1. Kuliya na Visamo 18:​46, Ndaviti ua setekesele Yehova na vika?

 VINTSIMBU VIMO, mu ku kavuka ca liso tu hasa ku hita mu visoti vie ku kaluuisa muono, ni vene kualulula muono uetu mu vutuntu. Vunoni Yehova Njambi a hasa ku tu kuasa! Mu cilongesa ci na hiti, tua lilongesele nguetu Yehova ua pua Njambi ua muono kaha ue ku tu kuasa ntsimbu yose. Mu tue ku tambula vukuasi vuendi, tue ku limuena mpundu nguetu, “Yehova a ku yoya.” (Tandenu Visamo 18:46.) Vunoni munima ya ku handeka nguendi Yehova a ku yoya, Ndaviti ua setekesele Njambi na cuma ka ca kele na muono. Ua tumbuile Yehova nguendi “Livue liange.” Mezi aco a lomboloka vika?

2. Vika tu lilongesa ku mezi a handekele Ndaviti nguendi Yehova ua pua “Livue liange”?

² Mu cilongesa cino, tu lilongesa omo lia vika Yehova va mu tumbula kupua livue, kaha vika lizi liaco li tu longesa ku tuala hali ikeye. Tu lilongesa naua vati tu hasa ku tsiliela muli Yehova mu kupua Livue lietu. Kaha mu ku manusula, tu lilongesa vati tu hasa ku tambuluisa vifua via Yehova.

OMO LIA VIKA YEHOVA VA MU TUMBULA KUPUA LIVUE?

3. Vati Mbimbiliya ya pangesa lizi “livue”? (Talenu ca helu.)

³ Mbimbiliya ya setekesa Yehova na “livue” mu ku tu kuasa kuivisisa vifua viendi. Lua luingi, Yehova mu va mu sangalele ku vangamba vendi, Mbimbiliya ya mu tumbula kupua Livue. Yehova va mu tumbula lua ku livanga kupua “livue” ku Ndeutelonomi 32:4. Mu civundilo cendi, Hana ua handekele nguendi: “Ka kuesi livue ngue Njambi yetu.” (1 Sam. 2:2) Kaha Havakuke ua tumbuile Yehova nguendi: “Livue.” (Hav. 1:12) Mukua ku soneka Visamo 73 ua tumbuile Njambi nguendi: “Ngolo ya mutima uange.” (Visa. 73, 26) Kaha ambe vene Yehova ua litumbuile ivene nguendi livue. (Isaya 44:8) Tu simutuilenu ha vifua via Yehova vitatu vie ku mu puisa “Livue lietu.”—Ndeu. 32:31.

4. Vati Yehova au pua vutinino vuetu? (Visamo 94:22)

 ⁴ Yehova ue ku tu niunga mu ntsimbu ya visoti. Ca ku muenako, nga muntu ali ku mehia kaha kuli na ku noka, ue ku tinina mu cipundo linga kati a nokoue. Na vuno vene, mu ntsimbu ya visoti Yehova ue ku tu niunga. (Tandenu Visamo 94:22.) Ue ku tu kuasa ku niunga vusamba vuetu nendi na ku tu hana vusunga ngecize, visoti vie ku tu yandesa mu ntsimbu ino, ka vi ka tualelelaho. Cikuavo naua, ua tu kulahesa nguendi, ku lutue a ka fumisako viose vie ku tu umisa mitima na ku tu yandesa.—Ezek. 34:​25, 26.

5. Vati Yehova a hasa kupua Vutunino vuetu?

⁵ Tu hasa ku puisa Yehova Vutinino vuetu mu ku vundila kuli ikeye. Mu tue ku lingamo, Yehova ue ku hana “ciyulo ca Njambi” ce ku niunga mitima na visinganieka vietu. (Filp. 4:​6, 7) Tu simutuilenu via lungano lua muanetu Artem, u va sokele mu kamenga omo lia lutsilielo luendi. Mua kele mu kamenga, lua luingi va kele na ku mu linga vihula, ku mu yandesa, kaha na ku mu vuisa vuoma. Muanetu Artem ua handekele nguendi: “Mu va kele na ku nji linga vihula, nja kele na ku sakalala mutima. . . . Vunoni ntsimbu yose nja kele na ku vundila kuli Yehova a nji hane ciyulo kaha na mana. Vutuhu nja kele mu cisoti caco, vunoni nja tualeleleho ku simpa mutima. . . . Na vukuasi vua Yehova, nja livuile ngue nji na vanda ku nima ya civumbe ca mavue.”

