Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

XNAQʼTZBʼIL 19

BʼITZ 22 Ya in kawin Tkawbʼil Dios, ¡bʼaʼn tuʼn ttzaj!

¿Tzeʼn kbʼel tjuzgarin Jehová qe xjal toj ambʼil tzul?

¿Tzeʼn kbʼel tjuzgarin Jehová qe xjal toj ambʼil tzul?

HS-1.85«Porke miʼn tajbʼil Qajaw tuʼn tnaj jun xjal» (2 PED. 3:9).

¿TIʼ KʼELEL QNIKʼ TIʼJ?

Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kukx kxel tbʼinchaʼn Jehová aju tzʼaqli aj kyok tjuzgarin xjal toj ambʼil tzul.

1. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn qa in qo anqʼin toj jun tbʼanel ambʼil?

  IN QO anqʼin toj jun tbʼanel ambʼil tuʼnju in nok qkeʼyin tzeʼn in che japun qe profecía tkuʼx toj Tyol Dios. Jun techel, in nok qkeʼyin tzeʼn in qʼojin «rey te kubʼni» tukʼil «rey te jawni» tuʼn tel kynikʼ tiʼj alkye jun kye mas nim toklen twitz tkyaqil Txʼotxʼ (Dan. 11:​40TNM HS.35). Ax ikx in nok qkeʼyin qa in xi pakbʼet tbʼanel tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios kye nimku xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ ex ateʼ nim millón o kubʼ kyximen tuʼn kyajbʼen te Jehová (Is. 60:​22; Mat. 24:​14). Ex in tzaj qʼoʼn xnaqʼ­tzbʼil qe tiʼj Biblia toj ambʼil at tajbʼen qe (Mat. 24:​45-​47).

2. ¿Tiʼ qʼuqli qkʼuʼj tiʼj ex tiʼ bʼaʼn tuʼn ttzaj qnaʼn?

2 Kukx in nonin Jehová qiʼj tuʼn tel qnikʼ kyiʼj tiʼchaq nim kyoklen che bʼajel toj ambʼil tzul (Prov. 4:​18; Dan. 2:​28). Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa tzul qʼoʼn tkyaqil tqanil at tajbʼen qe aj t-xi tzyet nimxix yajbʼil. Che onil tqanil lu qiʼj tuʼn qten tzʼaqli twitz Jehová ex tuʼn kukx tten mujbʼabʼil qxol toj ambʼil lu. Noqtzun tuʼnj, ateʼ junjun tiʼchaq mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tzeʼn che kbʼajel toj ambʼil tzul. Toj xnaqʼ­tzbʼil lu, kʼelel qnikʼ tiʼj tiquʼn ma che bʼant junjun chʼixpubʼil quʼn kyiʼj junjun xnaqʼ­tzbʼil. Ax ikx, qo xnaqʼtzal kyiʼj ­junjun tiʼchaq ojtzqiʼn quʼn tiʼjju kbʼajel toj ambʼil tzul ex tiʼjju kbʼantel tuʼn Jehová.

AJU MINTIʼ OJTZQIʼN QUʼN

3. ¿Tiʼ kubʼ qximen toj ambʼil ojtxe tiʼjju kbʼajel kyiʼj xjal aj t-xi tzyet nimxix yajbʼil ex tiquʼn kubʼ ­qximen aju?

3 Toj ambʼil ojtxe kubʼ qximen qa aj t-xi tzyet nimxix yajbʼil, ya mlay txi qʼoʼn ambʼil kye xjal tuʼn tkubʼ kyyekʼin qʼuqbʼil kykʼuʼj tiʼj Jehová ex ya mlay che kyaj anqʼin toj Armagedón. ¿Tiquʼn xi qqʼamaʼn jlu? Tuʼnju kubʼ qximen qa kubʼ techlaʼn Diluvio aju kbʼajel toj ambʼil tzul. Jun techel, kubʼ qximen qa ya mlay txi qʼoʼn ambʼil te jun xjal tuʼn tklet aj t-xi tzyet nimxix yajbʼil ik tzeʼn bʼaj tej tkubʼ tjupuʼn Jehová tpwertil ark (Mat. 24:​37-​39).

