Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

NSEKUNUNI YA MU BŪMI

Bukōkekōke Bwami I Bumwekeje Bukomo bwa Leza

Bukōkekōke Bwami I Bumwekeje Bukomo bwa Leza

AMI ne wami mukaji potwafikile mu Kolombi mu 1985, bantu badi bekonda’mo na bupolapola bukatampe. Ba lupusa badi balwa bininge na mwanda utala kupoteja dyamba mu bibundi ne na basola ba mu ngulu. Mu Medellín, mwine motwakengidile mwenda mafuku, mwadi bisumpi bya bankasampe bantomboki badi na mata konsokonso. Badi bapoteja dyamba, balomba bantu makuta mwanda wa baleke kwibasanshija, ne kwipaya bantu pa mwanda wa lupeto. Bonso badi’tu enka bantu ba kubwipi. Twadi’nka bwa batwe bashikete mu ntanda mikwabo.

Le bantu bitupu babidi ba mu Felande, ntanda ya kungala kwa umbuo wa ino ntanda, betene namani Kunshi kwa Amerika? Ne i ñeni’ka yomboile’ko mu bula bwa ino myaka yonso?

PONADI NKASAMPE MU FELANDE

Nabutwilwe mu 1955, kadi ne nkasampe mu bana bana-balume basatu. Natamīne dya kunshi kwa mukunko wa Felande, mu kifuko kiyukene dyalelo bu kibundi kya Vantaa.

Mama wabatyijibwe bu Kamoni wa Yehova, myaka mityetye kumeso kwa ami kubutulwa. Inoko, tata walwile na bubine kadi kadipo usaka mama efunde netu nansha kwenda netu ku kupwila. O mwanda wadi witufundija bubine bwa mu Bible enka shi tata kadi’popo.

Nashilwile kuleka kujilula misoñanya ya Yehova na myaka isamba-ibidi

Tamba ku bunkasampe, nasumininwe kupela kujilula misoñanya ya Yehova. Kimfwa, ponadi na myaka isamba-ibidi, mwadimu wandobele mwanda napelele kudya verilättyjä (makēke melwe’mo mashi a mu Felande). Waumfinya bibanga na kuboko kumo mwanda wa kumpūtula kyakanwa, ebiya na kuboko kukwabo, wakimba kutweja ku bukomo na lukanya kipindi kya kēke mu kyakanwa kyami. Nalonga bukomo bwa kumusompola lukanya ku kuboko.

Ponadi na myaka 12, tata wafwa. Ebiya nashilula kutanwa ku kupwila. Batutu mu kipwilo bauntele mutyima bininge, ne kino kyankweshe ñendelele ku mushipiditu. Nashilula kutanga Bible difuku ne difuku ne kwifunda mabuku etu na kininga. Bino bibidiji biyampe bya kwifunda byankweshe mbatyijibwe na myaka 14, mu mafuku 8 Kweji 8, 1969.

Ponapwile’tu masomo, nashilula kwingila bu pania wa lonso. Mayenga matyetye pa kupita’po, naenda kukengidila kokwa kusakilwa bukwashi, mu Pielavesi, dya pa bukata bwa Felande.

Mu Pielavesi, netene’mo na nsongwakaji Sirkka, waikele mwenda mafuku bu wami mukaji muswe. Namusenswe mwanda wadi mutūkanye kadi usenswe Yehova bininge. Kadipo usenswe būmi bwa katūtu nansha bwa bintu bivule. Batwe bonso twadi tukimba kwingidila Yehova bininge ne kwitabija mwingilo o-onso obetupa. Twesonga mu mafuku 23 Kweji 3, 1974. Pa kyaba kya kushikata bidi ku kifuko kampanda mwanda wa kusangela pamo na wami mukaji, batwe twaenda ku Karttula, kwine kwadi kusakilwa basapudi bavule ba Bulopwe.

Njibo yotwadi tuluwa mu Karttula, mu Felande

YEHOVA WETUKWATAKENYE

Motoka wetupele tutu

Tamba ku ngalwilo kwa busongi bwetu, Yehova i mulombole amba ukavuija bisakibwa byetu bya ku ngitu shi tutangidije kumeso tumweno twa Bulopwe. (Mat. 6:33) Kimfwa, mu Karttula, ketwadipo na motoka. Dibajinji, twadi twenda ñendo na makinga. Inoko mu kitatyi kya mashika kwadi kwikala mashika makomo bininge. Pa kusapula mu mwaba mukatampe wa kyetu kipwilo, twadi tusakilwa motoka. Inoko ketwadipo na lupeto lwa kupota motoka.

