yoˬ. Vanˇ chi ve hkʼaw kaꞈ Shaˉhkiˆhkanˍ ve chaw maˇ cawˬ. Oˇ kaˬ lo Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ teˇ moˍ cawˬ tuˬ yawˇ hui ga daꞈ ve yoˬ. Leh 2002 hkʼawꞈ htaˇ, Faw˗na˗doˇ htaꞈ htoˇ nyi shehˍ hpaˇ te tcuh ve yoˬ. Yawˇ leh awˬ miˇ ma O˗kanˇ chi teˇ hkui hkʼa gaˬ kaꞈ htoˇ nyi shehˍ hpaˇ te chehˇ sheˍ ve yoˬ.

Ngaˬ hui ve kanˉ htaꞈ caˉ daꞈ ve hteˇ˗ehꞈ bon lawˬ ve lehˬ, a yeˇ uiˍ jaˇ tehꞈ awˬ lawn chi ve ngaˬ htaꞈ maˍ laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ lehˬ ngaˬ hui dawˇ taˍ ve aꞈ kehˉ gu teh taˍ laˇ ve yoˬ. Awˬ lawn kʼo, caˬ gʼeuꞈ ve lehˬ ngaˬ hui ve kanˉ hpehꞈ ve maˇ heˆ. Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hpehꞈ ve yoˬ.—Maꞈhtehˍ 9:38.

YAˬHOˉVAˬ NGAˬ HUI “TE GAˇ VE NYI MA CAWˬ TUˬ LEH TE GʼA TUˬ” GA LAˇ VE

1990 hkʼawꞈ htaˇ ngaˬ hui htoˇ nyi shehˍ hpaˇ gʼa te ve yoˬ. Ngaˬ hui kʼai ve awˉ lawˉ teˇ kaˬ lehˬ, Koˬlan˗biˬ˗a mvuhˇ miˬ Bon˗ko˗tan venˇ lonˉ hkʼaw hpehꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, kanˉ chi ve hkʼa dehꞈ te maˇ gʼa la ve htaꞈ ngaˬ hui dawˇ haˍ ve yoˬ. Ngaˬ leh ngaˬ miˇ ma kaꞈ awˬ nu ve chaw hkʼa shuˍ hpehꞈ ve yoˬ. Venˇ lonˉ hkʼaw maˇ chehˇ jaw leh shoꞈ shaꞈ jaˇ ve pa taw, Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te maˇ gʼa tehꞈ dawˇ ve yoˬ. Chi hkʼe hpehꞈ ve htawˇ, Hpiˇliˇpiˆ liꞈ 2:13 hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ ka tiꞈ te taˍ ve htaꞈ awˬ tehˬ gʼaꞈ te ve yoˬ. Chi teˇ tawn hkʼaw kʼoˆ ve, “Gʼuiˬ sha nyi ma cawˇ ve htaꞈ nawˬ hui te gaˇ ve nyi ma cawˬ tuˬ leh te gʼa tuˬ, nawˬ hui awˬ hkʼaw lo yawˇ te chehˇ ve yoˬ.”

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, ngaˬ hui Meh˗de˗lin venˇ lo htoˇ nyi shehˍ hpaˇ gʼa te ve yoˬ. Venˇ chi ve lehˬ awˉ lawˉ htaˇ ngaˬ kʼoˆ kʼai peuˬ˗oˬ ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo ve chaw yaꞈ kʼaw hkʼoˆ lo hehnˇ ve awˬ ceuˬ te daꞈ ve a hkʼe leˇ hpehꞈ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, teˇ nyi htaˇ hawˉ hkʼaˆ teˇ gʼaˇ htaꞈ ngaˬ Liꞈ hpu maˍ piˇ chehˇ htaˇ, yawˇ ve yehˬ gʼuˇ suhˍ lo bawˆ daꞈ ve yoˬ. Ngaˬ miˬ chaˇ hkʼoˆ lo pa zuhꞈ˗a te chehˇ htaˇ, Liꞈ hpu henˇ ve chaw teꞈ chiˉ maˇ hpehꞈ la ve htaꞈ shuˍ leh chi teˇ tawn hkʼa peu˗eˬ gʼaw peuˬ ve yoˬ. Gʼaw peuˬ hkʼawꞈ nawˉ, yawˇ yehˬ gʼuˇ suhˍ lo ca nyi shaˍ tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Leh yaˇ ehˉ 2 gʼaˇ htaꞈ aˉ hkʼaw lo chiˇ loꞈ la ve yoˬ. Yawˇ ngaˬ htaꞈ kʼoˆ laˇ ve, “lawˬ hkawˉ ve yoˬ mehˍ. Yaˇ teˇ hpaˍ htaꞈ aˉ hkʼaw lo gʼa shiˍ loꞈ la cawˇ ve yoˬ.”

