Etal ñan katak ko ilo bok in

Etal ñan laajrak in katak ko

KATAK 20

AL 67 “Kwal̦o̦k Naan Eo”

Yokwe En Kõm̦akũt Eok ñan Wõnm̦aanl̦o̦k Wõt im Kwal̦o̦k Naan!

Yokwe En Kõm̦akũt Eok ñan Wõnm̦aanl̦o̦k Wõt im Kwal̦o̦k Naan!

“Naaj aikuj m̦okta kwal̦o̦k kõn ennaan eo em̦m̦an ilo aelõñ otemjej.”MARK 13:10.

UNIN KATAK IN

Wãween an yokwe kõm̦akũt kõj ñan kijejeto im kwal̦o̦k naan kõn aolepen ad maroñ.

1. Ta ko jaar katak kaki ilo kweilo̦k eo ejejuwaan an iiõ eo 2023?

 ILO kar kweilo̦k eo ejejuwaan an iiõ eo 2023 (annual meeting), jaar bõk mel̦el̦e ko rekããl kõn jet iaan katak ko ad im jaar bar roñ jet kõjjel̦ã ko rekãitoktoklimo kõn jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad. a Ñan waanjoñak, jaar katak bwe emaroñ pel̦l̦o̦k wõt iien ñan an jet armej kããlõt ñan pãd ilo jait eo an Jeova ãlikin an naaj ko̦kkure Babil̦on El̦ap. Jaar bareinwõt katak bwe jino jãn Nobõm̦ba 2023 eo, ejako an ri-kwal̦o̦k naan ro aikuj kwal̦o̦k aolep men ko rar kõm̦m̦ani ilo jerbalin kwal̦o̦k naan. Oktak kein rej ke mel̦el̦ein bwe edikl̦o̦k an aorõk jerbalin kwal̦o̦k naan jãn kar m̦okta? Jaab ñan jidik!

2. Etke jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad el̦apl̦o̦k an aorõk im emenin ekkaiuriur kiiõ jãn kar m̦okta? (Mark 13:10)

2 Kajjojo raan, jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad el̦apl̦o̦k an aorõk im emenin ekkaiuriur. Etke? Kõnke edikl̦o̦k iien kiiõ im m̦õttan jidik enaaj itok jem̦l̦o̦kin jukjukun pãd in. L̦õmn̦ak kõn ta eo Jesus ear kanaan kake kõn jerbalin kwal̦o̦k naan ilo raan ko ãliktata. (Riit Mark 13:10.) Ekkar ñan Gospel eo an Matu, Jesus ear ba bwe naaj kwal̦o̦k kõn ennaan eo em̦m̦an ipel̦aakin lal̦ m̦okta jãn an itok “jem̦l̦o̦kin.” (Matu 24:14) Naan in ej jitõñl̦o̦k ñan iien eo naaj lukkuun jol̦o̦k im ko̦kkure jukjukun pãd in enana an Setan. Em̦õj an Jeova karõk “raan eo im awa eo” enaaj kajejjete men in. (Matu 24:36; 25:13; Jrb. 1:7) Kajjojo raan jej epaakel̦o̦k jem̦l̦o̦kin lal̦ in enana. (Rom 13:11) Bõtab m̦ae iien en̦, jej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kwal̦o̦k naan.

3. Ta eo ej kõm̦akũt kõj ñan kwal̦o̦k naan?

3 Ilo ad kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad, eñin ej juon kajjitõk eaorõk jekõn̦aan l̦õmn̦ak kake: Etke jej kwal̦o̦k naan? Ilo tukadu, yokwe ej kõm̦akũt kõj ñan kwal̦o̦k naan ñan ro jet. Men ko jej kõm̦m̦ani ilo jerbalin kwal̦o̦k naan rej kaalikkar yokwe eo ad—yokwe eo ad ñan ennaan eo em̦m̦an, yokwe eo ad ñan armej ro, im el̦aptata, yokwe eo ad ñan Jeova im ãt eo etan. Jen kiiõ etale wãween kein jilu juon ilo̦k juon.

