Yibutuka mu mvu 1955. Minu kilezi mu zikhomba ziami zitatu zi babakala. Yiyonzukila ku sul yi Finlândia kibuangu bantedilanga bubu Vantaa.

Mvu mueka ava yibutuka, mam’ami wuyiza ba Mbangi yi Yave. Vayi tat’itu kabasa zolanga ko kiedika ayi kabasa bikanga ko mama kalonguka yitu Kibibila voti ku tunata mu zikhutukunu. Vayi nandi waba tulongisanga Kibibila mu thangu papa kabasa banga ko ku nzo.

Tona mu bumuana, minu yaba zolanga Yave. Dedi, bo yiba sambuadi di mimvu, nlongisi’ami wundasukila kibila yimanga kudia verilatija, bidia balambilanga mu menga. Nandi wufieta matama mami muingi kunzibula munu ayi waba vanga mangolo muingi kukhotisa bidia beni mu munu. Vayi minu yinunga kubotula nsomu wuba mu koku kuandi.

Bo yiba 12 di mimvu, tat’ami wufua. Bosi yitona kulandakana zikhutukunu. Zikhomba mu kimvuka, baphua nkinza ayi mawu matsadisa kukonzuka mu kiphevi. Yitona kutanga Kibibila kadika kilumbu ayi kulongukanga bilongulu bitu. Kifu akiokio kimboti ki kulongukila, kitsadisa muingi yibotama bo yiba 14 di mimvu mu kilumbu 8 Ngonda Yinana, mvu 1969.

Bo yimanisa kikola, yitona kisalu ki ntuami ntuala. Bo vavioka mua zisabala, yiyenda kue sadila ku Pielavesi, kibuangu kiba beni tsatu.

 Ku Pielavesi, kuawu yizabila Sirkka no wuyiza ba nkazi’ami. Minu yinzola beni kibila wuba zikhadulu zimboti ayi kiphevi kimboti. Nadi kabasa tomba ko kubaka biuma biwombu mu luzingu. Befu babuadi, tuaba tomba kuluta kukivana mu kisalu ki Yave mu kioso kua kiyeku tulenda tambula. Tukuelana mu kilumbu 23 Ngonda Yintatu mvu 1974. Befu tumanga kukuenda mu lua de mel, vayi tusola kue sadila ku Karttula, kuba beni tsatu yi minsamuni mi Kintinu.

Va thonono dikuela ditu, Yave wu tumonisa ti wala dukisa zitsatu zitu zi kinsuni, befu kutula Kintinu kiandi va theti mu luzingu luitu. (Matai 6:33) Dedi, ku Karttula tusa ba ko dikalu. Va thonono befu tuaba vangilanga ziviagi mu mimvelu. Vayi mu thangu kisivu, kuawu kuaba banga beni kiozi. Muingi kulonga kibuangu akiokio kinneni, vaba tombulu’anga kudiatila mu dikalu. Vayi befu tusa ba ko zimbongo muingi kusumba dikalu.

Kilumbu kimueka khomb’ami yinkulutu wuyiza tutala. Mu luzolo, nandi wu tukabila dikalu diandi. Wudedikisa mamoso maba tombulu matedi ziphaku zi dikalu. Diawu vaba tombulu to befu kusumbanga gasolina.

Yave wu tumonisa ti wuba kiyeku ki kudukisa zitsatu zitu zi kinsuni. Ayi kiyeku kitu kiba, kutula Kintinu kiandi va theti.

Bo tuba mu kikola ki mintuami ntuala mu mvu 1978, yaya Raimo Kuokkanen, a wumueka mu minlongisi mi kikola, wu tukindisa muingi tuwesa nkanda wu kukotila Kikola ki Ngiliadi. Diawu tutona kulonguka Kingelesu muingi tuba bafuana mu kukota kikola beni. Vayi mu mvu 1980, ava kuwesa nkanda beni, ba tutumisa muingi tuesadila ku filiali yi Finlândia. Nati mu thangu ayoyo, zi Betelita babasa wesanga ko nkanda muingi kukota Kikola ki Ngiliadi. Ayi tuaba tomba kuesadila koso Yave kantomba, kubika ko befu tuaba tomba. Diawu, tukikinina kuesadila ku Beteli. Vayi tutatamana kulonguka Kingelesu kibila tuyindula ti valenda monika luaku lu kuwesa nkanda wu kukotila Kikola ki Ngiliadi.

