NAʼLEBʼ RE TZOLOK 19
BʼICH 22 Chichalq ta li Xʼawabʼejihom li Yos
Kʼaru naqanaw chirix chanru traqoq aatin li Jehobʼa?
«Li Jehobʼa […] naraj naq chixjunilebʼ teʼkoleʼq» (2 PED. 3:9).
RUʼUJIL LI TZOLOM
Kʼaʼut chʼolchʼooq chiqu naq saʼ li kutan chalk re li Jehobʼa traqoq aatin saʼ tiikilal saʼ xbʼeenebʼ li kristiʼaan.
1. Kʼaʼut nasach qachʼool rilbʼal li yook chi kʼulmank?
NASAHOʼK qachʼool rilbʼal li yook chi kʼulmank! Rajlal kutan naqil chanru yook chi tzʼaqlok ru ebʼ li propesiiy. Joʼ eetalil, naqil naq li awabʼej bʼarwiʼ naʼelk li iqʼ napleetik rikʼin li awabʼej bʼarwiʼ naʼok li iqʼ re rilbʼal ani tjolominq saʼ xbʼeen li ruuchichʼochʼ (Dan. 11:40). Naqakʼe reetal naq yook chi puktesimank li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ, joʼ maajunwa kiʼilmank chaq ut chi miyon li poyanam nekeʼokenk chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Is. 60:22; Mat. 24:14). Naqakʼul ajwiʼ li naʼlebʼ li naxkawresi li qapaabʼal «saʼ xqʼehil» (Mat. 24:45-47).
2. Kʼaru chʼolchʼo chiqu ut kʼaru tento tqakʼulubʼa?
2 Li Jehobʼa nokooxtenqʼa chi xtawbʼal ru li tkʼulmanq chi seebʼ (Prov. 4:18; Dan. 2:28). Chʼolchʼo naq tixkʼe qe li naʼlebʼ li naʼajmank re naq toowanq saʼ tiikilal ut saʼ junajil naq ttiklaaq li nimla rahilal. Abʼan tento tqakʼulubʼa naq wank wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li inkʼaʼ naqanaw chirix li kutan chalk re. Saʼ li tzolom aʼin, tooʼaatinaq xbʼeenwa chirix kʼaʼut xjalmank li naqataw ru chirix li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re. Moqon, tqatzʼil rix li naqanaw chirix li kutan chalk re ut chanru tnaʼlebʼaq li Jehobʼa.
LI INKʼAʼ NAQANAW
3. Kʼaru naqakʼoxla junxil chirix li tkʼulmanq rikʼinebʼ li poyanam naq ak xtiklaak li nimla rahilal ut kʼaʼut xqakʼoxla aʼin?
3 Junxil naqaye naq saʼ li hoonal naq ttiklaaq li nimla rahilal ebʼ li poyanam inkʼaʼ chik teʼruuq xjalbʼal xnaʼlebʼ ut xpaabʼankil li Jehobʼa, joʼkan naq teʼkamq saʼ li Armagedón. Naqaye aʼin, xbʼaan naq xqakʼoxla naq chixjunil li kikʼulmank saʼ li Bʼutʼihaʼ, aʼan reetalil li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re. Jun eetalil, naqaye naq joʼ chanru li Jehobʼa kixtzʼap li okebʼaal re li jukubʼ kabʼl naq toj maajiʼ natiklaak li Bʼutʼihaʼ, joʼkan ajwiʼ tixtzʼap li okebʼaal naq ttiklaaq li nimla rahilal ut maaʼani chik tkoleʼq (Mat. 24:37-39).
4. Kʼaʼut inkʼaʼ chik naqaye naq chixjunil li kikʼulmank saʼ xkutankil laj Noé aʼan jun li propesiiy li ttzʼaqloq ru saʼ li qakutan?
