Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

SWIENDLAKALO-NKULU SWA N’WEXEMU

Xiviko Xa Timhaka Ta Nawu

Xiviko Xa Timhaka Ta Nawu

ARMENIA Ku Endliwe Lunghiselelo Rin’wana Ro Tirhela Vaaka-tiko Eka Vanhu Lava Alaka Ku Ya eNyimpini

Armenia: Hulumendhe yi avele vamakwerhu van’wana leswaku va tirhela vaaki etindhawini leti nga ekule etikweni. Hambiloko va ri kwale, va ya emahlweni va hlanganyela hi ku hiseka entirhweni wo chumayela

Hi 2013, hulumendhe ya le Armenia yi simeke lunghiselelo rin’wana ro tirhela vaaka-tiko, leswi a swi pfuna Timbhoni ta Yehovha ta le Armenia leswaku ti hlawula ku tirhela vaaka-tiko ematshan’weni yo pfaleriwa hikwalaho ka leswi a ti ala ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra tona ri nga ti pfumeleriki. Hi January 2014, rhavi ri vike leswaku vamakwerhu va 71 va sungule mintirho leyi a va averiwe yona leyi a yi ri ehansi ka lunghiselelo leri lerintshwa. Hi xikombiso, vamakwerhu van’wana va averiwe ku tirha ekhixini kumbe va pfuna vaongori eswibedlhele. Valanguteri va lunghiselelo leri va bumabumele ku tinyiketela ni langutelo leri vamakwerhu va nga na rona loko va ri karhi va endla ntirho wo tika lowu va talaka ku averiwa wona. Vamakwerhu va swi tlangela leswi va endleriweke lunghiselelo ro tirhela vaaka-tiko leswaku va ya emahlweni va va ni ripfalo leri baseke ra Vukreste. * Makwerhu un’wana u te: “Hi nkhensa Yehovha leswi hi endleriweke lunghiselelo ro tirhela vaaka-tiko, leswi hi pfunaka leswaku hi nga yi enyimpini naswona hi nkarhi lowu fanaka hi gandzela hi ntshunxekile.”

DOMINICAN REPUBLIC Timbhoni Ti Nyikiwa Mpfumelelo Wo Catisa Leswi Eku Sunguleni A Swi Endliwa Hi Kereke Ya Khatoliki

Hi 1954, tiko ra Dominican Republic ri sayine ntwanano ni ntsindza wa Vatican leswi endleke leswaku Kereke ya Khatoliki ku va yona ntsena leyi nga ni mfanelo yo catisa. Loko mpatswa wu nga catisiwanga hi Kereke ya Khatoliki, a wu fanele wu catisiwa hi mutirhela-mfumo wo huma eka Ndzawulo yo Tsarisa. Hambiswiritano, hi 2010, hulumendhe yi simeke lunghiselelo lerintshwa leri nyikeke vayimeri lava fanelekaka va vukhongeri byin’wana mfanelo leyi. Hulumendhe yi hlele leswaku ku leteriwa lava navelaka ku nyikiwa mfanelo yo catisa. Rhavi ra le Dominican Republic ri hlawule vakulu va 30 leswaku va ya eka ndzetelo lowu naswona ku tlhele ku va ni vanhu vo tlula 2 000 lava va endleke xikombelo, kambe ko va vanhu va 32 ntsena lava fanelekeleke ku kuma mfanelo leyi. Hambiswiritano, vamakwerhu volavo va 30 va nyikiwe mfanelo yo catisa Timbhoni.

INDIYA Timbhoni Ti Tiyimisela Ku Chumayela Handle Ko Chava

Sundeep na Deepalakshmi Muniswamy

Hi January 27, 2014, Khomixini ya Timfanelo ta Vanhu ya le Xifundzheni xa Karnataka yi vule leswaku mulanguteri wa le xitichini xa maphorisa xa le Old Hubli le Karnataka u lwisane ni timfanelo ta Makwerhu Sundeep Muniswamy hikwalaho ka leswi a tsandzekeke ku n’wi sirhelela loko a hlaseriwa hi ntshungu wa vapfukeri hi June 28, 2011. Khomixini yi vone mulanguteri nandzu hikwalaho ka leswi a honiseke timfanelo ta vanhu naswona a yi lo lerisa hulumendhe ya le Karnataka ntsena ku n’wi xupula kambe yi tlhele yi vula leswaku Makwerhu Muniswamy u fanele a rihiwa hi 20 000 wa ti-rupee (R3 600). Khomixini yi lerise hulumendhe ku koka mali yoleyo eka muholo wa mulanguteri.

