1. Adwogi maber ango ma watwero nongo ki i nyamo Jabuli 15:​1-5?

 I PWONY mukato-ni, wapwonyo ni jo ma gudyero kwogi bot Jehovah dok gimedde ki bedo ki wat macok kwede gitwero bedo wele i ‘kemane.’ Ento gin ango ma omyero watim me medde ki bedo welene? Jabuli 15 nyamo lok man matut. (Kwan Jabuli 15:​1-5.) Jabuli man tittiwa gin ma myero watim wek wamedde ki bedo lurem Jehovah macok.

2. Gin ango ma oromo bedo ni Daudi onongo tye ka tam iye i kare ma oloko i kom kema pa Jehovah?

² Jabuli 15 cakke ni: “Ai Rwot [Jehovah], anga ma bibedo i kemani? Anga ma bibedo i wi got meri maleng?” (Jab. 15:1) I kare ma Daudi oloko i kom ‘kema’ pa Jehovah, twero bedo ni en onongo tye ka tam i kom kema me woro ma obedo i Gibeon pi kare mo. Nyo kit macalo Daudi oloko i kom ‘wi got maleng’ pa Lubanga, oromo bedo ni en onongo tye ka lok i kom kema ma onongo tye i wi Got Cion i Jerucalem. Ki i wi Got Cion, ma tye kilomita 10 tung kupiny me Gibeon, Daudi oguro kema me gwoko canduk me gicikke nio wang ma kityeko gero ot pa Lubanga—2 Cam. 6:17.

3. Pingo mitte ni waniang maber Jabuli 15? (Nen bene cal.)

³ Ki lok ada, pol pa Luicrael onongo pe gitiyo i kema me woro, dok jo manok keken aye onongo gidonyo ka ma kigwoko iye canduk me gicikke. Ento lutic pa Jehovah ducu gitwero bedo wele i kemane ka gudoko lureme kun gimedde ki bedo ki wat macok kwede. Man obedo gin ma wan ducu wamito. Jabuli 15 otito kit mogo ma  omyero wadong wek wamedde ki bedo lurem Jehovah.

BED MA CWINYI LENG DOK ITI GIN MA ATIR

4. Wangeyo nining ni batija keken aye pe obedo gin ma Jehovah mito ki botwa? (Icaya 48:1)

⁴ Jabuli 15:2 tito ni larem Lubanga obedo “dano ma cwinye leng, dok ma tiyo gin ma atir.” Lok man ni “tiyo” nyuto ni obedo gin ma omyero wamedde ki timone kare ducu. Ento tika watwero bedo jo ma ‘cwinygi leng’? Ada, watwero. Kadi bed pe tye dano mo ma pe ki roc, Jehovah binenowa macalo ‘jo ma cwinygi leng’ ka watute me bedo luwiny bote. Ka wadyero kwowa bot Lubanga dok wanongo batija, meno nongo pud obedo acakki me wotwa ki Lubanga. Me labolle, i kare me Baibul, bedo mere Laicrael onongo dong pe tyen lokke ni ngat moni doko welo pa Jehovah. Luicrael mogo onongo gilwongo nying Lubanga ento “pe i ada, dok pe i yo ma atir.” (Kwan Icaya 48:1.) Me nyuto ni ada gimito bedo wele pa Jehovah, onongo mitte ni Luicrael ma cwinygi atir gupwony gin ma Jehovah mito ci gulubi. I yo acel-lu, me bedo ki wat macok ki Jehovah i kare-ni, omyero pe wagak ki nongo batija kacel ki lwonge ni Lucaden pa Jehovah keken. Omyero wamedde ki “tiyo gin ma atir.” Watwero timo meno nining?

5. Tyen lokke ngo me bedo lawiny bot Jehovah i jami ducu?

⁵ I wang Jehovah, bedo “dano ma cwinye leng, dok ma tiyo gin ma atir” pe kwako mere wire i cokke i Ot me Ker keken. (1 Cam. 15:22) Omyero watute matek me bedo luwiny bot Lubanga i yo me kwowa ducu, kadi bed watye kenwa.  (Car. 3:6; Latit. 12:​13, 14) Pire tek ni wabed luwiny bot Jehovah kadiwa i jami ma watwero neno ni pigi pe tek. Timo meno nyuto ni wamare dok man weko en bene marowa matek.—Jon 14:23; 1 Jon 5:3.

6. Ma lubbe ki Jo Ibru 6:​10-12, gin ango ma pire tek loyo tic mabeco ma watimo i kare mukato angec?

⁶ Jehovah cwinye yom adada pi tic ma watimo pire i kare mukato angec. Kadi bed kit meno, jami mabeco ma watimo i kare mukato keken pe twero weko wamedde ki bedo i kema pa Lubanga. Watwero neno man ka maleng i Jo Ibru 6:​10-12. (Kwan.) Jehovah wiye pe wil i kom tic mabeco ma watimo pire i kare mukato. Ento en mito ni wamedde ki tic pire ki cwinywa ducu “nio wa agikki.” En bibedo laremwa pi naka “ka cwinywa pe odoko nyap.”—Gal. 6:9.