6. Omo lia vika tu hasa ku kulahela muli Yehova? (Isaya 26:​3, 4)

⁶ Yehova ka ka tu mbila kuti. Yehova a ka tu kuasa ntsimbu yose. Tu hasa ku mu kulahela muomu uapua “Livue ka lie ku hua.” (Tandenu Isaya 26:​3, 4.) Yehova a ka tualelelaho ku yoya linga a puisemo vikulaheso viendi, ku halakana vivundilo vietu, na ku tu hana vukuasi vuose vu tua tondeka. Cikuavo naua, tu hasa ku kulahela muli Yehova muomu ke ku mbila kuti vakua ku mu pangela. (2 Sam. 22:26) Na limo litangua liahi a ka suva vi tue ku linga, kaha ntsimbu yose a ka tu lunguisa.—VaHe. 6:10; 11:6.

7. Vika vie ku soloka nga tu kulahela muli Yehova? (Talenu naua cikupulo.)

⁷ Tue ku puisa Yehova kupua Livue lietu mu tue ku mu kulahela na mutima uetu uose. Tua kulahela nguetu nga tu muononoka ambe vene mu ntsimbu ya ikalu, tue ku tambula vivezikiso. (Isaya 48:​17, 18) Mu tue ku tambula vukuasi vua Yehova, lutsilielo luetu muli ikeye lue ku tualelelaho ku kola. Kaha tue ku kala na vusunga nguetu, Yehova lika ue ku tu kuasa ku kolesa mu visoti viose, ambe nga vi kaluue vati. Vintsimbu via vingi, mu tue ku hita mu visoti via ku linga noku kua ku tinina kuahi, tue ku limuena nguetu tu hasa ku kulahela muli Yehova ntsimbu yose. Muanetu Vladimir nguendi: “Mu nja kele mu kamenga, vusamba vuange na Yehova vua kaniamene cikuma. Nja lilongesele ku kulahela cikuma muli Yehova, muomu ikeye lika ua nji kuasele ku kolesa.”

8. (a) Omo lia vika tu hasa ku handeka nguetu Yehova ke kualuluka?(b) Vukuasi vuka tue ku tambula mu tue ku puisa Yehova Livue lietu? (Visamo 62:​6, 7)

⁸ Yehova ke kualuluka. Yehova ua pua ngue  livue ni muncinda ka ue kualuluka. Vuntu vuendi na vutumbe vuendi, ka vie kualuluka. (Mal. 3:6) Ambe vene omo Andama na Eva va mu muesele lisino, Yehova kaluluile vutumbe vuendi ku tuala ha vantu. Kapostolo Paulu ua sonekele nguendi, Yehova “ka hasa ku liviana ivene.” (2 Tim. 2:13) Eci ca lomboloka ngecize, Yehova ke ku tavesa na vimo viahi ni vene vilinga via vantu vi mu lingise kualulula vuntu vuendi, vutumbe, na masiko endi. Mu ku linga Yehova ke kualuluka, tuli na vusunga nguetu a ka tu kuasa mu ntsimbu ya visoti, kaha a ka puisamo vikulaheso viendi via ku lutue.—Tandenu Visamo 62:​6, 7.

9. Vika mua lilongesa ku muzimbu ua ndumbuetu Tatyana?

⁹ Nga tu hilula ha vifua via Yehova na vutumbe vuendi ku tuala ha mavu na vantu, ci hasa ku tu kuasa ku mu kulahela na ku mu puisa Livue lietu, ni nguetu, vutinino vuetu. Ku lingamo, ci ka tu kuasa ku simpa na ku tualelelaho ku pangela Yehova ambe nga tu hita mu visoti. (Visa. 16:8) Vikevio via lingile ndumbuetu Tatyana ua kele mu kamenga ka ku ndzivo omo lia lutsilielo luendi. Ivene nguendi: “Nja kele lika liange, ngeci nja livuile vulika. Ku vuputukilo ca kaluuile mua kama, muomu nja kele na ku uila mu vusiua kusuakumo.” Vunoni, mu nima yaco ua putukile ku hilula hali Yehova na vutumbe vuendi ku tuala ha vantu. Kaha ua nongonuene omo lia vika capua ca seho ku kolesa mu cisoti caco. Cikuavo naua, ca mu kuasele ku simpa mutima na ku tualelelaho ku pangela Yehova. Ivene nguendi: “Kuivuisisa omo lia vika nja hitile mu cisoti caco, ca nji kuasele ku vuluka nguange, nja hitilemo omo lia ku pangela Yehova. Ku lingamo, ca nji kuasele ku hona ku lituala mana ange ivene.”