JEJ KWAL̦O̦K NAAN KÕNKE JEJ YOKWE ENNAAN EO EM̦M̦AN

4. Ewi wãween ad em̦m̦akũt ñe jej roñ juon ennaan em̦m̦an?

4 Kwõmaroñ ke keememej wãween am̦ kar eñjake ke kwaar roñ juon ennaan em̦m̦an—bõlen ke kwaar roñ kõn an kar l̦otak juon niñniñ ilo baam̦le eo am̦ ak ke juon ear lewaj juon jerbal kwaar lukkuun aikuji? Ejjel̦o̦k pere bwe kwaar lukkuun kijooror in kwal̦o̦k ennaan in em̦m̦an ñan ro ilo baam̦le eo am̦ im ro m̦õttam̦. Kwaar ke bar bõk ejja eñjake rot in ke kwaar roñ kõn ennaan eo em̦m̦antata—ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij?

5. Ewi wãween am̦ kar eñjake ke kwaar jino katak kõn m̦ool eo jãn Naanin Anij? (Bar lale pija ko.)

5 Reilikl̦o̦k im l̦õmn̦ak kõn wãween am̦ kar eñjake ke kwaar jino katak m̦ool eo jãn Naanin Anij. Kwaar katak elõñ men ko rem̦m̦an. Ñan waanjoñak, kwaar katak bwe Jememwõj ilañ ej yokwe eok, ekõn̦aan bwe kwõn erom m̦õttan baam̦le eo an ilo tõmak, ej kallim̦ur bwe enaaj jol̦o̦k aolep men ko rej kaeñtaan im kabũrom̦õj eok, im bwe ilo lal̦ eo ekããl kwõmaroñ bar loe ro rejitõnbõro ippam̦ me rar mej. (Mark 10:​29, 30; Jon 5:​28, 29; Rom 8:​38, 39; Rev. 21:​3, 4) Ejjel̦o̦k pere bwe el̦ap an kar katak kein tõpar bũruom̦. (Luk 24:32) Kwaar lukkuun yokwe men ko kwaar katak kaki im kwaar jab maroñ dãpiji katak kein ñan kwe make!—Keidi Jeremaia 20:9.

Ke jaar jino katak kõn ennaan eo em̦m̦an, jaar jab maroñ dãpij katak kein raorõk ippãd make! (Lale pãrokõrããp 5)


6. Ta eo kwõj katak jãn bwebwenato eo an Ernest im Rose?

6 L̦õmn̦ak kõn bwebwenato in. Juon jeid im jatid em̦m̦aan etan Ernest b emaroñ kar joñoul an iiõ ke jemãn ear jako ilo mej. Ernest ej ba: “Iar l̦õmn̦ak ippa make im ba: ‘Ear ke wanlõñl̦o̦k ñan lañ? Ke ta, enaaj ke jako ilo mej ñan indeeo?’ Iar lukkuun ebbanbane ajri ro jet me ekar mour wõt jemãer.” Ekkã an kar Ernest etal ñan lõb eo an jemãn, bukwelõlõ, im jar im ba: “Anij, jouj, ikõn̦aan jel̦ã ia eo baba epãd ie.” Enañin 17 iiõ ko ãlikin an kar jemãn mej, Ri-Kõnnaan ro an Jeova rar kajjitõk ippãn Ernest el̦aññe ekõn̦aan katak Baibõl̦ eo, im Ernest ear m̦õn̦õn̦õ in katak. Ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ in katak bwe ro remej ejjel̦o̦k men en̦ rejel̦ã kake, ak ej ãinwõt ñe relukkuun ettoñ, im bwe Baibõl̦ eo ej kallim̦ur bwe ro remej renaaj jerkakpeje. (Ekl. 9:​5, 10; Jrb. 24:15) Ear kiiõ loe uwaakin kajjitõk ko an me eto an kar l̦õmn̦ak im inepata kaki! Ernest ear lukkuun m̦õn̦õn̦õ kõn men ko ear katak kaki ilo Baibõl̦. Innem lio ippãn, Rose, ear bar kobal̦o̦k ippãn Ernest ilo an katak im ear bar yokwe men ko ear katak kaki jãn Baibõl̦ eo. Im ilo 1978 eo, erro ar peptaij. Rar kijejeto ilo aer kwal̦o̦k kõn tõmak eo aer ñan ro ilo baam̦le eo aer, ro m̦õttaer, im ñan jabdewõt armej me rar m̦õn̦õn̦õ in roñjake. Tokjãn men in, Ernest im Rose rar jipañ elõñl̦o̦k jãn 70 armej ñan katak kõn Jeova im peptaij.

