Newo nevyalika mu 1955, ndipo nenze nenekwangu aŵili akulu-akulu kuli newo. Newo nekulila mu tauni iyakine yamene ili mmbali mwa nyanja ku Finland, ndipo masiku ŵano yuziŵika kuti tauni ya Vantaa.

Amayi ŵangu ebatizika kwasala tyala vyaka vitontho kuti newo nivyalike. Koma atata ŵangu aliye kondwele ove pechinkhala Amboni za Yehova. Ove enzelola lini kuti amayi akoniphunzisa Baibolo pamozi nenekwangu aŵili, olo kuti alute nase ku misonkhano. Chifukwa cha vamene ivi amayi enzetiphunzisa Baibolo atata akafumapo.

Kufumila nikali ntontho, newo nenze wosimikija ntima kuti nikomvwila Yehova. Mwachisanzo, nthawe iyakine penenze na vyaka 7, aticha ŵangu anakazi ekalipa ngako chifukwa nenzefunalini kulya verilättyjä (Chamene ni chikonda moyo chakupanga poyavija na milopa). Ove enifyantha mbovu ponikakamija kuti niyashame ndipo na kwanja iyakine ekata sipuni kuti anilyeshe chikonda moyo. Newo nikwanisha kukhafya sipuni yenze m’manja mwawo ndipo ipona pansi.

Penenze na vyaka 12, atata emwalila. Pavuli pake newo neyamba kukwanisha kuluta ku misonkhano. Enekwasu na akalongosi amumpingo enzechita nane vinthu mowama mtima ngako, vamene ivi veniyavya kupita pasogolo mwauzimu. Newo neyamba kuphunzila Baibolo nsiku iliyonse komasoti kuŵelenga mabuku ŵasu mosamala ngako. Kuchita vamene ivi kweniyavya ngako kuti nilipeleke nobatizika. Nechita vamene ivi pa 8 Ogasite, mu 1969 penenze na vyaka 14.

 Papita tyala nthawe itontho kufumila penisilija sikulu, newo neyamba kutumikila monga mpainiya wonkhazikika ndipo pavuli pa sondo imozi nefulukila kwenzefunika olalikila Ufumu anyinji ku Pielavesi, kufupi na tauni ikulu yaku Finland.

Ku Pielavesi, nekumana na nsimbi muyakine zina yake Sirkka, wamene pavuli pake, echizankhala mwanakazi wanthu wokondewa. Newo nemukonda ngako chifukwa chakuti yove niwolichefya komasoti wauzimu ngako. Yove enzefunalini kutchuka ndipo enzekhutila na vinthu vitontho venze navo. Tonse taŵili tenzefuna kuchita vinyinji potumikila Yehova ndipo tenze okonzeka kuchita utumiki uliwonse watingalondele. Sewo telungulana pa 23 Malichi, mu 1974. Mmalo moluta ku malo ayakine kuti tikasangalale, sewo teluta kuyatumikila ku Karttula, kudela yamene kwenzefunikila olalikila Ufumu anyinji.

Kufumila pa nthawe yetilungulana, Yehova wankhala owonesha kuti akotipasa vinthu vatufunikila mwakuthupi keno sewo tuika Ufumu pa malo oyamba. (Mat. 6:33) Mwachisanzo, petiyamba kutumikila ku Karttula, sewo tenzeve motoka ndipo tenzeyenda na njinga. Munyengo ya mphepo, dela yamene iyi yuzizila ngako. Kuti tikwanishe kulalikila gawo ikulu ya mpingo wasu, tenzefunika kukatishila ntchito motoka. Koma tenzeve ndalama zokwanila kuti tigule motoka.

Mosayembekezeleka, nkulu wangu muyakine ewela kuzatiwona. Yove etipasa motoka yake monga mphaso. Yove enze elipila kale nsonkho [inswalansi] ya motoka yamene iyo. Sewo tenzengofunika tyala kuigulila mafuta. Tetyo, sewo tefwana motoka yamene tenzeifuna ngako.

Yehova ewonesha kuti akotisamalila potipasa vinthu yatufunikila. Sewo tenzengofunika kuika Ufumu pa malo oyamba.

