1. Ntiana bu tâka wo Mikunga 18:​46, Davide na nti kafwanakasa Yehova?

 MU NZA yi twena mu ta-pulukusu tulendi bwabana na misamu milendi kotesa luzingu lweto mu mpasi, peleko milendi tomo sobesa luzingu lweto. Diangana Yehova tutomo tondaka mu lubakusu lu katuhanaka! Mu timoko tiayôkele, batubamburi ti Yehova Nzambi ya moyo yena, mpe ntangu zazansoni wa kubama bâka mu tu bakisa. Bu tubakaka lubakusu lwandi, musamu wo lukwikulu wutuhanaka ti Yehova wa moyo wena! (Tanga Mikunga 18:46.) Bu kamana tâ ti Nzambi wa moyo wena, Davide wafwanakasa Nzambi na tima tilembolo tia moyo, Davide watâ Yehova “Tari diani.” Ngano bwe wuta zolo tâ?

2. Nti tulongokaka mu misamu mia Davide watâ ti Yehova ‘Tari diani’?

² Mu timoko ti, mbo tutaluzula mu bungu dia nti batêlaka Yehova tari, mpe nti tulongokaka mu Yandi mu tifwani tio. Mbo tulongoka mpe bwe tulendi mu bongela ntiana Tari dieto. Mpe ku nsuka, mbo tuzonzela bwe tulendi landila bifu biandi bisaka ti kabâ tari.

MU BUNGU DIA NTI YEHOVA KE TARI

3. Bwe Bibila divulu sarilaka ntelo ya “tari”? (Tala ha tinima tia ntete.)

³ Bibila ntelo ya “Tari” disarilaka mu tu hana tifwani titubakisaka mu bakula bifu bia Yehova. Vula-vula mu bitini bi bakembelaka Nzambi mu Bibila, ntiana Nzambi yi balendi lembo fwanakasa bamubongelaka. Mbala ya ntete yi bazonzelaka Yehova ntiana “Tari” ni yo ye mu Lubambu 32:4. Mu lusambulu, Ana watâ ti ‘Ka kwena tari ko difwanakane na Nzambi’eto.’ (1 Sam. 2:2) Habakuke watâ Yehova ‘Tari diandi.’ (Hab. 1:12) Titsoniki tia Mikunga 73 watâ Nzambi ‘tari dia mutima’andi.’ (Mik. 73:26) Mpe Yehova yandi beni ntiana tari katibongelaka. (Iza. 44:8) Tazonzeleno bifu bitatu bisaka ti Yehova kabâ tari, mpe talongokeno bwe tulendi sila ti kabâ “Tari dieto.”—Lub. 32:31.

4. Ngano bwe Yehova ke tiswamunu tieto? (Mikunga 94:22)

 ⁴ Yehova ni tiswamunu tieto. Ntiana kwa tari dia dinene dilendi bâ tiswamunu tia muntu mu ntangu ya titembo tia ngolo tia mvula, Yehova beto kakengerelaka bu tubwabanaka na misamu mia mpasi mu luzingu lweto. (Tanga Mikunga 94:22.) Lubakusu katuhanaka mu kengerela tindiku tieto na Yandi, mpe lukwikulu katuhanaka ti mpasi zi tuta bwabana na zo lumbu ti ka zitatamanaka ko mankululu. Tu kanisini ti: Ku matu mbo kakatula misamu mitunatinaka lwaka, peleko mitunatinaka mpasi.—Ezk. 34:​25, 26.

5. Bwe Yehova kalendi bêla tiswamunu tieto ntiana tari?

⁵ Mpila yimosi yi tulendi sila ti Yehova kabâ tari di tulendi swamina bu tubâka na misamu ni mu mu sambila. Bu tumusambilaka, Yehova ‘tidzunu tia Nzambi’ katuhanaka tikengerelaka mutima’eto na mbanzulu zeto. (Flp. 4:​6, 7) Tabongeno tifwani tia Artem, mpangi ya bakala yibatûla ku boloko mu bungu dia timinu tiandi. Bu keri ku boloko enquêteur yimosi yamuyula biyuvu biabingi, yamubongela mu mpila ya mbi, mpe yayêla mu mu tâ bunkuta. Artem têle ti: “Ntangu zazansoni enquêteur yi keri kuntikisaka lwaka lweri bâka nani. [. . .] Yehova ndieri sambilaka. Na mu lomba tidzunu tia mutima na ndwenga. Mpila za sarila enquêteur ka zasimba ko kwe meno. [. . .] Na lubakusu lwa Yehova, ntiana meno ndieri ku manima ma tibaka tia tari.”