Makwerhu Muniswamy u vule leswaku yena ni ndyangu wakwe va nkhensa Yehovha hikwalaho ka xiboho lexi nga tolovelekangiki naswona va tiyimisele ku ya emahlweni va chumayela mahungu lamanene handle ko chava. Xiboho xexo xi tiyise ripfumelo ra vamakwerhu ni ku endla va va ni ntshembo wa leswaku Yehovha wa swi kota ku sirhelela vanhu vakwe. Nakambe swi endle leswaku valawuri va sirhelela timfanelo ta Timbhoni ta Yehovha eKarnataka. Nandzu wa vugevenga wa Makwerhu Muniswamy ni makwerhu un’wana, lowu yelanaka ni lowu, ya ha yimele ku tengiwa etihubyeni.

KYRGYZSTAN Huvo Leyi Tlakukeke Ya Vuavanyisi Ya Vumbiwa Yi Seketela Mfanelo Yo Va Munhu A Ala Ku Ya eNyimpini Hileswi Ripfalo Rakwe Ri Nga N’wi Pfumeleriki

Hi November 19, 2013, a ku ri siku ra nkoka eka vanhu lava alaka ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki. Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya Vumbiwa yi teke xiboho eka milandzu ya 11 ya Timbhoni ta Yehovha naswona yi vule leswaku lunghiselelo ra le Kyrgyzstan ro tirhela vaaki a ri lwisana ni nawu wa tiko. Nawu a wu lava leswaku lava tirhelaka vaaki va humesa mali yo seketela lava yeke enyimpini. Nakambe nawu a wu lava leswaku vanhu lava alaka ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki muholo wa vona wu holela lava yeke enyimpini kukondza va heta nkarhi lowu va vekeriweke wona wo tirhela vaaki. Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya Vumbiwa yi vule leswaku a swi lwisana ni mfanelo yo gandzela hi ku ntshunxeka loko vanhu lava aleke ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki va sindzisiwa ku tirhela vaaki eka swiyimo swo tano. Hikwalaho, eka tin’hweti ti nga ri tingani to sungula ta 2014, Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya le Kyrgyzstan yi amukele xiboho lexi tekiweke hi Huvo leyi Tlakukeke ya Vuavanyisi ya Vumbiwa kutani yi nga ti voni nandzu Timbhoni ta Yehovha ta 14 leti a ti voniwe nandzu wa vugevenga eka nawu wo sungula. Swiboho leswi leswinene swi herise nyimpi leyi heteke malembe ya nkombo ni ku tlhela swi endla leswaku mfanelo yo gandzela hi ku ntshunxeka eka lava alaka ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki yi tekeriwa enhlokweni. Ku tiyimisela ka majaha lawa lama rhuleke ku vangamisa vito ra Yehovha ni ku endla leswaku ku gandzeriwa hi ku ntshunxeka eKyrgyz Republic.

Kyrgyzstan: Timbhoni leti milandzu ya tona yi yisiweke ehubyeni leyi tlakukeke ya le Kyrgyzstan

NIGERIA “Yehovha U Ndzi Katekisile”

Le Xifundzheni xa Abia le Nigeria, hakanyingi Timbhoni ta Yehovha ta xungetiwa ni ku vengiwa hileswi ti alaka ku joyina ntlawa wa vanhu lava nga emalembeni lama ringanaka na tona *—lava swiendlo swa vona hakanyingi swi katsaka madzolonga ni vungoma. Siku rin’wana nimixo hi November ya 2005, swirho swa ntlawa wa vanhu lava ringanaka hi malembe wa Asaga Ohafia swi hlasele kaya ra Makwerhu Emmanuel Ogwo ni nsati wakwe kutani swi teka swilo swakwe hinkwaswo swi nga ri enawini tanihi ndziho wa leswi a nga riki xirho xa ntlawa wolowo. Mpatswa wolowo a wu lo salela hi swiambalo leswi a wu swi ambarile ntsena. Hi 2006, vaaki va hlongole Makwerhu Ogwo ekaya rakwe ni le ximutanini xa laha a tshamaka kona. Makwerhu Ogwo ni nsati wakwe va ye va ya lava vutumbelo eka makwerhu wa le ximutanini xin’wana, laha va khathaleriweke kona. Hambileswi eka lembe leri landzeleke Makwerhu Ogwo a tlheleleke ekaya rakwe, u ye emahlweni a tiyisela ntshikilelo wo sindzisiwa ku joyina ntlawa wolowo naswona xikombelo xakwe xo vuyiseriwa nhundzu yakwe xi bakanyeriwe etlhelo.

