1. De odẹ ne emwa ọghe Jehova ya gha ru emwi vbe ẹghẹ ọghe avbe ukọ?

 ẸGHẸ ke ẹghẹ ne Jehova ya mu iwinna ne emwa rẹn, te ọ wa hoo ne iran gha ru ẹre vbe odẹ nọ gha rhie ẹre ma wẹẹ, iran ru emwi ye uhẹn. (1 Kọr 14:33) Vbe igiemwi, e Jehova hoo na kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba vbe uhunmwu otagbọn hia. (Mat 24:14) Jesu ẹre Jehova mu iwinna na ye ọre obọ. Jesu wa vbe ru ẹre na miẹn wẹẹ, a ru iwinna na ye uhẹn. Vbe ẹghẹ na na gha mu avbe iko gbọọ vbe ẹghẹ ọghe avbe ukọ ọghe Jesu, a na gha zẹ avbe ediọn ni khian gha rhie adia ne etẹn kevbe ni khian gha mu asanikaro. (Iwinna 14:23) Ẹbu ediọn ghaa rre Jerusalẹm, avbe ukọ kevbe ediọn ni rre iko ghaa rre usun ẹbu ediọn na, iran ẹre ọ ghaa ru azẹ nọ khẹke ne etẹn hia ni rre uwu iko gha lele. (Iwinna 15:2; 16:4) Rhunmwuda ne avbe etẹn na gha lele adia na rhie ne iran, “iko na gha wegbe yọ, erriọ ẹre iran vbe ya gha muan yọ.”​—Iwinna 16:5.

2. Ke ukpo 1919 gha dee, de vbene Jehova ya dia emwa rẹn, de vbe no vbe ya kpemehe evbare orhiọn ne iran?

² Te Jehova wa ye ru iyobọ ne emwa rẹn ya gha ru emwi ye uhẹn vbe ẹdẹnẹrẹ. Ke ukpo 1919 gha dee, Jesu keghi zẹ etẹn eso na hannọ zẹ, ne iran gha siẹnro iwinna ikporhu iyẹn nọ maan kevbe ne iran gha kpemehe evbare orhiọn ne eguọmwadia irẹn. a (Luk 12:42) Aro ima wa dae wẹẹ, e Jehova wa fiangbe iwinna na.​—Aiz 60:22; 65:​13, 14.

3-4. (a) Ru igiemwi ọghe vbene ima ya miẹn ere vbọ, rhunmwuda ne ima na ru emwi ye uhẹn. (b) Vbe ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi na?

³ Adeghẹ ma i ru emwi ye uhẹn, ma i khian sẹtin ru iwinna ne Jesu mu ye ima obọ na. (Mat 28:​19, 20) Gia kha wẹẹ, dọmwadẹ iko i mwẹ ẹdogbo ne iran na kporhu, te etẹn hia gha te gha kporhu vbe ehe nọ rhirhi khọn iran. Te etẹn ughughan gha  te wa gha kporhu vbe ihe ọkpa yan egbe yan egbe, ọ gha te vbe gha mwẹ ihe eso ne iran i zẹdẹ kporhu sẹ. De odẹ ọvbehe ne ima ya miẹn ere vbọ rhunmwuda ne ima na ru emwi ye uhẹn?

⁴ Vbe Jesu rre uhunmwu otagbọn na, ọ keghi ru iyobọ ne erhuanegbe ẹre ya gha ru emwi ye uhẹn, ọ wa vbe ru iyobọ vbenian ne eguọmwadia e Jehova vbe ẹdẹnẹrẹ. Vbe ako iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn igiemwi ne Jesu rhie yotọ kevbe vbene otu e Jehova ya lele igiemwi na. Ma gha vbe guan kaẹn vbene ima khian ya rhie ẹre ma wẹẹ, ma mu ẹtin yan otu e Jehova.

