Skip to content

Skip to table of contents

INKANI IYAKUMANYILA 14

ULWIMBO 56 Torani Unenesko Kuŵa Winu na Winu

“Twendelele ni Chimanyisyo Icha Bwasongo”

“Twendelele ni Chimanyisyo Icha Bwasongo”

“Zagha twendelele ni chimanyisyo icha bwasongo.”HEBE. 6.1.

IFUNDO INKULU

Mumanyile mo Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu akwinong’onela nu kubombela ivintu umwakukolelana nu bwighane ubwa Chala na mo akusalila ivintu umwamahala.

1. Nkimba u Yehova akulonda ukuti tubombaghe ichoni?

 UMULUME nu muchi bakuba bakuhoboka sana pa kabalilo ko umwana apapiwa. Napo vikuba bunubu, loli abapapi batangalonda ukuti umwana wabo abukilile ukuba we bonda. Ubwanaloli bwakuti vingabakwafya sana nanti umwana wabo atakukula. Umwakuyana bulo, napo u Yehova akuhoboka sana nanti twanda pakumukonka u Yesu, loli atakulonda ukuti tubukilile ukuba bana mwabuzimu. (1 Koli. 3.1) Mumalo mwache, akutubuzya ukuti tubanje swe Bakilisitu ‘abakwivwisya ivintu.’—1 Koli. 14.20.

2. Nkimba munkani iyi inti tunenezannye ichoni?

2 Nkimba ukuba Mukilisitu uwakughoma mwabuzimu chikung’anamula choni? Ka tungabomba buli-buli ukuti tube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu? Nkimba ukubikapo umoyo pakumanyila ubwanaloli ubwa mu Bayibolo, kungatwavwa buli-buli ukuti ubumanyani bwitu nu Yehova bube bwakughoma? Sona choni cho tutakulondiwa ukwisubila nkani? Munkani iyi inti tunenezannye amalalusyo agha.

NKIMBA UKUBA MUKILISITU UWAKUGHOMA MWABUZIMU CHIKUNG’ANAMULA CHONI?

3. Nkimba ukuba Mukilisitu uwakughoma mwabuzimu chikung’anamula ichoni?

3 Mu Bayibolo amazyu agha Chigiliki aghakuti ‘bakwivwisya ivintu,’ ghangang’anamula sona ukuti “ichikafu,” ni “chakufikapo.” a (1 Koli. 2.6.) Polelo ngati mo ubonda akukulila nu kuba muntu usongo, umwakuyana bulo nuswe tukulondiwa ukubukilila ukughomya ubumanyani bwitu nu Yehova, vyo vingapangisya ukuti tube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu. Napo vili bunubu, nanti twaba Bakilisitu abakughoma mwabuzimu, tukulondiwa ukubukilila ukukula. (1 Timo. 4.15) Swebosi ukongelezyapo abana banandi tungaba bakughoma mwabuzimu. Loli ka tungamanya buli-buli nanti swe Bakilisitu abakughoma mwabuzimu?

4. Nkimba mungamulongosola buli-buli Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu?

4 Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu, muntu yo akabalilo kosi akubomba ivintu vyo u Chala akulonda, atakusala bulo ukubomba ivintu vyo umwene akulonda ukubomba. Akabalilo kamo angapuvya ivintu ichifukwa chakuti wambula ukufikapo. Loli pa bumi bwache ubwi siku ni siku akwinong’ona nu kubomba ivintu umwakukolelana nu bwighane ubwa Chala. Akuvwala ubuntu ubupya sona akuyezya-yezya ukubomba ivintu ukuti inyinong’ono zyache zikolelane ni zya Chala. (Efe. 4.22-24) Akwimanyisya ukuti asalaghe akiza ivintu umwakukolelana ni ndaghilo sona ifundo izya Yehova, umwakuti atakulondiwa ukuti pabe amalamulo aghinji aghakuti akonkaghe nanti akusala ivintu. Nanti asala ichintu, akubikapo umoyo ukuti achikwanilisye.—1 Koli. 9.26, 27.

5. Choni cho chikubombiwa kwa Mukilisitu yo te wakughoma mwabuzimu? (Aba Efeso 4.14, 15)

5 Muzila iyamwabo tunganena ukuti Umukilisitu yo te wakughoma mwabuzimu, chingaba chipepe ukuti apusikiwe na “bamyasi,” na bo “bakubapuvya abantu nu buchevu bwabo” sona angapusikiwa na bakusambuka. b (Belenga Aba Efeso 4.14, 15.) Angaba na kabini na banji, uwakudalinkana na bamwabo, uwakupunuzya abanji pamo chingaba chipepe ukubomba ivintu ivibibi nanti akugheliwa.—1 Koli. 3.3.

