1, 2. а) Таныжарынга беленин канчаар билип алыр? б) Таныжарының утказы кандыг? («Тайылбырны» көрүңер.)

 ӨГ-БҮЛЕЛИГ болуксаар сен бе? Аас-кежик өг-бүле байдалындан хамаарышпас-даа болза, аңгы-аңгы назы-харлыг христианнар кады чурттаар эштиг болуксаар. Таныжып эгелээриниң мурнунда кижи Бурган-биле чоок найыралдыг, бодун эки билир болгаш өг-бүлезин хандырып шыдаар боор ужурлуг (1 Кор. 7:36) a. Ынчан өг-бүле аас-кежиктиг болур.

² Ынчалза-даа тааржыр эшти тып алыры ындыг-ла амыр эвес (У. ч. 31:10). Бир кижиге таарзынгаш, дараазында базымны кылып, сонуургалын чугаалаары белен эвес чадапчок. Христиан кижиге тааржыр эшти тып алгаш, таныжып b эгелээринге чүү дузалаарын бо статьяга сайгарар бис. Өгленир күзелдиг улусту чыышта акы-угбалар канчаар деткип болурун база билип алыр бис.

ТААРЫМЧАЛЫГ ЭШ ТЫП АЛЫРЫ

3. Кады чурттаар эш дилээрде, чүнү боданыр болза эки?

³ Кады чурттаар эжи кандыг болурун баштай боданып алырга эки. Оон башка төлептиг кижини эскербейн,  таарышпас кижи-биле таныжа бээр сен. Кады чурттаар эшти чүгле сугга суктурган христианнар аразындан шилиири чугула (1 Кор. 7:39). Ынчалза-даа сугга суктурган-на кижи сеңээ таарышпас. Ынчангаш бодуңдан айтыр: «Чуртталгамда сорулгаларым кандыг? Кандыг аажы-чаңныг душтук күзээр мен? Негелделерим эмин эрттир бедик эвес бе?»

4. Чамдык акы-угбалар мөргүлдеринче кандыг дилеглерни киирип алыр?

⁴ Өгленир күзелдиг болзуңза, мөргүп турар чадавас сен (Флп. 4:6). Иегова эшти тып бээрин аазаваан. Ынчалза-даа хереглелдериңни, бодуңнуң сеткилиңни сайгарып билип алырыңга болгаш дилээшкиниңге ол дузалажып болур. Ынчангаш дүвүрелдериңни, күзелдериңни аңаа чугаалаарын уламчылаар болзуңза эки (Ыд. ыр. 61:9). Шыдамык чоруктан, мерген угаандан диле (Иак. 1:5). Каттышкан Штаттардан бот акывыс Джон c мөргүлдеринче чүнү кииреринге хамаарыштыр мынча дээн: «Өөм ишти кандыг болурун күзээримни Иеговага чугаалап турар мен. Бир кижи-биле таныжып алыр арга тыптып кээрин база мөргүүр мен. А оон ыңай эки өг баштыңы болурунга херек шынарларны сайзырадырынга дузалаарын Иеговадан дилеп турар мен». Шри-Ланкадан Таня мынча дээн: «Мен ам-даа кады чурттаар эшти тыппаан мен, ынчалза-даа муңгаравас мен. Шынчы болгаш эки хөөннүг артып, аас-кежиктиг чурттаарынга дузаны Иеговадан дилээр-дир мен». Манаары бодааныңдан үр апарза-даа, Иегова кичээнгейлии-биле  сен дээш ынакшылдыг сагыш човаар (Ыд. ыр. 54:23).

5. Бот акы-угбаларга таныжып алырынга чүү дузалаар? (1 Коринфичилерге 15:58). (Чурукту база көрүңер.)

⁵ Библия бисти: «Дээргивистиң ажыл-херээнге кезээде хөй ажылда[арынче]» кыйгырып турар. (Номчуптуңар: 1 Коринфичилерге 15:58, Чаа делегей.) Иеговага идепкейлиг бараалгап, аңгы-аңгы акы-угбалар-биле харылзаш. Ынчалдыр үеңни эки эрттиреринден аңгыда, Бурган-биле найыралы быжыг, сен ышкаш өг-бүле тудар күзелдиг христианнар-биле таныжып алыр сен. Иегованы өөртүрүн кызып, ёзулуг аас-кежикти миннир сен.

6. Өгленир күзелдиг христианнарга чүнү сактыры чугула?

⁶ Кады чурттаар эш дилээр дээш, арткан бүгү чүүлдү уттуптарындан оваарын (Флп. 1:10). Ёзулуг аас-кежик өг-бүле байдалындан эвес, а Иегова-биле найыралдан хамааржыр (Мф. 5:3). Бот христианнарның хосталгазы хөй (1 Кор. 7:32, 33). Ону бараалгалдың чаа хевирлерин шиңгээдип алырынга ажыгла. Каттышкан Штаттардан 30 хар ажа бергеш өгленген Дже́ссика угбавыс мынчаар чугаалаан: «Өгленир күзелдиг-даа болзумза, ону-ла бодап турбаан мен. Чай чок бараалгаары меңээ өөрүшкү-маңнайлыг болурунга дузалаан».