4 Li Santil Hu moko naxye ta naq li resil li Bʼutʼihaʼ aʼan reetalil li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re. a Yaal naq li Jesús kixjuntaqʼeeta «li xkutankil laj Noé» rikʼin li xkutankil li xkʼulunik. Abʼanan, moko kixye ta naq ebʼ li naʼlebʼ li kikʼulmank saʼ li Bʼutʼihaʼ, joʼ naq li Jehobʼa kixtzʼap li okebʼaal re li jukubʼ kabʼl, aʼan jun li propesiiy chirix li tkʼulmanq moqon. Usta joʼkan, naabʼal tooruuq xnawbʼal chirix aʼin.
5. a) Kʼaru kixbʼaanu laj Noé naq toj maajiʼ natiklaak li Bʼutʼihaʼ? (Hebreos 11:7; 1 Pedro 3:20). b) Kʼaru xjuntaqʼeetalil li puktesink li naqabʼaanu rikʼin li kixbʼaanu laj Noé?
5 Saʼ xkʼabʼaʼ naq laj Noé kixpaabʼ li kixye li Jehobʼa kixkabʼla li jukubʼ kabʼl (yaabʼasi Hebreos 11:7; 1 Pedro 3:20). Joʼkan ajwiʼ, ebʼ li poyanam li teʼxpaabʼ li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos tento teʼxkʼutbʼesi li xpaabʼal rikʼin li xbʼaanuhomebʼ (Hech. 3:17-20). Laj Pedro kixye naq laj Noé «kixkʼe chi naweʼk li tiikilal» (2 Ped. 2:5). Abʼan joʼ xqil saʼ li tzolom rubʼelaj, inkʼaʼ naqanaw wi laj Noé kipuktesink rikʼin chixjunilebʼ li poyanam li wankebʼ saʼ Ruuchichʼochʼ naq chalk re li Bʼutʼihaʼ. Joʼkan ajwiʼ, usta jwal naqakʼe qaqʼe chi xpuktesinkil li chaabʼil esil rehebʼ li poyanam inkʼaʼ tooruuq puktesink rikʼin chixjunilebʼ naq toj maajiʼ nachalk li rosoʼjik. Kʼaʼut naqaye?
6, 7. Kʼaʼut inkʼaʼ tooruuq xkʼebʼal li chaabʼil esil re chixjunilebʼ li poyanam naq toj maajiʼ nachalk li rosoʼjik?
6 Kʼoxla li kixye li Jesús chirix li puktesink. Aʼan kixye naq li chaabʼil esil tpuktesimanq «saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ re naq chi joʼkan ebʼ li qas qiitzʼin teʼruuq rabʼinkil» (Mat. 24:14). Ut aʼin yook chi tzʼaqlok ru anaqwan. Naqapuktesi li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos saʼ numenaq 1,000 chi aatinobʼaal ut xbʼaan li qanaʼaj re internet jw.org, naabʼalebʼ li poyanam nekeʼruuk xtawbʼal li chaabʼil esil.
7 Abʼanan, li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom: «Toj maajiʼ ajwiʼ nekeechoy xbʼeeninkil chixjunil ebʼ li tenamit re Israel naq tchalq li Ralal li Winq». Aʼin naraj xyeebʼal naq inkʼaʼ teʼruuq puktesink rikʼin chixjunilebʼ li poyanam naq toj maajiʼ tchalq li Ralal li Winq saʼ Ruuchichʼochʼ (Mat. 10:23; 25:31-33). Saʼ li qakutan, chi miyon li poyanam wankebʼ saʼ li naʼaj bʼarwiʼ ramro li qakʼanjel. Joʼkan ajwiʼ, rajlal kʼasal nekeʼyoʼlaak chi miyon li kʼuulaʼal. Joʼkan naq, usta naqakʼe qachʼool chi puktesink saʼ «chixjunil ebʼ li tenamit, ebʼ li teep, ebʼ li aatinobʼaal ut ebʼ li kʼalebʼaal», inkʼaʼ tooruuq puktesink rikʼin chixjunilebʼ li poyanam naq toj maajiʼ nachalk li rosoʼjik (Apoc. 14:6).