Mu kitulumukila, tutu wami wa bubidi mwetu munda waiya kwitutala. Wetupa motoka wandi. Wetupotela ne mukanda wa kwikinga ku byaka. Kyetushadile’tu i kupota mazutu. Kupwa, twaikala na motoka otwadi tusakilwa.

Yehova walombwele amba wadi uvuija bisakibwa byetu bya ku ngitu. Kintu’tu kyotwadi tufwaninwe kulonga, i kutangidija kumeso tumweno twa Bulopwe.

MASOMO A NGILEADE

Kalasa ketu ka ku Masomo a Bapania mu 1978

Potwadi ku Masomo a Bapania mu 1978, mwadimu wetu umo, tutu Raimo Kuokkanen, a wetukankamikile tudinge fomu wa kukafunda Masomo a Ngileade. O mwanda twashilwile kwifunda Angele na kitungo kya kukafunda Masomo a Ngileade. Inoko, mu 1980, kumeso kwa batwe kudinga fomu, betwita kukengila ku bilo ya musambo mu Felande. Mu kine kitatyi’kya, ba mu kisaka kya Betele kebadipo babwanya kudinga fomu wa kukafunda Masomo a Ngileade. Inoko twadi tusaka kukengidila kokwa konso kwitusakila Yehova pa kyaba kya kokwa kotusaka batwe. O mwanda twaitabije lwito lwa kukengila ku Betele. Nansha nankyo, twaendelele kwifunda Angele na kukulupila’mba padi tukamona mukenga wa kudinga fomu wa kukafunda Masomo a Ngileade.

Myaka mityetye pa kupita’po, Kitango Kyendeji kyapa ba mu kisaka kya Betele mukenga wa kudinga fomu wa kukafunda Masomo a Ngileade. Nka ponka’pa twadinga fomu, ino ke kunenapo amba ketwadipo tusangedile kwingila ku Betele. Kyotwadi tusaka i amba shi tubwenye bisakibwa, tubwanya kukengidila kokwa konso kusakilwa bukwashi. Betwita ku Ngileade, twafunda mu kalasa ka 79 mu Kweji 9, 1985. Kupwa betutuma mu Kolombi.

MWINGILO WETU MUBAJINJI MU BUMISHONELE

Mu Kolombi, betutumine dibajinji kukengidila ku bilo ya musambo. Nalongele bukomo bwa kulonga byonso byombwanya mu mwingilo wami, inoko pa kupwa kulonga mwaka umo ku musambo, namona’mba tusakilwa kushinta. Uno o musunsa mubajinji kadi umo kete mu bwami būmi onalombele banshinte mingilo. Ebiya betutuma bu bamishonele mu mwaba mu kibundi kya Neiva, mu kipindi kya Huila.

Nsenswe nyeke mwingilo wa busapudi. Ponadi nkungulume pania mu Felande, kyaba kimo nadi nsapula tamba lubanga kutūla ne ku kyolwa. Kadi potwesongele, ami ne Sirkka, twadi tulonga mafuku amo difuku dituntulu mu busapudi. Potwadi tukasapula ku bifuko bya kulampe, kitatyi kimo twadi tulāla mu motoka. Kino kyadi kitukwasha tubūke lubanga bwē ne kwipipija’ko lwendo.

Potwadi bamishonele, twaikele monka na bupyasakane botwadi nabo mu busapudi. Kipwilo kyetu kyabaile’ko, kadi batutu ne bakaka ba mu Kolombi badi ba bulēme, ba buswe, ne ba mutyima wa kufwija’ko.

BUKOMO BUDI NA MILOMBELO

Kubwipi na kotwadi twingidila mu Neiva, kwadi bibundi kemwadipo Batumoni. Nadi neipangula kyaba kyonso pa mukafikila myanda miyampe ku bino bifuko. Inoko pa mwanda wa mavita, beni kebadipo bekala na mutyima-ntenke mu bino bibundi. O mwanda nalombēle amba muntu nansha umo wa mu bino bibundi ekale’ko Kamoni. Nadi nanga’mba uno muntu ubwanya kwiya kushikata mu Neiva mwanda wa kwifunda bubine. Kupwa nalombela monka’mba shi uno muntu wapu kubatyijibwa ne kwendelela ku mushipiditu, akajokele monka mu kyabo kibundi mwanda wa kusapula. Nkyadipo ndyukile amba Yehova wadi’ko na muswelo mukwabo muyampe kutabuka wa kulonga kino.