ДАЛАШПАЙН, ХАЙГААРА

7. Сонуургай бергенин чугаалаарының мурнунда кижини хайгаараары чүге мерген угаанныг? (Чугаалар 13:16).

⁷ Бир-ле кижини сонуургаан дижик сен. Чүнү канчаар болза эки? Бижилгеде бодамчалыг кижини угаанныг алдынар деп чугаалаан. (Номчуптуңар: Чугаалар 13:16.) Ынчангаш кижиге сонуургалды илередир бетинде ону хайгаарап көөрү мерген угаанныг. Нидерландыдан А́свин мынчаар үлешкен: «Минниишкиннер дыка дүрген өөскүй бергеш, өжүп каап болур. Бодуңга кезек үени бээр болзуңза, сеткил хайныышкынынга алыспайн, таарышпас кижи-биле таныжа бербес сен». Сонуургаан кижиңни экидир биле бергеш, көңгүс таарышпазыңарны билип каар чадавас сен.

8. Кижини эки билип алырынга чүү дузалаар? (Чурукту база көрүңер.)

⁸ Чыышка, эш-өөрүнүң аразынга кижиниң канчаар алдынарын хайгааравышаан, ону эки билип алыр. Шак ынчаар ооң Бурган-биле хамаарылгазы, аажы-чаңы көстү бээр. Бодуңдан: «Ол кижи кым-биле эдержир? Чугаа-сооду чүнүң дугайында? (Лк. 6:45). Сорулгаларывыс дүгжүп турар бе?» — деп айтыр. Оон аңгыда, хуралдың удуртукчулары-биле, ол кижини эки билир бүзүрели быжыг христианнар-биле чугаалажып болур (У. ч. 20:18). Чижээ, ооң чыышта ады, шынарлары кандыг? (Руф 2:11). Хайгаарал үезинде сонуургаан кижиңге эмин эрттир хөй кичээнгей көргүзүп, ону эпчок байдалче киирбе. Ооң сеткилин, хууда амыдыралын хүндүлеп, шупту чүвени билип алыр дээш кыспа.

9. Сеткилин ажыдарының мурнунда чүнү хынаары чугула?

⁹ Минниишкиннерин чугаалаарда кайы хире үе манаар херек? Далаштыг болба, оон башка шыдамык эвес кылдыр көстүр  сен (У. ч. 29:20). А шөйерге, ылаңгыя сонуургаарыңны өске тала эскерип каанда, шиитпир чогуң илерээр (Эккл. 11:4). Өгленирин ынчан үзе шиитпирлевес деп утпа. Ынчалза-даа өглениринге белениңге база шилип алганың кижи чуртталгаңга эки эш боор деп бүзүрелдиг болур ужурлуг сен.

10. Сени сонуургаан кижини сонуургавас болзуңза, чүнү канчаар болза эки?

¹⁰ А сени бир кижи сонуургаанын эскерип каан дижик сен. Сээң талаңдан сонуургал чок болза, ону тода көргүс. Хоозун идегел берип, өске кижиниң сеткили-биле ойнаары доң баарлыг чорук (1 Кор. 10:24; Эф. 4:25).

11. Төреливиске азы эживиске таныш тып бээрин дилээр болза, чүнү сактыры чугула?

¹¹ Чамдык чурттарда ажы-төлүнге кады чурттаар эжин ада-иези шилиир. Төрелдери азы эш-өөрү таныштырып каарга, улаштыр канчаарын аныяктар боттары шиитпирлээр черлер база бар. Бистен эживиске азы төреливиске кады чурттаар эжин тып алырынга дузалажырын дилээн болза, ийи таланың хереглелдери биле күзелдерин кичээнгейге алыры чугула. Тааржыр кижи дилээрде кыс азы эр кижиниң шынарларын, а эң-не кол чүүл, Бурган-биле найыралының дугайында эки билип алыры чугула. Кижиниң ниитилелде байдалы, эртем-билии, шыдалынга бодаарга, Иегова-биле эки хамаарылгазы эң-не чугула. Өгленирин азы өгленмезин аныяк эр азы кыс кижи боду үзе шиитпирлээрин утпаалыңар (Гал. 6:5).

ТАНЫЖЫП ЭГЕЛЭЭРИ

12. Таныжып эгелээрин канчаар чугаалаар?

¹² Таныжып эгелээрин канчаар чугаалаарыл? d Чижээ, долгажып азы хөй-ниити черинге хууда ужуражырын дугуржуп ап болур. Күзел-бодалыңны тода илередир болзуңза эки (1 Кор. 14:9). Дораан харыы бээринге белен эвес болза, кижиге боданыр үеден бер (У. ч. 15:28).  А сээң-биле чоок харылзаа тудар күзели чок кижиниң шиитпирин хүндүле.

