1. Salm 18:46 ah a chim bantuk in David nih Jehovah kha zei he dah a tahchunh?

 A CAAN ah kan nunnak a hartermi asiloah kan nunnak hmanh a thleng dihmi harnak hna ruahlopi in kan tong kho. Asinain Jehovah sinah bawmhnak kan hal khawh caah zeitluk in dah lunglawmh awk a si. A hmasa capar ah Jehovah cu a nungmi Pathian a si i kanmah bawmh awkah timhcia in a um zungzal timi kong kan theih cang hna. A kan bawmhmi kan hmuh tikah mah nih Jehovah cu “a nungmi Pathian a si” ti kha a kan zumhter chin. (Salm 18:46 rel.) Cutin a chim dih hnuah David nih Pathian kha a nung lomi thil he a tahchunh. Jehovah kha ‘ka lungpi’ tiah a ti. Mah cu zeidah a chim duhmi a si?

2. David nih Jehovah cu ‘ka Lungpi’ tiah a auhmi bia cung ah i hngat in zei kong dah kan i ruah hna lai?

² Hi capar ah Jehovah cu zeicah lungpi in langhter a si i mah nih a kong zeidah a kan cawnpiak timi kong kan i ruah hna lai. Cun Jehovah kha kan Lungpi in zeitindah kan hun hmuh khawh ve timi kong zong kan i ruah hna lai. A donghnak ah lung bantuk a simi Jehovah sining hna zeitindah kan i zohchunh khawh timi kong zong kan i ruah hna lai.

Jehovah Cu Zeicah Lungpi A Si?

3. Baibal nih “lungpi” timi bia kha zeitindah atu le atu a hman? (hmanthlak zoh.)

³ Baibal nih Jehovah kha “lungpi” he a tahchunhmi nih a sining cheukhat kong kha hngalhthiam awkah a kan bawmh. Baibal ah Jehovah salle nih Pathian i khuaruahhar a simi a sining kong an thangṭhatmi tam deuh ah Pathian kha lungpi in an langhter. Jehovah kha “Lungpi” in a voikhatnak a langhtermi kha Deuteronomi 32:4 ah kan hmuh khawh. Cun Hannah nih a thlacamnak ah “kan Pathian bantuk lungpi zong an um lo” tiah a ti. (1 Sam. 2:2) Habakkuk nih Jehovah kha ka “Lungpi” tiah a auh. (Hab. 1:12) Salm 73 a ṭialtu pa nih Pathian kha “ka lungpi” tiah a auh. (Salm 73:26, NWT) Cun Jehovah amah theng zong  nih lungpi in aa langhter. (Isa. 44:8) Jehovah kha lungpi bantuk in a sitermi sining pathum le zeitindah “kan Lungpi” kan siter khawh timi kong kha i ruah hna u sih.—Deut. 32:31.

4. Jehovah cu zeitindah dornak a si? (Salm 94:22)

⁴ Jehovah cu dornak a si. Ruah le thlichia a hran tikah mi pakhat nih lungkua chung ah huhphenhnak a kawl khawh. Mah bantuk in kan nunnak ah harnak kan ton tikah Jehovah nih a kan huhphenh ve. (Salm 94:22 rel.) Zungzal in harnak a kan tonter khomi thil in a kan huhphenh i him tein a kan umter. Kan caah lungretheihnak asiloah sifah harnak a chuahtermi zei thil paoh kha hmailei ah ka hrawh lai ti zong in bia aa kam.—Ezek. 34:25, 26.

5. Jehovah cu zeitindah lungpi bantuk in kan Dornak hmun a si khawh?

⁵ Jehovah kha kan lungpi bantuk in dornak hmun kan siter khawh ning lamkhat cu a sinah thla kan camnak thawng in a si. Thla kan cam tikah Jehovah nih kan lungthin le kan ruahnak a kan kilvengtu “Pathian daihnak” kha a kan pek. (Fil. 4:6, 7) A zumhnak ruang ah thong a tlami unaupa Artem hmuhtonnak kong kha ruathmanh. Thong a tlak lioah kherhhlaitu pa nih voi tampi bia a hal, a ding loin a pehtlaih i a ṭih nakhnga aa zuam. Artem nih hitin a ti: “Kherhhlaitu pa nih bia a ka hal fatin ka lungre a rak thei. . . . Jehovah sinah thla ka cam zungzal. Lungdaihnak le fimnak hmuh awkah ka hal. Mah bantuk hremnak ka tong ko nain lungdai tein ka um kho peng. . . . Jehovah bawmhnak thawng in lungpi hnulei ah ka dirmi bantuk a si.”

