1. Bõe la a Zeova rat tɩ d maane?

 BŨMB a ye sẽn kõt pag ne a sɩd sũ-noog wʋsgo, yaa b sẽn na n dog biig sẽn tar laafɩ. La baa ne b sẽn nong b biigã, b pa rat t’a kell n pa bi-pɛɛlg ye. Sɩd me a sã n kell n pa bi-pɛɛlga, na n sãama b sũur wʋsgo. Woto me d sã n sɩng a Zeova tũubu noom-a lame. La a pa rat tɩ d kell n yɩ kom-bõoneg tũudmã wɛɛngẽ ye. (1 Kor. 3:1) A ratame tɩ d modg n yɩ kiris-neb “sẽn bɩ sõma.”—1 Kor. 14:20.

2. Bõe yell la d na n gom sõs-kãngã pʋgẽ?

² Yɩ kiris-ned sẽn bɩ sõma rat n yeelame tɩ bõe? Bõe la d tõe n maan n tõog n lebg kiris-ned sẽn bɩ? D sã n zãms Biiblã goam nins võor wʋmb sẽn pa nana wã, wãn to la tõe n paas tõnd ne a Zeova zoodã pãnga? Bõe yĩng tɩ d pa segd n teeg d meng tɩ looge? Sõs-kãngã pʋgẽ d na n leoka sogs-kãensã.

YƖ KIRIS-NED TẼEB SẼN BƖ RAT N YEELAME TƖ BÕE?

3. Yɩ kiris-ned sẽn bɩ sõma rat n yeelame tɩ bõe?

³ Biiblã pʋgẽ, Gɛrkã gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “bɩ sõma” wã tõe n dat n yeelame me tɩ “zems zãnga,” la “pid zãnga.” a (1 Kor. 2:6) Rẽnd d segd n ket n paasda tõnd ne a Zeova zoodã pãng sẽn na yɩl n lebg kiris-ned tẽeb sẽn bɩ, wa bi-pɛɛlg sẽn bɩt n wa lebg kãsmã. La baa d sã n modg n lebg kiris-ned sẽn bɩ, d seg n ket n bɩtame. (1 Tɩm. 4:15) Tõnd fãa tõe n lebga kiris-neb sẽn bɩ, baa kambã. La bõe n wilgd tɩ kiris-ned bɩɩme?

4. Kiris-ned sẽn bɩ manesem yaa wãn to?

⁴ Kiris-ned sẽn bɩ yaa ned sẽn tũud Wẽnnaam noyã fãa, n pa yãkd a sẽn dat-b bal n tũudẽ ye. Yaa sɩd t’a sẽn pa zems zãngã, a na n mi n tudgame. La daar fãa, a  modgdame sẽn na yɩl t’a tagsa wã la a manesmã zems ne Wẽnnaam daabã. A yeelga nin-paalgã, n modgd wakat fãa n dat t’a tagsa wã manegd n zemsd ne Wẽnnaam dẽndã n paasdẽ. (Efɛɛ. 4:22-24) A mii a sẽn na n tik a Zeova noyã la a saglsã zug to-to n yãk yam, tɩ kɩt t’a pa baood noy ka tɛk sẽn na n wilg-a a sẽn segd n maan ye. A sã n yãk yam, a wõrda a meng n tũ rẽ.—1 Kor. 9:26, 27.

5. Bõe n tõe n paam kiris-ned sẽn pa bɩ? (Efɛɛz rãmbã 4:14, 15)

⁵ La b tõe n tũnuga ne “zãmb la sɩlem” n belg kiris-ned sẽn pa bɩ nana-nana, t’a tẽ kibay sẽn pa sɩda, wall sɩdã kɩɩsdb goama. b (Karm-y Efɛɛz rãmb 4:14, 15.) A tõe n maanda sũ-kiir ne neb a taaba, n baood zaba, n yikd a sũur tao-tao, wall a wae n sakd n maand wẽng makr taoore.—1 Kor. 3:3.