4. ¿Tiquʼn nya toj tumel tuʼn tkubʼ qximen qa tkyaqilju bʼaj toj Diluvio in kubʼ techlaʼn jun tiʼ kbʼajel toj ambʼil tzul?

4 Nya toj tumel tuʼn tkubʼ qximen qa tkyaqilju bʼaj toj Diluvio in kubʼ techlaʼn tiʼ kbʼajel toj ambʼil tzul. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn jlu? a Tuʼnju mintiʼ in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios. Ax tok, kyaj tqʼamaʼn Jesús qa kʼokeltoq ambʼil aj t-xi tzyet tuʼn tkawin «ik tzaʼn tuj tqʼijlalil tej tten Noé». Pero mintiʼ tzaj tqʼamaʼn qa tkyaqilju bʼaj toj tqʼijlalil Noé in kubʼ techlaʼn tiʼ kbʼajel toj ambʼil tzul ik tzeʼn tej tkubʼ tjupuʼn Jehová tpwertil ark. Maske ikju, jaku tzʼel qiʼn nim xnaqʼ­tzbʼil tiʼjju bʼaj toj tqʼijlalil Noé.

5. a) ¿Tzeʼn kubʼ tyekʼin Noé qa ten qʼuqbʼil tkʼuʼj? (Hebreos 11:7; 1 Pedro 3:​20). b) ¿Tiʼ bʼaj toj tqʼijlalil Noé tej tpakbʼan ex tiʼ in bʼaj toj ambʼil jaʼlo?

5 Kubʼ tyekʼin Noé qa ok qeʼ tkʼuʼj tiʼj Jehová tej t-xi tbʼiʼn tyol ex tej tkubʼ tbʼinchaʼn ark ( kjawil uʼjit Hebreos 11:7; 1 Pedro 3:​20). Chʼixme ax jlu tuʼn tbʼant kyuʼn xjal in nok kybʼiʼn tbʼanel tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios, nim toklen tuʼn tkubʼ kyyekʼin qʼuqbʼil kykʼuʼj tukʼil kybʼin­chbʼen (Hech. 3:​17-​20). Tzaj tqʼamaʼn Pedro qa «xi tpakbʼaʼn Noé kye xjal tuʼn kybʼinchante aju tzʼaqlxix» (2 Ped. 2:5). Pero ik tzeʼn el qnikʼ tiʼj toj xnaqʼ­tzbʼil o kyaj, mintiʼ ojtzqiʼn quʼn qa xi tpakbʼan Noé tbʼanel tqanil kye kykyaqil xjal twitz Txʼotxʼ. Toj ambʼil jaʼlo, in nok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan kye kykyaqil xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ. Maske ikju, ateʼlo junjun xjal mlay bʼant tuʼn qpakbʼan kye naʼmxtoq tul xitbʼil. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn jlu?

6, 7. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn qa mlay bʼant tuʼn t-xi qpakbʼaʼn tbʼanel tqanil kye kykyaqil xjal twitz Txʼotxʼ naʼmxtoq tul xitbʼil?

6 Tzaj tqʼamaʼn Jesús qa oktoq kxel pakbʼet tbʼanel tqanil «tuj tkyaqil twitz txʼotxʼ tuʼntzun tchikʼbʼanjtz ju yol lu kye kykyaqil nasyon» (Mat. 24:​14). Ex in nok qkeʼyin tzeʼn in japun kywi yol lu toj ambʼil jaʼlo. In netz xnaqʼ­tzbʼil toj mas te mil yol tiʼj tbʼanel tqanil tiʼj Tkawbʼil Dios. Ex in nonin sitio te internet jw.org kyiʼj nimku xjal tuʼn tel kynikʼ tiʼj axix tok.