6. Jehovah kha zeicah kan i bochan zungzal khawh? (Isaiah 26:3, 4)

⁶ Jehovah cu bochan khawh a si. Lungpi cu thawn khawh a si lo bantuk in Jehovah zong kanmah bawmh awkah timhcia a si zungzal ve. Jehovah cu “zungzal” lungpi a si caah kan zumh khawh. (Isaiah 26:3, 4 rel.) A nung zungzalmi Pathian a si caah a biakam ning in a tuah khawh, kan thlacamnak a theih khawh i kan herhmi zong a kan bawmh khawh. Cun amah a biami hna cung ah zumhfek tein a ummi a si ca zong ah kan i bochan khawh. (2 Sam. 22:26) Kan tuahmi kha zeitik hmanh ah a philh lo i laksawng a kan pek zungzal lai.—Heb. 6:10; 11:6.

7. Jehovah kan i bochan tikah zei ṭhatnak dah kan hmuh? (Hmanthlak zong zoh.)

⁷ Jehovah kha tling tein kan i bochan tikah kan lungpi kan sitermi a si. Harnak caan hmanh ah amah nawl kan ngaih ahcun ṭhathnemhnak kan hmu lai ti kha kan zumh. (Isa. 48:17, 18) A kan bawmhmi kha kan hmuh tikah amah kan zumhnak cu a fek chin lai. Kan tonmi hneksaknak cu zeitluk in a har hmanh ah inkhawhnak ngeih awkah Jehovah lawng nih a kan bawmh khawh ti kha kan hun zumh lai. Bawmhnak hal awkah ahohmanh an um lomi thil sining ah Jehovah cu a zungzal in bochan khawh a si ti kha kan hun hngalh. Vladimir nih hitin a ti: “An ka tlaih lio caan cu Pathian he kan i pehtlaihnak a ṭhat bik caan a si tiah ka ruah. Keimah lawng ka si ca le thil sining cu uk khawh a si lo caah Jehovah kha i bochan deuh awkah ka cawn.”

8. (a) Jehovah cu aa thleng lo tiah zeicah kan chim khawh? (b) Lung bantuk a simi Pathian kan ngeih caah zeitindah ṭhathnemhnak kan hmuh? (Salm 62:6, 7)

 ⁸ Jehovah cu aa thleng lo. Lung nganpi bantuk in Jehovah cu a fek i aa thleng lo. Pumpak a sining le aa tinhnak hna cu a hmun i aa thleng bal lo. (Mal. 3:6) Adam le Evi nih an ralchanh tikah Jehovah nih minung ca i aa tinhnak kha a thleng lo. Lamkaltu Paul nih a ṭial bantuk in Jehovah nih “amah le amah cu aa hleng kho lo.” (2 Tim. 2:13) Mah cu zei thil a can asiloah midang nih zei thil an tuah hmanh ah Jehovah nih a sining, aa tinhnak le a phunglam hna cu a thleng bal lai lo tinak a si. Jehovah cu aa thleng lomi a si caah harnak caan ah a kan bawmh lai i hmailei ca a biakam ning in a tuah lai ti kha kan hngalh.—Salm 62:6, 7 rel.

9. Tatyana hmuhtonnak in zeidah na cawn khawh?

⁹ Jehovah i a sining, vawlei le minung ca i aa tinhnak kan ruah ahcun mah nih amah i bochan awk le kan Lungpi siter awkah a kan bawmh khawh. Cutin tuahnak nih hneksaknak kan ton tikah lungdai tein um awk le Pathian cung ah zumhfek tein um awkah a kan bawmh lai. (Salm 16:8) A zumhnak ruang ah inn ah thong a tlami Tatyana timi unaunu cung ah cutin a rak si. Hitin a ti: “Inn ah thongthlak ka si lioah keimah lawng ka si. A hmasa ahcun mah cu a har tuk. Atu le atu ka lung a dong.” Asinain Jehovah le minung caah aa tinhnak kong a hun ruah tikah a caah mah hneksaknak inkhawh cu zeicah a biapi tukmi a si ti kha a hun hngalh. Hitin a ti: “Zeicah mah tin ka ton timi hngalhnak nih hi bantuk thil ka tonmi cu Jehovah caah a si ti kha hngalh awkah a ka bawmh. Mah nih keimah kong kha ruah ti lo awkah a ka bawmh.”