8. Kʼaru naru tqakʼoxla? (Chaawil ebʼ li jalam u).
8 Joʼkan naq, maare naqakʼoxla: «Kʼaru tkʼulmanq rikʼinebʼ li poyanam li inkʼaʼ xeʼruuk rabʼinkil li chaabʼil esil naq toj maajiʼ nachalk li nimla rahilal? Li Jehobʼa kixxaqabʼ li Jesús re naq traqoq aatin saʼ xbʼeenebʼ li kristiʼaan, joʼkan bʼiʼ, kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa ut li Jesús rikʼinebʼ?» (Juan 5:19, 22, 27; Hech. 17:31). Li raqal re li tzolom aʼin naxye naq li Jehobʼa naraj naq chixjunilebʼ «teʼxyotʼ xchʼool» ut «teʼkoleʼq» (2 Ped. 3:9; 1 Tim. 2:4). Li Jehobʼa toj maajiʼ naxye kʼaru tkʼulmanq rikʼinebʼ li poyanam aʼan, abʼan moko tenebʼanbʼil ta saʼ xbʼeen xyeebʼal qe.
Kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa rikʼinebʼ li kristiʼaan li inkʼaʼ xeʼruuk rabʼinkil li chaabʼil esil naq toj maajiʼ xchalk li nimla rahilal? (Chaawil li raqal 8). c
9. Kʼaru naxye qe li Jehobʼa saʼ li Raatin?
9 Li Jehobʼa naxye saʼ li Raatin wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li tixbʼaanu. Jun eetalil, naxye naq tixwaklesi chi yoʼyo «li inkʼaʼ tiikebʼ xchʼool» li inkʼaʼ xeʼruuk xtzolbʼal li chaabʼil esil ut xjalbʼal xnaʼlebʼ (Hech. 24:15; Luc. 23:42, 43). Xbʼaan aʼin, maare tqabʼaanu wiibʼ oxibʼ chik li patzʼom.
10. Kʼaru chik naru tqakʼoxla?
10 Kʼaru tkʼulmanq rikʼinebʼ li kristiʼaan li teʼkamq saʼ li nimla rahilal? Ma teʼsacheʼq chi junajwa ut inkʼaʼ chik teʼwakliiq chi yoʼyo? Li Santil Hu naxye naq ebʼ li kristiʼaan li xeʼxqʼet ribʼ chiru, li teʼsacheʼq saʼ Armagedón xbʼaan li Jehobʼa ut ebʼ li ánjel, inkʼaʼ chik teʼwakliiq chi yoʼyo (2 Tes. 1:6-10). Abʼan, kʼaru tkʼulmanq rikʼinebʼ li poyanam li teʼkamq saʼ li nimla rahilal xbʼaan junaq li yajel, li cheekelal, junaq li rahilal malaj xeʼkamsiik xbʼaan jalan chik li kristiʼaan? (Ecl. 9:11; Zac. 14:13). Maare aʼanebʼ teʼwanq saʼ xyanqebʼ «li inkʼaʼ tiikebʼ xchʼool» li teʼwakliiq chi yoʼyo saʼ li akʼ ruuchichʼochʼ, abʼan moko naqanaw ta.
LI NAQANAW
11. Kʼaru tkʼemanq saʼ ajl naq traqmanq aatin saʼ xbʼeen junaq li kristiʼaan saʼ Armagedón?
11 Wank naabʼal li naʼlebʼ li naqanaw chirix li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re. Joʼ eetalil, naqanaw naq saʼ li Armagedón traqmanq aatin saʼ xbʼeenebʼ li poyanam, aʼ yaal chanru xeʼnaʼlebʼak rikʼinebʼ li yulbʼilebʼ ru (Mat. 25:40). Li xeʼxkʼutbʼesi naq nekeʼxpaabʼ li yulbʼilebʼ ru ut li Jesús, teʼwanq joʼ karneer. Naqanaw ajwiʼ naq wiibʼ oxibʼ rehebʼ li yulbʼilebʼ ru toj teʼwanq saʼ Ruuchichʼochʼ saʼ li nimla rahilal ut teʼxik saʼ choxa naq jayeʼq natiklaak li Armagedón. Joʼkan naq, naq toj wanqebʼ li yulbʼilebʼ ru saʼ Ruuchichʼochʼ, maare wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan li chaabʼilebʼ xchʼool teʼruuq xtenqʼankilebʼ saʼ li kʼanjel li nekeʼxbʼaanu (Mat. 25:31, 32; Apoc. 12:17). Kʼaʼut wank xwankil xnawbʼal aʼin?