7. Ta eo ej wal̦o̦k ñe yokwe eo ad kõn m̦ool eo ilo Baibõl̦ ej lukkuun tõpar bũruod? (Luk 6:45)

7 Alikkar bwe ñe yokwe eo ad kõn m̦ool eo ilo Baibõl̦ ej lukkuun tõpar bũruod, jenaaj kõn̦aan kõnnaan kake ñan ro jet. (Riit Luk 6:45.) Jej bõk ejja eñjake eo wõt an kar ri-kal̦oor ro an Jesus ke rar ba: “Kõmij jab maroñ bõjrak jãn am kõnono kõn men ko kõmar loi im roñ.” (Jrb. 4:20) Joñan ad lukkuun yokwe m̦ool eo, jekõn̦aan kwal̦o̦ke ñan aolep armej.

JEJ KWAL̦O̦K NAAN KÕNKE JEJ YOKWE ARMEJ

8. Ta eo ej kõm̦akũt kõj ñan kwal̦o̦k naan kõn ennaan eo em̦m̦an ñan ro jet? (Lale bo̦o̦k eo etan  Yokwe Armej—Kõm̦m̦an Ri-Kal̦oor.”) (Bar lale pija eo.)

8 Ãinwõt Jeova im eo Nejin, jej yokwe armej. (JK. 8:31; Jon 3:16) El̦ap ad tũriam̦okake ro “rejaje kõn Anij” im ro me “ejjel̦o̦k [aer] kõjatdikdik.” (Eps. 2:12) Ilo kõkkar, armej rein rej mal̦oñ kõn apañ ko rej iiooni, bõtab ewõr ippãd kein eppepe eo rej aikuji—ennaan eo em̦m̦an kõn Aelõñ eo an Anij. Ad yokwe im tũriam̦okake er ej kõm̦akũt kõj ñan kwal̦o̦k ñan er ennaan eo em̦m̦an joñan wõt ad maroñ. Ennaan in eaorõk emaroñ lel̦o̦k aer kõjatdikdik, jipañ er ñan lo mour eo em̦m̦antata kiiõ, im lel̦o̦k ñan er kõjatdikdik eo ñan bõk “mour eo em̦ool,” ak mour ñan indeeo, ilo lal̦ eo ekããl an Anij.—1 Tim. 6:19.

Ad yokwe im tũriam̦okake armej ro ej kõm̦akũt kõj ñan kwal̦o̦k ennaan eo em̦m̦an ñan er joñan wõt ad maroñ (Lale pãrokõrããp 8)