6. Ka chifwanikizyo buli cho chikulangizya vyo vikubombiwa ukuti Umukilisitu akule nu kuba wakughoma mwabuzimu? (Ennya sona ichituzi.)

6 Ngati mo twanenela kale kubwandilo, Amasimbo ghakuyanisya ukukula mwabuzimu na mo ubonda akukulila. Umwana umunandi atakumanya ivintu ivyinji, cho chifukwa akulondiwa ukuti umuntu usongo amufighililaghe nu kumulongozya. Umwakufwanikizya, umama angakabuzya akana kache akalindu ukuti kamukole inyobe po bakudumusannya umusebo. Nanti akula, umama wache angamuleka ukuti adumusannye weka umusebo, loli angabukilila ukumukumbusya ukuti ennyange tasi uku nu ku po achili pakudumusannya. Nanti umwana uyu akula nu kuba we songo, angamanya mo angaleghukila ivintu ivyakoghofya paweka. Ngati mo umwana akulondela ubutuli ubwa muntu usongo ukuti aleghuke ivintu ivyakoghofya, Abakilisitu bo te bakughoma mwabuzimu bope akabalilo kosi bakulondiwa ubutuli ukufuma ku Bakilisitu abakughoma mwabuzimu ukuti baleghuke ivintu vyo vingabavulazya mwabuzimu nu kusala ivintu mwamahala. Ifundo yakuti Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu nanti akulonda ukusala ichintu akwennya tasi ifundo izya mu Bayibolo ukuti amanye inyinong’ono izya Yehova, pisinda pache po akusala cho akulonda.

Abakilisitu bo te bakughoma mwabuzimu, bakulondiwa ukumanyila mo bangasalila ivintu umwamahala umwakubombezya ifundo izya mu Bayibolo (Ennya indime 6)


7. Ka Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu wepe akulondiwa ukuti abanji bamutulaghe?

7 Ka ivi vikung’anamula ukuti Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu atakulondiwa ubutuli ubwakufuma ku banji? Awe. Akabalilo kamo Abakilisitu abakughoma mwabuzimu bope bakulondiwa ukulaba ubutuli. Loli yo te wakughoma mwabuzimu, angalindililagha bulo ukuti akabalilo kosi abanji bamubuzyange ichakubomba pamo ukumusalila ivintu. Mumazyu aghanji tunganena ukuti Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu akukumbukila ifundo iyakuti u Yehova akulonda ukuti umuntu aliwesi “anyamulaye ukatundu wache nu wache.”—Gala. 6.5.

8. Ka Abakilisitu abakughoma mwabuzimu bangapambana muzila buli?

8 Ngati mo abantu bakupambanila akabonekele, Abakilisitu abakughoma mwabuzimu bope bali ni vintu ivyakupambana ngati amahala, ubujimvu, ubupi sona ichisa. Umwakongelezyapo, nanti Abakilisitu babili abakughoma mwabuzimu bakomana ni chintu chimo ichakuyana, bosi bangasala ivintu umwakukolelana ni fundo izya mu Masimbo. Ivi vikubombiwa nkani-nkani nanti pakulondiwa ukuti umuntu aliwesi asale umwakukolelana nu mabyebye wache. Ichifukwa chakumanya ifundo iyi, batakubapa abanji inongwa nanti basala ivintu umwakupambana na mo abene basalila. Mumalo mwache bakubukilila ukuba bakukolelana.—Loma 14.10; 1 Koli. 1.10.

KA TUNGABOMBA BULI-BULI UKUTI TUBE BAKILISITU ABAKUGHOMA MWABUZIMU?

9. Ka vingabombiwa bulo vyene ukuti tube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu? Longosola.

9 Nanti akabalilo kendapo ukufuma po umwana akapapiwa, akukula loli vitangabombiwa vyene ukuti umuntu abe Mukilisitu uwakughoma mwabuzimu nanti atakubikapo umoyo. Umwakufwanikizya, abakamu na bayemba aba ku Kolinti bakitikizya amazyu amiza, bakoziwa, bakapokela umuzimu umuzelu sona bakapindulagha nu bulongozi ubwakufuma kwa mutumiwa u Pabuli. (Imbo. 18.8-11) Napo vikaba bunubu, imyaka yikati yendapo ukufuma po bakoziwa, abinji bakaba ukuti bachili batakulite mwabuzimu. (1 Koli. 3.2) Ka uswe tungabomba ichoni ukuti ivi vitakabombiwe?