10. Atu ah Jehovah cu zeitindah kan Lungpi a si khawh?

¹⁰ A rauhhlan ah a har tukmi thil sining kan ton lai caah a hlan nakin Jehovah kha kan i bochan chinchin a hau lai. Cucaah atu caan cu zumhfek tein kan inkhawh nakhnga kan herhmi zei thil paoh Pathian nih a kan pek lai timi kan zumhnak fehter caan a si. Cutin zeitindah kan tuah khawh? Baibal ah an kong ṭialmi hna le tuchan Jehovah salle pawl kong kha kan rel khawh. Cun Jehovah nih a salle bawmh awkah lungpi bantuk a simi a sining zeitindah a langhter ti kha hngalh awkah kan i zuam kho. Mah kong hna kha ṭha tein ruat. Cutin tuahnak nih Jehovah kha na Lungpi siter awkah aan bawmh khawh.

Lungpi Bantuk A Simi Jehovah Sining Hna Kha I Zohchunh

11. Lung bantuk a simi Jehovah sining hna kha zeicah i zohchunh kan duh? (“Mino Unaupa Pawl Caah Hmuitinh” timi rinli kulh zong zoh.)

¹¹ Jehovah nih lungpi bantuk a si a langhtermi kong kha kan i ruah cang hna. Atu lungpi bantuk a simi a sining hna zeitindah kan i zohchunh khawh timi kong kan i ruah hna lai. Jehovah sining hna kha kan si khawh chung in i zohchunh awkah kan i zuam ahcun unau pawl kha thazaang kan pek khawh hna lai. Tahchunhnak ah, Jesuh nih Simon kha Sefas (“Peter” tiah lehmi) tiah min a sak i a sullam cu “Lungpi” tinak a si. (Johan 1:42) Mah cu Peter nih  Khrihfabu i midang pawl kha a hnemh hna lai i an zumhnak a fehter lai tiah Jesuh nih a chim duhnak a si. Khrihfa upa pawl cu “lungpi naidem bantuk” in langhter an si. Khrihfabu i unau pawl an kilven hna lai ti kha a chim duhmi a si. (Isa. 32:2) Unau dihlak nih lung bantuk a simi Jehovah sining hna an i zohchunh tikah Khrihfabu cu ṭhathnemhnak a hmu.—Efe. 5:1.

12. Midang caah zei ti lam hna in dah dornak kan si khawh ti kha fianter.

¹² Dornak si. Unau pawl cu leiser ral asiloah raltuknak ruang ah an inn an sungh asiloah an zamtak ahcun kan inn ah kan umter khawh hna. “Ni hmanung bik” caan cu a har chin lai caah pakhat le pakhat i bawmh awkah caanṭha tam deuh kan hmu lai ti cu lunghrin awk a um lo. (2 Tim. 3:1) Unau pawl kha lungthinlei le thlaraulei zong in kan bawmh khawh hna. Cutin kan tuah khawhnak lamkhat cu biakinn an rat tikah bia kan ruah hnanak le kan hnemh hnanak thawng in a si. Tuchan ah mi tampi cu pakhat le pakhat puarhrangpi in an i pehtlaih hna. Mah nih unau pawl kha an lungre a theihter khawh i dawt kan si lo ti hmanh in a ruahter khawh hna. Cucaah unau pawl kha biakinn i an rat tikah thazaang kan pek khawh hna i kan dawt hnanak kha kan langhter khawh.

13. Khrihfa upa pawl cu midang caah zeitindah dornak an si khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

¹³ Khrihfa upa pawl nih unau pawl kha harnak an ton tikah an bawmh khawh hna. Leiser ral asiloah lakhruak in siilei thlop an herh tikah Khrihfa upa pawl nih unau pawl bawmh ding in an timhtuah colh. Cun thlaraulei zong in an bawmh hna. Khrihfa upa pawl cu nunnemmi, zawnruahnak a ngeimi le bia ngaihpiak a duhmi in an hngalh hna ahcun unau pawl nih an sinah bawmhnak hal kha an i fawih deuh lai. Cu bantuk sining nih unau pawl kha dawtmi kan si timi ruahnak a ngeihter hna lai i Khrihfa upa pawl nih Baibal hrambunh in an pekmi hna zei bantuk ruahnak cheuhnak paoh kha zulh awkah an i fawih deuh lai.—1 Thes. 2:7, 8, 11.

