1. Mwakukoliyana ndi Salimo 18:​46, kumbi Davidi wanguyeruzgiya Yehova ndi vinthu wuli?

 MUCHARU ichi tingakumana ndi masuzgu ngamabuchibuchi ngo ngangasinthiya limu umoyu widu. Kweni vakukondwesa kuti tingathemba Yehova Chiuta kuti watiwovyi. Mu nkhani yajumpha tingusambira kuti Yehova ndi Chiuta wamoyu ndipu nyengu zosi ngwakunozgeka kutiwovya. Asani watiwovya, vititisimikiziya kuti “Yehova ngwamoyu!” (Ŵerengani Salimo 18:46.) Kweni wati wakamba mazu ngenanga, Davidi wangukamba kuti Chiuta ndi “Jalawi langu.” Ntchifukwa wuli Davidi wanguyeruzgiya Yehova yo ndi Chiuta wamoyu ndi jalawi lo ntchinthu chambula umoyu?

2. Kumbi tingasambiranji pa vo Davidi wangukamba kuti Yehova ndi “Jalawi langu”?

² Mu nkhani iyi, tikambiskanengi chifukwa cho Yehova wakambikiya kuti ndi jalawi ndipuso vo tisambira ku chakuyeruzgiyapu chenichi. Tisambirengi so vo tingachita kuti timuthembengi nge Jalawi lidu. Pakumaliya, tisambirengi mo tingayezge mijalidu yaki.

NTCHIFUKWA WULI YEHOVA WADANIKA KUTI JALAWI?

3. Kumbi kanandi Bayibolu litingagwiriskiya ntchitu wuli mazu ngakuti “jalawi”? (Wonani chithuzi.)

³ Bayibolu ligwiriskiya ntchitu mazu ngakuti “jalawi” kuti litiwovyi kuvwisa mijalidu yo Yehova we nayu. Kanandi mazu ngenanga ngasanirika mu mavesi ngo ngatimuthamika kuti iyu ndi Chiuta yo wayanana ndi weyosi cha. Mazu ngakukonkhoska Yehova kuti ndi “Jalawi” ngasanirika kakwamba mu Bayibolu pa Dotoronome 32:4. Pa nyengu yo Hana wapempheranga wangukamba kuti “palivi jalawi lakuyanana ndi Chiuta widu.” (1 Samu. 2:2) Habakuku wangukamba Yehova kuti ndi “Jalawi langu.” (Haba. 1:12) Yo wangulemba Salimo 73 wangukamba kuti Chiuta ndi “jalawi la mtima wangu.” (Salimo 73:26) Chinanga ndi Yehova mweneku wangujikamba kuti ndi jalawi. (Yesa. 44:8) Tiyeni tikambiskani mijalidu yitatu  yo yichitiska kuti Yehova wayeruzgikiyi ndi jalawi ndipuso tisambirengi vo tingachita kuti iyu waje “Jalawi lidu.”—Doto. 32:31.

4. Kumbi Yehova ndi malu ngakuthaŵiyaku mu nthowa wuli? (Salimo 94:22)

⁴ Yehova ndi malu ngakuthaŵiyaku. Nge mo jalawi likulu lijaliya malu ngakuti munthu wabisameku asani kwe chimphepu chakofya, Yehova watitivikiliya asani takumana ndi masuzgu. (Ŵerengani Salimo 94:22.) Iyu watitiwovya kuti tivikiliyi ubwezi widu ndi iyu, ndipu watitisimikiziya kuti masuzgu ngo tikumana nangu sonu ngangatipweteke limu cha. Iyu watitilayizga so kuti kunthazi wazamutuzgapu vosi vo vichitiska kuti tifipengi mtima kweniso kusuzgika.—Ezeki. 34:​25, 26.