9. Ta naanin kakkõl eo jej kwal̦o̦k kake kõn ilju im jekl̦aj, im etke? (Ezekiel 33:​7, 8)

9 Yokwe eo ad ñan armej ej bar kõm̦akũt kõj ñan kakkõl er bwe epaak jem̦l̦o̦kin lal̦ in enana. (Riit Ezekiel 33:​7, 8.) El̦ap ad tũriam̦okake aolep armej ekoba ro ilo baam̦le ko ad me rejjab karejar ñan Jeova. Elõñ armej rej mour kajjojo raan ilo aer jaje kõn ta eo ej pojakin wal̦o̦k—juon “iien eñtaan el̦ap [me] ejjañin kar wal̦o̦k jãn jinoin kõm̦anm̦an lal̦ tok ñan kiiõ, im eban bar wal̦o̦k tokãlik.” (Matu 24:21) Jekõn̦aan bwe ren jel̦ã ta ko renaaj wal̦o̦k ilo iien ekajet in. M̦oktata, naaj ko̦kkure im jol̦o̦k kabuñ ko reriab, innem tokãlik naaj jol̦o̦k jukjukun pãd in enana ilo Armagedon. (Rev. 16:​14, 16; 17:​16, 17; 19:​11, 19, 20) Jej jar bwe armej ro renaaj roñjake kõj im kobatok ippãd ilo ad karejar ñan Jeova. Bõtab ta kõn ro me rejjab roñjake kõj kiiõ, ekoba ro ilo baam̦le eo ad me rejitõnbõro ippãd?

10. Etke elukkuun aorõk bwe jen jab bõjrak jãn ad kakkõl ro jet kõn ta ko renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj?

10 Ãinwõt an kar katak eo l̦o̦k kõmel̦el̦e, emaroñ ankilaan Jeova ñan lo̦mo̦o̦ren armej ro me rej jino tõmak ilo E ãlikin aer loe an Babil̦on El̦ap bõk ko̦kkure. El̦aññe aet, innem ealikkar bwe el̦apl̦o̦k an aorõk kiiõ bwe jen wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kakkõl er kõn ta ko renaaj wal̦o̦k. L̦õmn̦ak m̦õk kõn men in: Men ko jej kwal̦o̦k ñan armej ro kiiõ remaroñ keememeje im l̦õmn̦ak kake ilju im jekl̦aj. (Keidi Ezekiel 33:33.) Bõlen renaaj keememeje naanin kakkõl ko jaar kwal̦o̦k ñan er im kobatok ippãd ilo ad karejar ñan Jeova ke ej wõr wõt iien. Ãinwõt ri-waj eo ilo Pilippai me ear ukot an l̦õmn̦ak ãlikin an kar “wal̦o̦k juon m̦akũtkũt lal̦ el̦ap,” ro me rejjab em̦m̦akũt kiiõ remaroñ ukot aer l̦õmn̦ak ãlikin an Babil̦on El̦ap lukkuun bõk ko̦kkure.—Jrb. 16:​25-34.

JEJ KWAL̦O̦K NAAN KÕNKE JEJ YOKWE JEOVA IM ÃT EO ETAN

11. Ewi wãween jemaroñ lel̦o̦k ñan Jeova nõbar, aiboojoj, im kajoor? (Revelesõn 4:11) (Bar lale pija ko.)

11 Un eo eaorõktata jej kwal̦o̦k naan ej kõnke jej yokwe Jeova Anij im ãt eo etan eokkwõjarjar. Jej watõk bwe jerbalin kwal̦o̦k naan eo ad ej juon wãween jemaroñ nõbar Anij eo me el̦ap ad yokwe. (Riit Revelesõn 4:11.) El̦ap ad errã bwe ej tõllo̦kũn an Jeova Anij bõk nõbar, aiboojoj, im kajoor jãn ri-karejar ro an retiljek. Jej nõbar im kaiboojoj e ñe jej kwal̦o̦k ñan ro jet kein kam̦ool ko bwe ear “kõm̦anm̦an men otemjej,” im bwe unin ad mour ej kõnke ear letok mour ñan kõj. Jej lel̦o̦k kajoor eo ad ñan Jeova ñe jej kõjerbale iien ko ad, maroñ ko ad, im bar men ko m̦weied bwe jen maroñ bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan joñan wõt ad maroñ. (Matu 6:33; Luk 13:24; Kol. 3:23) Elukkuun em̦m̦an ippãd ñan kõnono ñan ro jet kõn Anij eo ad me el̦ap ad yokwe. Jekõn̦aan bareinwõt kwal̦o̦k ñan ro jet kõn ãt eo etan im kain Anij rot e. Etke?

