Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 20

BʼIXONEM 67 Kqatzijoj utz taq tzij

Amaqʼel chqatzijoj ri utzij ri Dios rukʼ loqʼoqʼebʼal

Amaqʼel chqatzijoj ri utzij ri Dios rukʼ loqʼoqʼebʼal

«Nabʼe ktzijox na ri tzij re kolobʼal ibʼ pa taq konojel nimaʼq taq tinamit» (MAR. 13:10).

KYAʼ UBʼIXIK

Ri loqʼoqʼebʼal kojutoʼo rech rukʼ kikotemal y rukʼ ronojel qanimaʼ kqatzijoj ri utzij ri Dios.

1. ¿Jas xqetaʼmaj pa ri reunión anual 2023?

 ¡SIBʼALAJ utz ri xyaʼ ubʼixik pa ri reunión anual 2023! a Chilaʼ xyaʼ wi ubʼixik jujun taq jastaq chrij ri qakojonik y jujun che kʼo ubʼanik rukʼ ri utzijoxik ri utzij ri Dios. Xbʼixik che weneʼ jujun winaq kekojon na chrij ri Jehová are chiʼ sachisam chi uwach ri Nimalaj Babilonia. Xuqujeʼ xbʼixik che pa noviembre 2023, kqaya ta chi ubʼixik jampaʼ horas kqatzijoj ri utzij ri Dios. ¿La kraj kubʼij wariʼ che nim ta chi ubʼanik ri utzijoxik ri utzij ri Dios? Je taj, xaneʼ ¡sibʼalaj nim ubʼanik!

2. ¿Jasche rajawaxik che aninaq ktzijox ri utzij ri Dios kamik? (Marcos 13:10).

2 Are chiʼ kqʼax ri e qʼij, más rajawaxik che ktzijox ri utzij ri Dios. ¿Jasche? Rumal che kʼo ta chi tiempo. Chojchoman chrij ri xuya ubʼixik ri Jesús chrij ri utzijoxik ri utzij ri Dios pa ri kʼisbʼal taq qʼij, junam rukʼ ri kubʼij Marcos 13:10 (chasikʼij). Y junam rukʼ ri kubʼij Mateo, ri Jesús xubʼij che ri utz taq tzij ktzijox na cho ronojel ri uwach Ulew are chiʼ majaʼ kpe «ri kʼisbʼal» (Mat. 24:14). Ri kʼisbʼal che kubʼij wajun texto riʼ, are ri itzel uwach Ulew che kʼo pa uqʼabʼ ri Satanás. Ri Jehová retaʼm ri qʼij y ri hora che kebʼantaj na ri ubʼim pa ri Biblia (Mat. 24:36; 25:13; Hech. 1:7). Y are chiʼ kokʼow jun qʼij, más tajin kojnaqajin che ri kʼisbʼal (Rom. 13:11). Rumal che majaʼ kopan wajun qʼij riʼ, kqaya ta kan utzijoxik ri utzij ri Dios.

3. ¿Jasche kqatzijoj ri utzij ri Dios?

3 Kʼo jun jastaq che nim ubʼanik y che rajawaxik kojchoman chrij: ¿jasche kqatzijoj ri utzij ri Dios? Rumal ri loqʼoqʼebʼal. Are chiʼ kqatzijoj ri utzij ri Dios, kqakʼutu che kqaloqʼoqʼej ri utz taq tzij, keqaloqʼoqʼej ri winaq y más na kqaloqʼoqʼej ri Jehová y ri ubʼiʼ. Chqanikʼoj wariʼ chkijujunal.

KQATZIJOJ RI UTZIJ RI DIOS RUMAL CHE KQALOQʼOQʼEJ RI UTZ TAQ TZIJ

4. ¿Jas kqanaʼo are chiʼ kqata jun utz noticia?

4 Chatchoman chrij are chiʼ xata jun utz noticia. Weneʼ xbʼix chawe che jun afamilia xkʼojiʼ jun alaj uneʼ o weneʼ xbʼix jun achak che naj tiempo chik tajin katzukuj. ¿Jas xanaʼo? Qastzij riʼ che sibʼalaj xatkikotik y xatzijoj chke ri afamilia y ri e awachiʼl. ¿La mat qastzij che je waʼ ri xanaʼo are chiʼ xata ri utzalaj taq tzij chrij ri uQʼatbʼal tzij ri Dios?