6. Ntangu zazansoni mu bungu dia nti tulendi sikirila Yehova? (Izaya 26:​3, 4)

⁶ Yehova wa kwikama wena mpe kani kabwe ka tu bika ko. Ntiana tari dilembo ninganaka, ntangu zazansoni Yehova ho kwa kabâka mu bungu dia beto. Tulendi bâ na lukwikulu mu Yandi mu bungu ti ‘Tari dia mankululu diena.’ (Tanga Izaya 26:​3, 4.) Ntangu zazansoni mbo kabâ kwa wa moyo mu lungisa makani mandi, mu wirikila tusambulu tweto, na mu tu hana lubakusu lwe neto nsatu. Tulendi sikirila mpe Yehova mu bungu ti wa kwikama wena kwe bô bamusarilaka. (2 Sam. 22:26) Kani kabwe ka zimbakana misamu mi tuyirikaka ko, mpe mbo katusenda.—Ebr. 6:10; 11:6.

7. Nti tumona tala ti tusikiriri Yehova? (Tala mpe tifwani.)

⁷ Yehova tusaka ti kabâ tiswamunu tieto bu tumusikirilaka. Lukwikulu lwe neto ti bu tumutumamana ni bu wubâ mu ntangu za mpasi, ndandu kwa tubaka. (Iza. 48:​17, 18) Bu tukwe mone lubakusu lwandi, lukwikulu lweto mu Yandi mbo lukula. Lukwikulu lwe neto ti Yehova kwa we na lenda dia tu hana lubakusu mu korela ntontolo ni ntontolo, ni bu sa ti nguria mpasi zena. Vula-vula mu ntangu ya mpasi bu ku lembo bâka muntu mu tu hana lubakusu, mbo tukwizi bakulaka ti ni Yehova kwa tulendi sikirila. Vladmir têle ti: “Ntangu yi nayôkesa ku boloko, yo ni ntangu yiyôkele bubote mu tindiku tiani na Nzambi. Nayizi bâ na lukwikulu lwalwingi mu Yehova mu bungu ti meno kaka ndieri, mpe ni Yandi kwa weri na lenda dia kungana lubakusu mu korela.”

8. a) Mu bungu dia nti tulendi têla ti Yehova ka sobaka ko? b) Ntia ndandu tubakaka kwe Nzambi bu kabâka Tari dieto? (Mikunga 62:​6, 7)

⁸ Yehova ka sobaka ko. Yehova wena ntiana  tari, peleko mongo wu lembo sobaka. Timuntu tiandi na kani diandi, kani kabwe ka bisobaka ko. (Mal. 3:6) Adame na Eva bu bamukolamana, Yehova ka soba kani diandi ko mu bungu dia bantu. Ntiana bwa tsoneka wo ntumwa Paulo, Yehova ‘kalendi’â ka tikala ko yandi beni.’ (2 Tim. 2:13) Wuzololo tâ ti musamu ni musamu wutula, peleko wulendi yirika bantu bakaka, kani kabwe Yehova ka lendi’â kabika bifu biandi ko, kani diandi ko, peleko mitieno miandi ko. Mu bungu ti Yehova ka sobaka ko, tuzebi ti mbo katubakisa mu ntangu za mpasi mpe mbo kalungisa makani mandi mu bungu dia bilumbu bia ku matu.—Tanga Mikunga 62:​6, 7.

9. Nti talongoka mu tifwani tia Tatyana?

⁹ Tala ti mu bifu bia Yehova tudimbitilaka na mu kani diandi mu bungu dia mutoto na bantu, wulendi tu bakisa mu mu kwikila na mu sa ti kabâ Tari dieto. Mpila yo mbo yitubakisa mu tatamana mu bâ mu tidzunu na mu bâ ba kwikama kwe Yandi mu ntangu za mpasi. (Mik. 16:8) Musamu ni wo waturila mpangi ye na nkumbu Tatyana weri ku boloko dia ku nzo mu bungu dia timinu tiandi. Têle ti: “Nayizi tomo bâ me kaka. Ha mbatukulu musamu wa mpasi weri. Wa nôka ndieri vulu bâka.” Kâ, bu kabatika mu dimbitila mu Yehova na mu kani diandi mu bungu dia bantu, wayizi bakula mu bungu dia nti weri mfunu kwe yandi mu korela mpasi zo. Musamu wo wamubakisa mu bâ mu tidzunu, mpe wamuhana ngolo mu tatamana mu bâ wa kwikama. Têle ti: “Bu nabakula mu bungu dia nti misamu mio miaturila, wakumbakisa mu bakula ti ni mu bungu dia Yehova ndieri mu musamu wa mpila wo. Wakumbakisa mu lembo vutu bâ na mabanza mu me beni.”

