Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITUKULWA SHOKUKONAKONWA  21

EIMBILO 107 Oshihopaenenwa shaKalunga shohole

Ongahelipi to dulu okumona kaume kopahombo ta wapalele?

Ongahelipi to dulu okumona kaume kopahombo ta wapalele?

“Olyelye ta ka mona omwalikadi muwa? Ondilo yaye oinene i dule ondilo yomba koshilanda.”OMAYEL. 31:10.

ENENEDILADILO

Oshitukulwa eshi otashi kundafana omafinamhango oo taa dulu okukwafela umwe a mone kaume kopahombo ta wapalele, nanghee vamwe meongalo tava dulu okukwafela ovo inava ya mohombo va mone kaume kopahombo.

1-2. (a) Ovo inava ya mohombo ove na okudiladila kushike, ofimbo inava hovela okweendelafana? (b) Osha hala okutya shike “okweendelafana”? (Tala “Outumbulilo wa yelifwa.”)

 MBELA owa hala okuya mohombo? Nonande ohombo hayo odjo yehafo, Ovakriste vahapu ovo inava ya mohombo, kutya nee ovanyasha, ile ovakulunhu, ova teelela nodjuulufi okumona kaume kopahombo. Ofimbo ino hovela okweendelafana naumwe, ou na okukala u na ekwatafano la kola naJehova, u lishii nawa ove mwene, noto dulu okuwanifa po pashimaliwa eemhumbwe domohombo. a (1 Kor. 7:36) Ngeenge owa ningi ngaho, otashi dulika u ka kale wa hafa mohombo yeni.

2 Ashike nande ongaho, haalushe hashi kala shipu okumona kaume kopahombo ta wapalele. (Omayel. 31:10) Nokuli nonande owa mono umwe, oo wa hala okushiiva nawa, otashi dulika shi kale shidjuu okuhovela okweendelafana. b Moshitukulwa eshi, ohatu ka kundafana osho tashi dulu okukwafela Ovakriste, ovo inava ya mohombo, va mone kaume kopahombo ta wapalele nova hovele okweendelafana. Ohatu ke lihonga yo nghee vamwe meongalo tava dulu okuyambidida ovo va hala okuya mohombo.

OSHIKE TASHI DULU OKU KU KWAFELA U KONGE KAUME KOPAHOMBO TA WAPALELE?

3. Ovo inava ya mohombo ove na okutala kushike, eshi tava kongo kaume kopahombo?

3 Ngeenge owa hala okuya mohombo, ofimbo ino hovela okweendelafana, oshiwa okukala u shii kutya oo wa hala okweendelafana naye owa hala a kale e na omaukwatya a tya ngahelipi. Ngeenge hasho, otashi dulika u henuke okweendelafana naumwe oo te ku wapalele,ile u endelafane naumwe oo ite ku wapalele. Oshoshili kutya, kaume kopahombo oku na okukala a ninginifwa, e li Ondombwedi yaJehova. (1 Kor. 7:39) Ashike hakeshe umwe a ninginifwa e li kaume kopahombo te ku wapalele. Onghee lipula kutya, ‘Onde litulila po omalalakano ashike monghalamwenyo yange? Oo nda hala okweendelafana naye oku na okukala e na omaukwatya a tya ngahelipi? Mbela osho nda hala oshi li ngoo pandjele?’

