1. Nikọ Defid kpe Jihova ni Sam 18:46?

 NI IRA bọbọ, ẹnẹ nemi ba ẹkpikpomẹ bọbọ ni ẹdigbukun ti o nemi lẹghẹ udoẹye ẹnẹ roro, wẹrẹ gba muẹwọ yiidẹ fẹnẹfẹnẹ. Ẹnẹ jọlọ dọkpẹ gin ẹnẹ nemi gbiyẹle Oriṣẹ Jihova gbẹ utiẹyin! Ni oriẹkọ ti o bọghọ, a tigbin ẹnẹ gin Jihova re ṣe Oriṣẹ are-ku, kẹnrẹn gin o numuara gba tin ẹnẹ ẹyin ni ira dede. Ẹnẹ ma ri utiẹyin ro gba, ẹrẹn ka lẹghẹ ẹ da ẹnẹ eju gin “ỌLUWA [Jihova] winọrọn!” (Rọ Sam 18:46.) Dẹ, ti won gba gin Oriṣẹ winọrọn kuro, Defid ka gba urun ti ee ka mi gba wewe Jihova. Defid kpe Jihova “ọnugbe [“ukpukpọnrọn,” nwt] mi.” Nikọ ẹrẹn jẹ?

2. Nikọ ẹnẹ wa kọ ni oriẹkọ eyiwe?

² Ni oriẹkọ eyiwe, ẹnẹ wa kọ urun ti a teri ro wewe Jihova ṣiṣi ukpukpọnrọn, kẹnrẹn urun ti eyiwe kọ ẹnẹ ni ubara ro. Kẹnrẹn ẹnẹ wa kọ biri ẹnẹ te nemi gbe ẹmi le e gin owun re ṣe Ukpukpọnrọn ẹnẹ. Ni ogun ro, ẹnẹ wa fọ ni ubara ewe biri ẹnẹ te nemi yẹn ara-uṣe Jihova ghaan.

BOKỌ JIHOVA TE ṢIṢI UKPUKPỌNRỌN?

3. Bokọ Baibol te ka lo ọfọ we “ukpukpọnrọn”? (Ṣọn ifoto ti o wi iwe we.)

³ Baibol ka gba “ukpukpọnrọn” gba wewe Jihova, di ẹnẹ gba nẹ oye ara-uṣe ro bọbọ. Ni ira gidijẹ, aghan ọmẹnrẹn Jihova ma winọrọn yiri Oriṣẹ teri ara-uṣe ẹbobo ro ni Baibol, aghan ka gba ukpukpọnrọn gba wewe ro. Ira ọṣọgua ti a gba wewe Jihova ni Baibol ṣiṣi ukpukpọnrọn wi Diutaronomi 32:​4, nwt. Ni iṣẹ ti won guo, Ana gin “ee nẹ ọnẹ ukighi [“ukpukpọnrọn,” nwt] ṣiṣi Oriṣẹ ẹnẹ.” (1 Sam. 2:2) Abakọk kpe Jihova “Ukpukpọnrọn” ro. (Abak. 1:12) Ọyiwe Sam 73 gin “Oriṣẹ re ṣe nini [“ukpukpọnrọn,” nwt] mi.” (Sam 73:26) Jihova kiti gba  ukpukpọnrọn ti o ni gba wewe ara ro. (Ais. 44:8) Di ẹnẹ fọ ni ubara ara-uṣe mẹẹta ti o lẹghẹ Jihova gha ṣiṣi ukpukpọnrọn, biri gba kọ biri ẹnẹ te nemi gba a ṣe “nini [“ukpukpọnrọn,” nwt]” ẹnẹ. —Diut. 32:31.

