Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 26

NDWOM 8 Jehovah Nye Hɛn Guandɔbea

Fa Jehovah Yɛ Wo Botan

Fa Jehovah Yɛ Wo Botan

“Ɔbotan bi nnyi hɔ a ɔtse dɛ hɛn Nyankopɔn.”1 SAM. 2:2.

DZA YEBOSUA

Yɛbɔhwɛ siantsir a Bible no ka Jehovah ho asɛm dɛ ɔyɛ ɔbotan, nye mbrɛ yebesi esuasua no suban ahorow a ɔma ɔyɛ tse dɛ ɔbotan no.

1. Sɛ yɛhwɛ asɛm a ɔwɔ Ndwom 18:46 no a, ebɛn adze na David dze Jehovah totoo ho?

 YEBOTUM ehyia ɔhaw mpofirmu wɔ wiadze a yɛtse mu yi mu. Iyi botum ama asetsena mu aayɛ dzen ama hɛn ma yaayɛ basaa anaa obotum mpo asesa hɛn asetsena koraa. Yɛda Jehovah Nyankopɔn ase paa dɛ ɔama yeehu dɛ wɔ mber a ɔtse dɛm mu no, yebotum akɔ no hɔ akɔhwehwɛ mboa. Adzesua a odzi iyi enyim mu no, yebohun dɛ Jehovah yɛ Nyankopɔn tseasefo, na ɔayɛ krado dɛ ɔbɔboa hɛn aber nyina. Aber biara a Jehovah bɔboa hɛn no, ɔma yenya awerɛhyɛmu dɛ ‘Jehovah tse ase!’ (Kenkan Ndwom 18:46.) Aber a David kaa dɛm asɛm yi no, owiei ara pɛr na ɔdze toaa do dɛ Nyankopɔn yɛ ‘no botantsim.’ Ebɛnadze ntsi na David dze Jehovah a ɔyɛ Nyankopɔn tseasefo no totoo ɔbotan a nkwa nnyi mu ho?

2. Ebɛnadze na yebosusu ho wɔ adzesua yi mu?

2 Adzesua yi mu no, yɛbɔhwɛ siantsir a Bible no ka Jehovah ho asɛm dɛ ɔyɛ ɔbotan nye dza dɛm ntotoho no ma yesua fa no ho. Afei so, yɛbɔhwɛ mbrɛ yebesi dze Jehovah ayɛ hɛn Botan. Sɛ yewie a, yɛbɔhwɛ akwan ahorow a yebotum afa do esuasua Jehovah no suban ahorow a ɔma ɔyɛ dɛ ɔbotan no.

EBƐNADZE NTSI NA BIBLE NO KA JEHOVAH HO ASƐM DƐ ƆYƐ ƆBOTAN?

3. Mpɛn pii no, ebɛn kwan do na Bible no dze kasafua “ɔbotan” dzi dwuma? (Hwɛ mfonyin no.)

3 Bible no dze Jehovah toto “ɔbotan” ho mbrɛ ɔbɛyɛ a yebotum atse no suban ahorow bi a ɔwɔ no ase yie. Sɛ yɛhwɛ Bible no mu a, yebohu dɛ mpɛn pii no, sɛ nna Jehovah n’asomfo riyi no ayɛw dɛ ɔnye nyame biara nnsɛ a, wɔka no ho asɛm dɛ ɔyɛ ɔbotan. Deuteronomy 32:4 nye beebi a odzi kan wɔ Bible no mu a wɔaka Jehovah ho asɛm dɛ ɔyɛ “Ɔbotan.” Aber a Hannah robɔ mpaa no, ɔkaa dɛ “ɔbotan bi nnyi hɔ a ɔtse dɛ hɛn Nyankopɔn.” (1 Sam. 2:2) Habakkuk so kaa dɛ Jehovah yɛ ‘no botan.’ (Hab. 1:12) Obi a ɔkyerɛɛw Ndwom 73 no so kaa dɛ Nyankopɔn yɛ ‘n’akoma no botan.’ (Ndw. 73:26) Afei, Jehovah nankasa so mpo kaa noho asɛm dɛ ɔyɛ ɔbotan. (Isa. 44:8) Hom mma yɛnhwɛ suban ebiasa bi a Jehovah da no edzi a ɔma yehu dɛ ɔyɛ ɔbotan, nye mbrɛ yebesi dze no ayɛ ‘hɛn Botan.’—Deut. 32:31.