10. Vati tu hasa ku puisa Yehova Livue lietu?

¹⁰ Ku lutue, tu ka hita mu visoti. Omo liaco, tu ka tondeka ku kulahela cikuma muli Yehova. Ngeci mukemuo, mu ntsimbu ino capua ca seho ku kaniamesa lutsilielo luetu muli Yehova, na ku kala na vusunga nguetu a ka tu kuasa ku tualelelaho ku mu pangela ambe nga tu hita mu visoti. Vati tu hasa ku lingamo? Mu ku tanda mizimbu ya mu Mbimbiliya na mizimbu ya vangamba va Yehova va ku matangua ano. Omo tu lingamo, tu ka limuena vati Yehova ue ku kuasa vangamba vendi. Puenu na ku hilula mizimbu yaco, nga mu lingamo ci ka mi kuasa ku puisa Yehova Livue lienu.

TAMBULUISENU VIFUA VIA YEHOVA

11. Omo lia vika tu tonda ku tambuluisa vifua via Yehova? (Talenu naua cikasa “ Vizango vi va Hasa ku Lihakela Vakuendze.”)

¹¹ Tua lilongesa vifua via Yehova vie ku mu puisa livue, ni nguetu, vutinino vuetu. Hano honi, tu lilongesa vati tu hasa ku tambuluisa vifua viaco. Nga tu lihakela kapandi ka ku tambuluisa vifua via Yehova, tu ka hasa ku kaniamesa vamuanetu na vandumbuetu. Ca ku muenako, Yesu ua tumbuile Simone nguendi Kefase (lizina liaco va lilangulula nguavo “Petulu”), lia lomboloka “Kalivue.” (Yoa. 1:42) Ku lingamo, Yesu ua muesele ngecize, Petulu  ue ku kaniamesele vamuanaye mu cikungulukilo na ku kaniamesa lutsilielo luavo. Vakuluntu mu cikungulukilo va va tumbula kupua “cimbembe ca livue lia kama.” (Isaya 32:2) Vunoni tu vose tu hasa ku likaniamesa umo na mukuavo nga tu tambuluisa vifua via Yehova.—Efe. 5:1.

12. Vati tu hasa ku kuasa vamuanetu mu ntsimbu ya visoti?

¹² Puenu na ku kuasa vamuanoko mu visoti. Nga vamuanetu va na seza vindzivo viavo omo lia viyovo via mavu ni vindzita, tu hasa ku va kuasa mu ku va tambula ku vindzivo vietu. Kuno ku ‘matangua a ku kotokela,’ visoti vili na ku livuezelela. Ngeci mukemuo, tua kala na vukovelelo vua vuingi vua ku kuasa vamuanetu mu ku va hana vize vi va tondeka. (2 Tim. 3:1) Tu hasa naua ku lembezieka vamuanetu na ku va muesa cilemo. Vati tu hasa ku lingamo? Mu ku va tambula vuino ku Ndzivo ya Vuangana, na ku va kuasa va livue ku zituka mu cikungulukilo. Mu mavu ano, vantu vavengi ve ku limuesa vukenia, omo liaco, vamuanetu va hasa ku sakalala mutima na ku livua ngue na umo uahi ua va lema. Ngeci mukemuo, vamuanetu nga va neza mu ku kunguluka tua pande ku linga cose mu ku va kaniamesa na ku va muesa cilemo.

13. Vati vakuluntu ve ku kuasa vakuavo mu ntsimbu ya visoti? (Talenu naua cikupulo.)

¹³ Vakuluntu mu cikungulukilo ve ku kuasa vamuanaye mu ntsimbu ya visoti. Nga kua soloka viyovo via mavu ni nga kuli umo muanetu ni ndumbuetu ali na ku vavala mua kama, vakuluntu vuasi-vuasi ve ku kuasa vamuanaye. Ve ku hana naua vimamuna via mu Mbimbiliya, kaha na ku va kaniamesa. Vamuanetu va ka livua ku zituka mu ku lomba vukuasi ku mukuluntu mu cikungulukilo, nga va tantekeya nguavo a ka handeka navo na ngozi, ku va halakana kaha na kuivuisisa vati vali na ku livua.  Ku muesa vifua viaco, ce ku kuasa vakuetu va livue ngecize tua va lema, kaha ce ku vasiuila ku tava vimamuna viose via mu Mbimbiliya vi ve ku hana vakuluntu mu cikungulukilo.—1 Tes. 2:​7, 8, 11.