4. Bokọ Jihova te ṣe ubo ukighi? (Sam 94:22)

⁴ Jihova, ubo ukighi rẹẹn. Oji ti o ni ma winọrọn fun, oniye nemi yẹrẹ ni ugho ti o wi ukpukpọnrọn. Ni ewe ọkan we, Jihova ka kighi ẹnẹ ni ira udo ti o ni ni ẹye ẹnẹ. (Rọ Sam 94:22.) O ka tin ẹnẹ ẹyin gba ri gin ikolu ti ẹnẹ biri o nẹ winọrọn gẹrẹrẹ. Kẹnrẹn, o lẹghẹ ẹ da ẹnẹ eju gin uya-ki-uya ti ẹnẹ ma jẹ biri-ọjọ-ghawe, ee nemi kuan ẹnẹ gbegberegbe. Gbadatuluu, o naṣi gin ni ira ti o wa, o wa gba urun-ki-urun ti o nemi nẹ ẹdọn dida, wẹrẹ uyajijẹ gbẹ ẹnẹ kuri inọrọn.—Ẹsi. 34:​25, 26.

5. Bokọ ẹnẹ te nemi buru Jihova gbẹ ukighi ni ẹnẹ ma wi ẹkpikpomẹ?

⁵ Ewe ọkan biri ẹnẹ te nemi buru Jihova gbẹ ukighi ni ẹnẹ ma wi ẹkpikpomẹ ka ṣe gba ka guo iṣẹ gbẹ ẹ. Ẹnẹ ma guo iṣẹ, Jihova wa mu “aratutun Oriṣẹ” ti o wa kighi ẹdọn biri uro ẹnẹ gbẹ ẹnẹ. (Filip. 4:​6, 7) Ro ni ubara urun ti o ṣi gbẹ Artem, omere ọnọkẹnrẹn ọkan ti a mu ni use teri ukpeọrọnfọ ro. Ti won gba wi use, ọnọkẹnrẹn ọkan ka gba ubirọ fẹ alẹ ọfọ ni arun ro ugba gidijẹ, gba biri o do ni ewe ti ee jọ biri gba dubẹru siin. Artem gin: “O ka kpokpo mi ẹmi ira-ki-ira ti ọnọkẹnrẹn we ma kpe mi gba gba ubirọ fẹ alẹ ọfọ ni arun mi. . . . Kpira owun mo gba guo iṣẹ gbẹ Jihova. Mo bẹ ẹ di o tin mi ẹyin gba tuẹdọn biri gba nẹ ọgban. O wu gin a gbesin mi wawe, mo kpe nẹ ẹmi kiko. . . . Utiẹyin Jihova lẹghẹ ẹ ṣiṣi gin mo winọrọn soro ni ẹyin ara-uli ukpukpọnrọn ti o kighi mi.”

6. Nikọ ẹnẹ teri ro nemi gbe ẹmi le Jihova ni ira dede? (Aisaya 26:​3, 4)

⁶ Jihova jẹ a gbigbe ẹmi le. Ṣiṣi biri ukpukpọnrọn kporo biri ukpokiti ee ka yinmi, ẹnẹ man gin Jihova numuara ni ira dede gba tin ẹnẹ ẹyin. Ẹnẹ nemi gbiyẹle e teri “o wa kighi ẹnẹ ni ira-ki-ira.” (Rọ Aisaya 26:​3, 4.) O wa winọrọn ni ira dede gba ka da inaṣi ro ni, gbọ owun ubẹ ẹnẹ, biri gba mu utiẹyin ti ẹnẹ fẹ gbẹ ẹnẹ. Ẹnẹ nemi gbe ẹmi le Jihova kẹnrẹn teri ee ka yẹ aghan ti o sẹn wun ṣi. (2 Sam. 22:26) Ee wa rere gbẹgbe urun ti ẹnẹ ṣe, kẹnrẹn o wa san iwẹn ro gbẹ ẹnẹ.—Ibru 6:10; 11:6.

