Skip to content

Skip to table of contents

Naʻá Ke ʻIloʻi?

Naʻá Ke ʻIloʻi?

Ko e hā naʻe kau ai ʻa e kau mulí ʻi he kau tau ʻa Tuʻi Tēvitá?

ʻI HE haʻohaʻonga ʻo e kau tangata tau ʻa Tēvitá naʻe kau ai ʻa Seleki ko e tangata ʻĀmoní, ʻUlaia ko e Hetí, pea mo ʻĪtema ko e tangata Mōapé. a (1 Kal. 11:​39, 41, 46) Naʻe toe kau ʻi he kau tau ʻa Tēvitá ʻa e “kau Kēletí, mo e kau Pēlití, pea mo e kau Kati.” (2 Sām. 15:18) ʻOku ngalingali ko e kau Kēletí mo e kau Pēlití naʻa nau fekauʻaki vāofi mo e kau Filisitiá. (ʻIsi. 25:16) Ko e kau Katí ko ʻenau haʻu mei he kolo Filisitia ko Katí.—Sios. 13:​2, 3; 1 Sām. 6:​17, 18.

Ko e hā naʻe lava ke fakakau ai ʻe Tēvita ʻa e kau mulí ʻi heʻene kau taú? Naʻá ne falala pau naʻa nau mateaki kiate ia pea ko e mahuʻinga angé, kia Sihova. Ko e fakatātaá, ʻi he fekauʻaki mo e kau Kēletí mo e kau Pēlití, ko e The New Interpreter’s Dictionary of the Bible ʻoku pehē ai: “Naʻa nau nofoʻaki mateaki kia Tēvita ʻi he ngaahi tuʻunga faingataʻa taha lolotonga ʻene pulé.” Anga-fēfē? ʻI hono liʻaki ʻe he “kau tangata kotoa ʻo ʻIsilelí” ʻa Tuʻi Tēvita ke muimui ʻi ha “tama fakatupu palopalema ko hono hingoá ko Sipa,” ko e kau Kēletí mo e kau Pēlití naʻa nau nofoʻaki pīkitai kia Tēvita pea tokoni ke taʻofi ʻa e angatuʻu ʻa Sipá. (2 Sām. 20:​1, 2, 7) ʻI ha tuʻunga ʻe taha, ko e foha ʻo Tuʻi Tēvita ko ʻAtunaisá naʻá ne feinga ke faʻao ʻa e taloní. Kae kehe, ko e kau Kēletí mo e kau Pēlití naʻa nau nofoʻaki mateaki kia Tēvita pea tokoni ke fakanofo ʻa Solomone ko e tuʻi hokó, ʻa e tokotaha naʻe fili ʻe Sihová.—1 Tuʻi 1:​24-27, 38, 39.

Ko ha tokotaha muli ʻe taha naʻá ne mātuʻaki nofoʻaki mateaki kia Tēvita ko ʻĪtai ko e Katí. Ko ʻĪtai mo ʻene kau tau ʻe toko 600 naʻa nau poupou kia Tuʻi Tēvita ʻi he taimi naʻe angatuʻu ai kiate ia hono foha ko ʻApisalomé pea fakatafokiʻi ʻa e loto ʻo e kau tangata ʻIsilelí mei he tuʻí. Naʻe ʻuluaki fokotuʻu ange ʻe Tēvita kia ʻĪtai koeʻuhí ko ha muli ia, naʻe ʻikai ko ha fiemaʻu pau ia ke ne faitau maʻa Tēvita. Ka naʻe pehē ʻe ʻĪtai: “ʻOku ou fuakava ʻia Sihova ko e ʻOtua moʻuí, pea ʻoku ou fuakava ʻi hoku ʻeiki ko e tuʻí, ʻilonga ha feituʻu ʻe ʻi ai ʻa hoku ʻeiki ko e tuʻí, pe ko e mate pe ko e moʻui, ko e feituʻu ia ʻe ʻi ai ʻa hoʻo sevānití!”—2 Sām. 15:​6, 18-21.

Naʻe mateaki ʻa ʻĪtai kia Tēvita, ʻa e tuʻi pani ʻa Sihová

Neongo ko e kau Kēletí, kau Pēlití mo e kau Katí ko e kau muli, naʻa nau ʻiloʻi ko Sihova ʻa e ʻOtua moʻoní pea ko Tēvita ʻa e pani ʻa Sihová. He houngaʻia ē ko Tēvita ke maʻu ha kau tangata mateaki pehē ʻi hono tafaʻakí!

a Ko e lao ʻa e ʻOtuá naʻe hiki ʻi he Teutalōnome 23:​3-6 naʻe tapui ai ʻa e kau ʻĀmoní mo e kau Mōapé mei he hū ki he fakatahaʻanga ʻo ʻIsilelí. Kae kehe, ʻoku hā ngali ko e lao ko ení naʻe ʻuhinga ia ki he hoko ko ha tangataʻifonua ʻi he puleʻangá ka naʻe ʻikai ke tapui ʻa e kau muli ko ení mei he feohi pe nofo ʻi he haʻohaʻonga ʻo e kakai ʻa e ʻOtuá. Sio ki he Insight on the Scriptures, Voliume 1, p. 95.