Kum 1955-ah ka piang a, unau mipa pathum zînga naupang ber ka ni a. Finland chhim lam tuipui kama awm, tûna Vantaa khawpui tia an kohvah chuan ka seilian a ni.

Ka pian hma kum tlêm têah ka nu chuan Jehova Thuhretu niin baptisma a chang a. Mahse, ka pa chuan thutak chu dodâlin ka nuin kan unauva Bible min zirpui emaw, kohhran inkhâwma min hruai emaw chu a phal lo va. Chuvângin, ka pa awm loh lai chângin Bible thutak bulpuite chu min zirtîr ṭhîn a ni.

Ka naupan têt aṭangin Jehova chunga rinawm tlat ka tum a. Entîr nân, kum sarih mi ka nih lai chuan verilättyjä (thisen hmanga siam Finnish chhang) ka ei duh loh avângin kan zirtîrtu chu ka chungah a thinrim hle a. Kut khata kâ min ân luihtîrin, a kut lehlamin fork-a min barh luih a tum a. Mahse, a fork chu ka thin thlâksak thei ta hrâm a ni.

Kum 12 mi ka nihin ka pa a boral a. Chumi hnu aṭang chuan kohhran inkhâwmahte ka tel thei ta a. Kohhrana unaute’n ka chunga mi mal ngaihsakna an lantîrna chuan thlarau lama ṭhang chho zêl tûrin min ṭanpui a ni. Chuta ṭang chuan, nî tin Bible chhiar ziahin, kan Kristian thu leh hla chhuahte chu taima takin ka zir ṭan a. Chutianga ka tih avângin August 8,  1969-ah kum 14 mi niin baptisma ka chang thei ta a ni.

School ka zawh veleh regular pioneer ka thawk ṭan a. Chawlhkâr rei lo te chhûngin, Finland ram lailia awm mamawh zualna hmun, Pielavesi khuaah rawngbâwl tûrin ka insawn ta a ni.

Chutah chuan ka nupui duh tak unaunu Sirkka-i nên kan intawng a. A inngaihtlâwmna leh Jehova a hmangaihna thûk tak chuan min hîp hle a. Hming than emaw, nuamsa taka awm emaw a tum lo. Kan pahnih chuan Jehova rawngbâwlnaa inhman pumhlûm kan duh avângin eng chanvo pawh ni se, thawh kan inhuam a. Kum 1974, March 23-ah kan innei a. Honeymoon pawh hmang lovin, Lalram thu hriltu mamawh lehzualna hmun, Karttula khuaah kan insawn ta a ni.

Kan inneih tirh aṭangin, Jehova chuan a Lalram kan dah hmasak chuan kan mamawhte min pe ang tih a lantîr a. (Mt. 6:33) Entîr nân, Karttula khuaah chuan motor kan nei lo va. Chuvângin, thîrsakawr kan hman mai a ngai a. Mahse, thlasikah chuan tui khal khawpin khua a vâwt hle ṭhîn a. Kan kohhran bial zau taka thu hril tûrin motor kan mamawh a ni. Mahse, a leina tûr pawisa kan nei si lo.

Beisei loh takin ka uin min rawn tlawh a. Insurance pêk fel tawh a motor chu min pe a. Petrol chiah kan lei a ngai a. Tichuan, kan mamawh tak chu kan nei ta a ni.

Jehova chuan kan tisa lam mamawhte phuhru tûrin mawhphurhna a la tih a târ lang chiang hle a. Kan tih tûr chu Lalram dah hmasak a ni mai.