7. Nikọ re wa ṣi gbẹ ẹnẹ ni ẹnẹ ma ka gbe ẹmi le Jihova? (Ṣọn ifoto kẹnrẹn.)

⁷ Ẹnẹ ka gba Jihova ṣe Ukpukpọnrọn ẹnẹ ni ẹnẹ ma gbe ẹmi le e fẹnẹfẹnẹ. O da ẹnẹ eju gin ẹnẹ ma da ẹsi ro ni, ni ira ti o roro kiti, ẹnẹ wa jẹ ere ro. (Ais. 48:​17, 18). Ira-ki-ira ti Jihova ma tin ẹnẹ ẹyin, ẹnẹ ka gbiyẹle e ni. Ẹnẹ wa nẹ ẹdọn nini gin Jihova nọkan re wa nemi tin ẹnẹ ẹyin gba jinrin udangho-ki-udangho ti o ma ba ẹnẹ, ee nẹ biri o te roro to. Kpira, ni ukalẹ ti ẹnẹ kele ri gin ee nẹ oniye-ki-oniye mirẹn ti o wa tin ẹnẹ ẹyin, o ka wa ye ẹnẹ gin ẹnẹ nemi gbe ẹmi le Jihova ni ira dede. Vladmir gin, “Ira ti a gba mu mi ni use owun mo gba kpinma Oriṣẹ ju. Mo kọ biri a te  jọlọ gbiyẹle Jihova teri mo nọkan winọrọn, kẹnrẹn teri gin owun nọkan re nemi mu utiẹyin gbẹ mi gba jinrin ukalẹ we.”

8. (a) Nikọ ẹnẹ gba nemi gin Jihova ee ka yinmi? (b) Bokọ ẹnẹ te jẹ ere teri Oriṣẹ re ṣe Ukpukpọnrọn ẹnẹ? (Sam 62:​6, 7)

⁸ Jihova ee ka yinmi. Jihova gha ṣiṣi ukpukpọnrọn ti o jọlọ la wẹrẹ ukpokiti ti ee ka yidẹ. Ara-uṣe ro biri urun ti won nẹ ni ẹmi ti won fẹ ṣe, ee ka yidẹ. (Mal. 3:6) Ti Adam biri Ifi gba ṣe ọtẹ siin, Jihova ee yi urun ti won nẹ ni ẹmi ti won fẹ ṣe gbẹ irẹye dẹ. Ṣiṣi biri alẹọgua Pọl gin, Jihova “ee nemi kọkọ ara ro wun kawọ.” (2 Tim. 2:13) Eyi jẹ gin ee nẹ urun-ki-urun ti o wa ṣi wẹrẹ urun ti irẹye mirẹn ṣe ti o wa lẹghẹ Jihova yidẹ, ti o wa lẹghẹ ẹ yi urun ti won nẹ ni ẹmi wẹrẹ ẹsi ro dẹ. Teri Jihova ee ka yidẹ, ẹnẹ man gin o wa tin ẹnẹ ẹyin ni ira ẹkpikpomẹ, kẹnrẹn o wa da inaṣi ro gbẹ ira ti o wa ni.—Rọ Sam 62:​6, 7.

9. Nikọ wo kọ gbẹ kuri urun ti o ṣi gbẹ Tatyana?

⁹ Ẹnẹ ma ro jẹn ni ubara ara-uṣe Jihova biri urun ti won nẹ ni ẹmi gbẹ alẹ ẹye we biri irẹye dede, ẹrẹn wa tin ẹnẹ ẹyin gba gbiyẹle e, biri gba gba a ṣe Ukpukpọnrọn ẹnẹ. Ẹrẹn wa tin ẹnẹ ẹyin gba nẹ ẹdọn tutun biri gba tama a ni ira udangho. (Sam 16:8) Ẹrẹn re ṣe urun ti o ṣi gbẹ omere onobirẹn ọkan ti ọrukọ ro ṣe Tatyana ti a mu tin man uli ni uli ro teri ukpeọrọnfọ ro. O gin: “Mo ka da anọkan-dugbo. O jọlọ roro gbẹ mi ni ọṣọgua. Kpira owun mo gba ṣikuọni.” Kuro, o ka winọrọn ro jẹn ni ubara urun ti Jihova nẹ ni ẹmi gbẹ ẹnẹ irẹye, ẹrẹn ka tin wun ẹyin gba nẹ ẹmi kiko biri nini gba soro ni ukpeọrọnfọ ro. O gin: “Ninẹ oye urun ti o lẹghẹ urun ghaan gba ṣi tin mi ẹyin gba tigbi gin wuwu ti mo nẹ gbẹ Jihova biri gba fẹ ṣe urun ti o wuu re gbe mi ni ukalẹ eyiwe. Ẹrẹn tin mi ẹyin gba ṣe are-maa ro ti ara mi nọkan.”