Nyankopɔn n’asomfo hu Jehovah dɛ ɔyɛ ɔbotantsim (Hwɛ nkyekyɛmu 3)


4. Ebɛn kwan do na Jehovah yɛ guandɔbea? (Ndwom 94:22)

4 Jehovah yɛ guandɔbea. Sɛ ehum rutu dzendzenndzen a, bi a obi botum ekosuma ɔbotan bi ekyir dze abɔ noho ban. Dɛmara so na Jehovah bɔ hɛn ho ban aber a yerihyia ɔhaw bi wɔ hɛn asetsena mu no. (Kenkan Ndwom 94:22.) Ɔhwɛ hɛn do yie na ɔboa hɛn ma yɛnye ne ntamu anyɛnkofa no yɛ papa, na ɔma yenya awerɛhyɛmu dɛ ɔremma kwan ma yennhu amandze afebɔɔ. Afei so, ɔahyɛ hɛn bɔ dɛ obeyi biribiara a ɔmma hɛn asomu nndwe hɛn anaa ɔretseetsee hɛn no efi hɔ.—Ezek. 34:25, 26.

5. Yebesi dɛn dze Jehovah ayɛ hɛn Guandɔbea?

5 Kwan kor a yebotum afa do dze Jehovah ayɛ hɛn Guandɔbea nye dɛ yɛbɔbɔ no mpaa. Sɛ yɛbɔ Jehovah mpaa a, ɔbɛma yeenya “Nyankopɔn asomdwee” a ɔbɔbɔ hɛn akoma nye hɛn adwen ho ban. (Phil. 4:6, 7) Hom mma yensusu onua bi a wɔfrɛ no Artem n’asɛm no ho. Osian ne gyedzi ntsi, wɔdze no kɔtoo efiadze. Aber a ɔda efiadze hɔ no, nna ɔbarimba bi taa kebisabisa no nsɛm na ɔtseatsea mu gu no do dze hunahuna no. Artem kaa dɛ: “Aber biara a dɛm ɔbarimba no bɛba ebebisabisa me nsɛm no, nna meyɛ basaa. . . . Nna mobɔ Jehovah mpaa aber biara. Nna meserɛ no dɛ ɔmma m’asomu ndwe me na ɔmma me nyansa. Dza ɔbarimba no yɛe no ennkesi hwee. . . . Jehovah n’adom ntsi nna metse nka dɛ mowɔ bambɔ; nna ɔtse dɛ mbrɛ ɔfasu bi etwa moho ehyia.”

6. Ebɛnadze ntsi na yebotum dze hɛnho ato Jehovah do aber nyina? (Isaiah 26:3, 4)

6 Yebotum dze hɛnho ato Jehovah do. Dɛ mbrɛ ɔbotan tsim hɔ daa no, dɛmara so na Jehovah wɔ hɔ ma hɛn aber nyina. Yebotum dze hɛnho ato Jehovah do osiandɛ ɔyɛ “ɔdomankoma ɔbotantsim.” (Kenkan Isaiah 26:3, 4.) Jehovah wɔ hɔ aber biara ntsi obedzi no bɔhyɛ nyinara do, obetsie hɛn mpaabɔ, na ɔdze mboa biara a yehia no so bɛma hɛn. Afei so, yebotum dze hɛnho ato Jehovah do osiandɛ hɔn a wɔsom no no, odzi hɔn nokwar. (2 Sam. 22:26) Biribiara a yɛyɛ wɔ no som mu no, no werɛ rimmfir da na obotua hɛn kaw.—Heb. 6:10; 11:6.

7. Sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do a, ɔboa hɛn dɛn? (Hwɛ mfonyin no so.)

7 Sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do korakora a, ɔkyerɛ dɛ yɛdze no ayɛ hɛn Botan. Yebotum enya awerɛhyɛmu dɛ wɔ mber a no mu yɛ dzen mpo mu no, sɛ yetsie no a, ɔbɔboa hɛn. (Isa. 48:17, 18) Aber biara a yebohu dɛ ɔaboa hɛn no, ɔma ahotodo a yɛwɔ wɔ no mu no yɛ kɛse. Ɔba no dɛm a, ɔbɛma yɛagye edzi dɛ Jehovah nkotsee na obotum aboa hɛn ma yeegyina ɔhaw biara a yebehyia no ano. Mpɛn pii no, sɛ yehyia tsebea bi na yennyi obiara a obotum aboa hɛn a, dɛm aber no paa na yehu dɛ yebotum dze hɛnho ato Jehovah do kɛse. Onua bi a wɔfrɛ no Vladimir kaa dɛ: “Metsee nka dɛ mabɛn Jehovah paa aber a nna meda efiadze no. Ɔwɔ mu dɛ nna ɔaka mankotsee na murunntum so nnyɛ me tsebea no ho hwee dze, naaso mubohun dɛ ɔsɛ dɛ medze moho to Jehovah do kɛse.”

Sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do korakora a, nna ɔkyerɛ dɛ yɛdze no ayɛ hɛn Botan (Hwɛ nkyekyɛmu 7)


8. (a) Ebɛnadze ntsi na yebotum aka dɛ Jehovah nnsesa da? (b) Sɛ yɛdze Nyankopɔn yɛ hɛn Botan a, ɔbɔboa hɛn dɛn? (Ndwom 62:6, 7)

8 Jehovah nnsesa. Jehovah dze, ɔtse dɛ ɔbotan a nsu abor no, otsim dza otsim. Sɛ ɔbɔ ne tsirmu dɛ ɔbɛyɛ biribi a, ɔrennsesa no. Dɛmara so na suban pa a ɔwɔ no, ɔnnkɛsesa no ara da. (Mal. 3:6) Aber a Adam na Eve yɛɛ Jehovah do asoɔdzen wɔ Eden ture no mu no, Jehovah annsesa dza nna ɔabɔ ne tsirmu dɛ ɔbɛyɛ no. Ɔsomafo Paul kaa Jehovah ho asɛm dɛ sɛ ɔka asɛm bi a, ɔnnsesa n’ano. (2 Tim. 2:13) Iyi ma yehu dɛ, dza obi bɛyɛ anaa dza obesi biara no remma Jehovah nnsesa. Ntsi mbra biara a Jehovah ahyɛ anaa adze biara a ɔdze esi n’enyi do dɛ ɔbɛyɛ no, ɔrennsesa n’ano. Nyame a ɔtse dɛm na yɛsom no, ntsi yenyim dɛ ɔto ma ɔyɛ dzen a, ɔnoara na ɔbɔboa hɛn na ɔaagye hɛn.—Kenkan Ndwom 62:6, 7.

9. Ebɛnadze na isua fi Tatyana n’asɛm no mu?

9 Sɛ yɛdwendwen Jehovah no suban ahorow nye siantsir a ɔbɔɔ asaase nye nyimpa no ho a, ɔbɔboa hɛn ma yɛdze hɛnho ato no do na yɛdze no ayɛ hɛn Botan. Afei so, ɔbɔboa hɛn ma hɛn asomu adwe hɛn aber mpo a yerihyia ɔhaw no. (Ndw. 16:8) Akyerɛbaa bi a wɔfrɛ no Tatyana n’asɛm no ma yehu dɛ iyi yɛ nokwar. Osian ne gyedzi ntsi, aban no hyɛɛ no dɛ mma mma ommpue mmfi ne fie. Tatyana kaa dɛ: “Nna ɔyɛ me dɛ ɔaka mankotsee. Ahyɛse no dze, nna ɔnnda famu mma me. Mpɛn pii no, nna iyi ma mo werɛ how.” Naaso Tatyana hyɛɛ ase dwendween siantsir a Jehovah bɔɔ nyimpa nye siantsir a ɔsɛ dɛ omia n’enyi gyina ɔhaw a orihyia no ano no ho. Iyi maa n’akoma tɔɔ ne yamu na ɔhyɛɛ no dzen ma ogyinaa ne haw no ano. Ɔtoaa n’asɛm no do dɛ: “Aber a mebɛtsee siantsir a mirihyia ɔhaw no ase yie no, memaa ɔtsenaa m’adwen mu dɛ Jehovah a morosom no no ntsi na ɔaba no dɛm. Iyi boaa me ma mammfa m’adwen ennsi ahotɔ a nna mepɛ dɛ minya no do.”