Jej lel̦o̦k kajoor eo ad ñan Jeova ñe jej kõjerbale iien ko ad, maroñ ko ad, im men ko m̦weied bwe jen maroñ bõk kun̦aad ilo jerbalin kwal̦o̦k naan joñan wõt ad maroñ (Lale pãrokõrããp 11)


12. Ewi wãween ad kokkwõjarjar etan Jeova ilo jerbalin kwal̦o̦k naan?

12 Yokwe eo ad ñan Jeova ej kõm̦akũt kõj ñan kokkwõjarjar etan. (Matu 6:9) Jekõn̦aan kwal̦o̦k ñan ro jet bwe men ko renana Setan ear ba kõn Jeova rejjab m̦ool ñan jidik. (Jen. 3:​1-5; Job 2:4; Jon 8:44) Ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, jelukkuun kõn̦aan kwal̦o̦k ñan aolep ro rej m̦õn̦õn̦õ in roñjake kõn wõn Jeova im kain Anij rot e. Jekõn̦aan bwe aolep ren jel̦ã bwe kadkad eo el̦aptata an Anij ej yokwe, bwe wãween an irooj im tõl ejim̦we im ewãnõk, im bwe m̦õttan jidik Aelõñ eo an enaaj kõjem̦l̦o̦k aolep eñtaan im kõm̦m̦an an armej ro ijin ioon lal̦ lo m̦õn̦õn̦õ im aenõm̦m̦an. (Sam 37:​10, 11, 29; 1 Jon 4:8) Ñe jej jojomare Jeova im kwal̦o̦k kõn men kein ilo jerbalin kwal̦o̦k naan, jej kokkwõjarjar ãt eo etan. Jej bareinwõt m̦õn̦õn̦õ kõnke jej kõm̦m̦ani men ko jej aikuj kõm̦m̦ani ãinwõt Ri-Kõnnaan ro an Jeova. Etke jej ba men in?

13. Etke jej watõk bwe ej juon jeraam̦m̦an ñan bõk ãt eo, Ri-Kõnnaan ro an Jeova? (Aiseia 43:​10-12)

13 Em̦õj an Jeova kããlõt kõj bwe jen “ri-kõnnaan ro an.” (Riit Aiseia 43:​10-12.) Jet iiõ ko remootl̦o̦k, juon lõta jãn Kumi eo Ej Lale Aolep Eklejia Ko ear ba: “Jeraam̦m̦an eo el̦aptata juon emaroñ bõke ej ñan bõk ãt in, Ri-Kõnnaan ro an Jeova.” c Etke jej ba men in? Eokwe, l̦õmn̦ak kõn waanjoñak in. Jen ba bwe kwõj aikuj kããlõt juon armej bwe en am̦ ri-kam̦ool ilo court. Wõn eo kwõnaaj kããlõte? Ejjel̦o̦k pere kwõnaaj kããlõt juon armej kwõjel̦ã kajjien im kwõlukkuun lõke, im juon eo me em̦m̦an etan ippãn ro jet. Ilo am̦ kããlõt kain armej rot in, ro jet remaroñ tõmake ñe ej jojomare eok. Ãindeinl̦o̦k wõt, ilo an Jeova kããlõt kõj bwe jen ri-kam̦ool ak Ri-Kõnnaan ro an, ej kwal̦o̦k bwe el̦ap an jel̦ã kajjied im bwe ej lõke kõj ñan jojomare ak ba ñan ro jet bwe E eo ej Anij eo em̦ool. Jej watõke bwe ej juon jeraam̦m̦an el̦ap kõnke jej Ri-Kõnnaan ro an, im men in ej kõm̦akũt kõj ñan kortokjãn jabdewõt iien ko repel̦l̦o̦k ñan ad kwal̦o̦k kõn etan im kam̦ool bwe men ko renana jet rej ba kõn E rejjab m̦ool. Ilo ad kõm̦m̦ane men in, jej mour ekkar ñan ãt in jej jutak kake, Ri-Kõnnaan ro an Jeova!—Sam 83:18; Rom 10:​13-15.