10. Bokọ Jihova te nemi ṣe Ukpukpọnrọn ẹnẹ biri-ọjọ-ghawe?

¹⁰ Ni ira ti ee wa kpẹ, ẹnẹ wa ba udo ti o jọlọ ni, ti o wa lẹghẹ ẹ yẹle di ẹnẹ gbiyẹle Jihova ju biri ẹnẹ te ṣe ṣi. Teri ẹrẹn, o ṣe kpatakiri biri-ọjọ-ghawe di ẹnẹ ṣe di ukpeọrọnfọ ẹnẹ ni Jihova ni ni, kẹnrẹn di o da ẹnẹ eju gin o wa tin ẹnẹ ẹyin gba soro ni ukpeọrọnfọ ẹnẹ ni wun ni ukalẹ-ki-ukalẹ ti ẹnẹ ma gha. Bokọ ẹnẹ te nemi ṣe ẹrẹn? Rọ ita Baibol biri urun ti o ṣi gbẹ aghan Oṣẹri Jihova ti ira ẹnẹ we. Daju ewe biri Oriṣẹ te tin aghan ọmẹnrẹn ro ẹyin. Ro jẹn ni ubara ita ghaan. Ṣiṣe wẹrẹ wa tin ẹ ẹyin gba gba Jihova ṣe Ukpukpọnrọn rẹ.

YẸN ARA-UṢE JIHOVA

11. Nikọ ẹnẹ teri ro fẹ yẹn ara-uṣe Jihova? (Kẹnrẹn ṣọn ẹkpetin we “ Urun ti Aghan Ọmẹtie Omere Ẹkẹnrẹn Nemi Gba Ero Gin Aghan Wa Ṣe.”)

¹¹ Ẹnẹ fọ rẹn ni ubara ara-uṣe Jihova ti o lẹghẹ ẹ gha ṣiṣi ukpukpọnrọn gbẹ ẹnẹ. Biri-ọjọ-ghawe, ro ni ubara biri ẹnẹ te nemi yẹn ara-uṣe ghaan. Ẹnẹ ma ṣe ti ẹmi ẹnẹ ka dede gba yẹn ara-uṣe ghaan ti Jihova nẹ, ẹnẹ wa nemi mu utiẹyin gbẹ aghan omere ẹnẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn. Ni ewe,  Jisọs mu ọrukọ we Sẹfas (ti a yidẹ da “Pita”), ti alẹ ro ṣe awẹ “Ukpukpọnrọn” gbẹ Saimọn. (Jọn 1:42) Jisọs winọrọn gin Pita wa mu ukuẹmi gbẹ aghan mirẹn ni ujọ biri gba ṣe ukpeọrọnfọ aghan gba ni. A wewe aghan ẹghaarẹ ni ujọ ṣiṣi “alẹ ukpukpọnrọn kporo.” Eyi jẹ gin aghan ka kighi aghan omere ti o wi ujọ. (Ais. 32:2) Ẹnẹ ọkan nemi mu ẹkọ gbẹ omirẹn ni ẹnẹ ma yẹn ara-uṣe Jihova.—Ẹfi. 5:1.

12. Bokọ ẹnẹ te nemi mu utiẹyin gbẹ aghan mirẹn ni ujọ?

¹² Mu utiẹyin gbẹ omere rẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ni ira ẹkpikpomẹ. Aghan omere ẹnẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ma sa kuri uli aghan, teri ogun wẹrẹ ibajẹ ti o guo ubo guo o man alẹ, aghan nemi biri ẹnẹ kalẹ. Biri udo winọrọn buru ni “ni ọjọ ti o tin ogun ghaan” ee nẹ iyan gin ẹnẹ ọkan wa nẹ ẹwọ-ayẹ gba mu utiẹyin gbẹ omirẹn. (2 Tim. 3:1) Ẹnẹ kpe nemi mu ukuẹmi gbẹ aghan omere ẹnẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn, gba mu wuwu ghan aghan ni ewe biri aghan fẹ. Ewe ọkan ti ẹnẹ kele ṣe eyiwe ka ṣe gba ka biri aghan fọ ni aghan ma wa ni ubara ujọ biri gba ka mu ukuẹmi gbẹ aghan. Ẹnẹ fẹ di ujọ we ṣe ubo ti aghan kele ri wuwu biri ẹkọ gba. Irẹye gidijẹ ni onuwe ka jakan, eyi nemi lẹghẹ ara rọ aghan omere ẹnẹ ẹkẹnrẹn biri ẹbirẹn gbẹ aghan gba ro gin aa fẹ ọfọ aghan. Teri ẹrẹn, omere ẹnẹ ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ma wa ni ubara, di ẹnẹ ri gin ẹnẹ mu ẹkọ gbẹ aghan biri gba mu wuwu ghan aghan.