10. Nkimba tukulondiwa ukubomba ichoni ukuti tube bakughoma mwabuzimu? (Yuda 20)

10 Tukulondiwa ukubikapo umoyo ukuti tube bakughoma mwabuzimu. Bosi bo ‘batakulonda ukumanya ivintu,’ batangaba bakughoma mwabuzimu. (Mbupi. 1.22) Tutakulonda ukuba ngati umwana yo akula loli achili akubasubalila abapapi bache ukuti bobo bamusalilaghe ivintu. Mumalo mwache tukulonda ukuti twennyanje ukuti budindo bwitu ukupanga ivintu ivyabuzimu vyo vingatwavwa ukuti tube bakughoma mwabuzimu. (Belenga Yuda 20.) Nanti umwe muchili mukubikapo umoyo ukuti mube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu, mumulabe u Yehova umwakuti abavwe ukuti “mulondaye, sona nukuti mubombaye ukuyana nu bwighane bwache.”—Filipi 2.13.

11. Nkimba u Yehova atupiye ichoni cho chingatwavwa ukuba bakughoma mwabuzimu? (Aba Efeso 4.11-13)

11 U Yehova atakulindilila ukuti pa swebene tungakwanisya ukuti tukule nu kuba bakughoma mwabuzimu. Atupiye abadimi na bamanyisi muchipanga icha Chikilisitu bo bakutwavwa ukuti “tukule naloli mubuzimu nu kufika pa bukuzi ubwa Kilisitu.” (Belenga Aba Efeso 4.11-13.) U Yehova akutupa sona umuzimu umuzelu ukuti ghutwavwe ukuba “ni nyinong’ono izya Kilisitu.” (1 Koli. 2.14-16) Umwakongelezyapo, u Chala atupiye amabuku 4 agha Mazyu Amiza gho ghakulangizya mo u Yesu akinong’onelagha, mo akanenelagha na mo akabombelagha ivintu mu bulumbilili po akaba pachisu ichapasi. Umwakumweghelela u Yesu pa mo akinong’onelagha na mo akabombelagha ivintu, kungabavwa ukuti mube Mukilisitu abakughoma mwabuzimu.

VYO ICHAKULYA ICHIKAFU ICHABUZIMU CHINGABOMBA

12. Nkimba “ivimanyisyo ivyakwanda ivya Kilisitu” chochoni?

12 Nanti tukulonda ukuba bakughoma mwabuzimu, tukulondiwa sona “ukwendelela ni vimanyisyo ivyakwanda ivya Kilisitu,” vyo vimanyisyo ivya bwandilo ivya Bakilisitu. Umwakufwanikizya, ivimanyisyo vimo ivyakwanda vyo tukamanyila vikongelezyapo ukupinduka, ulwitiko, ulozyo sona ukuti abafwe bakwiza pakuzyuka. (Hebe. 6.1, 2) Ivi vyo vimanyisyo vimo ivyakwanda vyo Abakilisitu bosi bakusubila. Cho chifukwa umutumiwa u Pitala akatambula ivimanyisyo ivi pa kabalilo ko akalumbililagha ku chilundilo icha bantu pa Pentekositi. (Imbo. 2.32-35, 38) Ukuti tube bamanyili aba Kilisitu, tukulondiwa ukwitikizya ivimanyisyo ivyakwanda ivi. Umwakufwanikizya, u Pabuli akanena ukuti aliwesi yo atakusubila ukuti abafwe bakwiza pakuzyuka, atanganena ukuti Mukilisitu wabwanaloli. (1 Koli. 15.12-14) Loli ukuti tube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu, tukulondiwa ukumanyila ivyinji ukuchila ivimanyisyo ivyakwanda bulo ivi.

13. Nkimba tungabomba ichoni ukuti tupindulaghe ni chakulya ichikafu ichabuzimu cho chikuneniwa pa Aba Hebeli 5.14? (Ennya sona ichituzi.)

13 Umwakupambana ni vimanyisyo ivyakwanda, ichakulya ichikafu ichabuzimu chitakung’anamula ukumanya bulo indaghilo izya Yehova, loli chikongelezyapo sona ukumanya ifundo zyache zyo zikutwavwa ukwivwisya akinong’onele kache. Ukuti tupindule ni chakulya ichi, tukulondiwa ukuti tumanyilaghe Ibayibolo, twinong’onelaghepo pa vyo twabelenga sona tubikaghepo umoyo pakubombezya ifundo zyo twazyagha mu Mazyu gha Chala. Nanti tukubomba bunubu, tukwimanyisya ukuti tusalaghe ivintu vyo vingamuhobosya u Yehova. cBelenga Aba Hebeli 5.14.