5. ¿Jas xanaʼo are chiʼ xyaʼ etaʼmanik re ri Biblia chawe? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri e wachbʼal).

5 Xuqujeʼ chatchoman chrij ri xanaʼo are chiʼ tajin kyaʼ etaʼmanik chawe chrij ri Biblia. Jun chke ri xawetaʼmaj are che ri Jehová katuloqʼoqʼej, kraj katkʼojiʼ pa ri ufamilia rech kaqʼijilaj, kusach na ri kʼaxkʼolil y keʼukʼastajisaj na ri kaminaqibʼ pa ri kʼakʼ uwach Ulew (Mar. 10:29, 30; Juan 5:28, 29; Rom. 8:38, 39; Apoc. 21:3, 4). Ronojel wariʼ xopan pa awanimaʼ (Luc. 24:32). Xanaʼ jun loqʼoqʼebʼal chrij ri xawetaʼmaj y kawaj katzijoj chke e kʼi winaq (chajunamisaj rukʼ Jeremías 20:9).

Are chiʼ xqetaʼmaj ri qastzij che kubʼij ri Biblia, sibʼalaj xqanaʼ kikotemal che xqatzijoj chke kʼi winaq. (Chawilaʼ ri párrafo 5).


6. ¿Jas kqetaʼmaj chrij ri xkikʼulmaj ri qachalal Ernest y Rose?

6 Chojchoman chrij ri xukʼulmaj ri qachalal Ernest. b Ri areʼ kubʼij che 10 ri ujunabʼ are chiʼ xkam ri utat. Y kubʼij: «Kinchomaj: ‹¿La xbʼe riʼ pa ri kaj o xsach uwach?›. Utz ta kenwil ri akʼalabʼ che e kʼo kukʼ ri kitat». Ri areʼ amaqʼel kbʼe pa ri cementerio, kxukiʼ jawiʼ muqum wi ri utat y kubʼan uchʼawem: «Dios, chabʼanaʼ toqʼobʼ, kwaj kwetaʼmaj jawchiʼ kʼo wi ri nutat». Are chiʼ 27 ujunabʼ, xbʼix che we kraj kretaʼmaj chrij ri Biblia y ri areʼ aninaq xubʼij che kraj. Sibʼalaj xkikotik are chiʼ xretaʼmaj che ri kaminaqibʼ kʼo ta ketaʼm y che jetaneʼ xa tajin kewarik y che ri Biblia kubʼij che ri kaminaqibʼ kekʼastaj chi na jumul (Ecl. 9:5, 10; Hech. 24:15). Xuriq ri kirespuestas ri preguntas che pa kiʼ taq junabʼ xchoman chrij. Sibʼalaj xkikot rukʼ ri tajin kretaʼmaj pa ri Biblia. Ri rixoqil, ubʼiʼ Rose, xuqujeʼ xumajij jun etaʼmanik re ri Biblia y sibʼalaj kkikot rukʼ ri tajin kretaʼmaj. Are chiʼ xqʼax ri tiempo, pa 1978, ri e kebʼ xkibʼan ri kiqasanjaʼ. Rukʼ kikotemal xkitzijoj ri tajin kketaʼmaj pa ri Biblia chke ri kifamalia, ri e kachiʼl y chke konojel ri kkaj kketaʼmaj. Ri qachalal Ernest y Rose e kitoʼom más che 70 winaq che uchʼobʼik uwach ri Jehová y kibʼanom kiqasanjaʼ.

7. ¿Jas kqabʼan riʼ we sibʼalaj nim kqil wi ri kubʼij ri Biblia? (Lucas 6:45).

7 Qastzij wi che we kojkikot rukʼ ri kubʼij ri Biblia, qas kqaj riʼ kqatzijoj chke nikʼaj chik (chasikʼij Lucas 6:45). Kqanaʼ riʼ ri xkibʼij ri tijoxelabʼ re ri nabʼe siglo, che xkibʼij: «Man kujkuʼin ta kʼut chi ma ta kqatzijoj ri qilom ri qatom» (Hech. 4:20). Sibʼalaj kqaloqʼoqʼej ri kubʼij ri Biblia, rumal laʼ kqakoj qachuqʼabʼ che ubʼixik chke ri winaq.