Kum 1978-a Pioneer Rawngbâwlna School kan kal lai chuan, kan zirtîrtu pakhat Raimo Kuokkanen-a a chuan Gilead School-a kal tûrin min fuih a. Chumi school kal tum chuan sâp ṭawng kan zir ṭan ta a. Mahse, dîlna kan theh luh hma kum 1980-ah, Finland rama branch office-a rawngbâwl tûra sâwm kan ni a. Chutih lai chuan, Bethel-a rawngbâwltute chu Gilead school-a kal phal an ni lo va. Mahse, ṭha kan tihna hmun ni lovin, Jehova’n ṭha a tihna hmuna rawngbâwl chu kan duh avângin, sâwmna chu kan pawm ta  a ni. Chutih rualin, Gilead school-a kan kal theih hlauh takah tiin sâp ṭawng chu kan zir chhunzawm zêl a ni.

Kum rei lo te hnuah chuan, Governing Body-in Bethel-a rawngbâwltute chu Gilead school-a kal a remti ta a. Bethel-a rawngbâwl chu nuam kan tih loh vâng ni lovin, dîlna form chu kan theh lût vat a. Bethel-a rawngbâwl chu nuam ti hle mah ila, mamawh zualna hmuna rawngbâwl chu kan duh a. Kum 1985, September thlaah Gilead school ṭum 79-na chu kalin, Colombia rama rawngbâwl tûra tirh kan ni ta a ni.

Colombia rama kan thlen tirh chuan branch office-ah kan thawk a. Chuta theih tâwp chhuaha kum khat vêl rawng kan bâwl hnu chuan ka chanvo thlâk danglam ngai niin kan hria a. Ka nuna a vawi khatna atân ka chanvo thlâk danglam chu ka dîl a. Chuta ṭang chuan, Huila biala awm Neiva khawpuia missionary nia rawngbâwl tûra tih kan ni ta a ni.

Rawngbâwlnaa chhuah hi nuam ka ti thei hle a. Nupui ka neih hmaa, Finland rama pioneer ka thawh lai chuan zîng lam aṭanga tlai lam thlengin thu ka hril ṭhîn a. Kan inneih hlimah pawh, Sirkka-i nên nilêngin thu kan hril ṭhîn a ni. Hmun hlaa thu hrila kan kal châng chuan kan motor-ah kan riak mai ṭhîn a. Chutiang chuan zin veivah nân hun kan hman tlêm mai bâkah, a tûkah hma taka thovin thu kan hril ṭan thei a ni.

Missionary nia rawng kan han bâwl tâkah chuan, tûn hma ang bawkin ṭhahnem kan ngai hle a. Kan kohhran pawh kan pun chhoh bâkah, Colombian unaute chuan min zah thiamin min hmangaih a, kan chungah an lâwm thiam hle bawk a ni.

Kan rawngbâwlna hmun, Neiva aṭanga hla vak lovah chuan Thuhretu awm lohna khuate a awm a. Chûng khuatea chanchin ṭha hrilh a nih theih dân tûr chu ka ngaihtuah nasa hle a. Mahse, rawlrâla che pâwl an awm avângin tualchhûng mi ni lo tân a him lo hle a. Chuvângin, chûng khaw mi tu emaw chu Thuhretu a rawn nih theih nân ka ṭawngṭai ta a ni. Mahse, thutak zir tûr chuan Neiva-a awm a nih a ngaih ka ring a. Chu bâkah, ani chu baptisma a chan hnua an khuaa a haw leh hnuah pawh thu hril thei khawpa thlarau lama puitling a nih theih nân ka ṭawngṭai bawk. Mahse, Jehova chuan ka dîlna aia ṭhain min chhâng a ni.

Chumi hnu rei vak lovah, ṭhalai Fernando González-a nên Bible kan zir ṭan a. Ani chu Thuhretu awm lohna khaw pakhat, Algeciras-a awm a ni. An khua aṭanga kilometer 50 (mêl 30-a) hlaa awm Neiva-ah chuan hna thawkin a rawn kal ṭhîn a. Zirna atâna ṭha taka a inbuatsaih bâkah, inkhâwm zawng zawngah pawh a rawn tel ṭan nghâl a. Fernando-a chuan kan zir ṭan chawlhkâr aṭangin an khaw mite chu ko khâwmin, Bible zirna aṭanga a thu hriatte chu a hrilh chhâwng leh ṭhîn a ni.

