ISIHLOKO SAMA- 21
INGOMA 107 UZimu Usifundisa Ithando Lamambala
Ungamfumana Njani Ozokutjhada Naye
“Ngubani ongafumana umfazi onekghono? Uligugu ukudlula amakhorali.”—IZA. 31:10.
OKUSESIHLOKWENESI
Isihlokwesi sikhuluma ngeenkambisolawulo zeBhayibheli ezihlobene nokuthi umuntu angamfumana njani umlingani womtjhado omlungeleko nokuthi abanye ebandleni bangabasekela njani abantu abangakatjhadi abafuna ukutjhada.
1-2. (a) Ngiziphi izinto umKrestu ongakatjhadi ekufuze acabange ngazo ngaphambi kokufundana nomKrestu othileko? (b) Kutjho ukuthini “ukufundana”? (Funda isihloko esithi, “Ihlathululo Yebizo.”)
UYAFUNA ukutjhada? Ngitjho nanyana umtjhado kungasi kuphela kwento engenza umuntu athabe, amaKrestu amanengi angakatjhadi asese babantu abatjha nasele akhulile aqale phambili ekufumaneni umuntu angatjhada naye. Kuliqiniso ukuthi ngaphambi kokuthi uthome ukufundana nomuntu othileko, kufuze ukulungele ngokweemali, ube netjhebiswano elihle noZimu nangokwamazizo. a (1 Kor. 7:36) Nawungakwenza koke lokhu, manengi amathuba wokuthi umtjhadwakho uzokuphumelela.
2 Nanyana kunjalo, akusilula ngaso soke isikhathi ukufumana umuntu okulungeleko ongatjhada naye. (IzA. 31:10) Ngitjho nanyana ungamfumana umuntu ofuna ukumazi ngcono, kungaba budisi ukuthoma ukufundana naye. b Esihlokwenesi, sizokucoca ngokuthi umKrestu ongakatjhadi angamfumana njani umuntu angathoma ukufundana naye. Sizokufunda nangokuthi abanye ebandleni bangabasekela njani abafuna ukutjhada.
UKUFUMANA UMUNTU OFANELEKO ONGATJHADA NAYE
3. Ngiziphi izinto umKrestu ongakatjhadi ekufuze aziqale emlinganini womtjhado?
3 Nawumumuntu ongakatjhadi ofuna ukutjhada, kungaba kuhle ukwazi bona khuyini oyifunako emuntwini ofuna ukutjhada naye, ngaphambi kobana nithome ukufundana. c Ungeqisela umuntu okufaneleko amehlo, uthome ukufundana nomuntu ongakakufaneli. Umuntu omqalako kufuze abe mKrestu obhajadisiweko. (1 Kor. 7:39) Akusingiwo woke umuntu obhajadisiweko ongaba mlingani okulungeleko womtjhado. Ungazibuza nasi imibuzo: ‘Ngimiphi iminqopho enginayo ngokuphila? Ngibuphi ubuntu engibufunako emuntwini engizokutjhada naye? Kghani engikulindeleko akusingaphezu kwamandla?’
4. Ngiziphi izinto abanye abazibawako emthandazweni?
4 Nawufuna ukutjhada, siyaqiniseka ukuthi uthandazile ngokufumana umuntu ozokutjhada naye. (Flp. 4:6) Iqiniso kukuthi uJehova akathembisi muntu umlingani womtjhado. Kodwana unendaba nendlela ozizwa ngayo begodu angakusiza ufumane umuntu ozokutjhada naye. Ragela phambili umtjela indlela ozizwa ngayo neemfiso zakho. (Rhu. 62:8) Thandazela ukubekezela nokuhlakanipha. (Jak. 1:5) Umfowethu ongakatjhadi we-United States u-John, d uhlathulula izinto ebekazithandazela uthi, “Ngatjela uJehova ubuntu neemfiso engizifuna emuntwini engifuna ukutjhada naye. Ngathandazela amathuba wokuhlangana nomuntu engingathanda ukutjhada naye. Ngabuye ngabawa uJehova ukuthi angisize ngibe nobuntu obuzongenza indoda elungileko.” Udadwethu we-Sri Lanka u-Tanya uthi, “Njengombana bengifuna umuntu engizokutjhada naye, ngabawa uJehova bona angisize ngihlale ngithembekile, ngicabange ngezinto ezakhako bengihlale ngithabile.” Nanyana ungamfumani njenganje umuntu okufaneleko ozokutjhada naye, uJehova uthembisa ukuragela phambili akutlhogomela ngezinto ozitlhogako nangokwamazizo.—Rhu. 55:22.
5. Ngiwaphi amathuba abantu abangakatjhadi abangaba nawo wokuhlangana nomuntu othanda uJehova? (1 Korinte 15:58) (Qala nesithombe.)