6. Bõe yĩng tɩ d tõe n mak kiris-ned sẽn bɩt to-to wã ne biig sẽn bɩt to-to wã? (Ges-y fotã me.)

⁶ Biiblã pʋgẽ b maka kiris-ned sẽn bɩt to-to wã ne bi-pɛɛlg sẽn bɩt to-to n wa lebg kãsmã, wa d sẽn yã tɩ loogã. Bũmb wʋsg n be tɩ bi-bilf pa miẽ ye. Rẽ n so tɩ yaa tɩlɛ t’a paam tɩ kãsem kogend-a la a wilgd-a sore. Wala makre pag ne a bi-bilf sã n wa segd n pɩʋʋg sore, a tõe n yeela a biigã t’a gãd a nugã. La biigã sã n wa lebg bedr bilfu, a ma wã tõe n bas-a lame t’a pɩʋʋg sorã a toore, la a na n yeel-a lame t’a reng n ges goabg la rɩtgo. Biigã sã n wa lebg kãsma, a mii a sẽn segd n maanega. Kiris-neb nins sẽn nan pa bɩ wã me mi n data kiris-neb sẽn bɩ sõngre, sẽn na yɩl n gil bũmb nins sẽn tõe n sãam bãmb ne a Zeova zoodã, la b bãngd n yãkd yam. B yaa wa kom-bõonegã sẽn dat tɩ kãsembã sõng-b tɩ b tõog n gil zu-loeesã. La kiris-neb nins sẽn bɩ wã sã n wa segd n yãk yam, b tikda Biiblã saglsã n bãng a Zeova tagsg sẽn yaa a soab yellã zugu, la b tũ rẽ.

7. Kiris-ned sẽn bɩ rata neb a taab sõngr bɩ?

⁷ Woto rat n yeelame tɩ kiris-ned sẽn bɩ pa tol n dat ned a to sõngr bɩ? Pa woto ye. Wakat ninga, mi n yaa tɩlɛ tɩ sẽn  bɩ-bã me kos sõngre. La ned sẽn pa bɩ tõe n datame tɩ neb a taab wilg-a a sẽn segd n maanega, wall b yãk yam n kõ-a bũmb sẽn yaa yẽ mengã n segd n yãk yam wɛɛngẽ. Kiris-ned sẽn bɩ yẽ sã n kos neb yam wall b minim sẽn yɩɩd yẽnda sõngre, a pa yĩmd t’a Zeova ratame t’a “tʋk a meng zɩɩb” ye.—Gal. 6:5.

8. Zĩ-bʋs wɛɛngẽ la kiris-ned sẽn bɩ tõe n yɩ toor ne a to?

⁸ La kiris-neb nins sẽn bɩ wã zʋg-sõma wã yaa toor-toore, wa kãsembã fãa sẽn pa wõnd taabã. Wala makre, kiris-neb sẽn bɩ kẽer tara yam wʋsgo, tɩ sãnda tar daood wʋsgo, tɩ kẽer yaa kõatb wʋsgo, tɩ b taab yaa nimbãan-zoɛtb wʋsgo. Sẽn paase, yell ning taoore kiris-neb a yiib sẽn bɩ tõe n tara tagsg sẽn yaa toor-toore, tɩ b fãa tagsgã yaool n zems ne Biiblã saglsã. Wae n yaa woto, yɛl nins wɛɛngẽ sẽn yaa kiris-ned fãa n kelgd a sũur-kaset n yãk yamã. Rẽ n so tɩ ned baa a ye pa ningd a to taale, baa a yam-yãkrã sẽn yaa toor ne a to wã. Sẽn pak-b yaa zems-n-taar sẽn na n kell n zĩnd b sʋka.—Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10.

BÕE LA D TÕE N MAANE, N TÕOG N LEBG KIRIS-NED SẼN BƖ?

9. D wat n lebga kiris-ned sẽn bɩ woto bal bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

⁹ Biig yʋʋm sã n paasdẽ, a bɩtame. La kiris-ned bɩʋʋngã pa woto ye. Baooda modgre. Wala makre, Korẽnt kiris-nebã saka koe-noogã n deeg lisgu, n paam vʋʋsem sõngã, la b paam tɩ tẽn-tʋmd a Poll zãms-b bũmb wʋsgo. (Tʋʋ. 18:8-11) La yʋʋm a wãn b lisgã reegr poore, b wʋsg ra ket n nan pa bɩ ye. (1 Kor. 3:2) Bõe la d tõe n maan t’a buud ra paam-do?