OTU E JEHOVA KEGHI LELE IGIEMWI NE JESU RHIE YOTỌ

5. De odẹ ọkpa ne ima ya lele igiemwi ọghe Jesu? (Jọn 8:28)

⁵ Emwi hia ne Jesu ta kevbe emwi hia nọ ru, obọ Erhae nọ rre ẹrinmwi ẹre ọ na ruẹ ọre. Zẹvbe ne Jesu ru ẹre, Ẹmwẹ Osanobua ẹre otu e Jehova loo ya ma ima emwi, ẹre iran vbe loo ya rhie adia ne ima. (Tie Jọn 8:28; 2 Tim 3:​16, 17) Ẹghẹ hia ẹre a ya rhie igiọdu ne ima, ne ima gha tie Ẹmwẹ Osanobua, ne ima vbe gha yae ru emwi. De vbene ima ya miẹn ere vbọ hẹ, vbe ima ghaa lele ibude na?

6. De odẹ ọkpa ne ima ya miẹn ere vbọ vbe ima ghaa ruẹ e Baibol ne egbe ima?

⁶ Ma wa miẹn ere vbọ vbe ima ghaa loo avbe ebe ọghomwa ya ruẹ e Baibol. Vbe igiemwi, ma gha sẹtin ya emwi nọ rre Baibol taa avbe adia ne ima miẹn vbe otu ọghe Jehova. Ma gha bẹghe ẹre wẹẹ, uwu e Baibol ẹre avbe adia na ke rre, ọ ghi ya ima mu ẹtin yan otu e Jehova sayọ.​—Rom 12:2.

7. De emwi ne Jesu ghaa kporhu vbekpa ẹre, kevbe wẹẹ, de vbene otu e Jehova ya lele igiemwi ọghe Jesu hẹ?

⁷ Jesu keghi “kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba Osanobua.” (Luk 4:​43, 44) Jesu vbe tama erhuanegbe ẹre ne iran gha kporhu vbekpa Arriọba Osanobua. (Luk 9:​1, 2; 10:​8, 9) Vbe ẹdẹnẹrẹ, emwa hia ni rre otu e Jehova ẹre ọ kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba vbe ehe ke ehe ne iran rhirhi gha ye, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, iran mwẹ iwinna nọ bun vbe ugamwẹ e Jehova, te iran ye rhiegbe ye iwinna ikporhu na.

8. De uyi na mu ye ima egbe?

⁸ Uyi nọkhua ẹre a mu ye ima egbe ne ima na sẹtin tama emwa ọvbehe vbekpa Arriọba Osanobua! Ẹ i re emwa hia ẹre ẹkpotọ na kie na. Vbe igiemwi, vbe ẹghẹ ne Jesu na gha rre agbọn na, ọ ma kue ne avbe orhiọn dan gha tama emwa vbekpa irẹn. (Luk 4:41) Vbe ẹdẹnẹrẹ, ọmwa ke sẹtin deba emwa ọghe Osanobua gha kporhu, ọ khẹke nọ gha re ọmwa ne Osanobua miẹn yi. Ma ghaa tama emwa vbekpa Osanobua vbe ẹghẹ ke ẹghẹ ra vbe ehe ke ehe ne ima rhirhi gha ye, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ima gbọyẹmwẹ ye uyi na mu ye ima egbe. Vbe na ghee Jesu, ma hoo ne ima kọ emwiokọ ọghe ẹmwata ye ekhọe emwa kevbe ne ima vbe gha gbe amẹ khakhae.​—Mat 13:​3, 23; 1 Kọr 3:6.

9. De vbene otu e Jehova ya gi emwa rẹn eni Osanobua hẹ?

⁹ Jesu gi emwa rẹn eni Osanobua. Vbe Jesu ghi na erhunmwu gie Erhae nọ rre ẹrinmwi, ọ na kha wẹẹ: “I gi iran rẹn eni ruẹ nẹ.” (Jọn 17:26) Vbe na ghee Jesu, otu e Jehova keghi hia vbe odẹ ke odẹ ne iran ru iyobọ ne emwa ya do rẹn eni Osanobua. Odẹ ọkpa ne iran he ya ru ọna, ọre ne iran na hia, ne iran rhie eni Osanobua ye ehe nọ khẹke nọ gha ye vbe New World Translation of the Holy Scriptures. Ọ gberra urhuẹvbo 270 na he zedu e New World Translation of the Holy Scriptures ra abọ eso vbọ ghee. Vbe Apẹndis A4 kevbe A5 ọghe Baibol na, u gha miẹn evbọzẹe na na rhie eni  Osanobua ye ehe nọ khẹke nọ gha ye kevbe vbe na ya ru ẹre hẹ. Apẹndis C, nọ rre Study Bible, gi ima rẹn emwi eso nọ wa rhie ẹre ma wẹẹ, ọ khẹke ne eni Osanobua ladian igba 237 vbe abọ ọghe Evbagbẹn Nọhuanrẹn Na Ya Urhuẹvbo E Grik Gbẹn.