7 Ax ikx xi tqʼamaʼn Jesús jlu kye t-xnaqʼtzbʼen: «Ax tok kxel nmaʼne kyeye naʼnxtoq tbʼaj kybʼetine kykyaqil tnam kye aj Israel ok wule, aqine skʼoʼmaj qine tuʼn Dios». Toj juntl yol, mlaytoq bʼant tuʼn kypakbʼan te teyele junjun xjal naʼmxtoq tul (Mat. 10:​23; 25:​31-​33). Toj ambʼil jaʼlo, ateʼ nim millón xjal in che anqʼin kyoj lugar jatumel mintiʼ in tzaj qʼoʼn ambʼil qe tuʼn qpakbʼan. Ex aj tikʼ junjun minut in che ul itzʼj nim syent tal neʼẍ. Tuʼntzunju, maske in nok tilil quʼn jaʼlo, mlay bʼant tuʼn t-xi qpakbʼaʼn tbʼanel tqanil «kye kykyaqil nasyon, ex kye kykyaqil kyiyjil xjal, ex kye kykyaqil kʼloj xjal junxilchaq kyyol» naʼmxtoq tul xitbʼil (Apoc. 14:6).

8. ¿Tiʼ jaku kubʼ qxjelin? (Ax ikx qʼonka twitza kyiʼj tilbʼilal)

8 Tuʼnju ma tzʼel qnikʼ tiʼj jakulo kubʼ qxjelin: «¿Tiʼ kbʼajel kyiʼj xjal mlay tzʼok kybʼiʼn tbʼanel tqanil naʼmxtoq t-xi tzyet ambʼil te nimxix yajbʼil? ¿Tiʼ ok kbʼantel tuʼn Jehová kyiʼj xjal lu ex tuʼn Jesús, aju o txi tqʼoʼn toklen tuʼn tjuzgarin?» (Juan 5:​19, 22, 27; Hech. 17:​31). Aju texto jatumel ma jatz xnaqʼ­tzbʼil lu in tzaj tyekʼin qe qa nya tajbʼil Jehová «tuʼn tnaj jun xjal». Sino «oʼkx tajbʼil tuʼn tajtz tiʼj kyanmi kykyaqil» (2 Ped. 3:9; 1 Tim. 2:4). Noqtzun tuʼnj, mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tiʼ kbʼantel tuʼn Jehová kyiʼj xjal lu. Ex nya il tiʼj tuʼn ttzaj tqʼamaʼn Jehová jlu qe.

¿Tiʼ kbʼantel tuʼn Jehová kyukʼil xjal mlay tzʼok kybʼiʼn tbʼanel tqanil naʼmxtoq t-xi tzyet nimxix yajbʼil? (Qʼonka twitza tiʼj párrafo 8). c


9. ¿Tiʼ o tzaj tqʼamaʼn Jehová qe toj Tyol?

9 In tzaj tqʼamaʼn Jehová qe toj Tyol alkye junjun tiʼchaq kbʼantel tuʼn. Jun techel, in tzaj tqʼamaʼn qa ok che jawil anqʼin xjal «mya tzʼaqlxix» moqa qeju xjal mintiʼ el kynikʼ tiʼj tbʼanel tqanil ex mintiʼ bʼant chʼixpubʼil kyuʼn (Hech. 24:​15; Luc. 23:​42, 43). Tuʼn jlu, jakulo kubʼ qxjelin junjuntl tiʼchaq nim toklen.

10. ¿Tiʼ mas jaku kubʼ qxjelin?