13. Бир кижи сени сонуургап турарын чугаалаарга, чүнү канчаар болза эки? (Колосчуларга 4:6).

¹³ Сени бир кижи сонуургаарга, чүнү канчаар болза эки? Сеңээ ону чугаалаарда дидимненип алыры херек болганы чугаажок. Ынчангаш чылыг-чымчак болгаш хүндүткелдиг харыыла. (Номчуптуңар: Колосчуларга 4:6.) Сеңээ боданыр үе херек болза, харыызын үр тутпас дээш кызыт (У. ч. 13:12). Сонуургалың чок болза, ону тода, эвилең-ээлдек чугаалап каг. Австриядан Хансты бир христиан кыс чоок таныжаалы дээрге, ол канчаар алдынганын үлешкен: «Мен аңаа куруг идегел бербес дээш, чымчаа-биле, сонуургал чогумну дорт чугаалаан мен. Үе эртерге-даа шиитпиримни өскертпээнимни база кызып көргүзүп турган мен». Чөпшээрешкен болзуңза, кайыңар-даа таныжылгаңардан чүнү манап турарыңарны сайгарыңар. Культураңар, кижизидилгеңер азы өске чылдагааннар-биле таныжарынга хамаарыштыр бодалыңар ылгалдыг чадавас.

ШУПТУВУС КАНЧААР ДУЗА КАДЫП БОЛУР БИС?

14. Өг-бүле тутпаан христианнарны чугаа-сөзүвүс-биле канчаар деткип болур бис?

¹⁴ Кижи бүрүзү өг-бүле тудар күзелдиг акы-угбаларны канчаар деткип болур? Бирээде, чүнү чугаалаарын боданыңар (Эф. 4:29). Мындыг айтырыгларны боданып болур: «Өгленир күзелдиг улус дугайында баштактанып турар мен бе? Аныяк оол биле кыс уруг чугаалажып турарын көргеш, оларны сонуургажы берген деп чок чүве чогаадып эгелээр мен бе?» (1 Тим. 5:13). Ийиде, чугаавыс азы алдынарывыс-биле өгленмээн акы-угбаларның бир-ле чүвези четпес ышкаш деп бодал тывылдырбазын кызар бис. Чугаалашканывыс Ханс мынчаар үлешкен: «Чамдык улус: „Кажан өгленир сен? Назы-харың барды“ дээр. Ындыг сөстер дыңнаары дыка хомуданчыг. Бот кижи шоолуг үне чок, ынчангаш дүрген эш дилээр болза эки деп минниишкин тыптып кээр». Өг-бүле тутпаан акы-угбаларны мактааны дээре! (1 Фес. 5:11).

15. а) Бир кижиге таныш дилээриниң мурнунда чүнү кичээнгейге алыры чугула? (Римчилерге 15:2). (Чурукту база көрүңер.) б) Видеодан кандыг кичээлдер сонуургадыңар? (Немелде тайылбырны көрүңер.)

 ¹⁵ Ийи кижини дыка тааржыр кылдыр көрген дижик бис. Өске улустуң сеткилинге хумагалыг болурун Библия сүмелээн. (Номчуптуңар: Римчилерге 15:2.) Дыка хөй акы-угбалар өске улус оларга душтук тып берзин деп күзевес. А бис оларның күзелин хүндүлээр ужурлуг бис (2 Фес. 3:11). Өскелери ындыг дузадан чажам дивес. Бистен дуза айтырбаанда ол херекче киришпези чугула (У. ч. 3:27) e. Чамдык христианнар болуушкуннарны ала-чайгаар сайзыразын деп күзээр. Германиядан бот угбавыс Лидия үлешкен: «Акы-угбалар-биле шайлаарда тааржыр деп санаарывыс ийи кижини база чалап ап болур. Олар аралажыр аргалыг апаар, а артканын боттары шиитпирлептер».

16. Өг-бүле тутпаан христианнар чүнү сактыр ужурлуг?

¹⁶ Өг-бүле бар-чок-даа болза, шупту өөрүшкүлүг, сеткил-ханып чурттап болур бис (Ыд. ыр. 127:1). Ынчангаш амдыызында өг-бүле тудар тааржыр кижиге душпааныңда, Иеговага бараалгаарын уламчыла. Мака́одан Синь И угбавыс мынча дээн: «Дываажаңга өөң ээзи-биле чурттаар үеге бодаарга, бот чуртталгаң карак чивеш апаар. Ынчангаш бар чүүлүңден сеткил ханып, мерген угаанныг ажыгла». Тааржыр кижиге дужа бергеш, таныжа берген дижик силер. Ынчан ол кижиниң тааржыр-таарышпазын канчаар тодарадып алырын дараазында статьяга сайгарар бис.