Ichakulya ichikafu ichabuzimu chikutumanyisya mo tungasalila ivintu vyo vingamuhobosya u Yehova (Ennya indime 13) d


14. Ka u Pabuli akabavwa buli-buli Abakilisitu aba ku Kolinti ukuti babe bakughoma mwabuzimu?

14 Umukilisitu yo te wakughoma mwabuzimu akutamiwa sana nanti akulonda ukusala ivintu vyo mu Bayibolo mu te indaghilo. Nanti pa te ululaghilo ulwa mu Bayibolo, bamo banginong’ona ukuti bali nu bwabuke ubwakuti bangabomba chilichosi cho bakulonda. Po bamo bangalonda ukuti babombezye indaghilo loli ichintu cho bangalonda ukuti babombe chingaba ukuti chi te ni ndaghilo. Umwakufwanikizya, vikuboneka ukuti Abakilisitu bamo aba ku Kolinti bakamulaba u Pabuli ukuti abape indaghilo zyo zingabavwa ukumanya nanti bangalya ichakulya cho chikapelekiwanga isembe ku vifwani. Mumalo mwakuti ababuzye ivyakubomba, u Pabuli akabakumbusya mo umabyebye wabo akubombela imbombo sona ifundo iyakuti umuntu aliwesi ali nu “busatuke ubwakubombela vivyo akulonda.” Akatambula ifundo zimo izya mu Bayibolo zyo zingamwavwa aliwesi paweka ukusala ivintu umwakukolelana nu mabyebye wache sona vyo vitangapunuzya abanji. (1 Koli. 8.4, 7-9) Cho chifukwa u Pabuli akabavwa Abakilisitu aba ku Kolinti ukuti babombezyanje ifundo izya mu Bayibolo nanti bakusala ivintu mumalo mwakusubila umuntu uyunji pamo indaghilo, ivi vikabavwa ukuti babe bakughoma mwabuzimu.

15. Ka u Pabuli akabavwa buli-buli Abakilisitu Abachihebeli ukuti babukilile ukughoma mwabuzimu?

15 Tukumanyilako ifundo iyakulondiwa sana ku vintu vyo u Pabuli akabasimbila Abakilisitu Abachihebeli. Bamo batakabukilila ukukula mwabuzimu umwakuti bakaba bachili bakunyonywa pakungw’ela  sona ulukama mubuyo ubwa kulya chakulya ichikafu [ichabuzimu].” (Hebe. 5.12) Abantu aba bakapotwanga ukumanyila nu kusungilila ivintu vyo u Yehova akabamanyisyanga ukwendela muchipanga. (Mbupi. 4.18) Umwakufwanikizya, Abayuda abinji bakasubilagha nu kubombezya Indaghilo izya Mozesi napo pakaba ukuti pendapo imyaka 30, ukufuma po u Kilisitu akapangisya ukuti Indaghilo izi zileke ukubomba imbombo. (Loma 10.4; Titi 1.10) Ubwanaloli bwakuti, imyaka 30 iyi kakaba kabalilo akakukwana ku Bakilisitu Abachiyuda ukwivwisya ukuti batakulondiwa sona ukubombezya Indaghilo izya Mozesi! Aliwesi yo abelengitepo ubulongozi bo buli mukalata yo u Pabuli akabasimbila Abakilisitu Abachihebeli, angasimikizya ukuti naloli mwibuku ili muli ichakulya ichikafu ichabuzimu . Ukalata uyu akabavwa Abakilisitu ukuti bivwisye ukuti izila impya iyakumwiputa u Yehova ukwendela mwa Yesu nyiza sana, sona ukuti babukilile ukulumbilila pa lusako lulilosi lo bangaba nalo napo Abayuda bakabasusyanga.—Hebe. 10.19-23.

MUCHEBE UKUTI MUTAKABE BAKWISUBILA NKANI

16. Umwakongelezya pakukula nu kuba wakughoma mwabuzimu, nkimba tukulondiwa ukubomba sona ichoni?

16 Tutakulondiwa ukubikapo bulo umoyo ukuti tube bakughoma mwabuzimu, loli tukulondiwa sona ukubukilila ukuba bakughoma mwabuzimu. Ivi vingabombiwa nanti tukucheba ukuba bakwisubila nkani. (1 Koli. 10.12) Mukulondiwa “mwipime mwebene” ukuti mumanye nanti mukubukilila ukukula.—2 Koli. 13.5.