5 IBhayibheli lisikhuthaza bona ‘sihlale sinokunengi esingakwenza emsebenzini weKosi.’ (Funda yoku-1 kwebeKorinte 15:58.) Njengombana umajadu ekusebenzeleni uJehova begodu uba nesikhathi esinengi nabafowethu nabodadwethu, angeze uthabele ukwakhana kwaphela kodwana uzokuba semathubeni wokuhlangana nabantu abangakatjhadi abadzimelele ekulotjheni uJehova. Nawenza koke okusemandlenakho bona uthabise uJehova, nawe uzokuthaba.
Nawuhlala umajadu usebenzela uJehova begodu uba nesikhathi nabafowethu nabodadwethu abahlukahlukeneko, ungahlangana nabantu abangathabela umtjhado (Funda isigaba 5)
6. Ngesikhathi umKrestu angakatjhadi afuna umlingani womtjhado, khuyini ekufuze ayikhumbule?
6 Ekufuze ukutjheje kukuthi ungavumeli ukufuna kwakho umlingani womtjhado kube kuphela kwento ocabanga ngayo. (Flp. 1:10) Ithabo lamambala alikasami ekutheni utjhadile namkha awukatjhadi kodwana ebuhlotjeni bakho noJehova. (Mat. 5:3) Nawungakatjhadi uzokuba namathuba amanengi wokusebenzela uJehova ngokungeziweko. (1 Kor. 7:32, 33) Sisebenzise kuhle isikhathi sakho. Udadwethu we-United States u-Jessica, otjhade sele azokuba neminyaka ema-40 uthi, “Bengihlala ngimajadu ngisebenzela uJehova. Lokho kwangisiza nganeliseka ngitjho nanyana bengilindele umuntu engizokutjhada naye.”
THATHA ISIKHATHI SAKHO UQALISISE
7. Kubayini kukuhlakanipha ukuthatha isikhathi sakho ukuqala umuntu okungenzeka umbone afaneleka ngaphambi kobana umtjele indlela ozizwa ngayo? (IzAga 13:16)
7 Alo kuthiwani nawucabanga ukuthi umuntu othileko angaba mlinganakho womtjhado? Kghani kufuze umtjele khonokho indlela ozizwa ngayo? IBhayibheli lithi umuntu ohlakaniphileko ufuna ilwazi ngaphambi kokwenza okuthileko. (Funda izAga 13:16.) Uzabe wenza ngokuhlakanipha nawungathatha isikhathi sakho umqale ngaphambi kokumtjela indlela ozizwa ngayo. U-Aschwin we-Netherlands uthi, “Kulula ukuthanda umuntu begodu kulula ukuthi indlela ozizwa ngayo itjhuguluke. Yeke, ngokuzinikela isikhathi sokuqalisisa umuntu, angeze warhabela ukufundana naye.” Ukungezelela kilokho, njengombana umqalile mhlamunye ungabona ukuthi umuntu loyo angeze kwaba kuhle ukutjhada naye.
8. UmKrestu ongakatjhadi angamqala njani umlingani womtjhado? (Qala nesithombe.)
8 Ungamqala njani umuntu ofuna ukutjhada naye kodwana yena angazi? Ebandleni namkha nanihlangeneko nizithabisa, ungakghona ukubona ukuthi umuntu loyo umthanda kangangani uJehova. Bobani abangani bakhe begodu uthanda ukukhuluma ngani? (Luk. 6:45) Kghani iminqophwakhe ngokuphila ikhambisana neyakho? Khuluma nabadala bebandleni lakhe namkha amanye amaKrestu avuthiweko amaziko. (IzA. 20:18) Ungabuza ngendlela umuntu loyo aziwa ngayo nobuntu bakhe. (Rut. 2:11) Njengombana umqalile, qinisekisa bona awumenzi azizwe angakatjhaphuluki. Hlonipha indlela azizwa ngayo begodu uhloniphe naye njengomuntu.
Ngaphambi kobana uveze indlela ozizwa ngayo, thoma ngokuqalisisa umuntu isikhatjhana (Funda iingaba 7-8)
9. Ngaphambi kokukhulumisana nomuntu ombona ngasuthi angaba mlinganakho, khuyini ekufuze uqiniseke ngayo?
9 Kufuze umqalisise isikhathi esingangani umuntu ofuna ukutjhada naye? Nawungaya kuye msinyana kungabonakala ngasuthi awukacabangisisi ngaphambi kokukhuluma naye. (IzA. 29:20) Ngakwelinye ihlangothi, nawuthatha isikhathi eside khulu kungabonakala ngasuthi umumuntu ongazaziko ukuthi ufunani, khulukhulu nangabe umuntu loyo sele ayazi indlela ozizwa ngayo. (UMtj. 11:4) Khumbula ukuthi nawukhuluma nomuntu loyo, akukafuzi uqiniseke ngokuthi uzokutjhada naye. Kodwana kufuze uqiniseke ngokuthi ukulungele ukutjhada nokuthi umuntu loyo angaba mlinganakho womtjhado.