4. Ngeenge vamwe tava ilikana, oshike hava kwatele momailikano avo?

4 Ngeenge owa hala okuya mohombo, otashi dulika wa ilikana kombinga yaasho. (Fil. 4:6) Oshoshili kutya Jehova ina udanekela nande oumwe kaume kopahombo. Ashike oku na ko nasha neemhumbwe nosho yo omaliudo oye, nota dulu oku ku kwafela, eshi to kongo kaume kopahombo. Onghee twikila oku mu lombwela osho wa hala nosho yo omaliudo oye. (Eps. 62:8) Ilikana u kale u na elididimiko nou mone ounongo. (Jak. 1:5) John, c omumwatate ina hombola, wokoUnited States, okwa popya osho ha kwatele momailikano aye, okwa ti: “Ohandi lombwele Jehova omaukwatya oo nda hala kaume kange kopahombo a kale e na. Ohandi ilikana ndi mone eemhito, opo handi dulu okushakena nakaume kopahombo ta wapalele. Ohandi pula yo Jehova a kwafele nge ndi kulike omaukwatya oo taa ka kwafela nge ndi kale omushamane e li nawa.” Tanya, omumwameme wokoSri Lanka, okwa ti: “Ofimbo handi kongo kaume kopahombo oo ta wapalele nge, onda pula Jehova a kwafele nge ndi kale omudiinini kuye, ndi na etaleko liwa nonda hafa.” Nokuli nonande ino mona natango kaume kopahombo oo ta wapalele, Jehova okwa udaneka okufila oshisho eemhumbwe doye dopalutu nodopamaliudo. — Eps. 55:22.

5. Onaini Ovakriste ovo inava ya mohombo tava dulu okushakena naavo ve hole Jehova? (1 Ovakorinto 15:58) (Tala yo efano.)

5 Ombiibeli oye tu ladipika tu ‘longe shihapu moilonga yOmwene.’ (Lesha 1 Ovakorinto 15:58.) Ngeenge owa kala we lipyakidila moilonga yaJehova nokukala efimbo lihapu novamwatate novamwameme, ito ka hafela ashike eendafano tali tungu, ndele oto ka mona yo omhito yokushakena naavo inava ya mohombo, ngaashi ove, ovo tava yandje elitulemo kokulongela Jehova. Eshi to ningi eenghendabala u hafife Jehova, oto ka mona ehafo lashili.

Ngeenge owa kala we lipyakidila moilonga yaJehova nokukala efimbo lihapu nOvakriste va yoolokafana, otashi dulika u ka shakene naavo va hala okuya mohombo (Tala okatendo 5)


6. Ofimbo Ovakriste, ovo inava ya mohombo, tava kongo kaume kopahombo, oshike ve na okudimbuluka?

6 Kala wa lungama uha kale ashike wa pitifa komesho okukonga kaume kopahombo monghalamwenyo yoye. (Fil. 1:10) Ehafo lashili inali likolelela kokuya mohombo, ile kokuhaya mo, ndele ole likolelela kekwatafano loye naJehova. (Mat. 5:3) Ofimbo ino ya mohombo, otashi dulika u kale u na efimbo la wana lokutamununa mo oukalele woye. (1 Kor. 7:​32, 33) Longifa nawa efimbo olo. Jessica, omumwameme wokoUnited States, oo a hombolwa eshi a li e na omido 30 nasha, okwa ti: “Onda li handi kala nde lipyakidila moukalele, naasho osha kwafela nge ndi kale nda wanenwa, ofimbo nda teelela okuhombolwa.”

KONGA EFIMBO LA WANA U SHIIVE NAWA OO WA HALA OKWEENDELAFANA NAYE

7. Omolwashike shi li pandunge okukonakona oule wefimbo omunhu oo wa hala okweendelafana naye, ofimbo ino mu hololela kutya owe mu hokwa? (Omayeletumbulo 13:16)

7 Ongahelipi ngeenge oto diladila kutya otashi dulika a ninge kaume koye kopahombo ta wapalele? Mbela ou na oku mu lombwela diva omaliudo oye? Ombiibeli oya ti kutya omunaendunge oha diladila, ofimbo ina katuka. (Lesha Omayeletumbulo 13:16.) Onghee oto dulu okukala omunaendunge mokukonakona meholeko omunhu a tya ngaho nopehe na okupopya naye, ofimbo ino mu ulikila kutya owe mu hokwa. Aschwin wokoNetherlands okwa ti: “Omaliudo okukala u hole omunhu wonhumba ohae uya diva, ashike ohaa dulu yo okukana po diva.” Onghee, ngeenge owa kufa efimbo la wana loku mu konakona, itamu ka hovela okweendelafana omolwomaliudo opakafimbo.” Shikwao vali, eshi to ende to mu konakona otashi dulika u ka mone kutya mboli ita ka kala kaume kopahombo ta wapalele.

