1. Ukulingana na mashiwi yaba pa Amalumbo 18:​46, bushe Davidi alingenye Yehova kuli cinshi?

 INSHITA shimo tulakwata amafya ayabula no kwenekela ayengalenga ifintu fya-afya nelyo ayengalenga ifintu fya-aluka sana. Icawamako ca kutila kuti twashintilila pali Yehova pa kuti aletwafwa! Mu cipande cafumineko twalisambilile ukuti Yehova ni Lesa wa mweo no kuti lyonse ali-ipekanya ukutwafwa. Nga atwafwa tulashininkisha ukuti “Yehova wa mweo!” (Belengeni Amalumbo 18:46.) Nomba pa numa fye ya kulanda ukuti Yehova wa mweo, Davidi aitile Lesa ukuti “Icilibwe candi.” Mulandu nshi Davidi alinganishishe Yehova, Lesa wa mweo ku cilibwe icishipeema?

2. Finshi twalasambilila muli cino cipande?

² Muli cino cipande twalasambilila pa co Baibo ilandila ukuti Yehova cilibwe, kabili twalamona ne fyo ifi Baibo imwita fitusambilisha pali ena. Twalasambilila na pa fyo twingacita pa kuti tulemumona ukuti Cilibwe cesu. Lyena twalasambilila pa fyo twingacita pa kuti tulepashanya Yehova uwakwata imibele iyaba nge cilibwe.

BUSHE YEHOVA ABA SHANI NGE CILIBWE?

3. Bushe ilingi line Baibo ibomfya shani ishiwi lya kuti “icilibwe”? (Moneni icikope cili pa nkupo.)

³ Baibo ilinganya Yehova ku “cilibwe” pa kuti twishibe imibele imo iyo akwata. Ilingi line ababomfi ba kwa Yehova nga balemulumbanya pa mulandu wa mibele yakwe iisuma nga nshi, balabomfya ili shiwi lya kuti icilibwe. Umuku wa kubalilapo uo Baibo yalondolola Yehova ukuti “Cilibwe,” ni pa Amalango 32:4. Mwi pepo ilyo Hana apepele, alandile ati, “takwaba icilibwe icaba nga Lesa wesu.” (1 Sam. 2:2) Habakuki aitile Yehova ukuti ‘Icilibwe candi.’ (Haba. 1:12) Kabili Yehova umwine aitile ukuti icilibwe.  (Esa. 44:8) Natusambilile pa mibele itatu iyo Yehova akwata iilenga aba kwati “Cilibwe cesu,” ne fyo twingacita pa kuti engaba icilibwe cesu.—Amala. 32:31.

4. Bushe Yehova aba shani nge cubo? (Amalumbo 94:22)

⁴ Yehova cubo. Nga kuli imfula iikalamba umuntu kuti acingililwa nga ca kuti ali mu lucengo, ifi fine e fyo Yehova atucingilila nga ca kuti natukwata amafya. (Belengeni Amalumbo 94:22.) Alatwafwa pa kuti twingacingilila bucibusa bwesu na ena. Kabili alitulaya ukuti amafya ayo tukwata pali ino nshita yakapwa. Alitulaya no kuti ali no kufumyapo fyonse ifilenga twilaba no mutende ne filenga twilaba abacingililwa.—Esek. 34:​25, 26.

5. Kuti twacita shani pa kuti Yehova abe Icubo cesu?

⁵ Cimo ico twingacita pa kuti Yehova abe Icubo cesu kulapepa kuli ena. Nga twapepa, Yehova alatupeela “umutende wa kwa Lesa” uulinda imitima yesu na matontonkanyo yesu. (Fil. 4:​6, 7) Tontonkanyeni pa lyashi lya kwa munyinefwe Artem uo bakakile pa mulandu wa fyo asuminamo. Ilyo munyinefwe Artem ali mu cifungo, uufwailikisha imilandu alemwipusha pa miku iingi. Alemucusha kabili alemusaalula. Munyinefwe Artem atile: “Lyonse uyu uwalefwailikisha imilandu nga anjita, nalesakamana sana. . . . Lyonse nalepepa kuli Yehova. Nalemulomba ukuti alengafwa pa kuti ningalateka umutima, kabili nalemulomba na mano. Nangu ca kuti uyu uwalefwailikisha imilandu alencusha, nalitwalilile ukuteka umutima. . . . Apo Yehova alengafwa cali kwati icilibwe calencingilila.”