10. Khuyini ekufuze uyenze nawubona ngasuthi kunomuntu othileko omkarako kodwana wena ungazizwa ngendlela efanako?
10 Alo kuthiwani nangabe ucabanga ukuthi omunye umuntu ukarwa nguye? Nangabe wena awuzizwa ngendlela efanako, kwenze kukhanye ngezenzo zakho. Into engakalungi kukuthi wenze umuntu acabange ngasuthi kungaba nethuba lokufundana khisibe wena awukho lapho.—1 Kor. 10:24; Efe. 4:25.
11. Eenarheni lapho imitjhado ihlelwa khona ngabanye, ngikuphi ekufuze kucatjangelwe?
11 Kwezinye iinarha ababelethi nabanye abantu abadala bangalindeleka bona bakhethele iinhlobo zabo ezingakatjhadi abalingani bomtjhado. Kwezinye iinarha umndeni nabangani bafumana umuntu ofanelekako, bamhlanganise nomuntu ongakatjhadi ukuthi bakghone ukubonana ukuthi bangafanelana na. Nange kulindeleke bona uhlanganise abantu bona batjhade namkha bafundane, cabanga ngokutlhogwa babantwabo bobabili. Nasele umbonile umuntu ongafanela omunye, qiniseka bona ufumana okunengi ngendlela ongakghona ngayo ngobuntu bakhe, ngaphezu kwakho koke ngetjhebiswano lakhe noJehova. Itjhebiswano lomuntu noJehova liqakatheke ukudlula imali, ifundo, nendlela umuntu aziwa ngayo emphakathini. Khumbula ukuthi, umfowethu namkha udadwethu ongakatjhadi nguye ekufuze azenzele isiqunto.—Gal. 6:5.
UKUTHOMA UKUFUNDANA NOMUNTU OTHILEKO
12. Nawufuna ukufundana nomuntu othileko, ungamtjela njani indlela ozizwa ngayo?
12 Nawufuna ukuthoma ukufundana nomuntu othileko, kufuze uyiveze njani indlela ozizwa ngayo? e Ungahlela ukukhuluma nomuntu loyo endaweni enabantu namkha ngefowunu. Mtjele iinhloso zakho ngokukhanyako. (1 Kor. 14:9) Nakutlhogekako nikela umuntu loyo ithuba lokucabanga ngendlela afuna ukuphendula ngayo. (IzA. 15:28) Umuntu loyo nakangafuni lokho wena okufunako, hlonipha indlela azizwa ngayo.
13. Kufuze wenzeni umuntu othileko nakakutjela bona uyakuthanda? (Kolose 4:6)
13 Kuthiwani nange umuntu akutjela ukuthi uyamkara? Kungenzeka kuthethe isibindi bona akhulume nawe, yeke yiba nomusa begodu umhloniphe. (Funda kwebeKolose 4:6.) Nawutlhoga isikhathi sokucabanga ngokuthi uyafuna na ukuthoma ukwazana naye, mtjele. Nanyana kunjalo, linga ukuphendula msinyana ngendlela ongakghona ngayo. (IzA. 13:12) Nangabe awuzizwa ngendlela efanako, phendula ngendlela enomusa nekhanyako. Tjheja indlela umfowethu we-Austria u-Hans aphendula ngayo ngesikhathi udadwethu atjengisa ikareko kuye: “Ngaveza indlela engizizwa ngayo ngehlonipho kodwana ngendlela ekhanyako. Ngaphendula msinya ngendlela engingakhona ngayo ngombana bengingafuni ukumnikela amathemba angekho. Bengitjhejisisa nangisebenzelana naye ngemva kwalokho.” Nawuzizwa ngendlela efanako, khulumisana naye umtjele ukuthi uzizwa njani, nalokho okulindeleko malungana nokufundana. Okulindeleko kungahluka, kuye ngabantu, amasiko nezinye izinto.
ABANYE BANGAWASEKELA NJANI AMAKRESTU ANGAKATJHADI?
