1. Etke jemaroñ ba bwe jej mour ilo juon tõre elukkuun kãitoktoklimo?

 JEJ mour ilo juon tõre elukkuun kãitoktoklimo! Kajjojo raan jej make loe an jejjet kũtien kanaan ko ilo Baibõl̦. Ñan waanjoñak, jej loe an “kiiñ eo an eañ” im “kiiñ eo an rak” jiãiik doon bwe ren aelõñ eo ekajoortata ilo lal̦ in. (Dan. 11:40) Jej lo an ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij ajeeded ipel̦aakin lal̦ in, im em̦õj an elõñ milien armej kããlõt ñan karejar ñan Jeova. (Ais. 60:22; Matu 24:14) Bareinwõt, jej jeraam̦m̦an kõn elõñ ekkan ko ilo kõkkar me jej bũki “ilo iien eo ejejjet.”—Matu 24:​45-47.

2. Ta eo jemaroñ lukkuun tõmake, bõtab ta eo jej aikuj bar kile?

² Jeova ej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im jipañ kõj bwe en em̦m̦anl̦o̦k ad mel̦el̦e kõn men ko raorõk rej pojakin wal̦o̦k ejjabto jãn kiiõ. (JK. 4:18; Dan. 2:28) Jemaroñ lukkuun tõmak bwe ñe eñtaan eo el̦ap ej jinoe, enaaj wõr ippãd aolep mel̦el̦e ko jej aikuji bwe jen maroñ tiljek im kijenmej wõt im bõrokuk ippãn ro jeid im jatid ilo iien in enaaj lukkuun pen. Ijoke, jej aikuj bar kile bwe ej wõr wõt jet mel̦el̦e ko jejjab jel̦ã kaki kõn raan ko rej pãd im̦aan. Ilo katak in, jenaaj m̦okta etale etke jaar kajim̦we mel̦el̦e ko ad kõn jet iaan men ko renaaj wal̦o̦k ilo raan ko rej pãd im̦aan. Innem tokãlik, jenaaj etale im katak kõn jet iaan men ko jejel̦ã bwe renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj im wãween an Jemãdwõj ilañ naaj em̦m̦akũt.

 MEN KO JEJJAB JEL̦Ã KAKI

3. Ta eo jekar ba m̦oktal̦o̦k kõn ñããt eo enaaj maat iien ñan an armej ro maroñ likũt aer tõmak ilo Jeova, im etke jaar ba men in?

³ M̦okta jekar ba bwe ñe ejino eñtaan eo el̦ap, enaaj maat iien ñan an armej maroñ likũt aer tõmak ilo Jeova im el̦l̦ã im mour jãn Armagedon. Jekar ba men in kõnke jaar l̦õmn̦ak bwe kajjojo iaan armej ro im men ko rar wal̦o̦k ilo Ibwijleplep eo, rej kõkkar kõn juon men enaaj wal̦o̦k ilo raan kein ad. Ñan waanjoñak, jekar l̦õmn̦ak bwe ãinwõt an kar Jeova kilõke kõjãm eo an wa eo m̦okta jãn an kar wal̦o̦k Ibwijleplep eo, Jeova enaaj bareinwõt “kilõke kõjãm eo” ilo kõkkar jãn armej ro ilo jukjukun pãd in an Setan. Mel̦el̦ein bwe enaaj maat iien ñan an armej ro maroñ bõk lo̦mo̦o̦r.—Matu 24:​37-39.

4. Etke ejako ad l̦õmn̦ak bwe aolep men ko rar wal̦o̦k ilo tõre ko an Noa rej jitõñl̦o̦k ñan juon men el̦apl̦o̦k me enaaj wal̦o̦k ilo raan kein ad? Jouj im kõmel̦el̦e.

⁴ Ejim̦we ke ñan l̦õmn̦ak bwe aolep men ko rar wal̦o̦k ilo Ibwijleplep eo rej jitõñl̦o̦k ñan juon men me enaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj? Jaab. Etke jemaroñ ba men in? Kõnke ejjel̦o̦k juon eoon ilo Baibõl̦ me ej kam̦oole men in.  a Em̦ool bwe Jesus ear keidi “tõre ko an Noa” ñan tõre ko me enaaj pãd im wal̦o̦k. Bõtab Jesus ear jab ba bwe aolep men ko rar wal̦o̦k ilo tõre ko an Noa rej jitõñl̦o̦k ñan juon men el̦apl̦o̦k me enaaj wal̦o̦k ilo raan kein ad, ãinwõt an kar Jeova kilõke kõjãm eo ñan wa eo. Meñe ãindein, ak men in ejjab mel̦el̦ein bwe jejjab  maroñ katak jãn bwebwenato eo an Noa im Ibwijleplep eo.