10. Bwe Yehova kalendi bêla Tari dieto lumbu ti?

¹⁰ Mu bilumbu bita kwiza, mbo tubwabana na mpasi zitutuma mu sikirila Yehova yôka bwawu bu. Yawu yi ni ntangu ya yika lukwikulu lweto ngolo ti mbo katuhana bio bie neto nsatu mu korela na kwikama kwakwansoni. Ngano bwe tulendi bwa sila? Tanga binsamu bia Bibila na bifwani bia lumbu ti bia Mbangi za Yehova. Bakula bwe Yehova kasongela bifu bifwanakane na tari mu yika bisari biandi moko. Tomo dimbitila mu binsamu bio. Mpila yo yilendi kubakisa mu sa ti Yehova kabâ Tari diaku.

LANDA BIFU BIA YEHOVA

11. Mu bungu dia nti tuzololo talanda bifu bia Yehova bisaka ti kabâ tari? (Tala mpe kaku “ makani mu bungu dia mpangi za bakala za ntwenia.”)

¹¹ Tumweni ti Yehova wena ntiana tari. Banza’eti mpila yi tulendi landila bifu biandi bisaka ti kabâ tari. Tala ti tusiri miamiansoni mi tulenda mu landa bifu bia Yehova, tulendi tindisa mpangi zeto. Mu tifwani, Yezu wahana Simo nkumbu ya Sefase (yi babangulaka mu “Piere”), yizololo tâ “Tibuku tia tari.” (Za 1:42) Yezu wazolo tâ ti Piere mbo kaketi tindisa bantu bakaka mu timvuka, mpe timinu tiawu kaketi yika ngolo. Bakuluntu ba mu timvuka ntiana “mpeho ya tari dia dinene” babazonzelaka. Musamu wo wusongele mpila yi bakengerelaka mpangi za mu timvuka. (Iza. 32:​2, NWT) Diangana,  timvuka ndandu tibakaka mu ntangu mpangi zazansoni zilandaka bifu bia Yehova bisaka ti kabâ tari.—Efz. 5:1.

12. Bwe tulendi bêla tiswamunu mu bungu dia bantu bakaka.

¹² Bâ tiswamunu. Ntangu zakaka, tulendi hana tiswamunu tia matieleka kwe mpangi zeto mu ntangu ya katastrofe, ya vwandi, peleko ya muzingu. Misamu mia ‘bilumbu bi bia mansukina’ bu mita tomo kwe bebe, ntembe kâni mbo tutomo bâ na bweso bwa hanasana lubakusu. (2 Tim. 3:1) Tulendi hana mpe kwe mpangi zeto lutindusu na luzolo lwe nawu nsatu. Mpila yimosi yi tulendela ni mu moka nawu bu bakwizaka ku lukutakanu na mu ba tindisa. Tuzololo ti timvuka tiabâ mbuka ya luzolo mpe ya lutindusu. Lumbu ti, bantu babingi babongelaka bampwana’awu mu mpila ya ngolo. Musamu wo wulendi sa ti bampangi babâ na lwaka, mpe bamona ti ka babazololo’â ko. Buna, mpangi zeto bu zikwizaka ku tukutakanu, tuzololo tasa miamiansoni mi tulenda mu basongela ti bawu tuzololo, ngolo tubayikaka, mpe mu tidzunu babâka.

13. Bwe bakuluntu balendi bêla tiswamunu mu bungu dia bantu bakaka? (Tala mpe tifwani.)

¹³ Bakuluntu balendi bâ tiswamunu mu bungu dia mpangi zawu bu babwabanaka na mpasi, peleko na misamu mia mpasi mia mpila na mpila. Mu ntangu ya katastrofe peleko yi bafweti nata muntu ku lupitalu mu ntinu-ntinu, bakuluntu lubakusu lufwanane bahanaka. Lubakusu lwa timpeve mpe bahanaka. Bampangi ka batîna ko mu lomba lubakusu kwe mukuluntu wu bazebi ti na nsayi yayansoni kabazonzelaka, bawu kawirikilaka, mpe mio mi bamonaka ku mutima kayêlaka mu bakula. Bifu bia mpila yo mbo bibakisaka bantu bakaka mu mona ti bawu bazololo. Buna, ka wubâka musamu wa mpasi ko kwe bawu mu sarila malongi malendi bahana mukuluntu.—1 Tes. 2:​7, 8, 11.