10. Vbua miẹn ruẹ vbe emwi ne okhuo ọkpa nọ rre Myanmar ta?

¹⁰ Vbe na ghee Jesu, ma hoo ne ima ru iyobọ ne emwa hia ya do rẹn eni Osanobua. Vbe okhuo ọkpa nọ rre Myanmar, nọ rre ukpo 67 ghi do rẹn eni Osanobua, ọ na suẹn gha viẹ, ọ na kha wẹẹ: “Ke na ya biẹ mwẹ gha dee, ọna ọre ẹghẹ okaro ne I ya họn wẹẹ, Jehova ọre eni Osanobua. . . . Emwi ne u ma mwẹ re na keghi re emwi nọ ghi ru ekpataki sẹ ne I gha sẹtin ruẹ.” Okha na rhie ẹre ma wẹẹ, emwa gha do rẹn vbekpa eni Osanobua, ọ sẹtin fi ẹdagbọn iran werriẹ.

YE GHA RHIE ẸRE MA WẸẸ, U MU ẸTIN YAN OTU E JEHOVA

11. De vbene ediọn ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran mu ẹtin yan otu e Jehova? (Vbe ya ghee efoto.)

¹¹ De odẹ ọkpa ne ediọn gha ya rhie ẹre ma wẹẹ, iran mu ẹtin yan otu e Jehova? Adia gha ke obọ otu rre, ọ khẹke ne ediọn gbarokotọ tie ẹre, iran ghi vbe hia vbe odẹ ke odẹ ne iran lele adia nii. Vbe igiemwi, a rhie adia ne ediọn vbekpa vbe na ya ya ọta guan hẹ vbe iko, vbe na ya na erhunmwu vbe iko kevbe obọ nọ khẹke ne iran ya gha mu ohuan ọghe Kristi. Ediọn ghaa lele adia hia nọ ke obọ otu rre, te iran ru iyobọ ne etẹn ni rre iko ya rẹn wẹẹ, e Jehova hoẹmwẹ iran kevbe wẹẹ, ọ gbaroghe iran.

12. (a) Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima gha họn ẹmwẹ ne emwa ni mu asanikaro? (Hibru 13:​7, 17) (b) Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima gha rhie aro tua uyinmwẹ esi ọghe etẹn ni mu asanikaro?

¹² Ediọn gha rhie adia ne ima, ọ khẹke ne ima ya ekhọe hia lelẹe. Ma gha ru vberriọ, ọ ghi gha khuẹrhẹ ne etẹn ni mu asanikaro ya sẹtin gha ru iwinna iran ẹse. E Baibol rhie igiọdu ne ima, ne ima gha họn ẹmwẹ ne etẹn na, kevbe ne ima vbe gha ya ekhọe hia ru vbene iran khare. (Tie Hibru 13:​7, 17.) Ọna i khuẹrhẹ vbe ugbẹnso. Vbọzẹ? Rhunmwuda emwa ni ma gba ẹre iran khin. Te ima ye eghian ima ike vbe ima ghaa rhie aro tua eke ne ediọn i na hia, ne ima gha te ya gha rhie aro tua uyinmwẹ esi ọghe iran. Odẹ vbo? Ma gha ru vberriọ, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma ma mu ẹtin yan otu e Jehova; ọna ọre emwi ne eghian ima wa gualọ zẹẹ. De emwi nọ gha ru iyobọ ne ima ya rẹn ohoghe ne avbe eghian ima ta vbe ima gha họẹn, vbọ khian vbe ru iyobọ ne ima ya lẹẹ nẹẹn?