8. Ongahelipi omunhu oo ina ya mohombo ta dulu okukonakona kaume kopahombo oo te mu wapalele? (Tala yo efano.)

8 Ongahelipi to dulu okukonakona umwe nopehe na oku shi ulika? Pokwoongala, ile pouvilo, otashi dulika u didilike oinima yonhumba kombinga yomunhu oo, ngaashi ekwatafano laye naJehova, omaukwatya aye nosho yo elihumbato laye. Oolyelye ookaume kaye, noha popi kombinga yashike? (Luk. 6:45) Mbela otu na ngoo omalalakano a faafana? Oto dulu okupula ovakulunhuongalo vomeongalo lavo, ile Ovakriste vamwe, ovo va pyokoka pamhepo, nove mu shii nawa. (Omayel. 20:18) Oto dulu yo okupula kombinga yomaukwatya aye. (Rut 2:11) Eshi to konakona omunhu a tya ngaho, henuka oku mu ningifa a kale e udite ina manguluka. Fimaneka omatokolo nomaliudo aye.

Ofimbo ino lombwela umwe kutya owe mu hokwa, konga efimbo u mu konakone manga (Tala okatendo 7-8) )


9. Ofimbo ino ya komunhu oo wa hala a ninge kaume koye kopahombo, ou na okukala wa tomwa kushike?

9 Omunhu oo wa hala okweendelafana naye ou na oku mu konakona efimbo li fike peni, ofimbo ino mu ulikila kutya owe mu hokwa? Ngeenge owe mu lombwele diva kutya owe mu hokwa, otashi dulika a diladile kutya, iho diladila pandunge, ofimbo ino katuka eenghatu. (Omayel. 29:20) Ashike umwe, ngeenge okwa mono kutya ou na ohokwe muye, ndele to kwata efimbo ino mu lombwela, otashi dulika a diladile kutya, oho ongaonga ofimbo ino ninga omatokolo. (Omuud. 11:4) Dimbuluka kutya, ofimbo ino ya komunhu wonhumba, ino pumbwa okufika pexulifodiladilo kutya oto ka hombola naye. Ashike kala wa tomhwa kutya owe lilongekidila ohombo, nomunhu oo to i kuye ota dulu okuninga kaume koye kopahombo.

10. Oto ka ninga po shike, ngeenge owa didilike kutya umwe oku na ohokwe mwoove, ashike ove ku na ohokwe muye?

10 Oto ka ninga po shike, ngeenge owa didilike kutya umwe oku na ohokwe mwoove? Ngeenge ove ku na ohokwe muye, shi ulika okupitila meenghatu doye. Itashi ka kala shi li pandunge, okuningifa omunhu a diladile kutya, otashi dulika mu ka kale mu na ekwatafano, ofimbo ove hasho to diladila. — 1 Kor. 10:24; Ef. 4:25.

11. Ngeenge owa pulwa u kongele umwe kaume kopahombo, oinima imwe ilipi wa pumbwa okukaleka momadiladilo?

11 Moilongo imwe, ovadali, ile ovakulunhu, ovo va teelelika va kongele ovo inava ya mohombo ookaume kopahombo. Ofimbo moilongo imwe, ovapambele, ile ookaume, ohava kongele ovo inava ya mohombo ookaume kopahombo, ovo tava wapalele, ndele tava ningi omalongekido va shakene, va tale ngeenge otava dulu okweendelafana. Ngeenge owa pulwa u kongele umwe kaume kopahombo, kaleka momadiladilo eemhumbwe davo aveshe. Ngeenge oto diladila kutya otashi dulika omunhu wonhumba a wapalele kaume koye, ile omupambele woye, kendabala u mu shiive nawa, u shiive omaukwatya aye, naasho sha fimanenena, shiiva ngeenge oku na ekwatafano la kola naJehova. Ekwatafano lopofingo naJehova, ola fimana unene li dule oimaliwa, ehongo, ile omaifano. Ashike dimbuluka kutya, ovo tava endelafana ovo ve na okuninga etokolo laxuuninwa kutya otava ka hombola, ile hasho. — Gal. 6:5.