6. Cinshi twingalandila ukuti lyonse kuti twacetekela Yehova? (Esaya 26:​3, 4)

⁶ Yehova wa cishinka kabili takatale atusha. Nga filya fine icilibwe cishisela, Yehova na o takabale atusha. Kuti twamucetekela pantu “Cilibwe ca muyayaya.” (Belengeni Esaya 26:​3, 4.) Nangu cibe shani akafikilisha ifyo atulaya, akalakutika amapepo yesu, kabili akalatwafwilisha ilyo tulekabila ubwafwilisho. Kabili kuti twacetekela Yehova pantu wa cishinka ku babomfi bakwe. (2 Sam. 22:26) Takalabe ifyo tumubombela kabili akatulambula.—Heb. 6:10; 11:6.

7. Bushe tuba shani nga twashintilila pali Yehova? (Moneni ne cikope.)

⁷ Tulenga Yehova aba Icilibwe cesu nga twashintilila sana pali ena. Twalicetekela ukuti nga tulemumfwila na lintu ifintu fikosele, ifintu filatuwamina. (Esa. 48:​17, 18) Nga twamona ifyo atwafwa tulamucetekela sana, tulashininkisha ukuti Yehova akatwafwa nangu tukakwate amafya aya musango shani. Ilingi line nga natukwata amafya aya kuti takuli nangu umo uwa kutwafwa, tuleshiba ukuti Yehova ena kuti atwafwa. Ba Vladimir batile, “Ilyo nali mu cifungo e lyo Yehova ali cibusa wandi sana. Nalisambilile ukucetekela sana Yehova pantu e wali fye no kungafwa pa kuti ningashipikisha amafya ayo nakwete.”

8. (a) Cinshi twingalandila ukuti Yehova taaluka? (b) Tunonkelamo shani ifi Lesa aba Icilibwe cesu? (Amalumbo 62:​6, 7)

⁸ Yehova taaluka. Yehova aba nge cilibwe nelyo ulupili ifishaluka. Imibele yakwe tayaluka kabili ifyo afwaya ukucita nafyo tafyaluka. (Mal. 3:6) Ilyo Adamu na Efa bamupondokele  mwi bala lya Edeni, Yehova ta-alwile ifyo alefwaya abantu baleikala. Kabili nga fintu umutumwa Paulo alembele, Yehova “te kuti aikaane umwine.” (2 Tim. 2:13) Aya mashiwi yalolele mu kuti te mulandu ne fingacitika nelyo ifyo abantu bengacita, Yehova taalula imibele yakwe, taalula ifyo alefwaya ukucita, kabili taalula amafunde yakwe. Apo Yehova taaluka twalishininkisha ukuti akulatwafwa nga twakwata amafya, kabili twalishininkisha ukuti akafikilisha ifyo atulaya.—Belengeni Amalumbo 62:​6, 7.

9. Finshi mwasambilila ku lyashi lya ba Tatyana?

⁹ Yehova kuti aba icilibwe cesu nga ca kuti tulebika amano ku fyo aba na ku fyo afwaya isonde libe. Nga tulecita ifi tukatwalilila ukuba abatekanya kabili aba cishinka lintu tuleshipikisha amesho. (Amalu. 16:8) Ifi fine e fyo cali kuli nkashi Tatyana uo bakakiile mu ng’anda pa mulandu ne fyo asuminamo. Ba Tatyana batile, “Naleba fye neka. Pa kubala calenkosela sana, ilingi line nalefuupuka.” Nomba ilyo nkashi Tatyana atampile ukutontonkanya sana pali Yehova na pa fyo afwaya ukucitila abantu, aishileiluka ukuti alingile ukushipikisha bulya ubwesho. Ifi acitile fyalengele ukuti ateke umutima kabili fyalengele akwate amaka ya kutwalilila ukuba uwa cishinka. Na kabili nkashi Tatyana atile: “Ilyo naishibe icalengele ukuti nkwate amesho ya musango uyu, nalibukishe ukuti icalengele nkwate ubu bwesho ni co nalebombela Yehova. Ifi fyalenga nilabika fye amano ku mesho nkwata.”