GHẸ GI EMWA ỌVBEHE YA RUẸ DO KHIAN ỌMWA NỌ MA MU ẸTIN YAN OTU E JEHOVA

13. De vbene eghian ọghe Osanobua he ya hia, ne iran ya emwa gha ya aro dan ghee otu e Jehova?

¹³ Avbe eghian ọghe Osanobua keghi hia ne iran ya ima gha ya aro dan ghee emwi ni maan ne otu e Jehova ru. Vbe igiemwi, ma ruẹ ọre nẹ vbe Baibol wẹẹ, e Jehova ma hoo ne emwa rẹn gha gbiruẹn, ọ ma hoo ne iran gha mwẹ obọ vbe uyinmwẹ ni ma huan kevbe wẹẹ, ọ hoo ne iran gha ga irẹn vbe odẹ ne irẹn kpasẹ yi. E Jehova vbe kha wẹẹ, ọmwaikọmwa nọ mwẹ obọ vbe emwi dan, nọ ma roro iro fi uyinmwẹ werriẹ, a ghi kan rẹn fua vbe iko. (1 Kọr 5:​11-13; 6:​9, 10) Erriọ ima wa gele ru ẹre zẹẹ. Sokpan, rhunmwuda ọna, avbe eghian ima keghi kha wẹẹ, ma ma hoẹmwẹ emwa, we te ima bu ohiẹn gbe emwa kevbe wẹẹ, emwa ghaa yin vbe odẹ nọ lughaẹn ne ọghe ima, ma i miẹn iran yi.

14. De ọmwa nọ re ẹzi ọghe ohoghe ne emwa ta vbekpa otu e Jehova?

¹⁴ Hia ne u rẹn ọmwa nọ wa re oghian ima. Esu ẹre ọ wa re ẹzi ọghe ohoghe ne emwa ta vbekpa otu ọghe ima. Irẹn ẹre ọ wa re  “erha ohoghe.” (Jọn 8:44; Gẹn 3:​1-5) Nọnaghiyerriọ, ọ khẹke ne ima gha mwẹ ọnrẹn vbe ekhọe wẹẹ, e Setan gha wa loo emwa ya ta ohoghe vbekpa otu e Jehova. Egbe emwi vbenian wa sunu vbe ẹghẹ ọghe avbe ukọ.

15. De obọ ne avbe ọkaolotu ugamwẹ ya mu Jesu kevbe erhuanegbe ẹre?

¹⁵ Vbe ẹghẹ ọghe avbe ukọ ọghe Jesu, te Esu wa gha loo emwa ya ta ohoghe ughughan vbekpa Jesu, agharhemiẹn wẹẹ, ọmwa nọ gbae nọ kevbe wẹẹ, ọ vbe gha ru emwi ọyunnuan nibun. Vbe igiemwi, avbe ọkaolotu ugamwẹ kegha tama emwa wẹẹ, ẹtin ne Jesu ya gha khulo orhiọn dan hin emwa egbe rre kegha re “ẹtin ọkaolotu ọghe avbe orhiọn dan.” (Mak 3:22) Vbe ẹghẹ na ya gha bu ohiẹn Jesu, avbe ọkaolotu ugamwẹ kegha kha wẹẹ, te Jesu rhoo ro, iran na vbe gha kpikpi emwa ne iran gha kha wẹẹ, na gbe Jesu rua. (Mat 27:20) Vbene ẹghẹ ya khian, zẹvbe ne avbe erhuanegbe Kristi ya gha kporhu iyẹn nọ maan, avbe eghian iran kegha “ruẹn ẹmwẹ ye emwa nẹi re Ju ẹko, iran na mu iran ekhọe rhia, ne iran mieke na werriẹ aro nọ khọọ daa etẹn.” (Iwinna 14:​2, 19) Vbe The Watchtower ọghe December 1, 1998, ghi rhan otọ ẹmwẹ nọ rre ebe Iwinna 14:​2, ọ na kha wẹẹ: “Ivbi e Ju ni ghaa gbodan ghee erhuanegbe Jesu ma miẹn iyẹn nọ maan yi, iran na vbe gha ruẹn ẹmwẹ ye emwa nẹi Ivbi e Ju ẹko ne iran ghẹ danmwehọ erhuanegbe Jesu.”