Mafuku matyetye pa kupita’po, nashilula kwifunda Bible na nsongwalume umo witwa bu Fernando González. Wadi ushikata mu Algeciras, kibundi kimo kya mu bibundi kemwadipo Batumoni. Fernando wadi wenda lwendo lwa makilometele 50 ne musubu mwanda wa kwiya kwingidila mu Neiva. Wadi witeakanya senene kumeso kwa kwifunda, kadi washilwile kiponka na ponka kutanwa ku kupwila konso. Mu mayenga’tu matyetye na paashilwile kwifunda, Fernando washilwile kubunga bantu ba mu kyabo kibundi ne kwibasapwila byaadi wifunda mu Bible.

Na Fernando mu 1993

Myeji isamba pa kupita’po na paashilwile kwifunda Bible, Fernando wabatyijibwa mu Kweji 1, 1990. Kupwa, waikala pania wa lonso. Mu Algeciras byomwaikele Kamoni umo wa mwine’mwa, bilo ya musambo yadi keibwanya kutuma’mo bapania ba pa bula. Mu Kweji 2, 1992, mwabundwa kipwilo.

Le Fernando waimanine enka pa kusapwila bantu ba mu kyandi kibundi? Aa! Paasongele, aye ne wandi mukaji bavilukīle ku Vicente del Caguán, kibundi kikwabo kemwadipo Batumoni. Kwine’kwa, bakwasha ku kushimika’ko kipwilo. Mu 2002, Fernando watongwa bu mutadi wa kipindi, kadi aye ne wandi mukaji Olga, bendelelanga kwingila mu mwingilo wa kwendakana kufika ne dyalelo.

Ku uno mwanda naboīle’ko ñeni ya amba, i kya mvubu kulomba Yehova bintu bipotoloke bikwatañene na mingilo yetu ya Kiteokratike. Yehova uloñanga byoketubwanyapo kulonga. Na bubine mwingilo wa mwangulo i wandi, ke wetupo.—Mat. 9:38.

YEHOVA WITUPANGA “MUTYIMA NE BUKOMO BWA KULONGA”

Mu 1990 betutuma mu mwingilo wa kwendakana. Kipindi kyetu kibajinji kyotwaingidile’mo i mu Bogotá, mu kapitale. Twaivwene moyo pobetutumine kukengidila mu kino kibundi. Ami ne wami mukaji twi bantu bitupu ba kubulwa bwino bwa pa bula. Kadi ketwadipo twibidile kushikata mu bibundi bikatampe bya bantu bavule. Inoko, Yehova wafikidije mulao wandi udi mu Bene Fidipai 2:13 wa amba: “Leza ye mwine wimukomeja, ne kwimupa mutyima ne bukomo bwa kulonga monka mwaloelelwe.”

Mwenda mafuku, twatumwa mu kipindi kya mu Medellín, kibundi kyonatelanga ku ngalwilo. Bantu ba kuno kebadipo bakizumbija mutyima pangala pa bupolapola bwa mu bipito. Kimfwa, difuku dimo ponadi ñendeja kifundwa, mata ashilula kudila panja pa njibo yotwadi twifundila’mo. Nalanga ya kubatalala panshi, inoko muntu onadi nefunda nandi Bible waendeleja kutanga musango pa kubulwa nansha kutuyuka. Aye pa kupwa kutanga, wanomba lusa amba atambe panja. Kitatyi kityetye pa kupita’po, wajoka na bana babidi ne kunena na mutyima mutūke amba, “Mfwile’ko lusa, nakaselanga bana.”

Kudi ne bitatyi bikwabo byotwadi mu kyaka. Difuku dimo potwadi tusapula ku njibo ne njibo, wami mukaji waiya lubilo kondi koku mupandikile. Wanena’mba kudi muntu wamutupa disashi. Kino kyaunzakeje bininge. Inoko, kitatyi pa kupita’po twajingulula’mba uno muntu kadipo ukimba kwasa Sirkka; wadi wasa muntu mukwabo wadi kubwipi nandi.

Mwenda mafuku, buno bupolapola kebwadipo bukitulengeja tuzumbije mutyima bininge. Twakankamikilwe na Batumoni ba kwine’kwa, bene badi bekonda na ano makambakano ne makwabo mabi kutabuka. Twafula ku mulangwe wa amba shi Yehova wibakwashanga, netu usa kwitukwasha. Twadi tulonda nyeke madingi a bakulumpe ba kwine’kwa ne kulonga bukomo bwa kwikinga, ebiya bishele twashiya’byo mu makasa a Yehova.