10 ¿Tiʼ ok kbʼajel kyiʼj xjal che kyimel toj ambʼil te nimxix yajbʼil? ¿Okpe che kbʼel najsaʼn te jumajx ex mlay txi qʼoʼn ­ambʼil kye tuʼn kyjaw anqʼin? In tzaj tqʼamaʼn Biblia qa mlay che jaw anqʼin xjal in kubʼ kyximen tuʼn kyqʼojin tiʼj Jehová toj Armagedón. Ax ikx in tzaj tqʼamaʼn qa che kbʼel najsaʼn tuʼn ex kyuʼn qe t-anjel (2 Tes. 1:​6-​10). Yajtzun qe xjal che kyimel toj nimxix yajbʼil ik tzeʼn tuʼn jun yabʼil, jun aksident moqa in che kubʼ bʼyoʼn, ¿tiʼ kbʼajel kyiʼj? (Ecl. 9:​12; Zac. 14:​13). ¿Okpe che jawil anqʼin junjun kyxol aj kyjaw anqʼin qeju nya tzʼaqlixix toj akʼaj twitz Txʼotxʼ? Mintiʼ ojtzqiʼn quʼn.

AJU OJTZQIʼN QUʼN

11. ¿Tiʼ kʼokel tqʼoʼn Jehová twitz tiʼj aj kyok tjuzgarin xjal toj Armagedón?

11 Ojtzqiʼn junjun tiʼchaq quʼn tiʼjju kbʼajel toj ambʼil tzul. Jun techel, ojtzqiʼn quʼn qa kʼokel tqʼoʼn Jehová twitz tiʼj kymod xjal kubʼ kyyekʼin kyukʼil terman Cristo aj kyok tjuzgarin toj Armagedón (Mat. 25:​40). Qa e onin tiʼj Jesús ex kyiʼj skʼoʼn maj, tzul tqʼamaʼn Jehová qa in che ok ik tzeʼn qe ẍneʼl. Ax ikx ojtzqiʼn quʼn qa kukx che tel junjun terman Cristo tzalu twitz Txʼotxʼ toj ambʼil te nimxix yajbʼil ex qa che xeʼl toj kyaʼj chʼixtoq t-xi tzyet Armagedón. Tuʼn jlu, jakulo kubʼ kyyekʼin junjun xjal tbʼanel kymod kyukʼil ex jaku che onin tiʼj aqʼuntl in bʼant kyuʼn (Mat. 25:​31, 32; Apoc. 12:​17). ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn tel qnikʼ tiʼj jlu?

12, 13. ¿Tiʼ kbʼantel kyuʼn junjun xjal aj tok kykeʼyin aj tkubʼ xiten «Nintz tnam Babilonia»? (Ax ikx qʼonka twitza kyiʼj tilbʼilal).

12 Aj t-xi tzyet nimxix yajbʼil ex aj tok kykeʼyin xjal aj tkubʼ xiten «Nintz tnam Babilonia», bʼalo ateʼ junjun ktzajel kynaʼn qa ok tilil kyuʼn testigos de Jehová tuʼn ttzaj kyqʼamaʼn aju kbʼajel. Ex atlo junjun kye kbʼel kyximen tuʼn kyajbʼen te Jehová (Apoc. 17:5; Ezeq. 33:​33).

13 Qo ximen tiʼjju bʼaj toj tqʼijlalil Moisés. Tej kyetz xjal te Israel toj tnam Egipto, ax ikx «e jeʼtz nimku txkaj xjal kyukʼil» (Éx. 12:​38). Bʼalo ateʼ junjun ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj Jehová tej tok kykeʼyin qe lajaj kʼixbʼisabʼil otoq tqʼama Moisés. Qa ax jlu ma bʼaj aj tkubʼ xiten «Nintz tnam Babilonia», ¿kbʼelpe qximen qa nya toj tumel tuʼn t-xi tzyet tuʼn kykʼulin junjun xjal te Jehová chʼixtoq t-xi tzyet Armagedón? Nya qaj tuʼn tbʼaj jlu, sino qaj tuʼn tel qkanoʼn tiʼj Jehová, aju tqʼama qe yol lu: «Aqine Dios at nim tqʼaqʼbʼil nkʼuʼje, aqine nim in tzʼeʼy nkʼuʼje, yaj in tzaj ntxʼuʼjile, nim nkʼujlalile, ex axix tok chin yoline» (Éx. 34:6). b