10. Yebesi dɛn dze Jehovah ayɛ hɛn Botan ndɛ?

10 Ɔrennkyɛr yebehyia ɔhaw ahorow bi, na obehia dɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do kyɛn mber biara a abɛsen kɔ. Ntsi dɛm aber yi paa na ɔsɛ dɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do kɛse, na yenya awerɛhyɛmu dɛ ɔbɔboa hɛn ma yeedzi no nokwar wɔ tsebea biara mu. Yebesi dɛn ayɛ dɛm? Ibotum akenkan Bible mu nsɛm bi a ɔfa mbrɛ Jehovah sii boaa n’asomfo nye suahu ahorow a ɔfa mbrɛ oesi aboa n’asomfo binom wɔ hɛn aber yi do ho. Aber a erekenkan no, ɔyɛ a bɔ mbɔdzen dɛ ibohu ndzɛmba pɔtsee bi a Jehovah yɛe dze boaa hɔn. Sɛ edwendwen dɛm kyerɛwtohɔ ahorow no ho kɔ ekyir a, ɔbɔboa wo ma edze Jehovah aayɛ wo Botan.

SUASUA JEHOVAH NO SUBAN AHOROW A ƆMA ƆYƐ DƐ ƆBOTAN NO

11. Ebɛnadze ntsi na yɛpɛ dɛ yesuasua Jehovah no suban ahorow a ɔma ɔyɛ dɛ ɔbotan no? (Hwɛ adakaba a wɔato dzin “ Dza Enuanom Mberantsɛ Botum Dze Esisi Hɔn Enyi Do” no so.)

11 Yeesusu Jehovah no suban ahorow a ɔma yehu dɛ ɔyɛ ɔbotan no ho. Afei, hom mma yɛnhwɛ mbrɛ yebesi esuasua dɛm suban ahorow no. Sɛ yɛyɛ dɛm a, ɔbɔboa hɛn ma yeetum ahyɛ hɛn nuanom dzen. Dɛ mfatoho no, Jesus too Simon dzin Cephas (ne nkyerɛasee nye “Peter”), na dza dɛm dzin no kyerɛ nye “Ɔbotan.” (John 1:42) Dza iyi kyerɛ nye dɛ nna Peter bɛkyekye hɔn a wɔwɔ asafo no mu no werɛ na ɔahyɛ hɔn dzen. Bible no ka asafo mu mpanyimfo ho asɛm dɛ, wɔtse dɛ ‘nwin a ɔwɔ ɔbotan kɛse ase.’ Iyi kyerɛ dɛ wɔbɔ enuanom a wɔwɔ asafo no mu no ho ban. (Isa. 32:2) Nokwasɛm nye dɛ, sɛ enuanom nyina suasua Jehovah no suban a, ɔhyɛ asafo no mufo nyinara dzen.—Eph. 5:1.

12. Ebɛn ndzɛmba na yebotum ayɛ dze akyerɛ dɛ yɛyɛ guandɔbea ma afofor?

12 Yɛ guandɔbea ma enuanom. Sɛ atoyerɛnkyɛm anaa ɔko bi si ma ɔno ntsi ɔsɛ dɛ hɛn nuanom guan fi hɔn efie a, yebotum ama wɔaabɛtsena hɛn fie. Ndzɛmba sɛɛ ara na ɔresɛɛ wɔ ewiei mber yi mu, na iyi ma yenya hokwan dze yɛ ndzɛmba pii boa hɛn nuanom. (2 Tim. 3:1) Yebotum so akyekye hɛn nuanom werɛ na yaayɛ ndzɛmba ahorow bi dze akyerɛ hɔn dɛ yɛdɔ hɔn. Kwan kor a yebotum afa do ayɛ dɛm nye dɛ yebefi hɛn akoma mu aserew akyerɛ hɔn na yaagye hɔn fɛw do aber a wɔaba Ahendzi Asa do no. Sɛ yɛyɛ dɛm a, obiara a ɔbɛba asafo nhyiamu ase no bohu dɛ ampa, ɔaba fie. Wiadze a yɛtse mu yi mu ayɛ hyew, na obiara so nndwen ne nyɛnko ho. Ntsi sɛ hɛn nuanom no ba asafo nhyiamu ase a, yɛpɛ dɛ yɛyɛ dza yebotum biara ma hɔnho dwe hɔn, na wɔtse nka dɛ yɛdɔ hɔn.