LOK LOK ADA KI I CWINYI

7. Tyen lokke ngo me loko lok ada ki i cwinywa?

⁷ Ngat ma mito bedo welo i kema pa Jehovah myero obed ngat ‘ma loko lok ada ki i cwinye.’ (Jab. 15:2) Man pe kwako bedo ma pe waloko lok goba keken. Jehovah mito ni wabed lugen i lokwa ki ticwa ducu. (Ibru 13:18) Man pire tek, “pien Rwot [Jehovah] dag jo ma gitimo gin marac akaka, ento en tye ki gen i kom jo ma kitgi atir.”—Car. 3:32.

8. Kodi tim ango ma omyero wagwokke ki timone?

⁸ Jo ma ‘giloko lok me ada ki i cwinygi’ pe giporo bedo luwiny i kin lwak ento nongo ki i mung gitye ka turo cik pa Lubanga. (Ic. 29:13) Gigwokke ki kwo kwo laiye aryo. Dano ma kit meno twero cako bedo ki gung cwiny ka ce lubo cik pa Jehovah kare ducu kelo adwogi maber. (Yak. 1:​5-8) Ngat ma kit meno twero kwero bedo lawiny bot Jehovah i jami ma en neno ni pigi pe tek. Dong, ka onen calo en pe tye ka nongo adwogi marac mo ki i turo cik pa Lubanga, en twero dongo tek wic me timo jami maraco makato. Kadi bed en tamo ni pud  etye ka tic pi Lubanga, nongo Jehovah pe dong jolo worone. (Latit. 8:11) Ento wan wamito bedo jo ma genne i jami ducu.

9. Ngo mutimme tyen mukwongo ma Yecu orwatte ki Natanael, dok gin ango ma watwero pwonyone ki iye? (Nen bene cal.)

⁹ Pire tek adada me bedo ‘ngat ma loko lok ada ki i cwinye.’ Watwero neno man ki i gin mutimme i kare ma Pilipo olwongo lareme Natanael me rwatte ki Yecu. Kadi bed man onongo obedo tyen mukwongo ma Yecu orwatte ki Natanael, Yecu owaco ni: “Nen Laicrael me ada, ma pe tye ki goba mo i cwinye!” (Jon 1:47) Yecu onongo ngeyo ni lupwonnyene mukene-ni gubedo jo ma lugen, ento pa Natanael onongo kato pa jo mukene-ni. Kadi bed Natanael onongo tye ki roc calo wan, ento en onongo pe lagoba, me ka meno onongo obedo lagen i jami ducu. Yecu omaro dok opwoyo Natanael pi kite meno. Pud dong bibedo twon deyo madit ya ka Yecu nenowa kit meno!

10. Pingo omyero wagwokke ki lok ma waloko? (Yakobo 1:26)

¹⁰ Pol pa jami ma Jehovah mito ki botwa ma kiryeyogi i Jabuli 15 loko i kom kit me tero dano luwotwa. Jabuli 15:3 tito ni welo pa Jehovah “pe coko lok me kwot i lok ma en loko, dok en pe timo gin marac mo i kom lareme, dok pe balo nying lawote.” Ka wabalo nying jo mukene, ci man cwero cwinygi dok miyo pe wamedde ki bedo wele i kema pa Jehovah.—Kwan Yakobo 1:26.

11. Gin ango ma kitimo i kom ngat ma balo nying jo mukene dok pe ye ngut?

¹¹ Laco jabuli man oloko i kom loko lok marac i kom jo mukene ki miti me balo nyinggi. Ka ngat mo timo gin ma kit meno dok okwero ngut, ci kitwero ryemme woko ki i kacokke.—Jer. 17:10.

12-13. Watwero balo nying luremwa labongo ngeyone nining? (Nen bene cal.)

 ¹² Jabuli 15:3 poyo wiwa ni wele pa Jehovah pe gitimo gin mo marac i kom luwotgi dok pe gibalo nying jo mukene. Watwero balo nying luremwa nining?

¹³ Watwero balo nying jo mukene labongo ngeyone ki loko lok ma pe tye kakare. Me labolle, tam kong: (1) ka laminwa mo ojuko tic macalo painia, (2) ka kijuko luot mo ki tic i Betel, nyo (3) ka omego mo dong pe tye ka tic macalo laelda nyo lakony kor tic. Bedo rac adada me tito ki jo mukene ni omege ki lumege magi gutimo gin mo marac ma oweko alokaloka man otimme i komgi. Twero bedo ni tyen lok mo tye ma pe wangeyo ma oweko alokaloka man otimme. Ento, ngat ma tye welo i kema pa Jehovah “pe timo gin marac mo i kom lareme, dok pe balo nying lawote.”

WOR JO MA GILWORO JEHOVAH

14. Tyen lokke ngo me kwero “jo maraco”?

¹⁴ Jabuli 15:4 (Baibol) waco ni larem Jehovah “cayo jo maraco.” Wangeyo nining ni ngat moni kite rac? Pe watwero moko ni ngat moni kite rac ma lubbe ki tamwa nyo mitiwa. Pingo? Watye ki roc, pi meno watwero maro jo ma bedo kwedgi yot kun wakwero jo mukene pien timgi cwero cwinywa. Pi meno, omyero wakwer jo ma Jehovah aye nenogi ni “jo maraco.” (1 Kor. 5:11) Man kwako jo ma gitimo bal dok pe giye ngut, jo ma gicayo niyewa, nyo jo ma gitute me balo watwa ki Jehovah.—Car. 13:20.