12, 13. Kʼaru tawiʼ teʼruuq xbʼaanunkil wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan naq teʼril naq tsachmanq li «Nimla Babilonia»? (Chaawil ebʼ li jalam u).
12 Naq ak xtiklaak li nimla rahilal, maare wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan li teʼril naq tsacheʼq li «Nimla Babilonia» teʼxjultika naq ebʼ laj Testiiw chiru naabʼal chihabʼ xeʼxkʼe chi naweʼk naq aʼan li tkʼulmanq. Naq teʼril aʼan, maare wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan teʼokenq chirix li Jehobʼa (Apoc. 17:5; Ezeq. 33:33).
13 Qajultikaq li kikʼulmank saʼ xkutankil laj Moisés. Naq ebʼ laj Israel xeʼelk Egipto, naabʼalebʼ li kristiʼaan li maawaʼebʼ aj Israel xeʼelk rikʼinebʼ (Éx. 12:38). Maare wiibʼ oxibʼ rehebʼ xeʼok xpaabʼankil li Jehobʼa naq xeʼril naq kitzʼaqlok ru li lajeebʼ chi rahilal li kixye laj Moisés. Maare aʼan ajwiʼ tkʼulmanq naq tsacheʼq li Nimla Babilonia. Ma tqakʼoxla naq ebʼ li kristiʼaan aʼan inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa okenk chirix li Jehobʼa naq jayeʼq nawulak li rosoʼjik? Chʼolchʼo naq inkʼaʼ! Naqaj xkʼambʼal qe rikʼin li Jehobʼa, li «Yos aj uxtaan ut tuulan, li nabʼayk chi josqʼoʼk ut makachʼin li xrahom ut li xtiikilal xchʼool» (Éx. 34:6). b
Wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan li teʼril naq tsacheʼq li «Nimla Babilonia» teʼxjultika naq ebʼ laj Testiiw chiru naabʼal chihabʼ xeʼxkʼe chi naweʼk naq aʼan li tkʼulmanq. (Chaawil li raqal 12 ut 13). d
14, 15. Kʼaʼut naqanaw naq junaq inkʼaʼ tixkʼul li junelik yuʼam yal saʼ xkʼabʼaʼ joqʼe kikamk ut bʼar wank? (Salmo 33:4, 5).
14 Maare junaq li hermaan tixkʼoxla naq us raj naq junaq li xkomon li moko aj Testiiw ta tkamq naq toj maajiʼ natiklaak li nimla rahilal, re naq chi joʼkan naru naq twakliiq wiʼ chik chi yoʼyo. Abʼan, junaq li kristiʼaan inkʼaʼ naxkʼulubʼa li yuʼam chi junelik yal saʼ xkʼabʼaʼ joqʼe kikamk. Li Jehobʼa naraqok aatin chi tzʼaqal re ru ut chaabʼil chixjunil li naxbʼaanu (yaabʼasi Salmo 33:4, 5). Chʼolchʼo naq «laj raqol aatin saʼ xbʼeen chixjunil li ruuchichʼochʼ» traqoq aatin saʼ tiikilal (Gén. 18:25).
15 Li Jehobʼa moko naxkʼe ta saʼ ajl li naʼaj bʼarwiʼ wanko re rilbʼal ani twanq chi junelik. Li Jehobʼa maajunwa tixkʼoxla naq chi miyon li kristiʼaan chanchanebʼ «chibʼaat» yal saʼ xkʼabʼaʼ naq maajunwa xeʼruuk rabʼinkil li chaabʼil esil (Mat. 25:46). Jwal naqakʼe qachʼool chirixebʼ li kristiʼaan aʼan ut li Jehobʼa qʼaxal wiʼ chik naxbʼaanu. Inkʼaʼ naqanaw chixjunil li tixbʼaanu li Jehobʼa saʼ li nimla rahilal. Maare wiibʼ oxibʼ rehebʼ teʼruuq xpaabʼankil ut xnawbʼal ru li Jehobʼa naq tixsantobʼresi ribʼ chiruhebʼ li tenamit (Ezeq. 38:16).