JENAAJ WÕNM̦AANL̦O̦K WÕT IM KWAL̦O̦K NAAN M̦AE IIEN EITOK JEM̦L̦O̦KIN

14. Ta men ko rekãitoktoklimo rej pojakin wal̦o̦k?

14 Jej lukkuun kijooror in lo men ko rekãitoktoklimo rej pojakin wal̦o̦k! Ikijjeen kõjeraam̦m̦an eo jãn Jeova, jej kõjatdikdik bwe enaaj lõñl̦o̦k ro rej m̦õn̦õn̦õ in kobatok ippãd ilo ad karejar ñan Jeova m̦okta jãn an jino eñtaan eo el̦ap. Bareinwõt, jej lukkuun m̦õn̦õn̦õ bwe ilo eñtaan eo el̦ap, juon iien me enaaj pentata ilo bwebwenatoun mour an armej, emaroñ wõr wõt armej me renaaj ilo̦k jãn lal̦ in enana an Setan im kobatok ippãd ilo ad nõbar im kabuñ ñan Jeova!—Jrb. 13:48.

15-16. Ta eo jenaaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦ane, im ewi toon ad naaj kõm̦m̦ane men in?

15 Ilo tõre in, jej aikuj poub wõt im kõm̦m̦ane jerbal in eaorõk me jeban bar kõm̦m̦ane tokãlik. Aet, ewõr ippãd jeraam̦m̦an eo ñan kõm̦m̦ane jerbalin kwal̦o̦k naan eo im kwal̦o̦k ñan ro jet ipel̦aakin lal̦ in kõn Aelõñ eo an Anij. Ilo ejja iien eo wõt, jejjab kõn̦aan bõjrak jãn ad kakkõl ro jet kõn ta ko repojakin wal̦o̦k. Armej ro rej aikuj jel̦ã bwe elukkuun epaak jem̦l̦o̦kin jukjukun pãd in enana. Innem ñe ej itok iien ekajet eo, armej rein renaaj jel̦ã bwe ennaan eo jaar kwal̦o̦k naan kake ear itok jãn Jeova Anij.—Ezk. 38:23.

16 Kõn men in, ta eo jej jek ippãd make ñan kõm̦m̦ane? Yokwe eo ad ñan ennaan eo em̦m̦an, yokwe eo ad ñan armej, im el̦aptata yokwe eo ad ñan Jeova im ãt eo etan, enaaj kõm̦akũt kõj ñan kijejeto im wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kwal̦o̦k naan m̦ae iien eo Jeova ej ba, “Em̦õj!”

AL 54 “Eñin Ial̦ Eo”

a Kweilo̦k eo ejejuwaan an iiõ in ear wal̦o̦k ilo Oktoba 7, 2023, ilo juon jikin kweilo̦k el̦ap etan Newburgh Assembly Hall ilo New York, ilo America. Im aolepen bũrookraam̦ eo ear wal̦o̦k tokãlik ilo JW Broadcasting®—Baat 1 ilo Nobõm̦ba 2023 im Baat 2 ilo Jãnwõde 2024.

b Lale katak eo etan “The Bible Changes Lives—I Was Impressed by the Bible’s Clear, Logical Answers,” me ekar wal̦o̦k ilo The Watchtower eo an February 1, 2015.