Pa nthawe yetenzechita Kosi ya apainiya mu 1978, mkwasu Raimo Kuokkanen, a m’mozi mwa alangizi ŵasu etilimbikisa kuti tilembe fomu kuti tikaloŵe Sikulu ya Giliyadi. Tetyo, sewo teyamba kuphunzila Chingelezi na cholinga chakuti tikaloŵe sikulu yamene iyo. Koma mu 1980, tikaliye kuti tisaine mafomu amene awo, sewo teitiwa kuti tikatumikile ku Beteli ya ku Finland. Pa nthawe yamene iyo atumiki a pa Beteli enzefunikalini kulemba mafomu kuti akaloŵe Sikulu ya Giliyadi. Koma sewo tenzefuna kutumikila kwangafune Yehova, osati kwatufuna sewo kuti titumikile. Chifukwa cha vamene ivi sewo tivomela kuti tilute. Koma olo n’tetyo, sewo tepitilija kuphunzila Chingelezi na cholinga chakuti pakezefunikila tizalute ku Sikulu ya Giliyadi.

 Pavuli pa vyaka, Bungwe yutonga iyamba kulola kuti atumiki apa Beteli akoloŵa Sikulu ya Giliyadi. Mokulumija, sewo tesaina mafomu na cholinga chakuti tikaloŵe sikulu yamane iyi. Koma tiliye chite vamene ivi chifukwa chosakondwela na utumiki wapa Beteli. Mosiyana na vamene ivi, sewo tenzesangalala ngako na utumiki wapa Beteli! Koma tesaina mafomu amene awo pofuna kuwonesha kuti nise okonzeka kuyatumikila kulikonse kwamene kungafunikile ngako thandizo malingana keno tingalolewe. Sewo teitiwa kuti tikalowe Kalasi namba 79 ya Giliyadi mwezi wa Sekutemba mu 1985. Pavuli pake tetumijiwa kuyatumikila ku Colombia.

Petifwika ku Colombia, sewo teikiwa kuti tikotumikila pa Beteli. Newo nenzeyeja-yeja mwakhama kuti nidjaile ntchito zapa Beteli koma pavuli pa chaka chimozi nisenga kuti atichinjile utumiki. Kwamene uku kwenze kuyamba komasoti kusilija pamoyo wangu kuchitako vamene ivi. Pavuli pake tetumijiwa kuyatumikila ku tauni ya Neiva, m’dela ya Huila monga amishonale.

Kufumila kale-kale, newo nusangalala na ntchito yolalikila. Penenze nikali mbeta panthawe yenenzetumikila monga mpainiya ku Finland, nenzeloŵa mu utumiki mmamawa ngako ndipo nenzejokela kung’anda pakati pa usiku. Petingoti talungulana na Sirkka tenzelalikila kuyambila mmawa mpaka nchingulo. Tikaluta kuyalalikila kudela yakutali sewo tenzeyona m’motoka. Vamene ivi venzeyavya kuti tikopindula ngako na ulwendo wasu, ndipo tenzekwanisha kuyamba ntchito yolalikila mmawa ngako nsiku yokonkhapo.

Kutumikila pa mpingo monga amishonale kwetiyavya kunkhala soti osangalala monga ni mwetenzele poyamba. Mpingo wasu wekula ngako. Sewo tekwanisha kuwona kuti enekwasu na akalongosi m’chalo cha Colombia enze ŵanthu aulemu ngako, achikondi, komasoti otembeja.

M’dela iyakine pafupi na kwetenzetumikila ku Neiva, kwenzeve munthu aliyense wa Mboni za Yehova. Newo nenzefunishisha ngako kuti tikalalikile uthenga uweme mu dela yamene iyo. Koma chifukwa cha nkhondo, alwendo enze osatetezeka m’dela yamene iyo. Chifukwa cha vamene ivi newo nenzepemphela kwa Yehova kuti mu tauni yamene iyo munkhale munthu wa Mboni za Yehova. Nenzewona kuti vingankhale luweme kuti munthu mmozi afuluke m’matauni oyofya amene awo nowela ku Neiva kuti azaphunzile chonadi, abatizike, nopita pasogolo mwauzimu. Pavuli pake ajokele m’matauni akwawo kuti akalalikile. Newo nenzeziŵalini kuti Yehova enze na njila iweme ngako kupambana yamene iyo.

Pakaliye pita nthawe itali, newo neyamba kuphunzila Baibolo na munthu muyakine zina yake Fernando González. Yove enze waku Algeciras, yamene ni imozi mwa matauni amene mwenzeve Mboni za Yehova. Fernando enzeyenda nsenga wopitilila makilomita 50 (30 mailosi) kuti azakate ntchito ku Neiva. Yove enzekonzekela luweme ngako phunzilo ndipo pakaliye pita nthawe itali eyamba kupezeka pamisonkhano. Komasoti kufumila sondo yetiyamba kuphunzila, Fernando enzeujako ŵanthu a m’tauni yawo za vinthu vonse venzephunzila m’Baibolo.