5. (1) Ta ko Noa ear kõm̦m̦ani m̦okta jãn Ibwijleplep eo? (Hibru 11:7; 1 Piter 3:20) (2) Ewi wãween an kar jerbalin kwal̦o̦k naan eo an Noa ekkejell̦o̦k ippãn jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad ilo raan kein?

⁵ Ke Noa ear roñ naanin kakkõl eo an Jeova, ear kam̦ool bwe ewõr an tõmak ikijjeen an kar jeke wa eo. (Riit Hibru 11:7; 1 Piter 3:20.) Ejja ãindeinl̦o̦k wõt, armej ro me rej roñjake ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij rej aikuj em̦m̦akũt im kwal̦o̦k aer tõmak ikijjeen kõm̦m̦an ko aer. (Jrb. 3:​17-20) Piter ear ba bwe Noa ekar “juon ri-kwal̦o̦k naan kõn wãnõk.” (2 Pit. 2:5) Bõtab, ãinwõt ad kar etale ilo katak eo l̦o̦k, jejjab jel̦ã el̦aññe Noa ear kajjioñ kwal̦o̦k naan ñan aolep ro ilo lal̦ in m̦okta jãn an kar itok Ibwijleplep eo. Ijoke, rainin jej kijejeto ilo ad kate kõj ñan kwal̦o̦k naan ñan armej ro ipel̦aakin lal̦ in. Meñe ãindein, ak jekdo̦o̦n ewi joñan ad kate kõj, ejjel̦o̦k ad maroñ ñan tõpar aolep armej ro ijin ioon lal̦ kõn ennaan eo em̦m̦an m̦okta jãn an itok jem̦l̦o̦kin. Etke?

6-7. Etke jemaroñ ba bwe jeban maroñ tõpar aolep armej ro ijin ioon lal̦ kõn ennaan eo em̦m̦an m̦okta jãn an itok jem̦l̦o̦kin? Jouj im kõmel̦el̦e.

⁶ L̦õmn̦ak kõn ta eo Jesus ear ba kõn jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad. Ear kanaan l̦o̦k im̦aan im ba bwe “naaj kwal̦o̦k ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo ipel̦aakin lal̦ in.” (Matu 24:14) Rainin, el̦apl̦o̦k an jejjet kũtien kanaan in jãn kar m̦okta. Ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo ej wal̦o̦k ilo elõñl̦o̦k jãn 1,000 kajin ko. Im ikijjeen weepjait eo ad jw.org, enañin aolep armej ro ilo lal̦ in remaroñ katak kõn ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij.

⁷ Bõtab, Jesus ear bar ba ñan ri-kal̦oor ro an bwe reban maroñ “kadedel̦o̦k [aer] kwal̦o̦k naan ilo aolepen jikin ko im bukwõn ko.” Mel̦el̦ein bwe reban kar maroñ kwal̦o̦k naan ñan aolep armej m̦okta jãn an naaj Jesus itok. (Matu 10:23; 25:​31-33) Naan kein an Jesus renaaj bar jejjet kũtieer ilo raan kein ad. Elõñ milien armej ro rainin rej jokwe ilo aelõñ ko me elukkuun mo̦ ad kwal̦o̦k naan ie. Bareinwõt, kajjojo minit elõñ bukwi niñniñ ko rej l̦otak. Kõn men in, meñe jej lukkuun kate kõj joñan wõt ad maroñ ñan kwal̦o̦k kõn ennaan eo em̦m̦an ñan armej ro jãn ‘aelõñ, bwij, im kajin otemjej,’ ak ejjel̦o̦k ad maroñ ñan kwal̦o̦k naan ñan kajjojo armej ijin ioon lal̦ m̦okta jãn an itok jem̦l̦o̦kin.—Rev. 14:6.

8. Ta kajjitõk ko jemaroñ l̦õmn̦ak kaki kõn wãween an naaj Jeova ekajete armej ro ilju im jekl̦aj? (Bar lale pija ko.)

⁸ Bõtab jemaroñ bõlen l̦õmn̦ak im kajjitõk ippãd make: Ta kõn ro me rar jab maroñ roñ kõn ennaan eo em̦m̦an m̦okta jãn an jinoe eñtaan eo el̦ap? Enaaj ewi wãween an Jeova im eo Nejin me ear jitõñe ñan ekajete armej ro, naaj ekajete rein? (Jon 5:​19, 22, 27; Jrb. 17:31) Eoon eo katak in ej pedped ioon ej ba bwe Jeova “ejjab kõn̦aan bwe jabdewõt en jako.” Ijoke, “ekõn̦aan bwe aolep ren ukel̦o̦k.” (2 Pit. 3:9; 1 Tim. 2:4) Meñe ãindein, ak Jeova ejjañin kaalikkar tok ñan kõj kõn wãween an naaj ekajet ro me rar jab maroñ roñ kõn ennaan eo em̦m̦an. Im ilo m̦ool, Jeova ejjab aikuj ba ñan kõj kõn ta ko ear kõm̦m̦ani im ta ko enaaj kõm̦m̦ani.