14. Bwe tulendi songela ti balendi tu kwikila?

 ¹⁴ Bâ muntu wu bakwikilaka. Tuzololo ti bantu bakaka batusikirila, nsungula mu ntangu za mpasi. (Bin. 17:17) Ngano nti lendi sa ngatu bantu bakaka bakukwikila? Mio mi tulenda tusaka mu landa tifwani tia Yehova bilumbu biabiansoni, mu tifwani bu tulungisaka makani meto, mpe bu tuzitisaka ntangu. (Mat. 5:37) Tulendi hana mpe lubakusu mu ntangu yi ludinganaka. Musamu wakaka, keba tusaka mu sala bisalu buna butêlaka ntumunu zi tubakaka.

15. Timvuka ntia ndandu tibakaka bakuluntu bu babâka bantu ba balendi kwikila?

¹⁵ Bakuluntu babakwikilaka timvuka banatinaka ndandu. Ngano bwe? Bampangi bu bazabaka ti balendi tâ mbila bakuluntu bu bâka na nsatu lubakusu, mbo wubabakisaka mu lembo bâ na lwaka lwalwingi. Bisamuni mpe luzolo bimonaka, bu babakulaka ti bakuluntu ba kubama kwa babâka mu bahana lubakusu. Mu bungu ti bakuluntu malongi mawu mu Bibila matûkaka na mu mikanda mia ngamba ya kwikama, kani matûka mu mabanza mawu,  mpangi zawu mbo zibakwikilaka. Bampangi lukwikulu lwawu mpe batûlaka mu bakuluntu balembo zonzelaka misamu miawu mia mansweki, mpe balungisaka makani mawu.

16. Ntia ndandu tubakaka beto beni na bantu bakaka bu tuyirikaka misamu mia sungama kwe Yehova?

¹⁶ Yirikaka misamu mia sungama kwe Yehova. Tala ti Yehova tutumamanaka mu miamiansoni, mpe tala ti nzengolo zi tubongaka mu Bibila zisikamanaka, mbo tubâ tifwani tia mbote mu bungu dia bantu bakaka. Bu tukwe kuri mu timinu na mu luzabu lwa matieleka, mbo tukwizi tomo bâ basikama mu matieleka. Mbo tubâ na lenda dia zaba ndongosolo na mabanza ma bungungu malembo kwelanaka na mabanza ma Yehova, mpe ka matusobesa ko. (Efz. 4:14; Zaki 1:​6-8) Timinu tieto mu Yehova na mu makani mandi beto tibakisaka mu bâ na mabanza ma delakana bu tuwâka nsangu za bungungu. (Mik. 112:​7, 8) Lenda die neto mpe dia bakisa bô balendi bwabana na misamu mia mbi.—1 Tes. 3:​2, 3.

17. Nti bibakisaka bakuluntu mu nata nsobolo kwe bantu bakaka zi basikamasaka?

¹⁷ Bakuluntu bafweti bâka na ndilu mu bifu biawu, na mabanza ma verela, na bunkete (ordonnés), mpe na mabanza ma delakana. Babakala bo bantu bakaka babakisaka mu tatamana mu bâ mu tidzunu na mu bâ na timinu tia ngolo mu Yehova, mpe timvuka bayikaka ngolo mu tomo ‘landa ndongosolo ya butieleka.’ (Tite 1:9; 1 Tim. 3:​1-3) Mu nzila ya tifwani tiawu na ndiatulu’awu, bakuluntu bantu babakisaka mu vulu kwizaka ku lukutakanu, mu samunaka, na mu saka ndongokolo ya bawu beni. Bampangi bu babwabanaka na misamu mi banatinaka lwaka, bakuluntu bawu babambulaka mu sikirila Yehova, na mu tûla mabanza mawu mamansoni mu makani mandi.

18. Mu bungu dia ti tuzololo mu kembela Yehova, na mu tatamana mu bâ nandi penepene? (Tala mpe kaku “ Mpila ya bêla penepene na Yehova.”)

¹⁸ Bu tumeni taluzula bifu bia mbote bia Yehova, tulendi tâ ntiana bwatâ mutinu Davide: “Mukembo kwe Yehova, Tari diani.” (Mik. 144:​1, NWT) Kani kabwe Yehova ka bika ko mu bâ Nzambi yi tulendi sikirila. Mu luzingu lweto, ni bu wubâ mu bununu bweto, misamu miamingi misaka ti tatâ: “Ni Yandi Tari diani,” na lukwikulu ti ntangu zazansoni mbo katubakisa mu bâ bavwama mu timpeve.—Mik. 92:​14, 15.