5. Kumbi Yehova wangaja wuli jalawi lidu lakuthaŵiyaku?

⁵ Nthowa yimoza yo tilongore kuti titimuwona Yehova nge jalawi lidu lakuthaŵiyaku, nkhupemphera kwaku iyu. Asani tipemphera, iyu watitipaska “chimangu chaku Chiuta” cho chivikiliya mtima widu kweniso maŵanaŵanu ngidu. (Afi. 4:​6, 7) Tiyeni tikambiskani vo vinguchitikiya Mubali Artem yo wangumangika chifukwa cha chivwanu chaki. Iyu wangufumbika mafumbu kananandi ŵaka ndi wapolisi yo wangumuchitiya nkhaza kweniso kumulengesa. Artem wangukamba kuti: “Ndasuzgikanga maŵanaŵanu asani wapolisi mwenuyu wandidana kuti wandifumbi mafumbu. . . . Nyengu zosi ndapempheranga kwaku Yehova. Ndamupemphanga kuti wandiwovyi kuti ndije ndi chimangu cha mumtima kweniso zeru. Chinanga kuti ndingutombozgeka mu nthowa yeniyi, ndingulutirizga kuja wakugomezgeka. . . . Chifukwa chakuti Yehova wangundiwovya, venga nge kuti ndama kuseri kwa mpanda wamya.”

6. Ntchifukwa wuli nyengu zosi tingathemba Yehova? (Yesaya 26:​3, 4)

⁶ Yehova ngwakuthembeka. Nge jalawi lambula kusukunyika, Yehova watitiwovya nyengu zosi. Tingamuthemba chifukwa chakuti iyu ndi “Jalawi lamuyaya.” (Ŵerengani Yesaya 26:​3, 4.) Nyengu zosi, iyu wafiska malayizgu ngaki, wavwisiya mapempheru ngidu ndipu watitipaska chovyu cho tikhumbikiya. Tingamuthemba so Yehova chifukwa chakuti iyu ngwakugomezgeka ku ŵanthu wo atimuteŵete. (2 Samu. 22:26) Iyu wazamuluwapu cha vo titimuchitiya pakumuteŵete ndipu walekengepu cha kutitumbika.—Ahe. 6:10; 11:6.

7. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatichitikiya asani tithemba Yehova? (Wonani so chithuzi.)

⁷ Titimuwona Yehova kuti ndi Jalawi lidu asani titimuthemba ndi mtima wosi. Tigomezga kuti asani titimuvwiya chinanga mphanyengu yo tikumana ndi masuzgu, vinthu vitiyendiyengi umampha. (Yesa. 48:​17, 18) Asani tiwona kuti Yehova watitiwovya, titamba kumugomezga ukongwa. Ndipu venivi vititiwovya kusimikiza kuti ndi Yehova pe yo wangatiwovya kuti tifiski kukunthiyapu mayeseru ngengosi ngo tingakumana nangu. Kanandi, asani takumana ndi masuzgu ngo tiwona kuti palivi yo wangatiwovya, tiziŵa kuti nyengu zosi tingathemba Yehova pe. Vladimir wangukamba kuti: “Nyengu yo ndingumangikiya ndingujivwa kuti nde pafupi ukongwa ndi Chiuta. Ndingusambira kumuthemba ukongwa Yehova chifukwa ndenga ndija ndipu pengavi chakuti ndingachita pakundija.”

8. (a) Ntchifukwa wuli tingakamba kuti Yehova wasintha cha? (b) Kumbi tiyanduwa wuli chifukwa chakuti Chiuta ndi Jalawi lidu? (Salimo 62:​6, 7)

 ⁸ Yehova wasintha cha. Mwakuyanana ndi jalawi likulu, Yehova wasukunyika cha kweniso wasintha cha. Mijalidu kweniso khumbu laki visintha cha. (Mala. 3:6) Adamu ndi Heva ŵati amugarukiya mu Edeni, Yehova wangusintha cha khumbu laki. Wakutumika Paulo wangukamba kuti Yehova “wangajikana cha.” (2 Timo. 2:13) Venivi ving’anamuwa kuti kwali kwachitikanji pamwenga ŵanthu anyaki achitanji, Yehova wasinthengepu cha mijalidu yaki, khumbu laki pamwenga fundu zaki. Chifukwa chakuti Chiuta widu wasintha cha, tiziŵa kuti iyu wazakutitaska kweniso kutiwovya kuti tikunthiyepu pa nyengu yo tikumana ndi masuzgu.—Ŵerengani Salimo 62:​6, 7.