Eku heteleleni, hi April 15, 2014, Huvo leyi Tlakukeke ya Xifundzha xa le Abia yi yime na Makwerhu Ogwo, yi seketela timfanelo takwe ta vumbiwa to va a va ni ntshunxeko wo va a nga joyini ntlawa ni ku gandzela hi ku ntshunxeka. Makwerhu Ogwo u tlheriseriwe nhundzu leyi a phangeriwe yona, Timbhoni a ta ha vengiwi hi vaaki ku fana ni le ku sunguleni naswona vamakwerhu va le Asaga Ohafia sweswi va chumayela vaaki hi ku ntshunxeka.

Loko xiboho lexi tekiweke hi huvo xi tivisiwa, Makwerhu Ogwo u te: “Ndzi tlule hi ntsako. A ndzi tsakile swinene. A ndzi swi vona leswaku Yehovha u hlurile naswona tintsumi a ti ri na mina. Yehovha u ndzi katekisile.”

RHAXIYA Timbhoni Ti Nyikiwa Mpfumelelo Wo Tirhisa jw.org

Milandzu yo tala ya le nawini leyi vamakwerhu va hehliwaka ha yona eRhaxiya yi endle “leswaku mahungu lamanene ma ya emahlweni” etikweni rero. (Filp. 1:12) Hambileswi vatirhela-mfumo van’wana ni varhangeri va vukhongeri va byi kanetaka swinene vukhongeri bya hina, vamakwerhu va le Rhaxiya va tshama va tshembekile naswona Yehovha u katekisa matshalatshala ya vona.

Xikombiso xa leswi i ku hlula ka le nawini ka le dorobeni ra Tver’. Hi 2013, muchuchisi wa le Tver’ u endle xivilelo ehubyeni ya kwalaho xo yirisa jw.org etikweni hinkwaro ra Rhaxiya. Handle ko tivisa un’wana wa vayimeri va Timbhoni ta Yehovha hi nandzu wolowo, huvo yi yime ni muchuchisi yoloye. Vamakwerhu va twe hi ta xiboho lexi tekiweke hi huvo kutani va endla xikombelo xa leswaku nandzu wolowo wu tlhela wu tengiwa. Hi January 22, 2014, Huvo ya Xifundzha ya le Tver’ yi xi bakanyele etlhelo xiboho lexi tekiweke hi huvo leyitsongo kutani yi yima na Timbhoni. Hi nkhensa Yehovha swin’we ni swikhongelo swa vamakwerhu va le matikweni yo hambana-hambana, hikuva vamakwerhu vo tala va le Rhaxiya sweswi va nga tiphina hi swilo swo tala swa moya leswi vuyerisaka hileswi va kotaka ku nghena eka jw.org.

TURKEY Ri Ya Emahlweni Ri Honisa Mfanelo Yo Va Munhu A Ala Ku Ya eNyimpini Hileswi Ripfalo Rakwe Ri Nga N’wi Pfumeleriki

Bariş Görmez, loyi a nga Mbhoni ya Yehovha eTurkey, u hete malembe yo tlula mune ekhotsweni hikwalaho ka leswi a aleke ku ya enyimpini hileswi ripfalo rakwe ri nga n’wi pfumeleriki. Loko a ri ekhotsweni, u tiyisele ku khomiwa hi ndlela ya tihanyi hi phorisa leri n’wi raheteleke ni ku n’wi bukutela hi swigombo. Nakambe u xanisekile loko a ri exitokisini. Leswi Makwerhu Görmez a leheke 2,2 wa timitara, a a nga swi koti ku etlela emubedweni lowu a nyikiwe wona kutani a boheka ku etlela emibedweni mimbirhi. Eku heteleleni, valawuri va khotso va n’wi nyike mpfumelelo wo va ni tirasi lerikulu, leri a nyikiweke rona hi vandlha ra kwalaho.