10. Finshi tufwile ukucita pali ino nshita pa kuti Yehova abe Icilibwe cesu?

¹⁰ Ku ntanshi, ifintu fikakosa icine cine kabili tukakabila ukushintilila sana pali Yehova. Ino e nshita ya kucetekela sana Yehova no kushininkisha ukuti akatwafwa nangu tukakwate amafya ya musango shani pa kuti tukatwalilile ukuba aba cishinka. Kuti twacita shani ifi twalandapo? Mulebelenga Baibo na malyashi ayalanda pa Nte sha kwa Yehova muno nshiku. Muleiluka ifyo Yehova alanga imibele yakwe iyaba nge cilibwe pa kwafwa ababomfi bakwe. Muletontonkanya sana pa malyashi ya musango uyo. Nga mulecita ifi mukalamona Yehova ukuti Cilibwe cenu.

MULEPASHANYA YEHOVA UWAKWATA IMIBELE IYABA NGE CILIBWE

11. Cinshi tufwaila ukukwata imibele ya kwa Yehova iyaba nge cilibwe? (Moneni na kabokoshi kaleti “ Imilimo iyo Bamunyinefwe Bacaice Bengapanga Ukubombako.”)

¹¹ Twasambilila pa mibele ya kwa Yehova iyaba nge cilibwe. Nomba natusambilile pa fyo twingacita pa kuti tukwate imibele ya kwa Yehova iyaba nge cilibwe. Nga tuleibikilishako na maka yesu yonse pa kuti twingakwata imibele iyo Yehova akwata, tukalakoselesha aba bwananyina. Ku ca kumwenako Yesu ainike Simone ukuti Kefa. Ili ishina (balipilibula ukuti “Petro”) kabili lyalola mu kuti “Ilibwe.” (Yoh. 1:42) Yesu alepilibula ukuti Petro ali no kulasansamusha Abena Kristu banankwe mu cilonganino kabili ali no kulakosha icitetekelo cabo. Baibo itila baeluda mu filonganino baba “nge cintelelwe ca cilibwe.” Aya mashiwi yapilibula ukuti baeluda balacingilila ababa mu filonganino. (Esa. 32:2)  Kwena bonse mu cilonganino kuti twakoseleshanya nga ca kuti natukwata imibele ya kwa Yehova iyaba nge cilibwe.—Efes. 5:1.

12. Finshi twingacita pa kwafwa aba bwananyina mu nshita ya mafya?

¹² Muleafwa aba bwananyina kabili mulebacingilila mu nshita ya mafya. Inshita shimo kuti twasungako aba bwananyina mu mayanda mu mwesu pa mulandu wa busanso ubukalamba, ifimfulunganya, nelyo pa mulandu wa nkondo. Apo ifintu filebipilako muli shino “nshiku sha kulekelesha,” aba bwananyina abengi bakalakabila ukubafwa. (2 Tim. 3:1) Na kabili kuti twalasansamusha aba bwananyina kabili kuti twalabalanga ukuti twalibatemwa. Inshila imo iyo twingacitilamo ifi, kulalanda nabo no kulabakoselesha nga baisa mu kulongana. Nga tulecita ifi, aba bwananyina bakulamona ukuti twalibatemwa kabili twakulabakoselesha. Abantu abengi muli cino calo balacusha abanabo. Ifi filenga aba bwananyina balesakamana sana kabili baleumfwa ukuti tababatemwa. E ico aba bwananyina nga baisa mu kulongana, tulebakoselesha kabili tulebalanga ukuti twalibatemwa.

13. Bushe baeluda kuti basansamusha shani aba bwananyina ilyo bali na mafya? (Moneni ne cikope.)

¹³ Baeluda balasansamusha bamunyinefwe na bankashi ilyo bali na mafya ayalekanalekana. Nga kwacitika amasanso ayakalamba, nelyo aba bwananyina bamo balwala mu kupumikisha, baeluda ilyo line fye balapekanya ukuti bafwe bamunyinefwe abakwete amafya ya musango uyu. Na kabili balakoselesha aba bwananyina ku mashiwi yaba mu Baibo. Bamunyinefwe na bankashi balangukilwa ukulanda na eluda nga ca kuti balishiba ukuti alaba ne cikuuku ilyo alelanda na bena, alakutika nga balelanda kabili alesha ukumfwa ifyo baleumfwa. Eluda wa musango uyu alalenga aba bwananyina balaumfwa ukuti alibatemwa, kabili cilabangukila ukukonka fyonse ifyo babafunda mu mashiwi yaba mu Baibo.—1 Tes. 2:​7, 8, 11.