Bible a zir aṭanga thla rukna January, 1990-ah chuan baptisma a chang a. Tichuan, regular pioneer a thawk ṭan a. Algeciras khuaa  tualchhûng mi Thuhretu an awm tâkah chuan, branch office-in special pioneer-te thawn a remti ta a. Kum 1992, February thlaah chu khuaah chuan kohhran din a ni ta a ni.

Unau Fernando-a chuan an khuaah chauh thu a hril lo va. Nupui a neih hnuah, an nupa chuan Thuhretu awm lohna khaw dang, San Vicente del Caguán-ah an insawn a. Chutah chuan, kohhran pakhat ding tûrin an ṭanpui a ni. Kum 2002-ah, Fernando-a chu bial kantu ni tûra ruat a ni a, tûn thlengin a nupui Olga-i nên bial kan hna an thawk chhunzawm a ni.

Chu thiltawn aṭang chuan, theocratic chanvo kan neihte nêna inkûngkaih thilah dîl bîk neia ṭawngṭai a pawimawhzia ka zir chhuak a. Jehova chuan kan tih theih lohte pawh min tihsak a ni. A chhan chu, buh neitu chu amah a nih avângin.—Mt. 9:38.

Kum 1990 aṭangin bial kan hna thawk tûra tih kan ni a. Kan bial kanna hmasa ber chu Bogotá khawpui a ni. Kan chanvo chu kan huphurh hle a. Kan nupa chuan thiamna bîk nei lo mi pângngai ve mai kan ni a. Khawpui lûn takah kan awm ngai lo bawk. Mahse, Jehova chuan Philippi 2:13-a [NWT]: “Thil tihchâkna leh thiltihtheihna nei tûra nangmahnia thawktu chu Pathian a ni,” tih thutiam hi a hlen a ni.

A hnuah, a tîra ka târ lan tâk Medellín khawpui chu kan tûra tih kan ni a. A khaw mite chuan tharum thawhna chu ngaia an neih tawh avângin engah mah an ngai lo va. Entîr nân, ṭum khat chu Bible zirna kan neih laiin kan zirna in bul lawkah inkahna a thleng a. Kei, chhuata bawh ka tum laiin Bible zirlai chuan hlau miah lo hian paragraph a chhiar chhunzawm a. A chhiar zawh veleh a va chhuak a. A fate pahnih chu rawn hruai lûtin, “Min lo hre thiam dâwn nia, ka fate ka va hruai lawk a,” tiin hlauhthâwnna nei miah lovin a sawi a ni.

Ṭum dangah pawh dinhmun hlauhawm takahte kan awm a. Ṭum khat chu in tina kan kal laiin, ka nupui hi hlau êm emin ka lamah a rawn tlân a. Tu emawin silaia a kah thu min hrilh chuan ka hlauthâwng ta hle a. Mahse, a hnuah a kâptu chuan amah ni lovin, a bula kal tu emaw kah a tum zâwk tih kan hre leh ta a ni.

A hnuah chuan, tharum thawhna thleng ṭhînte chu ngaiah kan rawn nei ve ta a. Chutiang dinhmun leh a aia nasa zâwk tâwktu tualchhûnga Thuhretute chhelna chuan min tichak hle a ni. Anni chu Jehova’n a ṭanpui a nih chuan keini pawh min ṭanpui ve ang tiin thu tâwp kan siam a. Tualchhûnga kohhran upate thurâwn chu zâwmin fîmkhur takin kan awm a, thil dang zawng chu Jehova kutah kan dah a ni.

Mahse, dinhmun ṭhenkhat chu kan rin anga hlauhawm a lo ni lo. Ṭum khat chu, in pakhat ka tlawh laiin pâwn lama hmeichhe pahnih ring taka inhau thâwm hi ka hria a. Mi inhau lai en chu ka ngaihven zâwng a ni lo; mahse, inneitunu chuan a bathlâr aṭanga en tûrin min ko va. A nihna takah chuan, “inhau thâwm” chu vaki  pahnihin an ṭhenawmte tih dân an lo zir lek hi a lo ni.