Hi 2008, Makwerhu Görmez ni Timbhoni tin’wana tinharhu va endle xikombelo eka Huvo ya Matiko ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu, va vula leswaku tiko ra Turkey ri lwisana ni ku va va gandzela hi ku ntshunxeka hi ku va ri yi bakanyela etlhelo mfanelo ya vona yo ala ku ya enyimpini hileswi ripfalo ra vona ri nga va pfumeleriki. Hi June 3, 2014, Huvo yi yime ni Timbhoni * toleto ta mune kutani yi lerisa hulumendhe ya le Turkey leswaku yi riha vamakwerhu volavo mali leyi va yi humeseke ku hakela magqweta. Sweswi i ra vunharhu Huvo ya le Yuropa yi yima ni Timbhoni ta Yehovha ni ku lwisana na Turkey emhakeni leyi. Hambileswi ku nga riki na Timbhoni ta Yehovha leti nga ekhotsweni sweswi eTurkey, mhaka leyi a yi nge lulamisiwi hi ku helela kukondza tiko ra Turkey ri amukela mfanelo yo va munhu a ala ku ya enyimpini hileswi ripfalo rakwe ri nga n’wi pfumeleriki.

Ku Engetela Rungula Eka Swiviko Swa Nkarhi Lowu Hundzeke

Azerbaijan: Vamakwerhu va ya emahlweni va sechiwa hi maphorisa eminhlanganweni ya vona, va tekeriwa minkandziyiso ya vona, va khomiwa loko va ri karhi va chumayela naswona timfanelo tin’wana leti va nga na tona ti bakanyeriwa etlhelo. Hi nkarhi lowu fanaka, hulumendhe yi ya emahlweni yi ala ku tlhela yi tsarisa Vukhongeri bya Timbhoni ta Yehovha. Ku endliwe swikombelo swa 19 eka Huvo ya Matiko ya Yuropa ya Timfanelo ta Vanhu swo lwisana ni tiko ra Azerbaijan emhakeni leyi. Ku nga khathariseki xiyimo lexi xo tika, mikateko ya Yehovha yi vonaka eka ndlela leyi vahuweleri va yaka emahlweni va engeteleka ha yona. Ku humesiwa ka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa Bya Matsalwa Yo Kwetsima lebyi heleleke hi Xiazerbaijani swi tlhele swi endla leswaku ku va ni ntsako.

Eritrea: Etikweni rero vamakwerhu va ya emahlweni va tirhela Yehovha hi ku tshembeka loko va ri karhi va tiyisela nxaniso lowukulu. Vamakwerhu vanharhu, Paulos Eyassu, Isaac Mogos na Negede Teklemariam, va ni malembe ya 20 va pfaleriwe ekhotsweni—ku sukela hi September 24, 1994. Valawuri va le Eritrea va pfalele Timbhoni ta kwalomu ka 150 swin’we ni vanhu lava tsakelaka lava a va ri eXitsundzuxweni xa rifu ra Kreste hi April 14, 2014. Lava va pfaleriweke va ni tin’hweti ta 16 ku ya eka malembe yo tlula 85. Valawuri va pfalele Timbhoni tin’wana ta kwalomu ka 30 swin’we ni vanhu lava tsakelaka hi nkarhi wa nkulumo yo hlawuleka hi April 27, 2014. Vo tala va vona va ntshunxiwile.

Kazakhstan: Nhlangano wa Timhaka ta Vukhongeri a wu yi pfumeleli minkandziyiso ya hina ya 14 leswaku yi rhumeriwa etikweni leri kumbe yi fambisiwa ensin’wini ya le Rhiphabliki ra Kazakhstan. Nakambe vamakwerhu a va pfumeleriwi ku byela van’wana hi tidyondzo leti va pfumelaka eka tona loko va nga ri etindhawini ta vona ta vugandzeri leti tsarisiweke naswona vamakwerhu va kwalomu ka 50 va pfaleriwile hikwalaho ka ntirho wa vona wa vurhumiwa lowu ku vuriwaka leswaku a wu le nawini. Leswaku ku sirheleriwa ntshunxeko lowu munhu a nga na wona wo vulavula na van’wana, ku endliwe swivilelo swa 26 eka Komiti ya Timfanelo ta Vanhu ya Nhlangano wa Matiko.

^ ndzim. 1 Mhaka ya ku tirhela vaaka-tiko kumbe ku nga va tirheli yi titshege hi ripfalo ra munhu.

^ ndzim. 1 Ntlawa wa vanhu lava nga emalembeni lama ringanaka hakanyingi wu katsa vavanuna lava tshamaka eximutanini xin’we.

^ ndzim. 2 Buldu and Others v. Turkey, No. 14017/08, June 3, 2014.