Kawˆ tuˬ uiˍ ve laiˉ lawn htaꞈ ngaˬ hui gʼa hpuˇ sheˍ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, teˇ pawˆ htaˇ teˇ yehˬ peuˬ teˇ yehˬ ngaˬ hui hto toˇ chehˇ ve yoˬ. Ngaˬ miˇ ma kawˆ jaˇ leh ngaˬ geh gʼuiˇ laˬ ve yoˬ. Yawˇ mehˆ hpfuhˇ nawˍ tiˆ˗ehˬ te leh ngaˬ htaꞈ shu naˆ bawˆ laˇ ve tehꞈ kʼoˆ laˇ ve yoˬ. Leh ngaˬ nyi ma shiˍ pawˆ hehnˇ jaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ miˇ ma htaꞈ bawˆ gaˇ leh bawˆ ve maˇ heˆ tehꞈ peuˬ hkʼawꞈ nawˉ shiˍ la ve yoˬ. Awˬ tehˬ kʼo, yawˇ awˬ paˇ lo huˉ taˍ ve chaw teˇ gʼaˇ htaꞈ bawˆ ve yoˬ.

Ponˬ kʼai ve awˬ yanˇ, yaꞈ kʼaw hkʼoˆ lo hehnˇ ve awˬ ceuˬ te daꞈ ve htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te cawˇ ve awˬ hkʼaˇ shiˍ la ve yoˬ. Oˇ kaˬ lo chehˇ ve awˬ viˉ awˬ nyi ngaˬ hui hkʼa shuˍ gʼa hpuˇ ve geh yonˍ hkʼaˇ yonˍ yeˬ tuˬ awˬ gʼaˇ gʼa leh teˇ hpaˍ kʼo ngaˬ hui aꞈ kehˉ gʼa hpuˇ jaˇ. Yaˬhoˉvaˬ yawˇ hui htaꞈ ga piˇ ve kʼo, yawˇ ngaˬ hui htaꞈ ga laˇ tuˬ yoˬ tehꞈ yonˍ gʼa ve yoˬ. Nyi haꞈ shaˉ paˍ beˆ maˍ laˇ ve htaꞈ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ na yuˬ ve, a shu yawˇ awˬ to shaˍ tiꞈ te ve, leh Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ gʼaˇ va ve yoˬ.

Teˇ pawˆ pawˆ kʼo, awˬ lawn teˇ hpaˍ ngaˬ hui dawˇ taˍ ve hkʼe tiˉ cawˬ ve maˇ heˆ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, teˇ pawˆ htaˇ ngaˬ ca guiˇ˗e ve yehˬ gʼuˇ suhˍ lo yaˇ miˇ 2 gʼaˇ deˇ daꞈ chehˇ ve awˬ hkawˇ htaꞈ gʼa kaˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ maˇ ca nyi˗e. Yehˬ shehˍ hpaˇ ngaˬ koˇ caˉ lo tawˆ la tuˬ kuˬ laˇ ve yoˬ. Ngaˆ pehˬ tcuhˇ 2 hkʼeh chaw deˇ daꞈ chehˇ ve awˬ hkawˇ htaꞈ henˇ yuˬ leh gʼaꞈ te chehˇ ve htaꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ.