13. Asafo mu mpanyimfo besi dɛn ayɛ guandɔbea ama afofor? (Hwɛ mfonyin no so.)

13 Asafo mu mpanyimfo botum ayɛ guandɔbea ama hɔn a worihyia ɔhaw wɔ asafo no mu no. Sɛ atoyerɛnkyɛm bi si ma enuanom ho ka anaa sɛ wɔtse dɛ onua bi yar mpofirmu a, asafo mu mpanyimfo yɛ ntsɛm kɔboa. Wɔsan so dze Bible mu nsɛm hyɛ enuanom nkuran. Sɛ enuanom hu asafo mu panyin bi dɛ ɔwɔ hɔn ho abotar, onya hɔn ho adagyer tsie hɔn, na ɔwɔ ayamuhyehye a, ɔbɛyɛ mberɛw ama hɔn dɛ wɔbɛbɛn no. Sɛ asafo mu panyin bi wɔ suban a ɔtse dɛm a, ɔma enuanom tse nka dɛ ɔdɔ hɔn. Sɛ ɔba no dɛm a, akwankyerɛ biara a ogyina Bible no do a asafo mu panyin no dze bɛma hɔn no, ɔrennyɛ dzen mma hɔn dɛ wɔdze bɛyɛ edwuma.—1 Thess. 2:7, 8, 11.

Sɛ ndzɛmba mu yɛ dzen ma enuanom a, asafo mu mpanyimfo botum ayɛ guandɔbea ama hɔn (Hwɛ nkyekyɛmu 13) a


14. Ebɛnadze na yebotum ayɛ ama afofor eetum dze hɔnho ato hɛn do?

14 Yɛ obi a afofor botum dze hɔnho ato wo do. Yɛpɛ dɛ afofor tum dze hɔnho to hɛn do nkanka aber a ndzɛmba mu ayɛ dzen ama hɔn paa no. (Mbɛ. 17:17) Ebɛnadze na yebotum ayɛ ama afofor eetum dze hɔnho ato hɛn do? Yebotum abɔ mbɔdzen esuasua Jehovah no suban da biara. Bi nye dɛ yebedzi hɛn bɔhyɛ do na yeedzi hɛn ber so do. (Matt. 5:37) Afei so, sɛ yehu dɛ onua bi hia mboa a, ɔsɛ dɛ yɛboa no. Bio so, sɛ wɔma hɛn dwumadzi bi wɔ asafo no mu a, akwankyerɛ a ɔfa dwumadzi no ho no, ɔsɛ dɛ yedzi do pɛpɛɛpɛ.

15. Sɛ enuanom no tum dze hɔnho to asafo mu mpanyimfo do a, ɔboa asafo no dɛn?

15 Sɛ enuanom tum dze hɔnho to asafo mu mpanyimfo do a, ɔboa asafo no dɛn? Sɛ enuanom hu dɛ wobotum afrɛ hɔn asɛnka kuw do hwɛfo anaa asafo mu panyin biara aber a wohia mboa a, ɔma hɔn akoma tɔ hɔn yamu. Afei so, sɛ wohu dɛ asafo mu mpanyimfo no ayɛ krado dɛ wɔbɔboa hɔn a, ɔma wɔtse nka dɛ mpanyimfo no dɔ hɔn na wɔdwen hɔn ho. Bio so, sɛ mpanyimfo no mmbɔ hɔn tsirmu nntu enuanom fo, mbom wɔdze hɔn afotu no gyina Bible no nye asafo nwoma ahorow do a, ɔbɛma enuanom agye hɔn edzi. Iyinom nyina da nkyɛn a, sɛ enuanom ka hɔn kukua mu asɛm kyerɛ asafo mu panyin bi na ɔammfa ennkyima, na afei so ɔma wohu dɛ ɔyɛ obi a odzi no bɔhyɛ do a, ɔma wonya no mu ahotodo paa.

