Ɛse Nikyeebie?
Nzuati Yeɛ Né Ɛwɔfoɛmɔ Boka Ɔhene Dawide Sogyafoɛ Nemɔ Aso Ɔ?
ƐWƆFOƐ bɔ né bɛboka Dawide sogyafoɛ nemɔ aso ne, benu biemɔ yeɛ ole Seleke bɔ ofi Amon, Hitiniɛ Yuria, ɔne Yitima bɔ ofi Moabo ne. a (1 Abe. 11:39, 41, 46) Né ‘Keretifoɛ, Peletifoɛ, yeɛ Gitifoɛ’ ne koso boka Dawide sogyafoɛ naso. (2 Sam. 15:18) Sɔ Keretifoɛ ne Peletifoɛ nemɔ ne, ɔkɔyɛ kyɛ né bɛne Filistifoɛ bɔ abusua. (Hes. 25:16) Gitifoɛ nemɔ koso, né befi Gate bɔ ɔte Filistifoɛ kuro naso.—Yos. 13:2, 3; 1 Sam. 6:17, 18.
Yede nzuati yeɛ Dawide fale sɔ mmenia nemɔ bokale ye sogyafoɛ naso ɔ? Ne Dawide se kyɛ bahɔso bata yesi, na né bedi nahorɛ bɛma Yehowa koso. Nwomaa bie hãne Keretifoɛ ne Peletifoɛ nemɔ nwo dwirɛ kyɛ: “Mmerɛ bɔ Dawide ɔɔyɛle ɔhene, bɔ né ɔfa ɔhaw ahoroɛ bɔ enu yɛ se nu ne, banyakyi ye nu.” (The New Interpreter’s Dictionary of the Bible) Atee beni aso? Mmerɛ bie, biaa bie bɔ bɛfrɛ ye Hyeba bɔ “onni dwirɛ ngɔ kuro so,” kyire kyɛ ɔte sanzaniɛ tele Dawide so atũa. Ɔwale sɔ ne, “Yisraelfoɛ amukoraa” yakyili Ɔhene Dawide si lilɛ beelili Hyeba si. Nakoso Keretifoɛ ne Peletifoɛ nemɔ de, bɛhɔle so belili Dawide si, na bɛbokale ye maa olili Hyeba so ngunim. (2 Sam. 20:1, 2, 7) Mmerɛ foforɛ koso, Ɔhene Dawide awa bɔ bɛfrɛ ye Adoniya yɛle ye adwene kyɛ okole bia ne kofi Solomon bɔ né ɔkɔɔyɛ ɔhene ne sanu. Nakoso Keretifoɛ ne Peletifoɛ nemɔ hɔle so tale Dawide si, na bɛbokale ye maa bɛfale Solomon bɔ né Yehowa aye ye kyɛ okoli hene ne, besiele bia naso.—1 Ahe. 1:24-27, 38, 39.
Sona foforɛ bɔ né ɔte ɛwɔfoɛ, bɔ ɔhɔle so lili nahorɛ mane Dawide yeɛ ole Gitiniɛ Yitae. Mmerɛ bɔ Ɔhene Dawide awa Absalom tele ye so atũa, na ɔhwene Yisraelfoɛ maa belili yesi ne, Yitae ne ye sogyafoɛ 600 nemɔ hɔle so tale Dawide si. Mmerɛ bɔ né Dawide nwati fi Absalom nyunu ne, ɔhãhyirele Yitae kyɛ ɔnate kyɛ ɔte ɛwɔfoɛ nati, osa ye si. Nakoso Yitae hãne kyɛ: “Kyɛ AWURADE te ase ye, ɔne kyɛ Nana, me mene, wɔ koso ɛte ase ye, nekaa biala bɔ Nana, me mene, ɛkɔhɔ ne, ewue nu oo, ngoa nu oo, berɛ yeɛ wɔ somvoɛ me koso ngɔhɔ ɔ.”—2 Sam. 15:6, 18-21.
Yitae tale Dawide bɔ né Yehowa aye ye kyɛ oli hene ne si
Né Keretifoɛ, Peletifoɛ, ɔne Gitifoɛ nemɔ te ɛwɔfoɛ de, nakoso bele betole nu kyɛ Yehowa yeɛ ɔte nahorɛ Nyameɛ ɔ, na Dawide yeɛ waye ye kyɛ oli hene ɔ. Nea kyɛbɔ ɔyɛle Dawide fɛ kyɛ wanya mmrienzua bɔ bedi nahorɛ sɔa bɔ bɛta yesi ɔ!
a Mmraa bɔ Nyameɛ fa mane Yisraelfoɛ nemɔ bɔ ɔwɔ Deuteronomi 23:3-6 nanu ne, ɔhãne kyɛ nnɛmaa Amonfoɛ ne Moabofoɛ ba Yisraelfoɛ badwa nu. Ɔkɔyɛ kyɛ né sɔ mmraa ne kyire kyɛ, sɔ mmenia nemɔ kɔhora kɔtena Yisrael maen nanu, nakoso ne bɛngɔhora bɛngɔyɛ Yisraelfoɛ. Kenga edwirɛ bɔ yeɛ ole, Inter Marriages With Israelites bɔ ɔwɔ Insight nwomaa nanu ne. Ekonwu ye wɔ edwirɛti bɔ yeɛ ole, Ammonites nabo.