9. Ta ko em̦õj an Jeova kaalikkar tok ñan kõj ilo Baibõl̦ eo?

⁹ Ilo Naan eo an, em̦õj an Jeova kaalikkar ñan kõj kõn jet iaan men ko enaaj kõm̦m̦ani. Ñan waanjoñak, Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k ñan kõj bwe Jeova enaaj kõjerkakpejeik “ro rejjab wãnõk” me rar jab maroñ roñ im katak kõn ennaan eo em̦m̦an im kõm̦m̦an oktak ko ilo mour ko aer. (Jrb. 24:15; Luk 23:​42, 43) Bõtab, men in ej bar bũklõñtak kajjitõk ko jet me raorõk.

10. Ta kajjitõk ko jet jemaroñ l̦õmn̦ak kaki?

¹⁰ Aolep ro me rej mej ilo iien eñtaan eo el̦ap  renaaj ke jako ñan indeeo im ejjel̦o̦k aer kõjatdikdik ñan jerkakpeje? Baibõl̦ eo ej lukkuun kaalikkar bwe Jeova im enjel̦ ro an renaaj ko̦kkure im jol̦o̦k ro rej kããlõt ñan jum̦ae Jeova ilo Armagedon im bwe rein reban jerkakpeje. (2 Tes. 1:​6-10) Ak ta kõn ro jet? Ñan waanjoñak, jet armej remaroñ mej kõnke rar nañinmej ak rũttol̦o̦k, rar mej kõn juon ãkjitõn, ak bõlen juon armej ear m̦an er. (Ekl. 9:11; Zek. 14:13) Innem, jet iaan armej rein remaroñ ke m̦õttan armej “ro rejjab wãnõk” me renaaj jerkakpeje ilo lal̦ eo ekããl? Eokwe, ilo tukadu, jejjab jel̦ã.

MEN KO JEJEL̦Ã KAKI

11. Ilo naaj Armagedon, naaj ekajete armej ro ekkar ñan ta?

¹¹ Jejel̦ã kõn jet iaan men ko me renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj. Ñan waanjoñak, jejel̦ã bwe ilo Armagedon, naaj ekajete armej ro ekkar ñan wãween aer kar kõm̦m̦an ñan ro jatin Christ. (Matu 25:40) Ro me naaj ekajete er ãinwõt jiip ro, rar kwal̦o̦k aer rejetake rũkkapit ro im Jesus Christ. Jebar jel̦ã bwe jet iaan ro jatin Christ renaaj pãdwõt ijin ioon lal̦ ãlikin an jino eñtaan eo el̦ap im renaaj wanlõñl̦o̦k ñan lañ m̦okta wõt jãn an jino Armagedon. Toon wõt an ro jatin Christ pãdwõt ijin ioon lal̦, innem emaroñ wõr wõt iien ñan an ro em̦m̦an bũrueer jino rejetake rũkkapit ro im jerbal ko rej kõm̦m̦ani. (Matu 25:​31, 32; Rev. 12:17) Etke eaorõk mel̦el̦e kein?

12-13. Ewi wãween an jet maroñ em̦m̦akũt ãlikin aer loe an “Babil̦on El̦ap” bõk ko̦kkure? (Bar lale pija ko.)

¹² Meñe ãlikin an eñtaan eo el̦ap jinoe, ak jet iaan ro me rej loe an “Babil̦on El̦ap” bõk ko̦kkure renaaj keememejtok bwe eto an kar Ri-Kõnnaan ro an Jeova ba bwe men in enaaj wal̦o̦k. Emaroñ ke oktak bũruon jet iaan armej ro me rej loe an men kein wal̦o̦k?—Rev. 17:5; Ezk. 33:33.