Buviokila thangu, Dingumba Dintuadisi divana luaku kuidi zi Betelita muingi bawesanga nkanda wu kukotila Kikola ki Ngiliadi. Mu thinu, befu tuwesa nkanda beni vayi mabasa sundula ko ti  tuabasa kuangalala ko mu kisalu tuaba vanga ku Beteli. Vayi befu tuba bakubama muingi kuesadila koso kuma kuidi tsatu. Befu tuvitika kukota Kikola ki Ngiliadi ayi tuba mu turma 79 Ngonda Yivua mvu 1985. Bo tumanisa kikola, tutambula kiyeku ki kuesadila ku Colômbia.

Ku Colômbia, tutambula kiyeku kitu kitheti muingi kusadila ku Beteli. Minu yivanga mamoso yaba nunga mu kiyeku kiama. Vayi bo tudukisa mvu mueka ku Beteli beni, yimona ti vaba mua liambu yaba tombulu kubalula. Yawu khumbu yitheti mu luzingu luami yilinda muingi bambalula kiyeku. Mu kibila akiokio, ba tufila mu kisalu ki misioni ku divula di Neiva, ku kibuangu bantedilanga Huila.

Minu yinzolanga beni kisalu ki kusamuna. Ava kukuela, bo yiba ntuami ntuala ku Finlândia, khumbu ziwombu yaba basikanga mu kisalu ki kusamuna meni meni ayi yaba vutukanga to va builu. Bo tukuelana ayi Sirkka, tuaba viokisanga thangu yiwombu mu kisalu ki kusamuna. Ayi bo tuaba samuninanga mu bibuangu biba kinanu, khumbu ziwombu tuaba lembikilanga mu dikalu. Mu phila ayoyo, befu tuaba bakanga luaku lu kubue kotuka meni meni ayi kutona kisalu ki kusamuna.

Bo batufila mu kisalu ki misioni, befu tuyangalala beni ayi tuba bakubama muingi kutona kisalu beni. Kimvuka ba tufila, kiaba konzuka ayi zikhomba ba tutambula kuna baba luzolo, lukinzu ayi baba vutulanga matondu.

Bo ba tufila ku Neiva, tubakula ti mala mankaka mafikama masa ba ko ni Mbangi yi Yave. Minu yaba kuazuka beni matedi buidi zisangu zimboti zinkuiza tukila mu mala amomo. Ayi mvandi mu kibila kimvita, disa ba ko diambu dimboti zikhomba bakhambu butukila kuna kukuenda mu mala amomo. Diawu yisambila kuidi Yave ayi yindinda boti kuba, kheti mutu mueka wubutukila mu mala amomo, kaba Mbangi yi Yave. Mu mayindu mami, yaba tomba muingi mutu beni kiza ku Neiva muingi kulonguka kiedika. Mvandi yisambila boti kuba mutu beni kabotama, kaba wuyonzuka mu kiphevi ayi kavutuka ku buala kabutukila muingi kue samuna. Minu yisa zaba ko ti Yave wuba mayindu malutidi kena mo minu yiba.

Bo vavioka mua thangu, yitona kulonguka Kibibila na ditoku dimueka baba tedilanga Fernando González. Yiyituka kuzaba ti nandi wufumina ku buala baba tedilanga Algeciras ku khambu ba ni Mbangi yi Yave. Fernando waba botukanga ku buala buandi ayi kudiata kuvioka 50 di ziquilômetro muingi kukuiza ku kisalu ku Neiva. Nandi waba kubamanga buboti mu kadika ndongukulu yi Kibibila ayi vasa vioka ko beni thangu wutona kulandakana zikhutukunu. Mu lumingu lutheti kalongukila Kibibila, Fernando wuyenda ku buala buandi, wukutikisa batu bawombu ayi wuba longa mambu kaba longuka mu ndongukulu’andi yi Kibibila.

