YENDA MU MAMBU MAKHATI

Yenda mu mintu mi mambu

DISOLO DI LUZINGU

Lebakana kuama kutsadisa ndimona zingolo zi Nzambi

Lebakana kuama kutsadisa ndimona zingolo zi Nzambi

MU THANGU minu ayi nketo’ama tuyenda ku Colombie mu 1985, tsi beni yiba yinikuka mu mubulu. Luyalu lueba nuanisanga bakuluna bo baba ngolo, ayi bo beba nuanga zitsunga zingolo mu mbanza ayi barebeli bo baba mu miongo. Mu zunga ki Medellín, koko tuyiza sadila mu bilumbu bilandakana kuntuala, mintueni mio mi ba bakuluna mieba diatanga na mabuta mu zinzila. Mieba tekisanga zitsunga zingolo zio zikanduku ayi mieba tombanga batu zimbongo muingi babika tula batu beni mbimbi ayi ti mutu kakadi vana zimbongo, bafueti kumvonda. Kuisi ba ko wumosi mu bawu wuzinga bilumbu biwombo. Tuthumbu kimona banga beto tueka mu nza yinkaka.

Phila mbi batu buadi bobo baba ku Finland yo yidi yimosi yi zitsi zio zisukisidi nodi yinza yimvimba ayi benda ku America yi Sudi? Ayi malongi mbi ndime baka mu phiokosolo yi mimvu mu luzingu luama?

BUNTUENI BUAMA KU FINLAND

Ndibutuka mu mvu 1955 mu dikanda di bana ba babakala batatu, minu muana wutsuka. Ndiyonzukila ku ndambusu Sudi yi Finland, mbanza beni lumbu kiaki beta kuyitedila Vantaa.

Nguama wubaka mbotama ayi wuyiza ba Mbangi Yehova mu mua ndambu mimvu tuamina ndibutuka. Vayi, papa wumanga kiedika ayi kasi tia ko ti mama kalonguka Bibila na beto ayi kasi tia ko ti mama katunatanga mu zikhutukunu zi kimvuka. Diawu mama kabe tulongilanga Bibila mu thangu yo papa kabe banga ko ku nzo.

Nditona sadila Yehova mu tsambuadi ki mimvu

Tona mu bumuana buama, ndibaka nzengolo yisadila Yehova. Mu kifuani, lumbu kimosi buna ndikhidi 7 ki mimvu, nyisi’ama wuyiza ku pfuemina bila ndimanga dia boudin kimenga. Wubueta matama mama mu diambu di kazibula munu’ama mu kukhuika ndidia boudin beni mu kingolo. Ndinunga kun’ziona nsomo wo kedi kandikisila boudin beni.

Mu thangu ndiyiza ba 12 ki mimvu papa wuyiza fua. Kumanima ma lufua lu papa ndiyiza bakila diluaku dikuendilanga mu zikhutukunu. Bakhomba zi kimvuka bambonisina zanti ayi yawu yitsadisa ndiyonzuka mu kipheve. Nditona tanga Bibila kadika lumbu ayi nditona longuka minkanda mi bukristu mu phila yimboti. Bifu beni bimboti bindongokolo, bitsadisa ndibaka mbotama bo ndiyiza dukisa 14 ki mimvu mu lumbu ki 8 Aout mu mvu 1969.

Bo ndithumu manisa nzo nkanda, nditona kisalu ki n’zibudi nzila wu thangu ka thangu. Mu mua ndambu zisabala, ndiye buela mioko kuma koko kuba phuila yi minsamuni, ku Pielavesi pfika pfika yi centre yi Finland.

Ku Pielavesi, Ndidengana, muana ndumba nio wuyiza ba nketo’ama wuluzolo, Sirkka. Ndibendama kuidi niandi mu bumutu buandi bu kukikulula ayi mu kipheve kiandi kingolo. Kabe tombanga ko kukimonikisa voti tomba ba bima biwombo bi kinsuni. Tuyangalala buwombo sadila Yehova ayi tuba bakubama mu sala kioso kuandi kisalu bakutuvana mu khubukulu’andi. Tukuelana mu lumbu ki 23 Mars mu 1974. Kumanima ma dikuela dieto, tuisi vunda ko ayi tuthumu kuenda ku Karttula, ko ku ba phuila yi minsamuni mu kue buedi mioko.