AWˬ VUIˬ AWˬ SUHˉ GʼA LEH AWˬ GʼAˇ NUˇ KUIˬ HTAꞈ GʼA TAWˍ DAꞈ VE

1997 hkʼawꞈ htaˇ, awˬ viˉ awˬ nyi hawˉ hkʼaˆ Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼa dehꞈ te gʼa tuˬ liꞈ henˇ yehˬ hkʼaw ngaˬ gʼa maˍ piˇ ve yoˬ. b Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaˇ hkʼaw ve liꞈ henˇ yehˬ teˇ hpaˍ htaꞈ ngaˬ gʼa maˍ piˇ ve dawˇ cawˇ jaˇ. Yaꞈ hkʼaˇ, liꞈ henˇ yehˬ chi teˇ hpaˍ hkʼaw ngaˬ gʼa maˍ tuˬ maˇ dawˇ nyi jaw.

Peuˬ hkʼawꞈ nawˉ ngaˬ toˇ nyi shehˍ hpaˇ htaꞈ awˬ gʼaˇ piˇ paˍ gʼa te ve yoˬ. Awˬ vuiˬ chi te ve maˇ cawˬ tcuh˗o htaˇ, ngaˬ toˇ nyi shehˍ hpaˇ gʼa kʼawꞈ te ve yoˬ. Ponˬ laˬ ve 30 hkʼawꞈ ve awˬ yanˇ hkʼaw toˇ nyi shehˍ hpaˇ leh maˍ piˇ ve kanˉ ngaˬ gʼa te ve ha lehˬ jaˇ. Kanˉ chi ve teˇ hpaˍ ngaˬ awˬ bon laiˉ ceuˬ gʼa tuˬ te laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ ve a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ lehˬ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ suhˉ veˆ awˬ peꞈ hawˉ ve hkʼe hpehꞈ ve maˇ heˆ.

Ngaˬ a shu yawˇ awˬ to htaꞈ yonˍ gʼa jaˇ ve yoˬ. Chi ngaˬ shoꞈ shaꞈ ve awˬ lawn gʼa hpuˇ ve haˍ jaˇ htaˇ, yeunˇ hkanˍ gʼaˇ tuˬ ga laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, teˇ pawˆ pawˆ kʼo, Hkriꞈ yaˇ awˬ moˍ hkʼaw ve awˬ lawn teˇ lawn lawn htaꞈ gu gʼa tuˬ tiˉ dawˇ nyi ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, teˇ pawˆ htaˇ awˬ viˉ awˬ nyi teˇ hpaˍ haꞈ pehnˇ ve leh awˬ hkʼaˇ ca puiˉ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ tuˬ ngaˬ beˆ maˍ piˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, oˇ ve teˇ yanˇ haꞈ pehnˇ ve leh awˬ hkʼaˇ ca puiˉ ve maˇ hpeuꞈ maw piˇ ve lehˬ ngaˬ awˬ to hpehꞈ ve yoˬ.—Roˉmaꞈ 7:21-23.

Teˇ pawˆ pawˆ ngaˬ te yaꞈ htaˇ, awˬ gʼaˇ nuˇ jaˇ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 7:24) Teˇ pawˆ htaˇ ngaˬ bon lawˬ leh Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ kʼoˆ piˇ ve, ngaˬ Miˍshenˍnaˍliˍ maˇ te˗o leh Fiˬlanˬ mvuhˇ miˬ lo kʼawꞈ˗e ve kʼo daꞈ jaˇ hehˉ. Yaꞈ hkʼaˇ, oˇ ve teˇ nyi mvuhˇ hpeuꞈ la htaˇ ngaˬ hpawnˬ daꞈ˗e ve yoˬ. Oˇ ve teˇ nyi hkʼaw awˬ vuiˬ te ve ngaˬ awˬ gʼaˇ gʼa tuˬ te laˇ ve pa taw, ngaˬ caˉ leh awˬ vuiˬ kʼawꞈ te kʼai gʼa tuˬ htaꞈ yonˍ gʼa tuˬ te laˇ leh ngaˬ ve dawˇ hkʼaˇ htaꞈ kaꞈ pa ve yoˬ. Oˇ ve teˇ nyi Yaˬhoˉvaˬ hkʼawꞈ laˇ ve, chi teˇ hkui hkʼa gaˬ kaꞈ ngaˬ dawˇ cawˇ jaˇ ve yoˬ. Ngaˬ awˬ gʼaˇ nuˇ kuiˬ htaꞈ tawˍ daꞈ gʼaˇ ve, Yaˬhoˉvaˬ ga laˇ ve htaꞈ awˬ bon uiˍ jaˇ tehꞈ kʼoˆ piˇ gaˇ ve yoˬ.