Naq ak xtiklaak li nimla rahilal maare wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan teʼokenq chirix li Jehobʼa.
16. Kʼaru naqanaw chirix li Jehobʼa? (Chaawil li jalam u).
16 Saʼ xkʼabʼaʼ li Santil Hu xqatzol naq oxloqʼ chiru li Jehobʼa li yuʼam, joʼkan naq kixkʼe li Ralal re naq tooruuq wank chi junelik (Juan 3:16). Ak qilom naq li Jehobʼa naxtoqʼobʼa qu ut nokooxra (Is. 49:15). Naxnaw qakʼabʼaʼ ut wi nokookamk, tooxyobʼtesi wiʼ chik joʼ chanru kixbʼaanu saʼ xtiklajik (Mat. 10:29-31). Wank xyaalal re xpaabʼankil naq li qachoxahil Yuwaʼ traqoq aatin saʼ chaabʼilal xbʼaan naq wank xchoxahil naʼlebʼ, tiik ru xchʼool ut naʼuxtaanank u (Sant. 2:13).
Chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa traqoq aatin saʼ chaabʼilal xbʼaan naq wank xchoxahil naʼlebʼ, tiik ru xchʼool ut naʼuxtaanank u. (Chaawil li raqal 16).
17. Kʼaru tqil saʼ li jun chik tzolom?
17 Anaqwan naq xqataw ru chiʼus aʼin, naqakʼe reetal naq jwal aajel ru puktesink. Kʼaʼut naqaye aʼin? Ut, kʼaru t-ekʼasinq qe re naq inkʼaʼ tqakanabʼ puktesink? Tqasume ebʼ li patzʼom aʼin saʼ li jun chik tzolom.
BʼICH 76 Ye we kʼaru nakaawekʼa
a Saʼ li tzolom «A Jehová le gusta enseñar de forma sencilla», re li hu Laj Kʼaakʼalehom 15 re marzo 2015, perel 7 toj 11, taataw wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ chirix kʼaʼut inkʼaʼ chik nakʼoxlamank naq wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li kikʼulmank chaq junxil, reetalil li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re.
b Naq ak xsacheʼk li Nimla Babilonia, teʼyaleʼq rix laj kʼanjel chiru li Yos saʼ li rahobʼtesink li tixbʼaanu laj Gog re Magog. Tyaleʼq ajwiʼ rix yalaq ani li t-okenq chi kʼanjelak chiru li Yos naq ak xsachmank li Nimla Babilonia.
c XCHʼOLOBʼANKIL EBʼ LI JALAM U: Oxibʼ li eetalil li naxkʼutbʼesi kʼaʼut inkʼaʼ tooruuq puktesink rikʼin chixjunilebʼ li poyanam: 1) jun li ixq wank saʼ jun li tenamit bʼarwiʼ inkʼaʼ nekeʼxpaabʼ li Jesús ut xiwxiw puktesink; 2) jun li sumal wank saʼ jun li tenamit bʼarwiʼ ramro li qakʼanjel ut xiwxiw puktesink xbʼaan li awabʼej; 3) jun li winq wank saʼ jun li naʼaj bʼarwiʼ inkʼaʼ nokooruuk chi wulak.
d XCHʼOLOBʼANKIL EBʼ LI JALAM U: Jun li ixq li kixkanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa naxjultika li kixtzol chirix chanru tsacheʼq «li Nimla Babilonia». Nasutqʼiik rikʼin li Jehobʼa ut li xjunkabʼal li wankebʼ joʼ aj Testiiw. Wi junaq li kristiʼaan nasutqʼiik wiʼ chik rikʼin li Jehobʼa, naqaj ruxtaanankil ut xtoqʼobʼankil ru joʼ naxbʼaanu li qachoxahil Yuwaʼ.