Nzo yo tuluwa ku Karttula, ku Finland

YEHOVA WEBA KUTUSADISANGA

Ditoma diodi khomb’ama katuvana

Kumanima ma dikuela dieto, Yehova wutumonisa ti maka dukisa ziphuila zieto zi kinsuni enati tutudidi Kipfumu kiandi va buangu kitheti. (Mat. 6:33) Mu kifuani, tuisi ba ko kadi ditoma ku Karttula. Vatheti mu mvelo tueba tudilanga zivuayaje. Mu tsungi yi hiver, kiozi kiba kingolo. Ditoma mfunu wombo diba muingi tusamuna mu terituare yoso yi kimvuka. Vayi, tuisi ba ko kadi zimbongo muingi tusumba ditoma.

Tuzimbukila kaka khomb’ama wutheti wubakala wuyiza kututala. Mu zanti yoso wutukabila ditoma diandi. Wukifutila phe asiransi yi ditoma beni. Beto esansi kaka tusumba. Tubaka ditoma diodi tuba phuila.

Yehova wutumonisa ti wubonga kiyeko ki dukisa ziphuila zieto zi kinsuni. Beto kisalu kieto kiba kaka tula Kipfumu ki Nzambi va ntuala.

NZO NKANDA YI GILEAD

Nzo nkand’eto yi Kisalu ki N’zibudi nzila mu mvu wu 1978

Mu mvu 1978, mu thangu tuba mu nzo nkanda yi min’zibudi nzila, Raimo Kuokkanen, a Wuba wumosi wu minyisi mieto, wutukindisa tuwesa formilere yi nzo nkanda yi Gilead. Tutona longuka kingelusu muingi tuba bafuana mu kota mu nzo nkanda beni. Mu mvu 1980, tuamina tuwesa formilere beni, batutedisa tue sadi ku Filiali yi Finland. Mu tsungi beni yina, basi Beteli basi ba ko luve lu wesa formilere yi Gilead. Vayi, tutia sadila Yehova voso vuma vo niandi veka katidi vayi bika vo beto tutidi. Tuyiza kikinina thedosolo beni. Kadiambu ko buawu, tutatamana longuka kingelusu mu diyindu di baka diluaku di wesa formilere yi Gilead.

Mua ndambu mimvu kuntuala, kimvuka kintuadisi kiyiza vana basi Beteli luve lu wesa formilere yi Gilead muingi bakota mu nzo nkanda beni. Tufika wesa formilere beni vayi yawu ko yitia tuba ti tuisi ba ko mu zikhini mu sala ku Beteli. Tuba kueto mu mayangi mawombo ku Beteli! Tuba na phuila yi kukivana mu kuenda kuma koko kuidi phuila yiwombo enati tudukisidi mambu mo mantombana. Batutedisa ku Gilead ayi tubaka diplomi dieto mu nzo nkanda yi 79, mu ngondi yi Septembre mu mvu 1985. Batutinda ku Colombie.

KIYEKO KIETO KITHETI KI MISIONERE

Ku Colombie, baketa tutinda ku Filiali. Nditomba tula mo ndilenda tula mu kiyeko kiama. Vayi, kumanima ma mvu mosi wo ndiviokisa ku filiali ndiyiza mona ti phuila tuidi yi balula mambu. Yawu khumbu yitheti ayi yawu kuandi khumbu ndilombila bambalula kiyeko kinkaka. Diawu, bayiza tutinda Bamisionere ku mbanza yi Neiva, mu zunga ki Huila.