KQATZIJOJ RI UTZIJ RI DIOS RUMAL CHE KEQALOQʼOQʼEJ RI WINAQ

8. ¿Jasche kqaj kqatzijoj ri utzij ri Dios chke ri winaq? (Chawilaʼ ri recuadro « Ubʼanik tijoxelabʼ: Jun chak re loqʼoqʼebʼal»; xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

8 Junam rukʼ ri Jehová y ri Jesús keqaloqʼoqʼej ri winaq (Prov. 8:31; Juan 3:16). Kel qakʼuʼx chke ri kʼo ta jun keyebʼal y ri man kʼo ta ri Dios pa kanimaʼ (Efes. 2:12). Rumal ri kʼaxkʼolil che kkiriq pa ri kikʼaslemal, kkinaʼo che jetaneʼ e kʼo pa jun pozo che nojinaq che jaʼ y qukʼ oj kʼo ri kolobʼ rech keqesaj loq y wajun kolobʼ riʼ are ri utzalaj taq tzij re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. Ri loqʼoqʼebʼal y ri toqʼobʼisal wachaj, kubʼan chqe che kqaj keqatoʼ ri winaq rech kketaʼmaj chrij ri uTzij ri Dios. Wariʼ kux jetaneʼ jun qʼinomal chke, rumal che kuya keyebʼal, keʼutoʼo rech kekikot kamik y pa ri petinaq xuqujeʼ rech kkiriq «ri qastzij kʼaslemal» pa ri kʼakʼ uwach Ulew (1 Tim. 6:19).

Ri loqʼoqʼebʼal y toqʼobʼisal wachaj che kqanaʼ chke ri winaq kojutoʼo rech kqakoj qachuqʼabʼ che ukʼutik chkiwach ri kubʼij ri Biblia. (Chawilaʼ ri párrafo 8).


9. ¿Jas ri kqaya ubʼixik chke ri winaq y jasche? (Ezequiel 33:7, 8).

9 Ri loqʼoqʼebʼal xuqujeʼ kojutoʼo rech kqabʼij chke ri winaq che xa jubʼiqʼ chi kraj che ksachisax uwach wajun itzelalaj uwach Ulew riʼ (chasikʼij Ezequiel 33:7, 8). Kojbʼisonik are chiʼ keqil ri winaq y ri qafamilias che e Testigos taj che are más bʼenaq kikʼuʼx che ubʼanik ri jastaq pa wajun uwach Ulew riʼ y kkil taj che naqaj chi kʼo wi ri kʼisbʼal. Mateo 24:21 kubʼij che «kpe na nimalaj kʼaxkʼolil ri man ilom ta uloq qas are taq xtikiritaj uloq ri uwach ulew kʼa kamik, mawi kkʼulmax chi na». Kqaj che ri winaq kketaʼmaj ri kkʼulmatajik are chiʼ kopan ri kʼisbʼalil: nabʼe ksach kiwach ri e qastzij taj kojonem, tekʼuriʼ, pa ri Armagedón, ksach na kiwach ri itzel taq winaq y ronojel ri itzelal che kʼo pa wajun uwach Ulew riʼ (Apoc. 16:14, 16; 17:16, 17; 19:11, 19, 20). Kqataʼ che ri Jehová rech e kʼi winaq kojkitatabʼej y che kkaj kkipatanij qukʼ kamik. Are kʼu ¿jas kkʼulmataj na kukʼ ri winaq che kkaj taj kkitatabʼej ri utzij ri Dios kamik, che chkixoʼl e kʼo ri qafamilias?

10. ¿Jasche rajawaxik che kqaya ta kan ubʼixik chke ri winaq ri kubʼan na ri Dios?

10 Junam rukʼ ri xqil pa ri jun kʼutunem kanoq, weneʼ ri Jehová kuya na kikʼaslemal ri winaq che kkikʼex ri kikʼaslemal are chiʼ kkilo che ksachisax uwach ri Nimalaj Babilonia. Wariʼ kukʼut chqawach che rajawaxik kqaya ta kan ubʼixik chke ri winaq ri kkʼulmataj na. ¿Jasche? Chojchoman chrij wariʼ: ri kqaya ubʼixik chke kamik weneʼ are ri knaʼtaj na chke pa ri petinaq (chajunamisaj rukʼ Ezequiel 33:33). Weneʼ ri kqabʼij chke kubʼano che pa ri petinaq kkichaʼ upatanexik ri Jehová qukʼ. Junam rukʼ ri xkʼulmataj rukʼ ri chajinel re ri cárcel pa Filipos che rumal ri nimalaj kabʼraqan che xubʼano xumaj upatanexik ri Dios y je kkʼulmataj kamik weneʼ ri winaq kkaj taj kojkitatabʼej, are kʼu weneʼ kkikʼex kikʼuʼx are chiʼ kkilo che ksachisax uwach ri Nimalaj Babilonia (Hech. 16:25-34).