13. Bokọ aghan ẹghaarẹ te nemi mu ukuẹmi gbẹ aghan mirẹn ni ira ẹkpikpomẹ? (Ṣọn ifoto kẹnrẹn.)

¹³ Aghan ẹghaarẹ ka mu ukuẹmi gbẹ aghan omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ni ira ẹkpikpomẹ. Ibajẹ ti o guo ubo ma ṣi, wẹrẹ ubo ma dọn oniye ni ẹdigbukun, ẹghaarẹ ghaan ka tete ri gin utiẹyin winọrọn gbẹ omere aghan ẹkẹnrẹn biri ebirẹn. Ẹghaarẹ ghaan ka gba Baibol wewe urun ti  omere ghaan wa ṣe biri gba mu ẹdọn nini gbẹ aghan. Omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn wa rẹn ma ẹghaarẹ gba birọ gbẹ utiẹyin ni aghan ma man gin o wa rentin aghan, biri aghan fọ kpẹtẹkpẹtẹ, biri gba nẹ oye biri o te ṣe aghan ni ara. Ara-uṣe egbe ighaan rẹn ka tin aghan mirẹn ẹyin gba ri gin a fẹ ọfọ aghan; ẹrẹn ka lẹghẹ ẹ ya gbẹ aghan gba lele ẹkọ-ki-ẹkọ ti ẹghaarẹ ghaan ma gba Baibol mu gbẹ aghan.—1 Tẹs. 2:​7, 8, 11.

14. Bokọ ẹnẹ te nemi mughan gin ẹnẹ jẹ a gbigbiyẹle?

¹⁴ Ṣe ọnẹ ti a nemi gbiyẹle. Ẹnẹ fẹ di aghan mirẹn man gin ẹnẹ wa mu utiẹyin gbẹ aghan ni aghan ma fẹ ẹ, kitikiti ni ira ẹkpikpomẹ. (Owe 17:17) Nikọ ẹnẹ nemi ṣe di aghan mirẹn gba gbiyẹle ẹnẹ? Ẹnẹ nemi ṣe ti ẹmi ẹnẹ ka dede gba yẹn Jihova kpọjọ, ni ewe, gba ka da inaṣi ẹnẹ ni biri gba ka tete to ubo. (Mat. 5:37) Wẹrẹ, ẹnẹ ma man gin oniye ọkan fẹ utiẹyin ẹnẹ, ẹnẹ nemi mu utiẹyin gbẹ aghan. Gbadatuluu, ẹnẹ ka ri gin ẹnẹ ṣe akpẹn uṣẹ ti a mu gbẹ ẹnẹ ni ujọ gẹrẹrẹ, ni ewe biri a te wewe ro gbẹ ẹnẹ.

15. Bokọ ujọ we te jẹ ere ni ẹghaarẹ ghaan ma jẹ a gbigbiyẹle?

¹⁵ Bokọ ujọ we te jẹ ere ni aghan ma nemi gbiyẹle aghan ẹghaarẹ? Omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ma man gin aghan nemi kpe ẹghaarẹ ghaan ni ira-ki-ira ti aghan ma fẹ utiẹyin, eyi wa tin omere ghaan ẹyin gba ṣe maa da ẹdọn ju. Omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ka man gin a fẹ ọfọ aghan, ni o ma ye aghan gin ẹghaarẹ ghaan numuara gba tin aghan ẹyin. Ẹghaarẹ ghaan ma lo Baibol biri iwe ẹkọ ẹnẹ, ee ṣe urun ti aghan ro, gba mu ẹkọ  ṣi, omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn wa gbiyẹle aghan ni. Omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn kpe ka gbiyẹle aghan ẹghaarẹ ti ee ka gin gbẹ irẹye mirẹn ọfọ ti a biri aghan fọ ni uyẹrẹ, kẹnrẹn ti o ka da inaṣi aghan ni.