Shako myanda imo keyadipo ya kyaka bininge na motwadi twiilangila. Difuku dimo, naivwene bwa bana-bakaji babidi betuka panja pa njibo yotwadi twifundila’mo. Nkyasakilepo kwenda panja mwanda wa kukebatala, inoko mwinē njibo waunena twende mu kibidi. Ebiya najingulula’mba byadi bivwanikwa bu bantu bepotomeja, i bankusuku babidi badi balondeleja balondakani.

MADYESE MAKWABO NE BIKOLEJA

Mu 1997, natongelwe bu mufundiji ku Masomo a Bufundiji bwa Mingilo. b Nadi nyeke nsangela bininge kutanwa ku masomo a kiteokratike. Inoko nadi nkyalangile nansha dimo amba nami mbwanya kupebwa dino dyese diyampe dya kufundija’ko.

Mwenda mafuku, naingile bu mutadi wa distrike. Paimikilwe mpangiko ya batadi ba distrike, najokela monka mu mwingilo wa kipindi. O mwanda mu bula bwa myaka 30, naikele na dyese dya kwingila bu mufundiji ne bu mutadi wendakana. Ino mingilo yandetele madyese mavule. Inoko, byonso kebyadipo bipēla. Lekai nemusekunwine.

Nadi muntu mukomo kadi wa kwikulupila. Kino kyankweshe ndwe na myanda mikomo. Inoko, kyaba kimo bupyasakane bwami bwadi bupita’byo kipimo mu kukimba kulemununa bintu mu bipwilo. Kitatyi kimo, nadi mfunina bamo bekale ba buswe ne ba mutyima unekena na bantu bakwabo. Inoko mu kine kitatyi’kya, nami ye monadi mbulwa ino ngikadila.—Loma 7:​21-23.

Kyaba kimo nadi ntyumukwa mutyima bininge pangala pa bilubo byami. (Loma 7:24) Kitatyi kimo nasapwidile Yehova mu milombelo amba, kendeka mwingilo wa bumishonele njokele mu Felande. Kyolwa’kya, naendele ku kupwila. Byonaivwene’ko byankulupije amba mfwaninwe kwendelela na mwingilo wami ne kulonga nyeke bukomo bwa kulwa na bukōkekōke bwami. Kufikija ne dyalelo, nteñwanga bininge na muswelo walondolwele Yehova milombelo yami. Kadi mfwijanga’ko bininge pa muswelo waunkweshe nkomene bukōkekōke bwami.

TUMONANGA BŪMI BWA KUMESO NA KIKULUPIJI

Ami ne Sirkka tufwijanga’ko bininge Yehova pa kwitupa dyese dya kupityija kitatyi kilampe kya būmi bwetu mu mwingilo wa kitatyi kyonso. Kadi mfwijanga’ko bininge Yehova pa kumpa mukaji wa buswe kadi wa kikōkeji mu bula bwa ino myaka yonso’i.

Panopano ponka nsa kubwanya myaka 70, kadi nkikisapo kwingila monka bu mufundiji ne bu mutadi wendakana. Inoko kino kekintyumunangapo mutyima. Mwanda waka? Mwanda nkulupile bya binebine amba kintu kisangajanga Yehova kutabuka, i kumwingidila na butūkanye ne kumutendela na mutyima wa buswe ne kumufwija’ko. (Mika 6:8; Mako 12:​32-34) Pa kusangaja Yehova, ketusakilwapo kwikala na mwingilo wa pa bula.

Pomvuluka mingilo palapala yonaingile, monanga’mba nkyapelwe’yopo mwanda nadi mufwaninwe kutabuka bantu bakwabo; kadi nkyapelwepo ano madyese pa mwanda wa bwino bwa pa bula bonadi nabo. Ino Yehova wampele ino mingilo pa mwanda wa kanye kandi ka ku buntu bitupu. Wampele ino mingilo nansha byonadi na bukōkekōke. Bine nkulupile amba, nabwenye kwingila ino mingilo na bukwashi bwa Yehova. O mwanda bukōkekōke bwami i bumwekeje bukomo bwa Leza.—2 Ko. 12:9.

a Nsekununi ya mu būmi ya tutu Raimo Kuokkanen inena’mba Déterminés à servir Jéhovah, yalupwilwe mu Kiteba kya Mulami kya difuku 1 Kweji 4, 2006, mu Falanse.

b Ano masomo apingakanibwe na Masomo a Basapudi ba Bulopwe.