9. Kumbi musambiranji pa vo vinguchitikiya Tatyana?

⁹ Asani tiŵanaŵaniya mijalidu yaku Yehova kweniso khumbu laki pacharu chapasi, vingatiwovya kuti timuthembengi ukongwa kweniso kuti timuwonengi kuti ndi Jalawi lidu. Venivi vingatiwovya kuti tilekengi kufipa mtima pa nyengu yo tikunthiyapu mayeseru. (Salimo 16:8) Venivi ndivu vinguchitikiya mzichi Tatyana yo wenga pa ukayidi wa panyumba chifukwa cha chivwanu chaki. Iyu wangukamba kuti: “Ndenga ndija nkhani. Pakwamba, venga vakusuzga. Kanandi ndasuzgikanga maŵanaŵanu.” Kweni wangwamba kuŵanaŵaniya vaku Yehova kweniso khumbu laki ndipu wanguziŵa kuti nkhwakukhumbika ukongwa kuti iyu wakunthiyepu mayeseru ngenanga. Venivi vingumuwovya kuti waleki kufipa mtima ndipuso wangusaniya nthazi zakuti walutirizgiyi kuja wakugomezgeka. Iyu wangukamba kuti: “Kuziŵa chifukwa cho ndakumaniyananga ndi mayeseru ngenanga kungundiwovya kukumbuka kuti ndisuzgika chifukwa chakuti ndichita khumbu laku Yehova. Venivi vingundiwovya kuti ndileki kuŵanaŵaniya ŵaka masuzgu ngo ndakumananga nangu.”

10. Kumbi Yehova wangaja wuli Jalawi lidu sonu?

¹⁰ Pambula kuswera yapa, tikumanengi ndi mayeseru ngo ngazamukhumba kuti tigomezgengi ukongwa Yehova kuphara kali. Sonu panu tikhumbika kugomezga ukongwa kuti Yehova wazakutiwovya kuti tizilutirizgi kuja akugomezgeka. Kumbi tingachita wuli venivi? Tiŵerengengi nkhani zo zikulembeka mu Bayibolu kweniso nkhani zo zikonkhoska vo Akaboni aku Yehova mazuŵa nganu akumana navu. Wonani mo Chiuta wawovye ateŵeti ŵaki. Ŵanaŵaniyani ukongwa nkhani zenizi. Kuchita venivi kungakuwovyani kuti muwonengi Yehova kuti ndi Jalawi linu.

MUYEZGENGI MIJALIDU YAKU YEHOVA YA NGE JALAWI

11. Ntchifukwa wuli tikhumba kuyezga mijalidu yaku Yehova? (Wonani so bokosi lakuti “ Vilatu vo Abali Achinyamata Angaja Navu.”)

¹¹ Tawona mijalidu yaku Yehova yo yitimuchitiska kuja jalawi lidu. Sonu tiyeni tiwoni mo tingayezge mijalidu yaki. Asani tiyesesa kuyezga mijalidu yaku Yehova yeniyi, vitiwovyengi kuti tichiskengi abali ndi azichi mu mpingu. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu wangupaska Simoni zina lakuti Kefa (lo lifwatulikiya kuti “Peturo”), kung’anamuwa “Chibanthu cha Jalawi.” (Yoha. 1:42) Venivi vingulongo kuti Peturo wamupembuzganga  Akhristu anyaki mu mpingu kweniso kukholesa chivwanu chawu. Ŵara mu mpingu akambika kuti ndi “mduzi wa jalawi likulu.” Venivi ving’anamuwa kuti yiwu avikiliya abali ndi azichi mu mpingu. (Yesa. 32:2) Kweni weyosi mu mpingu wayanduwa asani abali ndi azichi wosi ayezga mijalidu yaku Yehova.—Aefe. 5:1.