16. Bokọ ẹnẹ biri irẹye mirẹn ni ujọ te jẹ ere ni ẹnẹ ma ṣe urun ti Jihova gin o jọ?

¹⁶ Ka ṣe urun ti Jihova gin o jọ ni ira dede. Ẹnẹ ma ka da ẹsi Jihova ni ni urun dede, biri gba ka gba Baibol da ero, ẹnẹ wa ṣe ọrọnrọn ewe gbẹ aghan mirẹn. Ẹnẹ ma ka kọ ọfọ Oriṣẹ, biri gba ṣe di ukpeọrọnfọ ẹnẹ ni Jihova gba ni ni, ẹnẹ wa tama a biri gba lele ẹsi ro. Ẹnẹ wa man ti o ṣe ẹkọ itekun ti ee biri ẹkọ Jihova jọ, kẹnrẹn ẹnẹ ee wa lele ẹkọ burukun ghaan. (Ẹfi. 4:14; Jem. 1:​6-8) Ukpeọrọnfọ ẹnẹ ni Jihova biri ni inaṣi ro ka mu ẹmi kiko gbẹ ẹnẹ ni ẹnẹ ma gbọ iyẹn burukun. (Sam 112:​7, 8) Ẹnẹ kpe nemi mu utiẹyin gbẹ aghan mirẹn ti o winọrọn ba udangho.—1 Tẹs. 3:​2, 3.

17. Bokọ aghan ẹghaarẹ te nemi mu utiẹyin gbẹ aghan omere gba nẹ ẹmi kiko biri ukpeọrọnfọ ti o ni?

¹⁷ O yẹle di ẹghaarẹ ka ṣe dẹndẹn, gba da ara ro ni, gba ka ṣe urun ni ewe ti o jọ, gba ka ṣe kpẹtẹkpẹtẹ. Ẹkẹnrẹn ghaan ka tin irẹye mirẹn ẹyin gba nẹ ẹmi kiko biri gba nẹ ukpeọrọnfọ ti o ni ni Jihova, biri gba mu utiẹyin gbẹ ujọ we gba “ka jọlọ da iyẹn we ni kokoroko.” (Taitọs 1:9; 1 Tim. 3:​1-3) Biri aghan winọrọn gba ara aghan ṣe ewe we biri gba dẹbo aghan omere ni ujọ, aghan ẹghaarẹ ka mu utiẹyin gbẹ omere ghaan gba ṣe are-maa ṣi ẹyin ni ubara rire, ode rire biri ẹkọ Baibol ti ẹwọ aghan kawọ. Omere ẹkẹnrẹn biri ebirẹn ma nẹ ẹkpikpomẹ ti o mu ẹdọn dida gbẹ aghan, ẹghaarẹ ghaan ka tigbi aghan gin di aghan gbe ẹmi le Jihova biri gba sọ eju ni inaṣi ro.

18. Nikọ ẹnẹ ka teri ro gba fẹ yiri Jihova biri gba sọ kpinma a ni? (Kẹnrẹn ṣọn ẹkpetin we “ Ewe Biri A Te Sọ Kpinma Jihova Ni.”)

¹⁸ Ti ẹnẹ gba kọ ni ubara ara-uṣe ẹbobo Jihova kuro we, ẹnẹ nemi gin urun eju ọkan we ti Ọlaja Defid gin: “Yiri ỌLUWA [Jihova] ọlikirimọn [“ukpukpọnrọn,”nwt] mi.” (Sam 144:1) Ẹnẹ nemi gbiyẹle Jihova ni ira dede. O wu di ẹnẹ to ẹligbo rẹn, ẹnẹ nemi gbiyẹle e gin, o kpe wa ka tin ẹnẹ ẹyin gba tama a. Kẹnrẹn, ẹnẹ nemi gin owun re ṣe “ọgbuja mi ja [“ukpukpọnrọn mi,” nwt].”—Sam 92:​14, 15.