10. Bõe la d segd n maan n lebg kiris-ned sẽn bɩ? (Ziid 20)

¹⁰ Pipi bũmb sẽn yaa tɩlɛ sẽn na yɩl n lebg kiris-ned sẽn bɩ yaa d sẽn na n dat rẽ ne d sũur fãa. Neb nins sẽn “nong yalemdo,” n dat n ket n yaa wa b sẽn yaa to-to wã pa na n tol n tõog n lebg kiris-neb sẽn bɩ ye. (Yel. 1:22) D pa rat n yɩ wa biig sẽn lebg kãsma, n yaool n ket n dat t’a roagdbã wilgd-a yam ning a sẽn segd n yãk bũmb fãa pʋgẽ wã ye. D miime tɩ yaa tõnd n segd n modg n bɩɩs d tẽebã. (Karm-y Ziid 20.) Y sã n ket n modgdame n na n lebg kiris-ned sẽn bɩ, bɩ y pʋʋs a Zeova t’a na n kõ-y-la “raab la tõog sẽn na yɩl tɩ y maan sẽn noom-a wã.”—Fili. 2:13.

11. Bõe la a Zeova kõ tõnd sẽn na yɩl n sõng-d tɩ d lebg kiris-neb sẽn bɩ? (Efɛɛz rãmbã 4:11-13)

¹¹ A Zeova pa bas tõnd tɩ d mao d yembr n tõog n lebg kiris-neb sẽn bɩ ye. A kõo tõnd pe-kɩɩmb la karen-saam-dãmb tigingã pʋgẽ, sẽn na yɩl tɩ b sõng tõnd tɩ d “lebg neb sẽn bɩ zãng wa Kiristã.” (Karm-y Efɛɛz rãmb 4:11-13.) A Zeova kõta tõnd a vʋʋsem sõngã me n na n sõng tõnd tɩ d tall “Kiristã yamã buudu.” (1 Kor. 2:14-16) Sẽn paase Wẽnnaam vẽnega neb tɩ b gʋls Evãnzil-dãmb a naasã n na n wilg tõnd a Zeezi sẽn da get yɛlã to-to wã, a no-goamã la a tʋʋm-tʋmdɩ wã a sẽn wa n be tẽngã zugã. Y sã n modgdẽ tɩ y tagsa wã la y tʋʋm-tʋmdɩ wã wõnd a Zeezi rẽndã, y tõogd n lebga kiris-ned sẽn bɩ.

BIIBLÃ GOAM NINS VÕOR WƲMB SẼN PA NANA WÃ TÕE N SÕNGAME

12. “Bũmb nins d sẽn zãms pipi Kirist zugã” la bʋse?

¹² D sã n dat n lebg kiris-ned sẽn bɩ, d segd n “looga bũmb nins d sẽn zãms  pipi Kirist zugã.” Wala makre, tek yam n kos sugrã, tẽebã, lisg toɛy-toɛyã la kũum vʋʋgrã. (Ebre. 6:1, 2) Bõn-kãensã naaga bũmb nins kiris-nebã fãa sẽn tẽedã. Rẽ n so tɩ tẽn-tʋmd a Pɩyɛɛr gom bõn-kãens yelle, a sẽn wa n sõsd ne kʋʋngã Pãntekotã daarã. (Tʋʋ. 2:32-35, 38) Sẽn na yɩl n lebg Kirist karen-biisi, d segd n tẽe bõn-kãense. Wala makre, a Poll yeelame tɩ d sã n pa tẽed kũum vʋʋgrã, d pa tõe n yeel tɩ d yaa kiris-ned hakɩɩk ye. (1 Kor. 15:12-14) La d sã n dat n lebg kiris-ned sẽn bɩ, bõn-kãens bãngr bal pa sek ye.