12. Konkhoskani nthowa zo tingajaliya malu ngakuthaŵiyaku kwa anyidu.

¹² Jani malu ngakuthaŵiyaku. Nyengu zinyaki tingaja malu ngakuthaŵiyaku kwa abali ndi azichi asani kwachitika masoka ngachilengedu, viwawa pamwenga nkhondu. Po vinthu vinangika ukongwa “mu mazuŵa ngakumaliya” nganu, tikayika cha kuti tijengi ndi mwaŵi wakovya abali ndi azichi asani akhumbika chovyu. (2 Timo. 3:1) Tingapembuzga so abali ndi azichi ŵidu ndipuso kuŵalongo kuti titiŵayanja. Nthowa yimoza yo tingachitiya venivi nkhuŵalondere umampha pa Nyumba ya Ufumu ndipu venivi vingawovya kuti weyosi mu mpingu wajivwengi kuti watanjika kweniso wachiskika. Mucharu ichi, ŵanthu achitiyana vinthu mwankhaza. Venivi vingachitiska kuti abali ndi azichi afipengi mtima kweniso kuti ajivwengi kuti atanjika cha. Mwaviyo, asani abali ndi azichi ŵenaŵa aza pa maunganu, tikhumba kuti tichitengi vosi vo tingafiska kuti ajiivwengi kuti atanjika, asisipulika kweniso kuti mbakuvikilirika.

13. Kumbi ŵara angaja wuli malu ngakuthaŵiyaku kwa anyawu? (Wonani so chithuzi.)

¹³ Ŵara angaja so malu ngakuthaŵiyaku mu mpingu kwa Akhristu wo akumana ndi masuzgu pamwenga mayeseru. Asani kwachitika masoka ngachilengedu pamwenga Mkhristu watama mwamabuchibuchi, mwaliŵi ŵara achitapu kanthu kuti awovyi abali ŵawu. Yiwu atiŵapaska ulongozgi kweniso kuŵachiska ndi Malemba. Abali ndi azichi aja akufwatuka kupempha chovyu kwa mura yo aziŵa kuti ngwalisungu, wavwisiya kweniso watesesa kuvwisa mo yiwu avwiya. Mijalidu yeniyi yitovya kuti abali ndi azichi mu mpingu ajivwengi kuti atiŵaphwere mwakuti  asuzgika cha kulondo ulongozgi wakutuwa mu Bayibolu wo apaskika ndi ŵara.—1 Ate. 2:​7, 8, 11.

14. Kumbi tingalongo wuli kuti te akuthembeka?

¹⁴ Jani akuthembeka. Tikhumba kuti abali ndi azichi atithembengi kuti tiŵawovyengi, ukongwa asani akumana ndi masuzgu. (Nthanthi 17:17) Kumbi tingachita wuli kuti abali atithembengi? Tingachita venivi mwakuyesesa kuyezga mijalidu yaku Yehova nyengu zosi. Mwakuyeruzgiyapu tiyesesengi kufiska vo tikulayizga kweniso kusunga nyengu. (Mate. 5:37) Asani taziŵa kuti munthu munyaki wakhumbika chovyu, tingamuwovya. Kusazgapu yapa, tikhumbika kuwonesesa kuti tachita vo tingupaskika mwakukoliyana ndi ulongozgi wo tingupaskika.