YONˍ GʼA VE HKʼAW AWˬ GʼUˇ SUHˍ HPAWˇ NYI SHEˍ

Ngaˬ leh ngaˬ miˇ ma Sin˗kaˇ a shaꞈ teꞈ ve teˇ co˗e Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ daꞈ jaˇ ve htaꞈ gʼa te ve yawˇ htaꞈ awˬ bon uiˍ jaˇ tehꞈ kʼoˆ piˇ gaˇ ve yoˬ. Leh ngaˬ miˇ ma haꞈ lu diˬ ve leh ka tiꞈ yeˬ ve peꞈ laˇ ve kaꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ awˬ bon uiˍ jaˇ tehꞈ kʼoˆ piˇ gaˇ ve yoˬ.

Maˇ maw kʼo ngaˬ a shaꞈ 70 hkʼawꞈ gaˬ leh Gʼuiˬ sha ve kanˉ hkʼaw maˍ paˍ leh toˇ nyi shehˍ hpaˇ maˇ gʼa te˗o. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ nyi ma maˇ luˬ. Awˬ lawn kʼo, Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ te piˇ ve awˬ meˬ awˬ hponˇ cawˬ jaˇ ve awˬ ceuˬ lehˬ, nyi ma nuˇ nehˬ ve hkʼaw yawˇ ve kanˉ te ve tehꞈ ngaˬ yonˍ ve yoˬ. Awˬ bon uiˍ ve hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ chiˇ mvuh leh nyi ma awˬ tawˬ hkʼa gaˬ yawˇ htaꞈ haꞈ ve yoˬ. (Miˆhkaˍ 6:8; Maˍkuˆ 12:32-34) A yeˇ uiˍ ve awˬ vuiˬ cawˬ htaˇ hehꞈ Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ chiˇ mvuh gʼa ve maˇ heˆ tehꞈ tawnˇ taˍ sheˍ.

Ponˬ laˬ htaˇ Gʼuiˬ sha ve kanˉ te ve teˇ hpaˍ htaꞈ dawˇ nyi ve kʼo, ngaˬ awˬ vuiˬ gʼa te ve lehˬ, ngaˬ daꞈ ve maˇ heˆ leh awˬ nu ve chaw aꞈ kehˉ te puiˉ ve maˇ heˆ tehꞈ, ngaˬ shiˍ la ve yoˬ. Ngaˬ awˬ gʼaˇ nuˇ kuiˬ cawˬ leh laiˉ ceuˬ gʼa pa cawˇ ve htawˇ, Yaˬhoˉvaˬ haꞈ pehnˇ uiˍ jaˇ ve ngaˬ htaꞈ ha kʼaˉ laˇ ve pa taw yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ htaꞈ maˇ ga laˇ laˇ ve kʼo, ngaˬ awˬ vuiˬ gʼa ve htaꞈ te maˇ gʼa taˬ tehꞈ shiˍ ve yoˬ. Ngaˬ awˬ gʼaˇ nuˇ ve teˇ yanˇ Yaˬhoˉvaˬ ve kanˇ paˆ ngaˬ htaꞈ ga laˇ chehˇ ve tehꞈ gʼa mawˬ ve yoˬ.—2 Kawˇrenˍhtuˆ 12:9.

a Shaw nyi kuiˬ Taꞈ yehˬ Ha pa 4 maˬ 1 nyi 2006 hkʼawꞈ hkʼaw “Yaˬhoˉvaˬ ve kanˉ hkʼa dehꞈ te tuˬ dawˇ teh taˍ ve” Eh˗ki Ma˗ken˗laˇ ve awˬ lawn cawˬ ve yoˬ.

b Chi teˇ hkui Gʼuiˬ sha ve mvuhˇ miˬ hto toˇ ve chaw awˬ pon liꞈ henˇ yehˬ hpehꞈ ve yoˬ.