13. Bõe la d segd n maane, tɩ rɩɩb sẽn yaa taokã yell b sẽn gomd Ebre-rãmb 5:14 pʋgẽ wã naf-do? (Ges-y fotã me.)

¹³ La Biiblã goam nins võor wʋmb sẽn pa nana wã pa a Zeova noyã bal ye. A saglsã me naagame. Sagl-kãens sõngd-d lame tɩ d bãng a Zeova sẽn get yɛlã to-to wã. Sẽn na yɩl tɩ bõn-kãens naf-do d segd n karemda Wẽnnaam Gomdã, n bʋgsd d sẽn karemdã zugu, la d modgd n tũud bũmb nins d sẽn bãngdã. D sã n maand woto, d bãngda d sẽn tõe n yãk yam to-to tɩ zems ne a Zeova raabã. c—Karm-y Ebre-rãmb 5:14.

14. Bõe la a Poll maan n na n sõng Korẽnt kiris-nebã tɩ b bɩ?

¹⁴ Kiris-neb nins sẽn pa bɩ wã sã n wa segd n yãk yam bũmb Biiblã sẽn pa kõ noor takɩ wɛɛngẽ, namsd-b-la wʋsgo. Biiblã sã n pa kõ noor takɩ bũmb ning wɛɛngẽ, kẽer tõe n tagsdame tɩ b tõe n maana b sẽn date. Sãnda tõe n datame tɩ b lugl noore, baa bũmb nins wɛɛngẽ sẽn pa tɩlɛ tɩ b lugl noorã. Wala makre, wõnda Korẽnt kiris-nebã kosa a Poll t’a lugl noor rɩɩb nins b sẽn kõ bõn-naandsã wɛɛngẽ. A Poll wilg-b lame tɩ b ned kam fãa “tara sor n tõe n yãk” a sẽn date, tɩ zems ne a sũur-kasetã sẽn kõt-a sor t’a maan bũmb ningã. A tẽeg-b-la Biiblã sagls kẽer sẽn tõe n sõng-b tɩ b bãng n yãk yam tɩ b sũur-kasetã pa ning-b taale, la sẽn pa na n kɩt tɩ b taabã lak n lʋɩ ye. (1 Kor. 8:4, 7-9) Rẽnd a Poll ra  wilgda Korẽnt kiris-nebã b sẽn tõe n tik Biiblã goam to-to n yãk b toorẽ yam, n da baoodẽ tɩ neb a taab wilg-b b sẽn segd n maane, wall b lugl noor takɩ ye. A sẽn maan woto wã yaa sẽn na n sõng-b tɩ b lebg kiris-neb sẽn bɩ.

15. Bõe la a Poll maan n sõng kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmbã tɩ b lebg kiris-neb sẽn bɩ?

¹⁵ Lɛtr ning a Poll sẽn gʋls n tool kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmbã pʋgẽ, d bãngda bũmb a to me sẽn tar yõodo. B kẽer sɩnga bɩʋʋngo, la b pa kell n bɩ ye. Sɩd-sɩda, b “le lebga neb sẽn dat bĩisim, la pa rɩɩb sẽn yaa taok ye.” (Ebre. 5:12) B pa bao n bãng bõn-paal nins a Zeova sẽn da tũnugd ne tigingã n zãmsd-bã, la b sak rẽ ye. (Yel. 4:18) Wala makre baa Kiristã maoongã sẽn da kɩt tɩ pa le yaa tɩlɛ tɩ b tũ a Moyiiz Tõogã na maan yʋʋm pis-tã sẽn deng rẽ wã, Zʋɩf-rãmb wʋsg sẽn da lebg kiris-neb ra ket n yetame tɩ b segd n tũu Tõogã. (Rom. 10:4; Tɩt 1:10) Yaa vẽeneg tɩ yʋʋm pis-tã wã ra seka Zʋɩf-kãens na wʋm sẽn pa le yaa tɩlɛ tɩ b tũ Tõogã võore. Ned ning fãa sẽn na n karem lɛtr ning Wẽnnaam sẽn vẽneg a Poll t’a gʋls n tool Ebre-rãmbã na n sak n deegame t’a tara goam võor wʋmb sẽn pa nana. La yaa bũmb ning kiris-nin-kãens sẽn da rat sẽn na yɩl n maneg n kɩs sɩd tɩ kiris-nebã sẽn tũud Wẽnnaam to-to wã la sõma n yɩɩda, la sẽn na yɩl n paam daood n kell n moon koɛɛgã baa ne Zʋɩf-rãmbã sẽn da namsd-bã.—Ebre. 10:19-23.