Bo vavioka zingonda zisambanu tona nandi katona kulonguka Kibibila, Fernando wubotama mu ngonda Yitheti mvu 1990. Bosi nandi wuyiza ba ntuami ntuala. Bo zikhomba ku Beteli bazaba ti ku Algeciras kueka khomba, bawu babaka makani  ma kufila kuna ntuami ntuala wufilu. Mu ngonda Yimuadi mvu 1992, bazibula kimvuku ku buala beni.

Bukielika ti Fernando waba samuninanga to kubuala buandi? Ndamba! Bo kakuela, nandi ayi nkazi’andi bayenda ku São Vicente do Caguán, buala bu mueka ku khambu ba Zimbangi zi Yave. Bawu basadisa kuzibula kuna kimvuka. Mu mvu 2002, Fernando wutambula kiyeku ki kuba nkengididi wu bimvuka ayi va kimueka na nkazi’andi Olga, bakidi mu kisalu akiokio nati bubu.

Mambu amomo ma tulonga ti nkinza beni kusambilanga ayi kusudikisa buboti mu nsambu mbi tuntomba mu matedi biyeku tuntambula. Yave wumvanganga mambu mo befu tulendi nunga ko kuvanga. Ayi kisalu ki kusamuna kisi ko kitu.—Matai 9:38.

Mu mvu 1990 yitambula kiyeku ki kuba nkengididi wu bimvuka. Divula ditheti ba tufila didi, Bogotá. Kiyeku akiokio, ki tutula nkadu boma. Kibila minu ayi nkazi’ami tuyizila mu makanda makambulu beni mbakulu. Diawu vaba tombulu kukolama kuzingila ku divula dinneni. Vayi, Yave wudukisa lukanu luandi luidi mu Filipi 2:13 luntuba: “Kibila Nzambi, widi tho yi mangolo minu. Nandi ka luvananga ko to phuila, vayi mvandi mangolo ma kuvangila mambu, dedi bo nandi kantombila.”

Kuntuala ba tufila ku Medellín, divula dio minu yibe tubila va thonono. Batu ku divula adiodio, bayonzukila ayi bayuku mu mambu ma buphunya maba monikanga kuna. Dedi, kilumbu kimueka bo yaba tuadisa ndongukulu yi Kibibila, tuyuwa zikhumbula ku nganda. Minu yaba tomba kunonuka va si vayi nlonguki’ama wu Kibibila wutatamana kutanga lutangu, mu khambu kuazuka. Bo kamana kutanga, nandi wudinda nlemvu ayi wubasika kunganda. Bosi wuvutuka ku nzo ayi bana buadi balezi ayi mu mbembu yivumbama, wutuba “Lemvuka yaya, bana ababa yima kalanda.”

Vaba mambu mankaka ma tutula boma. Dedi, kilumbu kimueka bo tuba mu kisalu ki kusamuna mu nzo ka nzo, nkazi’ami waba kuiza kuidi minu mu kuduma zithinu ayi minu yimona ti wuba beni boma. Nandi wukhamba ti mutu mueka waba tomba kumbasula. Mawu mathula beni boma. Vayi tubakula ti, mutu beni waba tomba kubasula dibakala diba va khonzu nkanzi’ami kubika ti nandi.

Buviokila thangu, tuabasa kuazukanga ko beni mu kumona mambu ma phila ayoyo. Tuzaba ti Yave nandi waba kuba sadisanga ayi kalenda tusadisa mvandi. Vaba tombulu to tulandakana malongi baba tuvananga kuidi bakulutu ba kimvuka baba mu mala beni, kuba keba keba ayi kubika mankaka mu mioku mi Yave.

Bukiedika, Khumbu zinkaka befu tuaba kuazukanga mu mambu maphamba. Dedi, kilumbu kimueka bo tuba ku nzo yimueka, minu yiyuwa buka ti bakietu buali baba kuambila ayi baba tenduka ku nganda. Minu yisa vua ko mawu nkinza, vayi mutu vuili nzo wundata va varanda. Buawu yibakulila ti “biyoku” yiyuwa, bisa ba ko bi batu, vayi zikhusu wali ziaba vanga biyoku buka batu buadi bankuambila.