Aj tok kykeʼyin junjun xjal aj tkubʼ xiten «Nintz tnam Babilonia», bʼalo ktzajel kynaʼn qa ok tilil kyuʼn testigos de Jehová tuʼn ttzaj kyqʼamaʼn aju kbʼajel.(Qʼonka twitza tiʼj párrafo 12 ex 13). d


14, 15. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn qa mlay txi qʼoʼn tchwin­qlal jun xjal te jumajx noq tuʼnju toj alkye ambʼil in kyim ex toj alkye lugar in nanqʼin? (Salmo 33:​4, 5).

14 Jakulo kubʼ t-ximen jun erman qe yol lu tiʼj jun tfamiliar mintiʼ in najbʼen te Jehová: «Maslo bʼaʼn qa ma kyim naʼmxtoq t-xi tzyet nimxix yajbʼil tuʼntzun t-xi qʼoʼn ambʼil te tuʼn tjaw anqʼin yajxitl». In kubʼ t-ximen jlu tuʼnju kʼujlaʼn tfamiliar tuʼn. Pero mlay txi qʼoʼn ambʼil te tuʼn tanqʼin te jumajx noq tuʼnju toj alkye ambʼil ma kyim. In nok Jehová te jun Jwes tzʼaqli ex toj tumel tkyaqilju in bʼant tuʼn ( kjawil uʼjit Salmo 33:​4, 5). Qʼuqli qkʼuʼj tiʼj qa kxel tbʼinchaʼn «jwes kyibʼaj kykyaqil xjal» aju tzʼaqli (Gén. 18:​25).

15 Ax ikx mlay txi qʼoʼn tchwin­qlal jun xjal te jumajx noq tuʼnju toj alkye lugar in nanqʼin. Ex mlay kubʼ t-ximen Jehová qa in che ok nim millón xjal ik tzeʼn qe chip noq tuʼnju mintiʼ xi pakbʼet tbʼanel tqanil toj lugar jatumel in che anqʼin (Mat. 25:​46). Qa nim kyoklen xjal lu toj qwitz, ¿nyapetzulo mas nim kyoklen toj twitz «jwes kyibʼaj kykyaqil xjal»? Mintiʼ ojtzqiʼn quʼn tzeʼn ok che bʼantel junjun tiʼchaq tuʼn Jehová toj nimxix yajbʼil. Aj tok kykeʼyin junjun xjal aju kbʼajel toj nimxix yajbʼil, jakulo tzʼok qeʼ kykʼuʼj tiʼj Jehová aj tok kykeʼyin tzeʼn kbʼajel t-xjansaʼn tbʼi (Ezeq. 38:​16).

Otoqxi t-xi tzyet nimxix yajbʼil, oklo kbʼel kyximen junjun xjal tuʼn kyajbʼen te Jehová.

16. ¿Alkyeqe tiʼchaq ojtzqiʼn quʼn tiʼj Jehová? (Ax ikx qʼonka twitza tiʼj tilbʼilal).

16 Akux in qo xnaqʼtzan tiʼj Tyol Dios, o tzʼel qnikʼ tiʼj qa nim toklen kychwin­qlal xjal toj twitz Jehová. Xi tqʼoʼn ambʼil tuʼn tkyim Tkʼwal tuʼntzun ttzaj qʼoʼn ambʼil qe tuʼn qanqʼin te jumajx (Juan 3:​16). Ex olo tzʼok qqʼoʼn qwitz tiʼj qa kʼujlaʼn qoʼ tuʼn Jehová ex in kubʼ tyekʼin qʼaqʼbʼil tkʼuʼj qiʼj (Is. 49:​15). Ojtzqiʼn tkyaqil tqanil tuʼn Jehová qiʼj, ojtzqiʼn tbʼi teyele junjun qe tuʼn ex alkyeqe qximbʼetz at. Tuʼntzunju, jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa jaku qo jaw anqʼin juntl maj tuʼn ik tzeʼnx tej naʼm­xtoq qkyim (Mat. 10:​29-​31). Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kbʼel tjuzgarin Jehová teyele junjun xjal toj tumel tuʼnju at nimxix tnabʼil, tzʼaqli ex in kubʼ tyekʼin qʼaqʼbʼil tkʼuʼj (Sant. 2:​13).