15. Kumbi abali ndi azichi ayanduwa wuli asani ŵara mbakuthembeka?

¹⁵ Ŵara akuthembeka atovya ukongwa mu mpingu. Mu nthowa wuli? Asani apharazgi aziŵa kuti ŵara, mwakuyeruzgiyapu wakuwonere kagulu kawu ngwakunozgeka kuŵawovya, vitiŵawovya kuti alekengi kufipa ukongwa mtima. Apharazgi atijivwa so kuti atanjika asani aziŵa kuti ŵara mbakunozgeka kuŵawovya. Asani ŵara agwiriskiya ntchitu ulongozgi wa mu Bayibolu kweniso  mabuku ngo kapolu wakugomezgeka wapereka, mumalu mwakwende maŵanaŵanu ngawu, abali ndi azichi atiŵathemba ukongwa. Abali ndi azichi atiŵagomezga ukongwa ŵara wo atesesa kusunga chisisi kweniso atesesa kuchita vo angulayizga.

16. Kumbi isi kweniso anyidu ayanduwa wuli asani tisinthasintha cha?

¹⁶ Mungasinthangasinthanga cha. Tingaja chakuwoniyapu chamampha kwa Akhristu anyidu, asani te akugomezgeka kwaku Yehova pa vinthu vosi kweniso asani tisankha vinthu mwakukoliyana ndi fundu za mu Bayibolu. Asani tisambira mazu ngaku Chiuta ndi kukholesa chivwanu chidu, tijengi akugomezgeka kwaku iyu kweniso ku fundu zaki. Venivi vingatiwovya kuti tiziŵengi visambizu ndipuso fundu zaboza zo zikoliyana cha ndi fundu zaku Yehova ndipu tipusisikengi cha. (Aefe. 4:14; Yako. 1:​6-8) Chivwanu chidu mwaku Yehova kweniso malayizgu ngaki vititiwovya kuti tije akuzika asani talonde nkhani yamampha cha. (Salimo 112:​7, 8) Kusazgapu yapa, tifiska kuwovya anyidu wo akumana ndi mayeseru.—1 Ate. 3:​2, 3.

17. Kumbi ŵara atovya wuli abali ndi azichi mu mpingu?

¹⁷ Ŵara atenere kuja akujiko pakuchita vinthu, akuŵanaŵana umampha, akuchita vinthu mwandondomeku kweniso akoloŵa. Chifukwa chakuti anthulumi ŵenaŵa ‘akolesa mazu ngakugomezgeka,’ atovya Akhristu anyawu kuti ajengi akuzika kweniso ajengi ndi chivwanu chakukho mwaku Yehova. (Tito 1:9; 1 Timo. 3:​1-3) Chifukwa cha chakuwoniyapu chawu chamampha kweniso maulendu nga uliska, ŵara atovya apharazgi kuti nyengu zosi awunganengi, apharazgengi kweniso asambirengi pakuŵija. Asani abali ndi azichi akumana ndi masuzgu ngo ngatiŵafipiska mtima, ŵara atiŵachiska kuti alutirizgi kuthemba Yehova kweniso aŵikengi maŵanaŵanu pa malayizgu ngaki.

18. Ntchifukwa wuli tikhumba kuthamika Yehova kweniso kulutirizga kuja nayu pa ubwezi wakukho? (Wonani so bokosi lakuti “ Vo Mungachita Kuti Muje pa Ubwezi Wakukho Ndi Yehova.”)

¹⁸ Asani tiŵanaŵaniya mijalidu yapachanya yaku Yehova yo takambiskana, tingakamba nge mo Fumu Davidi yingukambiya kuti: “Yehova yo ndi Jalawi langu wathamikiki.” (Salimo 144:1) Nyengu zosi tingamuthemba Yehova. Chinanga kuti tingakota, tingamuthemba kuti iyu walutirizgengi kutiwovya kuti tilutirizgi kuja nayu pa ubwezi. Ndipu nasi tingakamba kuti: “Iyu ndi Jalawi langu.”—Salimo 92:​14, 15.