17. Ka ukalata yo u Pabuli akabasimbila Abakilitu aba ku Kolosi akalangizya buli-buli ukulondiwa ukwakubukilila ukuba wakughoma mwabuzimu?

17 Mukalata yache yo akabasimbila Abakilisitu aba ku Kolosi, u Pabuli akapyanizya sona ivintu vyo vikalondiwanga ukuti babe bakughoma mwabuzimu. Napo bakaba ukuti bakula nu kuba bakughoma mwabuzimu, loli u Pabuli akabasoka ukuti batakawile muchipingo ichakusendela akinong’onele aka muchisu ichi. (Kolo. 2.6-10) Sona u Epafula yo akabamanyagha akiza abantu bosi muchipanga, akabiputilagha akabalilo kosi ukuti babukilile ‘ukwima nkani’ pamo ukuti babe bakughoma mwabuzimu. (Kolo. 4.12) Ka ifundo yache yikaba yakuti choni? U Pabuli nu Epafula, bosi bakivwisya ifundo iyakuti, ukuti umuntu abukilile ukuba wakughoma mwabuzimu akulondiwa ukubikapo umoyo sona akulondiwa ukuti u Chala amwavwe. Bakalondagha ukuti Abakilisitu aba ku Kolosi babukilile ukuba bakughoma mwabuzimu pamo ukuti babe bwakwisengannya ukulimbana ni ntamyo yiliyosi yo bangakomana nayo.

18. Choni cho chingabombiwa kwa Mukilisitu uwakughoma mwabuzimu? (Ennya sona ichituzi.)

18 U Pabuli akabasoka Abakilisitu aba Chihebeli ukuti, Umukilisitu uwakughoma mwabuzimu nanti atachebite u Chala angaleka ukuhoboka nawe kwa bwila na bwila. Umoyo uwa Mukilisitu yo asambuka, ghungaba wakughoma sana umwakuti atangapinduka ukuti u Chala amuhobokele. Chakuhobosya sana ukuti Abakilisitu Abachihebeli batakafika pakubomba bunubu. (Hebe. 6.4-9) Buli pakunena ivya Bakilisitu aba masiku ghano bo banganyokela kwisinda pamo ukwepusiwa loli pisinda pache bapinduka? Nanti baba bakwiyisya nu kupinduka, bakulangizya ukuti bakupambana na bo u Pabuli akanena bo u Chala atangabahobokela kwa bwila na bwila. Loli nanti banyokela kwa Yehova, bakulondiwa ubutuli bo akupeleka. (Eze. 34.15, 16) Abasongo bangapanga indondomeko iyakuti umukamu pamo umuyemba yumo uwakughoma mwabuzimu, amwavwe yo apinduka ukuti abe sona pabumanyani nu Yehova.

U Yehova akubapa ubutuli bo bakulonda ukubukilila ukuba bakughoma mwabuzimu (Ennya indime 18)


19. Nkimba tungabikapo umoyo ukubomba ichoni?

19 Nanti mukubikapo umoyo ukuti mube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu, vingabombiwa naloli! Mubukilile ukulya ichakulya ichikafu ichabuzimu nu kusendela akinong’onele aka Yehova. Sona nanti pa kabalilo aka mwe Bakilisitu abakughoma mwabuzimu, mubukilile ukwima nkani kwa bwila na bwila.

KA MUNGAMULA BULI-BULI?

  • Nkimba ukuba Mukilisitu uwakughoma mwabuzimu chikung’anamula ichoni?

  • Ka tungabomba ichoni ukuti tube Bakilisitu abakughoma mwabuzimu?

  • Choni cho tukulondiwa ukuleghuka ukwisubila nkani?

ULWIMBO 65 Limbikirani!

a Napo mu Masimbo agha Chihebeli batabombezizye amazyu aghakuti “ukughoma” nu “kusita ukughoma,” loli muli ifundo zyo zikulangizya ukuti amazyu agha bakaghabombezyanga. Umwakufwanikizya, ibuku ilya Isya Mbupingamu likupambanisya umuntu uwachinyamata yo atakumanya ivyinji nu muntu yo wamahala sona wakwivwisya ivintu.—Mbupi. 1.4, 5.

b Ennya inkani iyakuti, “Jivikilirani ku Nkhani Zautesi pachigaba ichakuti “Nkhani Zinyake” pa jw.org sona pa JW Library.®

c Ennya inkani iyakuti “Vyo Mungabomba po Mukumanyila” mumagazini iyi.

d AMAZYU AGHAKULONGOSOLA ICHITUZI: Umukamu akubombezya ifundo zyo amanyila mu Bayibolo po akusala ivintu vyo angenelezya pa TV.