KQATZIJOJ RI UTZIJ RI DIOS RUMAL CHE KQALOQʼOQʼEJ RI JEHOVÁ Y RI UBʼIʼ

11. ¿Jas kqabʼano rech kqaya uqʼij, nim ilik xuqujeʼ kuʼinem che ri Jehová? (Apocalipsis 4:11; xuqujeʼ chawilaʼ ri e wachbʼal).

11 Ri jun rumal che nim ubʼanik che kqatzijoj ri utzij ri Dios are che kqaloqʼoqʼej ri Jehová y ri ubʼiʼ. Ri utzijoxik ri utzij ri Dios are jun kʼutbʼal che kqaloqʼoqʼej ri Jehová y che kqaya uqʼij. Qas qetaʼm che ri Jehová yaʼtal che «ri ukʼamik ri juluwem, ri nim ilik xuqujeʼ ri kuʼinem» (chasikʼij Apocalipsis 4:11). ¿Jas kqabʼan che uyaʼik uqʼij ri Dios y nim kqil wi? Kqabʼano are chiʼ kqaqʼalajisaj chkiwach ri winaq ronojel ri kkʼutuwik che are ri Jehová xbʼanow ronojel ri jastaq y che areʼ xyaʼow ri qakʼaslemal. ¿Y jas kqabʼan che uyaʼik kuʼinem che ri Dios? Kyaʼ ri qakuʼinem che are chiʼ kqaya qatiempo, qachuqʼabʼ y qapwaq rech kqatzijoj ri utzij chke ri winaq (Mat. 6:33; Luc. 13:24; Col. 3:23). Pa nikʼaj chi tzij, sibʼalaj utz kqanaʼo are chiʼ kqatzijoj chrij ri Dios chke ri winaq. Are kʼu xuqujeʼ kqatzijoj ri ubʼiʼ y ri kraj kubʼij ri ubʼiʼ. ¿Jasche?

Kqaya ri kuʼinem che ri Jehová are chiʼ kqaya qatiempo, qachuqʼabʼ y qapwaq rech kqatzijoj ri utzij ri Dios chke ri winaq. (Chawilaʼ ri párrafo 11).


12. ¿Jas kqabʼan che uchʼajchʼobʼisaxik ri ubʼiʼ ri Dios are chiʼ kqatzijoj ri utzij chke ri winaq?

12 Rumal che kqaloqʼoqʼej ri Jehová, kqaj kqaya uqʼij ri ubʼiʼ (Mat. 6:9). Kqaj kojtobʼan che uchʼajchʼobʼisaxik ri ubʼiʼ che ri molom taq tzij che ubʼim ri Satanás (Gén. 3:1-5; Job 2:4; Juan 8:44). Rumal la, are chiʼ kojel che utzijoxik ri utzij, kqatoʼ uwiʼ y kqakʼut chkiwach konojel ri winaq ri kkaj kketaʼmaj chrij ri qas ubʼantajik. Kqaj che ri winaq kketaʼmaj che ri Jehová are loqʼoqʼebʼal, che are jun sukʼ qʼatal tzij y che ri uqʼatbʼal tzij kusachisaj na uwach ronojel ri kʼaxkʼolil y kukʼam na lo jamaril y kikotemal chke ri winaq (Sal. 37:10, 11, 29; 1 Juan 4:8). Are chiʼ kqabʼan ronojel wariʼ, tajin kqaya uqʼij ri ubʼiʼ ri Jehová. Y rumal che oj utestigos sibʼalaj kojkikotik rumal che tajin kqabʼan ri chak che uyaʼom chqe. ¿Jasche kqabʼij wariʼ?

13. ¿Jasche sibʼalaj kojkikotik che kbʼix testigos rech Jehová chqe? (Isaías 43:10-12).