¹³ Ñe men in ewal̦o̦k, enaaj ãinl̦o̦kwõt men eo ear wal̦o̦k ilo Ijipt ilo raan ko an Moses. Keememej bwe “elõñ armej ro jet” rar kobal̦o̦k ippãn ri-Israel ro ke rar diwõjl̦o̦k jãn Ijipt. Jet iaan armej rein remaroñ kar jino tõmak ilo Jeova ke rar loe an jejjet kũtien naan ko an Moses ikijjeen Menin Kaeñtaan ko Joñoul. (Ex. 12:38) El̦aññe juon men ãinl̦o̦kwõt  wãween in ej wal̦o̦k ãlikin an naaj Babil̦on El̦ap bõk ko̦kkure, jenaaj ke l̦õmn̦ak bwe ejjab jim̦we an armej ro kobatok ippãd m̦okta jãn an itok jem̦l̦o̦kin? Jaab ñan jidik! Jekõn̦aan anõke im kwal̦o̦k kadkad ko kadkadin Jemãdwõj ilañ, “juon Anij [me] ej tũriam̦okake, Ejouj, erum̦wij an illu, im el̦ap An tũriam̦okake im m̦ool.” b—Ex. 34:6.

14-15. An juon armej maroñ bõk mour ñan indeeo, ej ke pedped ioon ñããt eo ej mej ak ia eo ej jokwe ie? Jouj im kõmel̦el̦e. (Sam 33:​4, 5)

¹⁴ Jet iien jemaroñ roñ an juon jeid im jatid ba, “Enaaj em̦m̦anl̦o̦k ñe eo nukũ ej mej m̦okta jãn an eñtaan eo el̦ap jinoe bwe en maroñ bõk kõjatdikdik eo ñan an jerkakpeje.” Ejjel̦o̦k pere bwe unin an armej ro ba men in ej kõnke rej yokwe ro nukwier. Bõtab kõjatdikdik eo an juon armej bwe en maroñ bõk mour indeeo ejjab pedped ioon ñããt eo ej mej. Jeova ej ri-Ekajet eo em̦m̦antata. Aolep iien pepe ko an rejim̦we im rewãnõk. (Riit Sam 33:​4, 5.) Kõn men in, jemaroñ lukkuun lõke im tõmak bwe ‘Eo ej Iroojin Ekajet ñan aolepen lal̦ in’ enaaj kõm̦m̦ane men eo ejim̦we.—Jen. 18:25.

¹⁵ Jemaroñ bareinwõt ba bwe an juon armej maroñ bõk mour indeeo ejjab pedped ioon ia eo ej jokwe ie. Jeova eban kajju ekajete elõñ milien armej ro ãinwõt “koot ko” kõn wõt aer jokwe ilo juon jikin me rar jab maroñ roñ ak katak kõn ennaan eo kõn Aelõñ eo. (Matu 25:46) El̦apl̦o̦k an Iroojin Ekajet eo an aolepen lal̦ in kea kõn armej rein jãn kõj. Jejjab jel̦ã ta ko Jeova enaaj kõm̦m̦ani ilo iien eñtaan eo el̦ap. Bõlen enaaj wõr juon iien epel̦l̦o̦k ñan an jet  iaan armej rein katak kõn Jeova, likũt aer tõmak ilo E, im pãd ilo jait eo an ilo iien eo enaaj kokkwõjarjar ãt eo etan im̦aan aolep ro ijin ioon lal̦.—Ezk. 38:16.

16. Ta ko jejel̦ã kõn Jeova? (Bar lale pija eo.)

¹⁶ Ilo ad kar katak Baibõl̦ eo, jaar katak im jel̦ã bwe el̦ap an Jeova kaorõk mour ko an armej. Ear letok mour eo an Nejin bwe jen maroñ bõk kõjatdikdik eo ñan mour ñan indeeo. (Jon 3:16) Kõj aolep em̦õj ad loe an Jeova lukkuun tũriam̦okake kõj. (Ais. 49:15) Im ejel̦ã etadwõj kajjojo. Ilo m̦ool, joñan an Jeova jel̦ã kõn kõj kajjojo, meñe jemaroñ mej ak emaroñ kõjerkakpejeik kõj kõnke ej keememej wõt aolep wãween ko ippãd im men ko jej ememeji! (Matu 10:​29-31) Kõn men in, ejjel̦o̦k unin ad aikuj pere el̦aññe enaaj lukkuun jejjet an Jemãdwõj ilañ ekajete kajjojo armej kõnke emãlõtlõt, ewãnõk, im ej juon eo el̦ap tũriam̦o ippãn.—Jem. 2:13.

17. Ta ko jenaaj etali ilo katak eo tok juon?

¹⁷ Mel̦el̦e kein rekããl me ej kab m̦õj ad etali, rej jipañ kõj ñan kile bwe el̦apl̦o̦k an jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad juon menin ekkaiuriur jãn kar m̦okta. Etke jemaroñ ba men in? Im ta eo ej kõm̦akũt kõj ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kijejeto ilo ad kwal̦o̦k naan kõn ennaan eo em̦m̦an? Jenaaj uwaaki kajjitõk kein ilo katak eo tok juon.