14. Bochan awk tlakmi kan si kha zeitindah kan langhter khawh?

 ¹⁴ Bochan awk tlakmi si. A hleiin harnak caan ah bochan awk tlakmi a si tiin midang nih kan hngal hna seh ti kan duh. (Ptb. 17:17) Cutin midang nih an kan zumh nakhnga zeidah kan tuah khawh? Tahchunhnak ah, kan biakam ning in kan tuahnak thawng in le a caan kan hmaannak thawng in nifate Jehovah i zohchunh awkah kan si khawh chung in kan i zuam. (Matt. 5:37) Pakhatkhat nih bawmh an herh ti kan hngalh ahcun kan bawmh khawh hna. Mah leng ah Khrihfabu ah rian pek kan si ahcun lamhruainak kan hmuhmi ning in liim khawh awk zong ah kan i zuam.

15. Khrihfa upa pawl bochan awk tlak an si tikah Khrihfabu nih zeitindah ṭhathnemhnak an hmuh?

¹⁵ Bochan awk tlakmi Khrihfa upa pawl cu Khrihfabu caah an ṭhahnem. Zeitindah? Thawngthanhtu pawl nih bawmhnak kan herh tik paoh ah Khrihfa upa pawl kha pehtlaihnak kan tuah khawh hna ti an hngalhmi nih an lungretheihnak kha zor deuh awkah a bawmh hna lai. Cun Khrihfa upa pawl nih lungtho tein  bawmh an kan duh ti an hngalh tikah dawtmi kan si timi ruahnak an ngei. Anmah ruahnak si loin Baibal le zumhawk a tlakmi sal nih an chuahmi cauk hna cung ah hrambunh in Khrihfa upa pawl nih ruahnak an cheuh hna caah unau pawl nih an i bochan hna. Anmah pumpak kong midang sinah a chim lomi le an biakam ning in a tuahmi Khrihfa upa pawl zong kha unau pawl nih an i bochan hna.

16. Jehovah nih a chimmi ning in kan tuah ahcun kanmah le midang nih zeitindah ṭhathnemhnak kan hmuh lai?

¹⁶ Aa thleng lomi si. Zei thil paoh ah Jehovah nawl kan ngaih i Baibal cung ah hrambunh in biakhiahnak kan tuah ahcun midang caah zohchunhawk ṭha kan si lai. Baibal kan hlathlai i Jehovah kan zumhnak kan fehter ahcun Pathian cung ah le a phunglam cung ah zumhfek tein kan um kho lai. Cun Jehovah ruahnak ning in a si lomi a hmaan lomi cawnpiaknak le ruahnak hna kha kan hun hngalh lai i mah kha huham kan i iapter lai lo. (Efe. 4:14; Jeim 1:6-8) Jehovah le a biakam kan zumh caah thawngpang chia kan theih tikah lungdai tein kan um kho. (Salm 112:7, 8) Cun harnak a tongmi hna zong kan bawmh khawh hna.—1 Thes. 3:2, 3.

17. Midang kha lungdai tein um awk le Jehovah cung ah a fekmi zumhnak ngeihter hna awkah Khrihfa upa pawl kha zeinihdah a bawmh hna?

¹⁷ Khrihfa upa pawl cu ziaza a ṭhami, khua a tuaktan khomi, ningcang tein a ummi le a tlarimi an si a hau. “Cawnpiaknak a hmaanmi aa tlaih pengmi” an sinak thawng in Khrihfa upa hna nih midang kha lungdai tein um awk le Jehovah cung ah a fekmi zumhnak ngeih awkah an bawmh hna. (Titas 1:9; 1 Tim. 3:1-3) An nunning le tuukhal lennak an tuahnak thawng in Khrihfa upa pawl nih thawngthanhtu pawl kha hmaan tein i pumh awk, phungchimnak ah i tel awk le pumpak hlathlainak tuah peng awkah an bawmh hna. Unau pawl nih buaibainak an ton i mah nih an lungre a theihter hna tikah Khrihfa upa pawl nih Jehovah i bochoan awk le a biakam cung ah lungthin pek awkah an bawmh hna.

18. Zeicah Jehovah thangṭhat le naih chin kha kan duh? (“ Jehovah Naih Khawh Ning Lam” timi rinli kulh ah zoh.)

¹⁸ Jehovah i khuaruahhar a simi a sining kong hna kan ruah hnuah Siangpahrang David bantuk in hitin kan ti khawh: “BAWIPA, ka lungpi cu thangṭhat si ko seh.” (Salm 144:1) Jehovah kha a zungzal in kan i bochan khawh. Kan kum a upat tik hmanh ah amah he naih tein um peng awkah a kan bawmh lai ti kha kan zumh khawh. Cun ‘Bawipa cu ka lungpi’ a si tiah kan chim khawh.—Salm 92:14, 15.