Tona thama ndizola kuwombo kisalu ki tsamununu. Ku Finland mu thangu ndiba n’zibudi nzila wukambu kuela, thangu zinkaka ndieba tonanga kisalu ki tsamununu nsuka nsuka tii va masika. Bo dikuela dieto diba dimona, Sirkka ayi minu tueba samunanga phe lumbu kimvimba. Tueba kue samunanga phe mu ziterituare zio zidi kielo, ayi thangu zinkaka tueba lekanga mu ditoma. Yawu yeba dekulanga kielo ki muma momo tueba kue samuninanga ayi yeba tusadisanga tufika tona kisalu ki tsamununu nsuka nsuka, mu lumbu kio kinlandakana.

Mu thangu tuba bamisionere, tubue mona diaka zikhini ziozi tuba mu thangu tuba min’zibudi nzila. Kimvuka kieto kiyiza yonzuka ayi bakhomba zieto ku Colombie bamonisa luzitu, luzolo ayi phutudulu matondo.

NGOLO ZI LUSAMBULU

Ko batutinda ku mbanza yi Neiva, kuba phe na zimbanza ziozi ziba pfika pfika zio zisi ba ko kadi Bambangi zi Yehova. Ndieba kitatikisanga buwombo mu tomba zaba bue tsangu yimona yifueti tembikinina mu zimbanza beni. Vayi, bo kuba barebeli, kuenda mu zimbanza beni yiba vonza mu diambu di banzenza. Ndisambila muingi mutu mosi mu zimbanza beni kaba Mbangi yi Yehova. Ndibanzila ti mutu beni mo kabakana kafueti zingila ku Neiva muingi kalonguka kiedika. Diawu ndisambila ti mutu beni niandi baka mbotama ayi niandi yonzuka mu kipheve, kavutuka ku buala buandi bo kabutukila muingi kasala kisalu ki tsamununu. Ndizimbakana kuama ti Yehova niandi widi solisio yimboti viokila minu.

Kumanima ma mua bilumbu nditona longuka Bibila ayi ntueni mosi wu bakala widi mu dizina di Fernando González. Ku Algeciras keba vuandanga, yo yidi wumosi mu zimbanza zio zisi ba ko Bambangi zi Yehova. Fernando vuayaje yi 50 ki zikilometre keba tulanga mu kuiza sadila kisalu kiandi ki kinsuni ku Neiva. Weba kubikanga bumboti mboti kadika ndongokolo’andi yi Bibila ayi wufika tona kutakananga mu zikhutukunu zioso zi kimvuka. Mu na sabala yitheti yi ndongokolo, Fernando wukutikisa batu bankaka ku mbanza yo kabutukila ayi wubalongisa mambu mo kalonguka mu ndongokolo’andi yi Bibila.

Ayi Fernando mu mvu wu 1993

Kumanima ma ngondi zisambanu zi ndongokolo yi Bibila, Fernando wuyiza baka mbotama mu ngondi yi Janvier mu 1990. Ayi wuyiza ba n’zibudi nzila wu thangu ka thangu. Ku Algeciras bo kuyiza ba na Mbangi Yehova nio wumvuanda kuna, filiali yiyiza mona ti yidi lutanunu mu tinda min’zibudi nzila minneni mu zunga beni. Mu ngondi yi Fevrier mu 1992, kimvuka kiyiza butuka mu mbanza beni.

Fernando ku buala buandi kaka keba samuninanga nsamu mboti? Nana! Kumanima mu thangu kayiza kuela, niandi ayi nketo’andi bayenda ku San Vicente del Caguán, yo yidi mbanza yinkaka ko kuisi ba ko kadi Mbangi mosi yi Yehova. Ku mbanza beni baye buela mioko mu vanga kimvuka. Mu mvu wu 2002, Fernando bayiza kum’bieka nkengi wu zunga, niandi ayi nketo’andi Olga, balembo tatamana sala kisalu beni ki zunga tii mu bilumbu biabi.

Disolo di Fernando dimbonisa ti mfunu wombo yidi mu sambila mu mambu mamfunu matedi biyeko bieto bi teokrasi. Yehova kalenda vanga mambu mo katulendi koka ko vanga. Bukiedika kidi kisalu kiandi vayi bika kieto.​—Mat. 9:38.