16. De emwi nọ khẹke ne ima gha yerre vbe ima gha họn iyẹn ohoghe?

¹⁶ Te Esu wa ye ta ohoghe do sẹ ẹghẹ ne ima ye na. Ọ wa ye “mu otagbọn hia rẹrẹ.” (Arhie 12:9) Adeghẹ u na họn iyẹn ohoghe vbekpa otu e Jehova ra vbekpa etẹn ni mu asanikaro, ghẹ mianmian wẹẹ, erriọ ẹre a vbe gha na iyẹn  ohoghe vbekpa Jesu kevbe erhuanegbe ẹre. Zẹvbe ne Baibol tae yotọ, a wa vbe zẹ emwa ọghe Osanobua kpokpo, erriọ emwa vbe ya na iyẹn ohoghe vbekpa iran. (Mat 5:​11, 12) Ma i khian ya avbe ohoghe na yi deghẹ ima na rẹn ọmwa nọ rre iyeke ẹre, kevbe deghẹ ima na zẹ emwi ru vbobọvbobọ. De emwi nọ khẹke ne ima ru?

17. Vbọ khian ru iyobọ nuẹn ne u ghẹ de ye ẹbe na lae miẹn, vba gha ya iyẹn ohoghe yi? (2 Timoti 1:13) (Vbe ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ,  “Emwi Nọ Khẹke Ne Ima Ru Vbe Ima Gha Họn Iyẹn Ohoghe.”)

¹⁷ Ghẹ gha danmwehọ iyẹn ohoghe. Ukọ e Pọl wa gi ima rẹn emwi nọ khẹke ne ima ru vbe ima gha họn iyẹn ohoghe. Ọ keghi tama e Timoti we nọ “ya obọ sekhae ne emwa eso, . . . ne iran ghẹ . . . danmwehọ okha ohoghe” kevbe ne iran ghẹ yaeyi “avbe okha ohoghe ne emwa ya filo unu gie Osanobua.” (1 Tim 1:​3, 4; 4:7) Ọmọ obọ sẹtin rhie emwi nọ rhirhi miẹn vbe otọ ye unu, sokpan ọmwa nọ khiẹn enọwanrẹn nẹ, i khian ru egbe emwi vberriọ rhunmwuda, ọ rẹn ẹbe nọ rrọọ. Ma i danmwehọ iyẹn ohoghe, rhunmwuda ma rẹn ọmwa nọ rre iyeke ẹre. Nọghayayerriọ, ma keghi danmwehọ “ẹmwẹ nọ maan,” nọ re ọghe ẹmwata.​—Tie 2 Timoti 1:13.

18. Vbe ima khian ya rhie ẹre ma wẹẹ, ma mu ẹtin yan otu e Jehova?

¹⁸ Odẹ eha ne otu e Jehova ya lele igiemwi ne Jesu rhie yotọ ẹre ima guan kaẹn, sokpan nibun ọvbehe wa ye rrọọ. Zẹvbe ne u ya ruẹ e Baibol ne egbuẹ, hia ne u gualọ odẹ nibun ọvbehe ne otu e Jehova ya lele igiemwi ne Jesu rhie yotọ. Ye gha ru iyobọ ne emwa ni rre iko ne u ye, ya mu ẹtin yan otu e Jehova. Odẹ ọvbehe ne u gha vbe ya rhie ẹre ma we u mwẹ ẹkoata daa e Jehova, ọre ne u ye gha mu ẹtin yan otu ọghẹe nọ loo ya ru ahoo ọghẹe vbe ẹdẹnẹrẹ. (Psm 37:28) Wa gi ima gha ya aro nọ ghaan ghee uyi na mu ye ima egbe, ne ima na rre uwu ẹbu emwa ọghe Jehova; iran hoẹmwẹ egbe, iran vbe mwẹ ẹkoata daa e Jehova.