Jaku tzʼok qeʼ qkʼuʼj tiʼj qa kbʼel tjuzgarin Jehová toj tumel teyele junjun xjal tuʼnju at tnabʼil, tzʼaqli ex in kubʼ tyekʼin qʼaqʼbʼil tkʼuʼj.(Qʼonka twitza tiʼj párrafo 16).


17. ¿Tiʼ kʼelel qnikʼ tiʼj toj juntl xnaqʼ­tzbʼil?

17 Tuʼnju mas ma tzʼel qnikʼ tiʼj xnaqʼ­tzbʼil lu, in nel qnikʼ tiʼj qa nimxix toklen tuʼn tok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan. ¿Tiquʼn in xi qqʼamaʼn jlu? ¿Ex tiʼ kʼonil qiʼj tuʼn kukx tok tilil quʼn tuʼn qpakbʼan? Toj juntl xnaqʼ­tzbʼil, kxel qqʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj xjel lu.

BʼITZ 76 ¿Tiʼ in kubʼ tnaʼna tiʼjju in bʼant tuʼna?

a Toj xnaqʼ­tzbʼil «Tgan Jehová tuʼn qtzaj t-xnaqʼtzaʼn kyukʼil yol nya kwest» toj revista Aju Xqʼuqil, 1 te marzo te 2015, página 8 a 12, in tzaj qʼamaʼn tiquʼn ya mintiʼ in kubʼ qximen qa in kubʼ kyechlaʼn junjun txʼolbʼabʼil aju kbʼajel toj ambʼil tzul.

b Qo okel weʼ kywitz junjun nya bʼaʼn aj tkubʼ xiten Nintz tnam Babilonia ex aj tok tzoqpaj Gog te Magog tiʼj ttnam Jehová. Aʼyeju kbʼel kyximen tuʼn t-xi tzyet kyajbʼen te Jehová aj tkubʼ xiten Nintz tnam Babilonia, ax ikx che okel weʼ twitz nya bʼaʼn.

c TQANIL KYIʼJ TILBʼILAL. T-xaq 9: In tzaj kyyekʼin oxe techel lu qa mlay bʼant tuʼn qpakbʼan te teyele junjun xjal twitz tkyaqil Txʼotxʼ: 1) In nanqʼin jun xuʼj toj jun lugar jatumel mintiʼ in nok kyqʼoʼn xjal toklen okslabʼil ex peligros tuʼn qpakbʼan. 2) In nanqʼin jun mejebʼleʼn toj jun lugar jatumel mintiʼ in tzaj qʼoʼn ambʼil qe kyuʼn aj kawil tuʼn qpakbʼan. 3) In nanqʼin jun xjal toj jun lugar najchaq ex kwest tuʼn qpon.

d TQANIL KYIʼJ TILBʼILAL. T-xaq 11: Kyaj ttzaqpiʼn jun xuʼj axix tok, pero in tzaj tnaʼn aju el tnikʼ tiʼj aj t-xi ttzyet ambʼil aj tkubʼ xiten «Nintz tnam Babilonia». In kubʼ t-ximen tuʼn tmeltzʼaj tukʼil Jehová ex kyukʼil tman. Qa ma bʼaj jlu toj ambʼil tzul, tbʼanel tuʼn tkubʼ qyekʼin qʼaqʼbʼil qkʼuʼj ik tzeʼn te Jehová ex tuʼn qtzalaj tiʼj xjal otoq meltzʼaj.