15. Tit kong yo acel ma watwero woro kwede “jo ma gilworo [Jehovah].”

¹⁵ I nge meno, Jabuli 15:4 waco ni omyero wabed ki ‘woro i kom jo ma gilworo Jehovah.’ Pi meno, wayenyo yo me nyuto kica ki woro bot lurem Jehovah. (Rom. 12:10) I yo ma nining? Yo acel ma watimo kwede meno kitito i Jabuli 15:4 ni, welo pa Jehovah “pe loko kwong ma yam okwongo kadi bed kwonge-ni kelle can.” Ka pe wacobo cikkewa, ci wabituro cwiny jo mukene. (Mat. 5:37) Me labolle, Jehovah mito jo munyomme gugwok kwonge ma gukwongo i nino nyomgi. En bene cwinye bedo yom ka lunyodo gutute me cobo cikke ma guciko bot lutinogi. Marwa pi Lubanga ki pi luwotwa bitugo cwinywa me timo gin ducu ma watwero me gwoko cikkewa.

16. Yo mukene ango ma watwero nyuto kwede woro bot lurem Jehovah?

¹⁶ Yo mukene me nyuto woro bot lurem Lubanga aye ki nyuto yot cing ki jologi i pacowa. (Rom. 12:13) Mapat ki cawa ma wacwalo kwedgi i cokke nyo i tic me pwony, ka watero kare ki utmegiwa ka namo, ci wat i kinwa kwedgi kacel ki Jehovah dongo. Medo i kom meno, ka wajolo wele i gangiwa, ci nongo watye ka lubo lanen pa Jehovah.

GWOKKE KI MARO CENTE

17. Pingo Jabuli 15 oloko i kom cente?

¹⁷ I Jabuli man bene wakwano ni, welo pa Jehovah “pe mito enong magoba i kom lim ma en konyo ki dano, dok pe gamo lim ma giwile kwede i mung wek giwe lok odok i kom dano ma pe ki bal.” (Jab. 15:5) Pingo jabuli man loko i kom cente? Pien ka wamaro cente, ci pire twero doko tek botwa ma loyo utmegiwa kadiwa watwa ki Lubanga. (1 Tem. 6:10) I kare me Baibul, jo mukene gutero  omegigi ma lucan i yo marac, kun giweko giculo cente ma gudeno ki magoba i wiye. Medo i kom meno, lungolkop mukene onongo gigamo lim ma kiwilogi kwede ci giweyo lok dok i kom dano ma pe ki bal. Jehovah dag kodi tim meno adada.—Ejek. 22:12.

18. Lapeny mene ma watwero pennye kwede me neno kit ma wawinyo kwede i kom cente? (Jo Ibru 13:5)

¹⁸ Pire tek ni watam i kom kit ma waneno kwede ki cente. Pennye kekeni ni: ‘Tika kare ducu abedo ka tamo pi cente kacel ki jami ma cente twero wilone? Ka adeno cente, tika agalle ki culone pien atamo ni ngat ma odena cente-ni tye ki oduk? Tika bedo ki cente weko awinyo ni pira tek loyo jo mukene dok weko abedo ma cinga nwang? Tika angolo kop i kom omege ki lumege ma gitye ki cente madwong ni gimaro cente ma loyo Jehovah? Tika amako lirem ki jo mulony keken kun pe anyuto miti i kom lucan?’ Pire tek ni wapennye ki lapeny magi, pien kiminiwa deyo me bedo wele pa Jehovah. Watwero medde ki bedo wele pa Jehovah keken ka wagwokke ki maro lim. Ka watimo meno, ci Jehovah pe bibwotowa matwal!—Kwan Jo Ibru 13:5.

JEHOVAH MARO LUREME

19. Pingo Jehovah mito ni watim jami ducu ma kitito pigi i Jabuli 15?

¹⁹ Jabuli 15 gik ki cikke man ni: “Ngat ma tiyo kumeno pe gidiro woko cen.” (Jab. 15:5) Ki kany, laco jabuli otito pingo Jehovah mito ni watim jami ducu ma kiloko pigi i jabuli man. Jehovah mito ni wabed ma cwinywa yom. Ka watimo gin ma Lubanga mito, wabibedo ki kwo maber dok en bigwokowa.—Ic. 48:17.

20. Gin ango ma wele pa Jehovah gitye ka kuro?

²⁰ Wele pa Jehovah gitye ka kuro kwo mamwonya adada i anyim. Jo ma kiwirogi gibikwo i polo ka ma Yecu otyeko yubo “kabedo mapol” pigi. (Jon 14:2) Jo ma gitye ki gen me kwo i lobo gitye ka kuro gin ma Niyabo 21:3 ociko pire. Obedo twon deyo madit ni Jehovah mito ni wabed wele i kemane matwal!