13 Ri Jehová oj uchaʼom rech kojux oj utestigos (chasikʼij Isaías 43:10-12). Jujun junabʼ kanoq, ri Jupuq Ajkʼamal bʼe cho ronojel uwach Ulew xubʼij pa jun carta: «Ri eqeleʼn che más nim ubʼanik, are che kbʼix testigos rech Jehová chqe». c Chqachomajampeʼ che oj kʼo chuwach jun juez rumal che xbʼix molom taq tzij chqij y kajwatajik che jun winaq kubʼij ri qastzij. Qastzij riʼ che kqachaʼ jun winaq che kqachʼobʼ uwach, kqakubʼsaj qakʼuʼx chrij y che utz kechʼaw ri nikʼaj chik chrij rech qas kkoj ri kuya ubʼixik. Junam rukʼ wariʼ, ri Jehová oj uchaʼom rech kqaya ubʼixik che xaq xiw ri areʼ ri qastzij Dios che kʼolik, rumal che kuchʼobʼ qawach y kukubʼsaj ukʼuʼx chqij. Are jun nimalaj eqeleʼn che oj testigos rech Jehová, rumal laʼ kqaj kqakoj qachuqʼabʼ che ukʼutik ri ubʼiʼ chkiwach ri winaq y che ronojel ri bʼim chrij are molom taq tzij. Je wariʼ qas utz kqabʼan che ri chak che yaʼom chqe: che oj testigos rech Jehová (Sal. 83:18; Rom. 10:13-15).

KQAYA TA KAN UTZIJOXIK RI UTZIJ RI DIOS KʼA KOPAN NA RI KʼISBʼALIL

14. ¿Jas mayibʼalalaj taq qʼij qeyem?

14 ¡Kopan na mayibʼalalaj taq qʼij! Kqaj che rukʼ ri utewchibʼal ri Jehová, e kʼi winaq kketaʼmaj chrij ri qastzij y kkimaj upatanexik kamik che kʼa kʼo na tiempo y majaʼ kpe ri nimalaj kʼaxkʼolil. Are kʼu, sibʼalaj kojkikotik rumal che xqetaʼmaj che pa ri nimalaj kʼaxkʼolil —ri tiempo che kubʼan nimalaj kʼax cho ri uwach Ulew— e kʼo winaq kketaʼmaj na chrij ri Jehová, kkikʼex ri kikʼaslemal y kkimaj upatanexik (Hech. 13:48).

15, 16. ¿Jas kqaya ta kan ubʼanik y kʼa jampaʼ kqaya kanoq?

15 Are kʼu, kʼo kʼi chak che rajawaxik kqabʼano. Yaʼom chqe ri nimalaj chak che tajin kbʼan cho ronojel ri uwach Ulew, ri utzijoxik ri utzalaj taq tzij re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios chke ri winaq. Xuqujeʼ rajawaxik kqabʼij chke ri winaq, che xa jubʼiqʼ chi kraj che kpe ri kʼisbʼalil. Are chiʼ kopan ri tiempo che ri Dios kuqʼat na tzij pa kiwiʼ ri winaq, qas kkil na riʼ che ri xqaya ubʼixik chke rukʼ ri Jehová petinaq wi (Ezeq. 38:23).

16 Rumal laʼ, ¿jas rajawaxik kqabʼano? Rumal che sibʼalaj kqaloqʼoqʼej ri Jehová, ri utzalaj taq tzij y ri e winaq, rukʼ kikotemal kqaya ta kan utzijoxik ri utzij kʼa kubʼij na, ¡kibʼij ta chik!

BʼIXONEM 54 «Jewaʼ kʼo wi ri bʼe»

a Ri reunión anual xbʼan pa ri 7 re octubre 2023 pa ri Salón de Asambleas kech ri testigos rech Jehová re Newburgh, pa Nueva York (Estados Unidos). Tekʼuriʼ ri programa xyaʼ pa JW Broadcasting® pa kebʼ partes, ri nabʼe xyaʼ pa noviembre 2023 y ri ukabʼ xyaʼ pa enero 2024.

b Chawilaʼ ri kʼutunem «Ri Biblia xukʼex ri kikʼaslemal: Xinmay ri respuestas che kuya ri Biblia», che xel lo pa La Atalaya 1 re febrero 2015.