ONGAHELIPI TO DULU OKUHOVELA OKWEENDELAFANA NAUMWE?

12. Ngeenge ou na ohokwe mokweendelafana naumwe, ongahelipi to dulu oku mu lombwela?

12 Ngeenge owa hala okweendelafana naumwe, ongahelipi to dulu oku mu lombwela kutya ou na ohokwe muye? d Oto dulu okuninga omalongekido u popye naye, kutya nee omeenhele daaveshe, ile opangodi. Mu lombwela sha yela kutya ou na ohokwe muye. (1 Kor. 14:9) Ngeenge osha pumbiwa, mu pa efimbo a diladile kombinga yaasho. (Omayel. 15:28) Ngeenge omunhu ke na ohokwe yokweendelafana naave, fimaneka omaliudo aye.

13. Oto ka ninga po shike, ngeenge umwe okwe ku lombwele kutya oku na ohokwe mwoove? (Ovakolossi 4:6)

13 Ongahelipi ngeenge umwe okwe ku lombwele kutya oku na ohokwe mwoove? Osha pula ouladi, opo omunhu a tya ngaho e ku lombwele omaliudo aye, onghee kala u na onghenda nowe mu fimaneka. (Lesha Ovakolossi 4:6.) Ngeenge oto pumbwa efimbo, opo u diladile ngeenge otamu dulu okweendelafana, mu lombwela. Ashike, kendabala u mu pe enyamukulo diva ngaashi tashi dulika. (Omayel. 13:12) Ngeenge ku na ohokwe muye, mu yelifila to shi ningi nonghenda. Didilika osho Hans, omumwatate wokoAustria, a li a nyamukula omumwameme oo a li e mu lombwela kutya oku na ohokwe muye. Okwa ti: “Onde mu lombwela etokolo lange nelungi, ashike onde mu yelifila nawa. Onda li nde mu lombwela diva, molwaashi kanda li nda hala ndi mu timaumbwilife. Nopefimbo opo tuu opo, onda li handi kala nda lungama, opo ndihe mu ningife a diladile kutya otashi dulika ndi ka lundulule omadiladilo ange.” Shikwao vali, ngeenge omu na ohokwe yokweendelafana, lombwelafaneni omaliudo eni nosho yo oinima oyo tamu ka ninga, eshi tamu endelafana. Omataleko eni otashi dulika a kale a yoolokafana, she likolelela keputuko, ile koinima imwe vali.

ONGAHELIPI VAMWE TAVA DULU OKUKWAFELA OVAKRISTE OVO INAVA YA MOHOMBO?

14. Ongahelipi hatu dulu okuyambidida Ovakriste ovo inava ya mohombo okupitila meendjovo detu?

14 Ongahelipi hatu dulu okuyambidida Ovakriste ovo va hala okuya mohombo? Onghedi imwe hatu dulu oku shi ninga, omokukala twa lungamena osho hatu popi. (Ef. 4:29) Ohatu dulu okulipula kutya: ‘Mbela ohandi ningi omashendjo, oo tashi dulika a udife nai, ovo inava ya mohombo? Ngeenge ndi wete omumwatate nosho yo omumwameme ovo inava hombola tava kundafana, mbela ohandi fiki pexulifodiladilo kutya ove lihokwa?’ (1 Tim. 5:13) Inatu ningifa Ovakriste ovo inava ya mohombo va kale ve udite kutya ove na omapuko onhumba, nomolwaasho inava ya mohombo. Hans, oo a tumbulwa metetekelo, okwa ti: “Ovamwatate novamwameme vamwe ohava pula nge kutya, ‘Omolwashike ino hombola? Owa kula paife.’ Omatyekosha a tya ngaho, ohaa ningifa ovo inava ya mohombo, va kale ve udite vehe na oshilonga, nohashi va fininike va kale va hala okuya mohombo.” Otashi ka kala pandunge, ngeenge otwa kongo eemhito dokupandula Ovakriste ovo inava ya mohombo. — 1 Tes. 5:11.