16. Sɛ yennhinhim na yɛma hɛn ase tsim a, ebɛn kwan do na ɔbɔboa hɛn nye afofor?

16 Mma nnhinhim. Sɛ yetsie Jehovah wɔ biribiara mu na yɛdze Bible mu afotusɛm so sisi gyinae a, ɔbɛma afofor esuasua hɛn nhwɛdo pa no. Sɛ yesua Nyankopɔn n’Asɛm no yie ma hɛn gyedzi bɛyɛ kɛse a, ɔbɛma yeedzi Jehovah nokwar na yɛdze ne mbra so abɔ hɛn bra. Sɛ ɔba no dɛm a, yɛremma ator nkyerɛkyerɛ anaa wiadze nsusui hun biara nndaadaa hɛn. Mbom ɔbɛma yeesi hɛn adwen pi. (Eph. 4:14; Jas. 1:6-8) Gyedzi a yɛwɔ wɔ Jehovah nye no bɔhyɛ ahorow no mu ntsi, sɛ yɛtse asɛmbɔn mpo a, hɛn adwen nntu mmfora ma yɛnnyɛ basaa. (Ndw. 112:7, 8) Afei so, ɔma yetum boa afofor so a worihyia ɔhaw no.—1 Thess. 3:2, 3.

17. Ebɛn ndzɛmba na asafo mu mpanyimfo yɛ dze hyɛ hɔn nuanom gyedzi dzen?

17 Ɔnnsɛ dɛ asafo mu mpanyimfo yɛ hɔn adze ma ɔtra do, mbom ɔsɛ dɛ wɔma hɔn adwen mu da hɔ, wɔyɛ hɔn adze pɛpɛɛpɛ, na wɔtse asɛm ase. Dɛm mbarimba a wodzi asafo no enyim yi ma enuanom a wɔwɔ asafo no mu hɔn akoma tɔ hɔn yamu, na wɔboa hɔn ma wɔhyɛ gyedzi a wɔwɔ wɔ Jehovah mu no dzen. Afei so, ‘wosuo nokwasɛm no mu pintsinn’ dze hyɛ asafo no dzen. (Titus 1:9; 1 Tim. 3:1-3) Osiandɛ asafo mu mpanyimfo yɛ nhwɛdo pa na wɔserasera enuanom hyɛ hɔn nkuran ntsi, wɔboa enuanom no ma wɔkɔ asafo nhyiamu na asɛnka da biara na wɔgye ber sua adze so. Sɛ enuanom hyia ɔhaw akɛseakɛse na ɔma hɔn adwen tu fora a, asafo mu mpanyimfo botum ahyɛ hɔn nkuran ma wɔakɔ do dze hɔnho ato Jehovah do na wɔdze hɔn adwen esi no bɔhyɛ ahorow no do.

18. Ebɛnadze ntsi na ɔsɛ dɛ yeyi Jehovah ayɛw na yɛbɛn no kɛse? (Hwɛ adakaba a wɔato dzin “ Dza Yɛyɛ A Ɔbɛma Yɛabɛn Jehovah Kɛse” no so.)

18 Sɛ yɛdwendwen Jehovah no su ahorow a ɔyɛ fɛw no ho a, yebotum aka asɛm a Ɔhen David kae no bi. Ɔkaa dɛ: ‘Nhyira nka Jehovah, mo Botan.’ (Ndw. 144:1) Sɛ yɛdze hɛnho to Jehovah do a, ɔremma hɛn nsa nnsi famu da. Sɛ yenyin bɔ nkɔkora na mberwa mpo a, yebotum aka dɛ: “Ɔno nye mo botan,” osiandɛ yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ ɔbɔkɔ do aboa hɛn ma yɛnye ne ntamu ayɛ kama aber nyina.—Ndw. 92:14, 15.

NDWOM 150 Hwehwɛ Nyankopɔn Na Nya Nkwa

a MFONYIN NO HO NKYERƐKYERƐMU: Akyerɛbaa bi wɔ Ahendzi Asa do, wɔakɔ asafo mu mpanyimfo beenu bi nkyɛn na ɔnye hɔn rekasa.