Kum 1997-ah chuan, Ministerial Training School-a b zirtîrna pe tûra tih ka ni a. Theocratic school-te chu kal nuam ti hle mah ila, chuta zirtîrtu nihna chanvo hlu chu ka chelh ang tih ka inring ngai lo.

A hnuah, district overseer niin rawng ka bâwl a. Chu ruahmanna tihtâwp a nih chuan, bial kan hna chu ka thawk chhunzawm leh a ni. Kum 30 chuang zirtîrtu leh bial kantu niin rawng ka bâwl a. Chûng chanvote avâng chuan malsâwmna nasa tak ka dawng a ni. Mahse, a awlsam reng lo. Ka han hrilhfiah teh ang che u.

Mi rilru khauh tak ka ni a. Chu chuan dinhmun harsa takte pawh hmachhawn thei tûrin min ṭanpui a ni. Mahse, kohhrana buaina chinfel ngai a awm hian a lutuka ṭhahnemngaih châng ka nei ṭhîn a. Unaute chu hmangaihna nei tûr leh mi dangte chunga hriatthiamna nei tûrin phûr takin ka fuih ṭhîn a. Mahse, chutiang hunahte chuan chûng miziate chu keimah ngeiin ka lo tlachham reng hi a lo ni.—Rom 7:21-23.

Ka tlin lohnate avânga nasa taka lunghnual châng ka nei a. (Rom 7:24) Ṭum khat chu, Jehova hnêna ṭawngṭaiin missionary rawngbâwlna bânsana Finland-a haw leh mai chu kan tân a ṭhat ber ka rin thu ka hrilh hial a ni. Mahse, chumi tlai chuan kohhran inkhâwmah ka tel a. Chuta ṭanga fuihna ka dawn chuan ka chanvo thawk chhunzawm tûr leh insiam ṭha tûrin min ṭanpui a ni. Jehova’n ka ṭawngṭaina a chhân dân chuan tûn thlengin ka rilru a la khawih a. Chu bâkah, ka chak lohnate hneh tûra ngilnei taka min ṭanpui avângin ka lâwm tak zet a ni.

Sirkka-i nên chuan kan nuna hun tam zâwk chu hunbi kima rawngbâwlnaa kan hman theih avângin Jehova chungah kan lâwm tak zet a. Chûng kum chhûng zawnga nupui hmangaihna ngah tak leh rinawm tak min pêk avâng pawhin Jehova chungah ka lâwm hle bawk.

Kum 70 ka tling dâwn tawh a; chutih hunah chuan, zirtîrtu leh bial kantu nihna chanvo hlute hi ka chawlhsan tawh dâwn a ni. Mahse, pawi ka ti lo. A chhan chu inngaihtlâwmna nêna a rawngbâwl a, thinlung leh tih tak zeta amah hmangaih leh lâwmna thinlung nêna amah chawimawi hi Jehova ngaihhlut ber a ni tih ka rin ngheh tlat vâng a ni. (Mik. 6:8; Mk. 12:32-34) Jehova chawimawi tûr chuan chanvo pawimawh tak kan chelh kher a ngai lo.

Ka chanvo dawnte ka han ngaihtuah lêt hian, chûngte chu mi dangte aia ka phu zâwk vâng leh thiamna ka neih zâwk vânga dawng ka ni lo tih ka hria a. Chu aiin, Jehova chuan ka phu loh a ngilneihna avângin chûngte chu min thawhtîr a ni zâwk. Chak lohna ka nei chung pawhin chûng chavote chu min chelhtîr a. A ṭanpuina avâng chauhvin ka chanvote chu ka hlen thei tih ka hria a. Chutiang kawng chuan, ka chak lohnain Pathian thiltihtheihzia a târ lang a ni.—2 Kor. 12:9.