Fernando ebatizika mwezi wa Djanuwale mu 1990, pavuli pa myezi 6 kufumila pechiyamba kuphunzila Baibolo. Ndipo pavuli pake, yove eyamba kutumikila monga mpainiya wonkhazikika. Komasoti chifukwa chakuti lomba ku Algeciras kwenze wa Mboni, Beteli sembe ikwanisha kutumijako apainiya apadela kuti akatumikile m’dela yamene iyo. Pofwika mwezi wa Febuluwale mu 1992 mpingo wenkhazikishiwa.

Koma Fernando enzelalikila lini tyala mu tawuni ya kwawo. Pavuli pakuti waloŵa m’banja, yove pamozi  na mwanakazi wake efulukila ku San Vicente del Caguán, tawuni yamene mwenzeve a Mboni za Yehova. Kwamene uko ove eyavya ponkhazikisha mpingo. Mu 2002, Fernando eikiwa kuti akotumikila monga wopanamila dela ndipo yove pamozi na mwanakazi wake Olga, opitilija kutumikila monga opanamila dela mpaka pano.

Kufumila pa chochitika chamene ichi, newo naphunzila kuti n’kofunika ngako kulaŵila vinthu mosapita mmbali popemhelela utumiki wasu, komasoti ntchito yokhuzana na utumuki wamene uyo. Yehova angakwanishe kuchita vinthu vamene sewo tingakwanishe lini kuvichita. Ndipo kulaŵila chendi, ntchito yoweja niyake osati yasu.—Mat. 9:38.

Mu 1990 sewo teikiwa kuti tikotumikila monga opanamila dela. Ndipo dela yetiyambila, yenze tauni ikulu ya Bogotá. Vamene ivi vetidesa nkhaŵa chifukwa sewo tenze tiliyedjaile kunkhala m’tauni ikulu komasoti yamene ŵanthu ŵake onkhala bize. Newo na mwanakazi wangu nise ŵanthu wamba ndipo tiliye luso iliyonse yapadela. Koma pa moyo wasu, tewona kuti Yehova okwanilisha mawu ŵechilemba pa Afilipi 2:13 amene onena kuti: “Mulungu niye okutang’ishani. Okupasani ntima wofuna kuchita vinthu vakukonda yove komasoti mphamvu zochitila vinthu vamene ivo.”

Papita tyala nthawe itontho, teujiwa kuti tikatumikile monga opanamila dela mudela ya Medellín, tauni yala yanatomola kumayambililo. Ŵanthu a m’tauni yamene iyo, enze ejaila kuchita vinthu vachiwawa m’mbali mwa nsewu ndipo kuli ove yamene iyo yenzelini vuto. Mwachisanzo, nsiku iyakine penenzesogoja phunzilo ya Baibolo yapang’anda, kunja kwang’anda yetenze kwelila nfuti. Newo nechingosala tyala patontho kuti niyone pansi, koma munthu wenenzephunzila naye epitilija kuŵelenga ndime monga kuti paliye chilichonse chuchitika. Pechisilija kuŵelenga ndime, yove esenga kuti afume panja. Pakaliye pita nthawe itali, yove efwika pamozi na ŵana ŵake aŵili atontho-atontho ndipo eniuja modekha kuti: “Soli nenze nangoluta kuyatola ŵana panja.”

Sewo tekumana soti na vinthu viyakine voyofya ngako. Nthawe iyakine petenzelalikila muutumiki wang’anda na ng’anda, mwanakazi wangu efwika kuli newo outuka ndipo enze esala patontho kukomoka na wowa. Yove enena kuti munthu muyakine enzefuna kumulasa na nfuti. Newo nenze nechita wowa ngako, koma pavuli pake teziŵa kuti munthu wamene uyo enzefuna kulasa munthu wamene enze pafupi na Sirkka osati yove. Khama yenekwasu amumpingo itiyavya kuti tipitilije kulimbana na vinthu vamene ivo komasoti viyakine viipa ngako.

Sewo tenzeujana kuti keno Yehova oyavya enekwasu niye kuti nase akotiyavya. Nthawe zonse sewo tenzekatishila ntchito malangizo ŵenzetipasa akulu mumpingo, kuyeja-yeja kuchita vinthu mosamala ngako, komasoti kusiya nkhani yonse m’manja mwa Yehova.