15. (a) She likolelela kefinamhango, olo tali hangwa mOvaroma 15:​2, oshike tu na okukaleka momadiladilo, ofimbo inatu kwafela umwe a konge kaume kopahombo? (Tala yo efano.) (b) Oilihongomwa ya fimana ilipi we lihonga mokavidio? (Tala yo efano.)

15 Ongahelipi ngeenge ohatu diladila kutya omumwatate nosho yo omumwameme wonhumba otava wapalelafana? Ombiibeli oye tu lombwela tu yavelele omaliudo avamwe. (Lesha Ovaroma 15:2.) Vahapu ovo inava ya mohombo, inava hala va kongelwe kaume kopahombo, onghee natu fimaneke omaliudo avo. (2 Tes. 3:11) Vamwe otashi dulika va kale va hala tu va kwafele, ashike inatu shi ninga, ngeenge inave tu pula. e (Omayel. 3:27) Vamwe ihava kala va hala okukongelwa kaume kopahombo monghedi ya tya ngaho. Lydia, omumwameme ina hombolwa wokoGermany, okwa ti: “Oto dulu okukwatela omumwatate nomumwameme wonhumba movanhu ovo wa shiva. Konga ashike omhito, opo omumwatate nomumwameme a tya ngaho va shakene, ndele to efele oinima momake avo.”

Okukala mongudu inene, ohashi pe omhito Ovakriste ovo inava hombola va shakene (Tala okatendo 15)


16. Oshike Ovakriste ovo inava ya mohombo ve na okudimbuluka?

16 Atusheni, kutya nee otu li mohombo, ile hasho, ohatu dulu okuhafela onghalamwenyo. (Eps. 128:1) Onghee ngeenge owa hala okuya mohombo, ndele ino mona natango kaume kopahombo, twikila okuyandja elitulemo kokulongela Jehova. Omumwameme wokoMacao, wedina Sin Yi, okwa ti: “Okuyelekanifa efimbo olo to ka kala nakaume koye kopahombo mOparadisa, oli dule efimbo olo ino ya mohombo. Onghee hafela efimbo olo ino ya mohombo, ndele to li longifa nawa.” Ndele ongahelipi ngeenge owa mona kaume kopahombo oo te ku wapalele, nomwa hovela okweendelafana? Moshitukulwa tashi landula ko, ohatu ka kundafana nghee tamu dulu okupondola, eshi tamu endelafana.

EIMBILO 137 Ovakainhu vonale ovadiinini novokunena

a Opo u mone ngeenge owe lilongekida okuya mohombo, tala oshitukulwa “Dating — Part 1: Am I Ready to Date?” ko-jw.org

b OUTUMBULILO WA YELIFWA: Moshitukulwa eshi naashi tashi landula ko, “okweendelafana” okwa yukifwa kefimbo olo omulumenhu nomukainhu tava shiivafana nawa, opo va mone ngeenge otava ka kala ookaume kopahombo tava wapalelafana. Okweendelafana ohaku hovele ngeenge omulumenhu nomukainhu ova lombwelafana kutya ova hokwafana, nohaku twikile fiyo osheshi va tokola kutya otava hombola, ile otava efafana.

c Omadina oo, hao ovanhu ovo lelalela.

d Momaputuko amwe, omumwatate oye ha pula omumwameme va endelafane. Ashike omumwameme naye ota dulu okupula omumwatate va endelafane. (Rut 3:​1-13) Opo u mone ouyelele muhapu, tala oshitukulwa “Young People Ask . . . How Can I Tell Him How I Feel?” mo-Awake! 22 Oktoba 2004.