14. Vati tu hasa ku muesa ngecize citava ku tu kulahela?

¹⁴ Puenu muntu u va hasa ku kulahela. Tu tonda vakuetu va tu kulahele nguavo tu hasa ku va kuasa, cikumakuma nga vali mu visoti. (Visi. 17:17) Vika mu hasa ku linga mangana vakuenu va mi kulahele? Lingenu cose mu tambuluise vifua via Yehova tangua na tangua. Ca ku muenako, lihakelenu kapandi ka ku puisamo vikulaheso vienu kaha na kupua na ku heta ha ntsimbu i mua likuminia na vakuenu. (Mat. 5:37) Kaha nga tua tantekeya nguetu kuli umo muanetu ni ndumbuetu a tondeka vukuasi, tu hasa ku lihana mu ku kuasa. Cikuavo naua, tua pande ku lihakela kapandi ka ku puisamo mitamba yetu mu cikungulukilo kuliya na vimamuna vi tue ku tambula.

15. Vati cikungulukilo ci hasa ku uana vukuasi nga vakuluntu vapua vaze va va hasa ku kulahela?

¹⁵ Vati cikungulukilo ci hasa ku uana vukuasi nga va kulahela vakuluntu? Nga vamuanetu va tantekeya nguavo va hasa ku sana vakuluntu ntsimbu yose-oyo i va tondeka vukuasi vuavo, ce ku va kuasa va hone kuma cikuma mutima. Vamuanetu ve ku livua naua ngecize va va lema, mu ve ku tantekeya nguavo vakuluntu va kala na cizango ca ku va kuasa. Vakuluntu nga va pangesa Mbimbiliya na mikanda yetu mu ku hana vimamuna mu cihela ca ku  handeka visinganieka viavo, vamuanetu ve ku va kulahela cikuma. Cikuavo naua, vamuanetu ve ku kulahela vakuluntu vaze ka ve ku sanduola mizimbu i ve ku va leka kaha ve ku puisamo vikulaheso viavo.

16. Vati ku linga via cili ce ku tu kuasa etu vavene kaha na vakuetu?

¹⁶ Puenu na ku linga via cili. Nga tuononoka Yehova mu viuma viose na ku linga vihangula kuliya na Mbimbiliya, tu kapua lungano lua cili ku vakuetu. Mu tue ku lilongesa Mbimbiliya na ku kaniamesa lutsilielo luetu, ce ku tu kuasa kuononoka Yehova na masiko endi. Kaha tu ka hasa ku nongonona vilongesa via makuli na visinganieka ka via litombuele na via Yehova, na ku hona ku hungumuka navio. (Efe. 4:14; Tia. 1:​6-8) Ku tsiliela muli Yehova na mu vikulaheso viendi, ce ku tu kuasa ku simpa nga tua tambula mizimbu ya ku vihia. (Visa. 112:​7, 8) Cikuavo naua, tue ku hasa ku kuasa vaze vali na ku pinda na visoti.—1 Tes. 3:​2, 3.

17. Vika vie ku kuasa vakuluntu ku kaniamesa vamuanaye?

¹⁷ Vakuluntu mu cikungulukilo va pande kupua vakua ku lipokuesa, vakua vilinga via cili, kaha na kupua va ku votsika. Vakuluntu ve ku kuasa vakuavo vapue va ku simpa na ku tsiliela cikuma muli Yehova. Ve ku kaniamesa naua cikungulukilo mu ku “kakatela lizi lize lia cili.” (Tito 1:9; 1 Tim. 3:​1-3) Ku hitila mu lungano luavo na mangendzi a ku kaniamesa, vakuluntu ve ku kuasa vakua kuambulula vambulule kusua kumo, ku kunguluka, na ku lilongesa mu vulika. Vamuanetu na vandumbuetu mu ve ku pinda na visoti, vakuluntu ve ku va vuluisa ku tsiliela muli Yehova na vikulaheso viendi.

18. Omo lia vika tu tonda ku sangaziala Yehova na ku suena mu hiehi nendi? (Talenu naua cikasa “ Mua ku Suena mu Hiehi na Yehova.”)

¹⁸ Munima ya ku lilongesa vifua via Yehova via ku komouesa, netu tu hasa ku handeka via handekele Muangana Ndaviti nguendi: “Ua ku sangaziala Yehova Livue liange.” (Visa. 144:1) Ntsimbu yose, tu hasa ku tsiliela muli Yehova. Kaha ambe nga tua kulupa, tuli na vusunga nguetu, Yehova a ka tualelelaho ku tu kuasa ku kala mu hiehi nendi. Kaha tu hasa ku handeka nguetu: “Ikeye Livue liange.”—Visa. 92:​14, 15.