YEHOVA WETA TUVANA “PHUILA AYI ZINGOLO ZI SADILA”

Mu mvu wu 1990, batutinda mu kisalu ki zunga. Zunga kieto kitheti kiba buala bu kipfumu bu Colombie, ku Bogotá. Kiyeko beni kieba tumonisanga tsisi. Tuisi ba ko maluaku mangitukulu minu ayi nketo’ama bila tuidi kueto banga batu bankaka. Tuisi yuku ko zingila mu zimbanza zio zidi batu bawombo. Vayi Yehova wudukisa tsil’andi yo yidi mu Filipi 2:13 yo yitubidi ti: “Bila Nzambi niandi weti vanga mu beno luzolo lu sadila ayi luvangila boso buididi lukanu lumboti.”

Kuntuala bayiza tutinda mu zunga ki Medellín, mbanza yoyi thubidingi vatheti. Ku mbanza beni, batu bayiza thumu yuku mu mubulu wo weba luta salamanga kuna bila diambu beni dieba bo batatisanga ko. Mu kifuani, lumbu kimosi mu thangu ndieba tuadisa ndongokolo yi Bibila, masasi mabudika va ntuala nzo yo ndiba. Ndiyiza ba diyindu di kukiloza va mbata ntoto vayi nlonguki wu Bibila niandi wutatamana kuandi tanga paragrafi mu kambu mona tsisi. Mu thangu kamanisa tanga, wulomba nsua ayi wubima kunganda. Kumanima ma mua thangu, wuvutuka ayi bana bandi buadi ayi wukhamba mu malembi moso ti “Wundemvukila ka bana bama ndime kue landa.”

Tuyiza bue dengana mambu mankaka mo matutula mu vonza. Lumbu kimosi mu thangu tueba samuna nsamu mboti nzo ka nzo, nketo’ama wunakuna kuidi minu, ayi wuba tsisi tsisi. Wutuba ti mutu mosi wum’basudi masasi. Ndimona tsisi yingolo. Vayi kuntuala tuyiza sudika ti m’basudi beni kasi ba ko diyindu di basula Sirkka; niandi mutu nkaka kaba diyindu di basula nio wuba va ndambu’andi.

Bilumbu bo bivioka, tuyiza yuku kueto zinga na mubulu wu mbanza beni. Tuyiza baka lukindusu mu kibakala ki Bambangi zi Yehova ba buala beni bo baluta dengana mambu maphasi viokila beto. Tuyiza sudika ti, enati Yehova wubasadisa, beto phe maka tusadisa. Tueba landakananga thangu zioso zindongi zi bakulutu ba buala beni mu kukitanina ayi mu bika mambu mankaka mu mioko mi Yehova.

Kadiambu ko mambu mankaka tueba monanga ti madi bivonza, masi bandi beni bivonza ko. Lumbu kimosi, ndiwa banga baketo buadi beba zonza ku nganda yi nzo yoyi ndieba longukila Bibila ayi mutu. Ndisi bama ko diyindu di kue tadi min’zonza beni, vayi mutu nio wuvua nzo, wutomba kaka minu phe ndietadi. Min’zonza beni misi bandi ko mi batu, mi ba mi zikhusu ziwadi zio zieba sokudilanga zimbembo zi batu bo beba vuandanga yawu.

TUBAKA BIYEKO BIMONA AYI ZIPHASI ZINKAKA

Mu mvu wu 1997 bambieka nlongisi wu Nzo nkanda yi Kisalu ki Tsamununu (École de formation ministérielle). b Ndibe yangalalanga kaka kota mu zinzo nkanda zi teokrasi vayi kadi khumbu ndiyindula ti ndilenda baka kiyeko ki longisa nzo nkanda yimosi.