14. Finshi tufwile ukucita pa kuti abantu baletucetekela?

 ¹⁴ Mulecita ifingalenga abantu bamucetekela. Tufwaya aba bwananyina batucetekela ukutila kuti twabafwa ilyo bali na mafya. (Amapi. 17:17) Finshi twingacita pa kuti aba bwananyina baletucetekela? Cila bushiku tufwile ukulapashanya Yehova mu fyo tucita. Ku ca kumwenako tufwile ukulacita fyonse ifyo twalaya no kulasunga inshita. (Mat. 5:37) E lyo nga twamona bamo ababulishe fimo, kuti twabafwilisha. Na kabili tulingile ukulashininkisha ukuti tulebomba imilimo yonse iyo batupeela mu cilonganino ukulingana ne fyo batwebele ukubomba.

15. Bushe aba mu cilonganino banonkelamo shani nga ca kuti baeluda balecita ifingalenga babacetekela?

¹⁵ Bushe aba mu cilonganino banonkelamo shani nga ca kuti balicetekela baeluda? Bakasabankanya balomfwa ukuti balicingililwa nga baishiba ukutila kuti balanda na baeluda inshita ili yonse fye ilyo bali no bwafya, pamo nga ukulanda na kangalila we bumba lya mulimo ilyo babamo. Kabili bakasabankanya balamona ukuti balibatemwa nga ca kuti baishiba ukuti baeluda balaitemenwa ukubafwa. Na kabili aba bwananyina balacetekela sana baeluda nga ca kuti pa kubafunda balebomfya Baibo e lyo ne mpapulo  shesu, ukucila ukulabeba fye ifyo baletontonkanya. Bamunyinefwe na bankashi na kabili balacetekela baeluda abashisokolola inkaama kabili abacita ifyo balaya.

16. Busuma nshi bwaba mu kucita ifyalungama?

¹⁶ Lyonse mulecita ifyalungama. Nga tulomfwila Yehova muli fyonse kabili nga ca kuti ifyo tusalapo ukucita filalingana ne fyo Baibo ilanda, aba bwananyina kuti baletupashanya. Nga tuleisambilisha Icebo ca kwa Lesa no kukosha icitetekelo cesu muli ena, tukaba aba cishinka kabili tukalakonka na mafunde yakwe. Tatwakulakonka ifisambilisho fya bufi nelyo ifyo abantu batontonkanya ifyapusana ne fyo Yehova atontonkanya. (Efes. 4:14; Yako. 1:​6-8) Icitetekelo cesu muli Yehova ne fyo atulaya filalenga tuleteka imitima nga twaumfwa ilyashi lya bulanda. (Amalu. 112:​7, 8) Tulafwilisha na bali na mafya.—1 Tes. 3:​2, 3.

17. Bushe baeluda balenga shani aba bwananyina baba abatekanya kabili bacetekela sana Yehova ilyo bali na mafya?

¹⁷ Baeluda balingile ukulailama mu fyo bacita, ukuba na mano ayatuntulu, tabafwile ukuba ne cimfulumfulu nelyo ukulapampamina fye pa cintu cimo. Nga ca kuti baeluda ‘balakonka sana icebo ca kwa Lesa ica cishinka,’ balalenga aba mu cilonganino baleteka imitima kabili balecetekela sana Yehova. (Tito 1:9; 1 Tim. 3:​1-3) Baeluda nga bali ne mibele iisuma kabili balacema aba mu cilonganino, balalenga bakasabankanya balelongana lyonse, balebila imbila nsuma lyonse kabili baleisambilisha Baibo. Nga ca kuti aba bwananyina bali na mafya ayalelenga balesakamana sana, baeluda balabebukishako ukulacetekela sana Yehova no kulatontonkanya pa fyo atulaya.

18. Mulandu nshi tulumbanishisha Yehova no kufwaya ukuba ifibusa fyakwe? (Moneni akabokoshi kaleti “ Ifyo Mwingacita pa Kuti Mube Cibusa wa kwa Yehova.”)

¹⁸ Ifyo twasambilila pa mibele ya kwa Yehova iisuma kuti fyalenga twalanda nge fyo Imfumu Davidi yalandile, iyatile: “Nalumbanishiwe Yehova Icilibwe candi.” (Amalu. 144:1) Lyonse kuti twacetekela ukuti Yehova akulatwafwa. Na lintu twile tulekota kuti twacetekela ukuti Yehova akatwalilila ukutwafwa pa kuti tutwalilile ukuba ifibusa fyakwe, kabili kuti twasosa no kuti: “[Yehova] Cilibwe candi.”—Amalu. 92:​14, 15.