Mu mvu 1997, yitambula kiyeku ki kuba nlongisi wu kikola ki Treinamento Ministerial.  bMinu yaba zolanga beni bo baba kuthumisanga muingi kulandakana kikola akiokio. Vayi yabasa yindulanga ko ti minu yala ba nlongisi wu kikola beni.

Kuntuala, yitambula kiyeku baba tedilanga Superintendente de distrito. Bo babalula mambu mu kimvuka, mimu yivutuka kubue ba nkengididi wu bimvuka. Diawu kuvioka 30 di mimvu, minu yiba mayangi ma kuba nlongisi wu kikola ayi nkengididi wu bimvuka. Biyeku abiobio, bithuadisa lusakumunu luwombu. Vayi yimonikina mvandi mua bikaku. Tala kifuani kimueka.

Minu yinzolanga kuvanga mambu mu phila yisulama. Mawu matsadisa kununga mambu mawombu maphasi. Vayi khumbu zinkaka, kifuza kiama kiaba kundatanga kutomba kusabisa phila yi kuludikila mambu mu bimvuka. Dedi, kilumbu kimueka minu yikindisa zikhomba bavanga mangolo muingi kumonisanga luzolo ayi kutadila bankaka mu phila yifuana. Vayi kuntuala yivisa ti vaba tombulu, minu veka yikuna zikhadulu aziozio.—Loma 7:​21-23.

Mu kibila ki zinzimbala ziama, khumbu zinkaka yaba banga mu kiunda. (Loma 7:24) Yintebuka moyo ti khumbu mueka minu yisambila kuidi Yave ayi yinkamba ti boti kuba, yibika kuama kisalu ki misioni ayi yivutuka ku Finlândia. Mu builu beni yiyenda mu lukutukunu lu kimvuka. Khindusulu yitambulu mu lukutukunu, yiphana lufiatu ti vaba tombulu yikala kuna ayi yitatamana mu kiyeku kiama kheti mu zinzimbala ziami. Nati bubu, yinkuitukanga beni kuyindula phila Yave katambudila minsambu miami. Yinkuitukanga mvandi kuyindula phila nandi katsadisila kununga zinzimbala ziama mu luzolo.

Minu ayi Sirkka, tummonanga ti pholu yinneni tuidi kuidi Yave mu ku tuvana luaku lu kuviokisa mimvu miwombu mu luzingu luitu mu kisalu ki thangu ka thangu. Mvandi yimvutulanga beni matondo kuidi Yave, mu kuphana nkazi wu luzolo ayi wukuikama mu mimvu mioso amiomio nati bubu.

Nkadu wunkambu yandukisa 70 di mimvu ayi vala tombulu yibika kubue ba nlongisi wu kikola ki Kintinu ayi nkengididi wu bimvuka. Vayi yibanga ko mu kiunda mu kibila akiokio. Kibila mbi? Kibila minu yike lufiatu ti diambu dinluta vananga nzitusu ke Yave didi, kunsadila mu phila yifuana, kumvana nzitusu mu ntima woso, mu luzolo ayi kumvutudilanga matondo. (Mika 6:8; Malako 12:​32-34) Muingi kuzitisa Yave, vasintombulu ko theti kutambula biyeku mu kimvuka.

Mu kuyindula mu biyeku bioso yima tambula kumbusa, yimmonanga ti yisa tambudila ko biawu kibila minu yilutidi nkinza kena bankaka. Mvandi yiyindulanga ko ti Yave kaphanina biyeku abiobio, kibila minu yilutidi phisulu kena bankaka. Vayi Yave wuphana biyeku abiobio, mu kibila ki mamboti mandi malutidi. Nandi wuphana biyeku abiobio kheti mu zinzimbala ziami. Yizebi ti khanu yisa nunga ko kudukisa biyeku beni boti Yave kasa kutsadisa ko. Mu phila ayoyo, Yave wuphana mangolo mawombu kheti mu zinzimbala ziami.—2 Koli. 12:9.