Koma n’vowonekelatu kuti vinthu viyakine venzelini voyofya ngako monga ni mwetenzeganizila sewo. Nthawe iyakine, newo neluta kuyachita ulwendo woweleja pang’anda ya munthu muyakine, ndipo neyamba kumvwa monga kuti anakazi aŵili opopotejana noniyatana kunja kwa ng’anda yetenze. Newo nenzefunalini kulolela ndewo ya munthu aliyense, koma munecho wang’anda eniuja kuti nipaname pafupi na mpanda kuti niwone venzechitika. Kulaŵila chendi “ndewo” yala yenze ya vinyoni va ntundu wa chinfye vamene venzekonkha viyake.

Mu 1997, nisankhiwa kuti ninkhale mulangizi wa Sikulu yophunzisa utumiki. b Kufumila kale newo nusangalala kuloŵa sikulu zophunzisa Baibolo, koma nenzeganizilako lini kuti nthawe iyakine nizankhale na mwayi wonkhala Mulangizi wa Sikulu zophunzisa Baibolo.

Pavuli pake, neyamba kutumikila monga wopanamila dela. Pofwika pano, papita vyaka 30 nutumikila monga mulangizi komasoti wopanamila dela. Mautumiki amene aŵa aniletela madaliso anyinji ngako. Koma olo n’tetyo, vamene ivi vutanthauzalini kuti niliyekumane na mavuto aliwonse. Niloleni nifotokoze.

Newo nine munthu wa siliyasi, ndipo vamene ivi niye veniyavya kuti nikwanishe kulimbana na vinthu vovuta ngako pamoyo wangu. Koma nthawe ziyakine nikafuna kuwamya vinthu viyakine mumpingo nenzechita vinthu mopitilila malile. Nthawe iyakine, nelaŵila nenekwasu zakufunika konkhala munthu wa chikondi komasoti kuchita vinthu mololela na ŵanthu ayakine. Koma popeleka malangizo amene awo, nilaŵila mawu amphamvu komasoti osapita mbali mwakuti newo wamene niliye woneshe chikondi komasoti kulolela.—Alo. 7:21-23.

Nthawe ziyakine nukhumudwa chifukwa cha vinthu vanuphoniyesha. (Alo. 7:24) Nthawe iyakine nefwika pomusenga Yehova kuti vingankhale luweme kuti nileke kutumikila monga mmishonale nojokela kumunzi ku Finland. Koma pa nsiku yamene iyo, newo neluta kumisonkhano ndipo venichimvwa veniyavya kuti nipitilije kuchita utumiki wangu komasoti kuti nichite vonse vaningakwanishe polimbana na vinthu vanuphoniyesha. Nikaganizila pemphelo yenipeleka komasoti mwechiiyankhila Yehova, newo nuchita chidwi mpaka pano. Kuyangijila pamene apo numutembeja ngako Yehova chifukwa chochita nane vinthu moleza ntima komasoti poniyavya kulimbana na vinthu venenzephoniyesha.

Newo pamozi na Sirkka, tumutembeja Yehova kufumila pansi pa ntima potipasa mwayi womutumikila kwa nthawe itali mu utumiki wanthawe zonse. Komasoti newo numutembeja ngako Yehova chifukwa chonipasa mwanakazi wokhulupilka komasoti wachikondi wamene waniyavya ngako pavyaka vonse vamene ivi.

Kwalombapano, newo nikwanishe vyaka 70, ndipo nileke kutumikila monga mulangizi komasoti wopanamila dela. Koma vamene ivi vunikhumudwisa lini na patontho kumo. Muziŵa chifukwa chake? Chifukwa chakuti newo nukhulupila na ntima wonse kuti chinthu chofunika ngako kwa Yehova nikumutumikila molichefya, komasoti kumutamanda chifukwa chomukonda komasoti chifukwa chakuti tufuna kumutembeja pa vawatichitila. (Mik. 6:8; Mko. 12:32-34) Kuti titamande Yehova tufunikalini kuchitankhala na mautumiki apadela.

Nikalolesha kuvuli noganizila za mautumiki ŵenenze nawo, nuziŵa kuti niliyelondele mautumuki amene awo chifukwa chakuti nine munthu muweme ngako kupambana ayakine, olo chifukwa chakuti nili na maluso apadela. Kutali-tali! Yehova enipasa mautumiki amene awo chifukwa cha kuwama ntima kwake kosasila. Ndipo yove elola kuti newo nipitilije kutumikila pa mautumiki amene awo olo kuti nenzephoniyesha vinthu viyakine. Newo nuziŵa kuti nakwanisha kuchita mautumiki amene aŵa moyavyiwa na Yehova. N’chifukwa chake lelo nunena kuti kufoka kwangu kwechitisha kuti mphamvu za Mulungu zitamandiwe ngako.—2 Ako. 12:9.