Kuntuala, ndiyiza ba Nkengi wu district. Mu thangu khubukulu beni yi ki district yiyiza mana, ndivutakana mu kisalu ki zunga. Diawu kumanima ma 30 ki mimvu, ndiyiza yangalala sala kisalu ki nlongisi ayi ki nkengi wu zunga. Biyeko beni biobi, biba tho yi lusakumunu luwombo kuidi beto. Vayi yisi ba ko kaka zikhini na zikhini. Bika ndilusudikisa.

Ndiba mutu nio widi sikididi kingolo. Yawu yitsadisa ndinunga mambu maphasi. Vayi thangu zinkaka, ndimonisa kipfuzi kiviokakana tezo ki tomba balula mambu mu bimvuka. Mu maluaku mankaka, mu zingolo zioso ndikindisa batu bankaka baba luzolo ayi babika ba mambu mangolo kuidi batu bankaka. Vayi diambu dingitukulu, thangu zinkaka minu veka phe ndisi bama ko bikadulu beni.​—Loma 7:21-23.

Vayi thangu zinkaka bo ndieba tulanga zinzimbala, yawu yeba kuphongisanga buwombo nitu. (Loma 7:24) Mu thangu mosi plina, ndilomba Yehova mu lusambulu ti dilutidi mboti ndilembo kisalu ki misionere ayi ndievutuka kuama ku Finlande. Mu masika beni mana ndiyenda mu lukutunu lu kimvuka. Lukindusu lo ndibaka mu lukutukunu beni, lukhindisa ti ndifueti tatamana mu kiyeko kiama ayi tatamana nuanisa kambu kuama ku lunga. Lumbu kiaki diaka, phila yo Yehova kavanina mvutu mu lusambu luama yisimba ntim’ama. Mu buela, ndiluta yangalala phila yo Yehova katsadisila mu zanti yoso ndinunga lebakana kuama.

TALA BILUMBU BINKUIZA MU SIKIDIDI KIOSO

Sirkka ayi minu tukimona ti tufueti vutudila Yehova matondo mawombo mu diluaku dio katuvana diluta viokisa thangu yiwombo yi luzingu lueto mu kisalu ki thangu ka thangu. Ndidi diaka na phutudulu matondo kuidi Yehova mu kuphana nketo wukuikama ayi wuluzolo mu mimvu mioso miomi.

Fioti fisiedi, ndieka nduka dukisa 70 ki mimvu ayi mandi bika biyeko biama biba nlongisi ayi nkengi wu zunga. Vayi diawu ko dilenda kuphongisa. Bila mbi ka dilendi kuphongisila ko? Bila ndieta wilukila mu kibakala kioso ti diambu dio dieta zitisa Yehova didi ti tunsadila mu zaba vo vasukidi maluaku meto, tun’zitisa mu ntima wo wuwedi luzolo ayi phutudulu matondo. (Mika 6:8; Mlk. 12:32-34) Muingi tuzitisa Yehova, yisi tomba ko ti tufueti keta tomba ba kaka kiyeko kimfunu.

Mu thangu ndieta yindula biyeko biobi ndiyangalala sala, ndieta kuiza sudika ti ndisi bibaka ko bila ndidi mutu nioni lutidi batu bankaka; voti ndibaka biyeko beni biobi bila ndidi na maluaku mangitukulu. Buawu ko buididi! Kutu Yehova wuphana biyeko beni mu bila ki nlemvo’andi. Wuphana biyeko beni kadiambu ko lebakana kuama. Nzebi ti mu luzolo lu Yehova kaka ndidukisila biyeko beni. Mu phila beni, lebakana kuama kuzitisa ngolo zi Nzambi.​—2 Ko. 12:9.

a Disolo di luzingu di Raimo Kuokkanen, Tozali na ekateli ya kosalela Yehova,” disonama mu Nzo yi Nkengidi wu 1 avril 2006.

b Nzo nkanda beni yi kisalu ki tsamununu (École de formation ministérielle) yiyiza balulu mu Nzo nkanda yi minsamuni mi nsamu wumboti mi Kipfumu ki Nzambi. (École des évangélisateurs du Royaume.)