Ana Akumanyilila?
Ligongo chichi ŵandu ŵane ŵanganaŵa Ayisalayeli ŵaliji mu gulu ja asilikali ŵa Mwenye Daudi?
Ŵane mwa ŵandu ŵanganaŵa Ayisalayeli ŵaŵaliji mu gulu ja asilikali ŵa Daudi ŵaliji Seleki jwa ku Amoni, Uliya Muhiti, nambosoni Itima jwa ku Mowabu. a (1 Mbi. 11:39, 41, 46) Mu gulu ja asilikali ŵa Daudi mwapalisoni ‘Akeleti ni Apeleti nambosoni Agiti.’ (2 Sam. 15:18) Yikuwoneka kuti Akeleti ni Apeleti ŵaliji pachibale ni Afilisiti. (Esek. 25:16) Agiti ŵatamaga mu msinda wa Gati wawaliji msinda wa Afilisiti.—Yos. 13:2, 3; 1 Sam. 6:17, 18.
Ligongo chichi Daudi jwakundile kuti ŵandu ŵa mitundu jine aŵe mu gulu ja asikali ŵakwe? Jwalakwe jwatesile yeleyi ligongo lyakuti jwakulupililaga kuti ŵanduwo ŵaliji ŵakulupichika kwa jwalakwejo soni kwa Yehofa. Pakwamba ya Akeleti soni Apeleti, buku jine (The New Interpreter’s Dictionary of the Bible) jasasile kuti, “Jemanjaji ŵaŵele ŵakulupichika kwa Daudi mu ndaŵi syakusawusya mnope pajwalamulilaga mpela mwenye.” Ana yeleyi yatendekwe chamti uli? Pandaŵi jine “Ayisalayeli wosope” ŵalesile kumkuya Mwenye Daudi, mwamti “ŵatandite kumkuya Sheba.” Nambo a Keleti soni Apeleti ŵaŵelepe ŵakulupichika kwa Daudi mwamti ŵamkamuchisye pakulimbana ni kwimuchila kwa Sheba. (2 Sam. 20:1, 2, 7) Nambosoni pandaŵi jine Adoniya juŵaliji mwanache jwa Mwenye Daudi jwasakaga kusumula umwenye. Nambope, Akeleti ni Apeleti ŵapitilisye kuŵa ŵakulupichika kwa Daudi, mwamti ŵamkamuchisye jwalakwe pajwalinganyaga yakuti Solomoni chaŵe mwenye jwa msogolo.—1 Ayi. 1:24-27, 38, 39.
Mundu jwine jwa mu mtundu wine juŵaŵele jwakulupichika kwa Mwenye Daudi jwaliji Itayi jwa ku Giti. Itayi pampepe ni asilikali ŵakwe ŵangondo ŵakwana 600 ŵamkamuchisye Mwenye Daudi pandaŵi jele Abisalomu juŵaliji mwanache jwakwe ŵamjimuchile mwenyeju. Pandanda, Daudi ŵamsalile Itayi kuti ligongo lyakuti jwalakwejo jwaliji jwa mtundu wine nganasosekwaga kuputa nawo ngondo jakulimbana ni Abisalomu. Nambo Itayi jwatite, “Ngulumbila pameso pa AMBUJE ŵachijumi, soni pameso pa ŵalakwe mwenye ambuje, kulikose kutakatame, kanga pana umi kanga pana chiwa, jwakutumichila jwawone tinjiŵa kukoko.”—2 Sam. 15:6, 18-21.
Itayi jwaliji jwakulupichika kwa Daudi juŵaliji mwenye juŵasagulidwe ni Yehofa
Atamose kuti Akeleti, Apeleti soni Agiti ŵaliji ŵandu ŵa mitundu jine, jemanjaji ŵamanyilile kuti Yehofa ali Mlungu jwakuwona soni kuti Daudi jwasagulidwe ni Yehofajo. Kusala yisyene yaliji yakulimbikasya mnope kwa Daudi kukola achalume mpela ŵeleŵa.
a Lilamusi lya Mlungu lyalikusasimanikwa pa Detulonomo 23:3-6 lyalekasyaga Aamoni soni Amowabu kwinjila mu msongano wa ŵandu ŵa Yehofa. Nambope, yikuwoneka kuti lilamusili lyagambaga kulekasya kuti ŵandu ŵa mitundu jeleji akakola ufulu wakuŵa Ayisalayeli. Nambo jemanjaji ŵakwete upile wakutama kapena kutenda yindu yine ni Ayisalayeli patandite kumkulupilila Mlungu jwakuwona. Alole buku ja Chingelesi ja Insight on the Scriptures, Volume 1, p. 95.