14. Singawasekela njani amaKrestu angakatjhadi?
14 Ngiyiphi indlela soke esingasekela ngayo amaKrestu afuna ukutjhada? Enye indlela, kutjhejisisa ngalokho esikutjhoko. (Efe. 4:29) Singazibuza: ‘Kghani ngiyabakorhola abantu abangakatjhadi ngokuthi abakatjhadi? Nange umfowethu namkha udadwethu abangakatjhadi bakhuluma, inga-kghani sele ngicabanga bona ufuna ukufundana?’ (1 Thim. 5:13) Ukungenzelela kilokho, akukafuzi senze amaKrestu angakatjhadi azizwe ngathi kunokuthileko atjhoda ngakho ngebanga lokuthi angakatjhadi. U-Hans esikhulume ngaye ekuthomeni uthi, “Abanye abafowethu bathi, ‘Kubayini ungatjhadi? Sele ukhulile njenganje.’ Ikulumo enjengaleyo ayakhi begodu yenza abantu abangakatjhadi bazizwe bakatelelekile ukufumana umlingani womtjhado.” Kunokwenza njalo, kungaba kuhle ukufumana izinto ongabuka ngazo amaKrestu angakatjhadi.—1 Thes. 5:11.
15. (a) Ngokwekambisolawulo efumaneka kwebeRoma 15:2 khuyini ekufuze icatjangelwe ngaphambi kokusiza umuntu ofuna umlingani womtjhado? (b) Khuyini esiyifunda evidiyweni? (Qala nesithombe.)
15 Kuthiwani nange ubona ngasuthi umfowethu nodadwethu bangafanelana? IBhayibheli ithi kufuze sicabange ngendlela abanye abazizwa ngayo. (Funda kwebeRoma 15:2.) AmaKrestu amanengi angakatjhadi akafuni ukuhlanganiswa nabantu angatjhada nabo begodu kufuze sikuhloniphe lokho. (2 Thes. 3:11) Amanye angafuna siwasize kodwana akukafuzi sikwenze lokho angakasibawi. f (IzA. 3:27) Abanye abantu abangakatjhadi bafuna ungabadoseli amehlo nawubasizako. Udadwethu ongakatjhadi we-Germany u-Lydia uthi, “Ungamema umfowethu nodadwethu abangakatjhadi esiqhemeni esikhulu. Wenze amathuba wokuthi bahlangane. Bese utjhiyela koke kibo.”
Isiqhema esikhulu sinikela ithuba lokuthi amaKrestu angakatjhadi ahlangane (Funda isigaba 15)
16. Khuyini amaKrestu angakatjhadi ekufuze ayikhumbule?
16 Soke, kunganandaba ukuthi sitjhadile namkha asikatjhadi, singaneliseka ekuphileni. (Rhu. 128:1) Nawufuna ukutjhada kodwana ungakamfunani umuntu ongatjhada naye, ragela phambili udzimelela ekulotjheni uJehova. Udadwethu we-Macao u-Sin Yi uthi, “Nawumadanisa isikhathi ozokuba naso nomlinganakho ePharadesi, isikhathi onaso nje ungakatjhadi sifitjhani khulu. Thabela isikhatheso begodu usisebenzise kuhle.” Kuthiwani nasele umfumene umuntu ongathabela ukutjhada naye begodu sele nithome ukufundana? Esihlokweni esilandelako sizokucoca ngokuthi, ningaphumelela njani ekufundaneni kwenu.
INGOMA 137 Abafazi Abathembekileko KuZimu
a Bona wazi ukuthi ukulungele na ukutjhada, funda isihloko esiku-jw.org esithi, “Dating—Part 1: Am I Ready to Date?”
b IHLATHULULO YEBIZO: Esihlokwenesi nakesilandelako, ibizo elithi “ukufundana” liqalisele esikhathini lapho indoda nomfazi bazana ngcono, ukubona ukuthi bangafanelana na bona batjhade. Kezinye iinarha lokho kuqalwa njengokuthandana, okukukwazi umuntu ngehloso yokufundana naye. Ukufundana kuthoma ngesikhathi indoda nomfazi bakwenza kukhanye ukuthi banemizwa yethando ngomunye nomunye begodu baragela phambili bekube kulapho bafuna ukutjhada namkha bahlukane.
c Ukwenza izinto zibe bulula eengabeni ezilandelako sizokuqalisela emuntwini ongatjhada naye njengomfowethu kodwana iinkambiswezo zingasebenza ngendlela efanako nakibodadwethu.
d Amanye amagama atjhugululiwe.
e Kamanye amasiko, umfowethu kuba nguye otjhinga kudadwethu athome ukufuna ukwazana naye. Kodwana udadwethu angakhetha ukukhuluma nomfowethu. (Rut. 3:1-13) Nawufuna ilwazi elingeziweko funda isihloko esithi, “Intsha Iyabuza. . . Ngingamtshela Kanjani Ukuthi Ngizizwa Kanjani Ngaye?” kuPhaphama! Ka-Oktoba 22, 2004.
f Bukela ividiyo enesihloko esithi, Abantu Abalwela Ukukholwa Ngokuphumelelako—AmaKrestu Angakatjhadi, ku-jw.org.