RA TEEG-Y Y MENG TƖ LOOG YE

16. D sã n modg n lebg kiris-ned sẽn bɩ, bõe me la d segd n maane?

¹⁶ D sã n modg n lebg kiris-ned sẽn bɩ, d segd n modgame me n kell n pa woto. Rẽ n so tɩ d segd n gũus n da wa teeg d meng tɩ loog ye. (1 Kor. 10:12) D segd n ‘feesda d meng’ wakat fãa n baood n bãngd d sã n ket n bɩtame.—2 Kor. 13:5.

17. Wãn to la lɛtr ning a Poll sẽn gʋls n tool Kolos kiris-nebã wilgd tɩ d segd n modgame, n kell n yɩ kiris-neb sẽn bɩ?

¹⁷ Lɛtr ning a Poll sẽn gʋls n tool Kolos kiris-nebã pʋgẽ me, a wilgame tɩ d segd n modg n kell n yɩɩ kiris-neb sẽn bɩ. Baa b sẽn da zoe n yaa kiris-neb sẽn bɩ sõma wã, a Poll sagl-b lame tɩ b gũus tɩ dũniyã  neb ra wa tõog tɩ b tagsd wa bãmb ye. (Kolo. 2:6-10) Sẽn paase, a Epafras sẽn da mi tigingã neb sõma wã ra pʋʋsda wakat fãa “sẽn na yɩl tɩ [b] yals kãn-kãe n yɩ neb sẽn bɩ.” (Kolo. 4:12) Rẽ wilgda tõnd bõe? A Poll ne a Epafras fãa ra miime tɩ d sã n dat n kell n yɩ kiris-neb sẽn bɩ, d baooda Wẽnnaam sõngre, la tɩ d segd n modgame me. B ra ratame tɩ Kolos kiris-nebã kell n modg n yɩ kiris-neb sẽn bɩ sõma, baa sẽn wa n yaa zu-loɛɛg ning fãa la b tara.

18. Kiris-ned sẽn bɩ sã n pa maan gũusgu, bõe n tõe n paam-a? (Ges-y fotã me.)

¹⁸ A Poll keooga kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmbã, n yeel-b tɩ kiris-ned sẽn bɩ sã n pa gũusi, a tõe n wa bõna Wẽnnaam lohormã wakat fãa yĩnga. Kiris-ned sũur tõe n wa riglmame hal t’a pa le tõe n tek yam n paam tɩ Wẽnnaam kõ-a sugr ye. Zu-noogo, ra pa woto ne kiris-neb nins sẽn da yaa Ebre-rãmbã ye. (Ebre. 6:4-9) Rũndã-rũndã, neb kẽer sẽn da bas a Zeova tũub wall b sẽn yiis tigingã pʋgẽ wa n teka yam n kos sugri. Yaa wãn to ne bãmb dãmbã yẽ? B sẽn sik b meng n tek yam n kos sugrã wilgdame tɩ b yaa toor ne neb nins yell a Poll sẽn da gomdã. Baa b sẽn lebg n wa a Zeova nengẽ wã, b rata a sõngre. (Eze. 34:15, 16) Kãsem-dãmbã tõe n kosa kiris-ned sẽn bɩ t’a sõng-b tɩ b lebs n paam zood sõma ne a Zeova.

19. D bõn-daab segd n yɩɩ bõe?

¹⁹ Y sã n maoodame n dat n wa lebg kiris-ned sẽn bɩ, y tõe n tõogame. Ket-y n zãmsd-y Biiblã goam nins võor wʋmb sẽn pa nana wã, la y maood sẽn na yɩl tɩ y tagsa wã maneg n zems ne a Zeova rẽndã. Y sã n zoe n lebga kiris-ned sẽn bɩ, bɩ y maan y sẽn tõe fãa n kell n pa woto.