Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

Hínsiñeti lun Heowá larufudahan lau lumenrengun

Hínsiñeti lun Heowá larufudahan lau lumenrengun

“Aramuda baali katei le hawéi ha chúbaña aau luma hawéi furendeitiña, aba bafuranguagüdüni houn ha ítarabaña kei irahüñü.” (LÚKASI 10:21)

1. Ka uagu tariñaga Bíbülia aba lan labuinchun Hesusu lau “ugundani”? (Ariha huméi dibuhu le lídanbei lagumeseha arütíkulu.)

ÓUNAHATI Hesusu 70 disipulugu apurichihei Larúeihan Bungiu. Gama lumoun, mosu meha hagagibudagun disipulugu hagía hama saragu áganiñu ha gabafutiña. Kéiburi lábutigu relihión huríu, chuti meha hau ani íñuti hafurendei. Busentiña meha lun harihini gürigia Hesusu kéirügü aban sarafangei (Márükosu 6:3). Ani busentiña meha giñe lun harihiniña gürigia disipulugu keisi wügüriña maleskuelantiña (Adügaü 4:13). Ligía busén lubéi meha Hesusu lun hagiribudun disipulugu lun lasubudiruni ida liña lan lidin houn. Dan le hagiribudunbei, aba larihin luagu gunda hamá. Lau sun íbini lan máfianu busentiña yebe hadügün dañu houn, gúnfulitiña lau sun le lariñagubei Hesusu houn. Ligía tariñagunbei Bíbülia dan le lan larihinbaliña Hesusu “aba labuinchagüdüni [s]ífiri [s]andu Hesusu lau ugundani”. Chóuruti weiri lan meha lugundan. Gama lumoun, ka hadügübei disipulugu lun hakipurun ganigi luma ugundani? (Aliiha huméi Lúkasi 10:1, 17-21.)

Buídutimahali tarufudahan lóundarun Heowá, furangutimahali ani ménrengunti gunfurandawa lan

2. a) Ka meha uagu lariñaga Hesusu ítara haña lan lani disipulugu keisi “irahüñü”? b) Ka íderagubaliña disipulugu lun gunfuranda hamani arufudahani huliliti le tídanbei Bíbülia?

2 Ariñagati meha Hesusu lun Heowá. “Adimurehatina buiti buagu, Núguchi le Laburemebei sielu luma ubóu, ladüga baramuduni burí katei le hawéi chu tau hama gunfurandatiña, aba barufuduni houn ha mafurendeirungiñabaña keisi irahüñü”. Ani lárigiñe aba lariñagun hínsiñe lan lun Heowá larufudahan ítara (Matéu 11:25, 26). Ka uagu lariñaga Hesusu ítara haña lan lani disipulugu kei “irahüñü”? Ladüga míñuguntiña meha disipulugu. Íñuti meha hafurenden lábutigu relihión huríu ani saminatiña meha chu lan hau, ánheinti lani Hesusu disipulugu ígiratiña meha lun larufudahóun houn, kei irahüñü (Matéu 18:1-4). Kei le ǘnabugu habéi, yusu lumuti Heowá lani sífiri sandu lun líderaguniña lun gunfuranda hamani arufudahani burí huliliti le tídanbei Bíbülia. Ánheinti lábutigu relihión huríu, aba meha hígiraguagüdün houngua lun Mafia ani ligía siñá lubéi gunfuranda hamani larufudahan Bungiu.

3. Kaba wariha lidan arütíkulu le?

3 Wéiriti meha lugundan Hesusu lau larihini ida liña lan líderaguniña Heowá gürigia ha ǘnabugubaña lun gunfuranda hamani arufudahani huliliti le tídanbei Bíbülia. Agia uguñe weyu? Aniheingua san Heowá arufudaha lun gunfuranda hamani ha ǘnabugubaña larufudahan? Anha. Ida liña wasubudiruni? Wakutihabei lidan arütíkulu le. Warihibei ida liña lan líderaguniña Bungiu gürigia ha ǘnabugubaña lun gunfuranda hamani arufudahani huliliti le tídanbei Bíbülia.

ABAN LUWUYERI ARUFUDAHANI LE MÉNRENGUNTI GUNFURANDAWA LAN

4. Ka uagu gayara lubéi wariñagun aban lan idewesei Garüdia Atalaya to lídanboun dimurei le ménrengunti?

4 Lidan lagumuhóun burí irumu, afuranguagüda tumuti lóundarun Heowá súdini lan arufudahani le sensiyutimati ani le ménrengunti gunfurandawa lan. Ariha wamá ǘrüwa hénpulu. Furumiñe, tadügüñoun lóundarun Heowá Garüdia Atalaya lidan dimurei le ménrengunti gunfurandawa lan. * (Aliiha huméi abürüdǘni.) Aban idewesei garüdia to houn ha gaturóbulinbaña luma iñeñein o lun haliihan. Ani ariha hamuti saragu agübürigu tíderaguñanu lan garüdia tuguya hasaanigu lun gunfurandatima hamani ariñahani. Ani óunahaaña saragu iduheñu gárada lun híchugun seremei. Ariñagatu aban íbiri hanufudetu lan meha lun tiñuruni túhabu lun tóunabun lidan adamuridaguni tau to aban garüdia, ánheinti tau to lautu dimurei ménrengunti gidá lan anufudei ligía tuéi. Guentó, óunabatu saragu wéiyaasu sagü taturiahóun garüdia.

5. Ka katei buiti tídanbei iseri Bíbülia Traducción del Nuevo Mundo lidan inglesi?

5 Seingü lidan diisi-hati lidan irumu 2013 ligía táfuridun Traducción del Nuevo Mundo lidan inglesi lau saragu asansiruni. * (Aliiha huméi abürüdǘni.) Tidan Bíbülia to lidan inglesi, murusunrügaali dimurei lidan saragu bérusu, gama lumoun, masansirunti le mini lubéi. Kei hénpulu, lidan Hobu 10:1 anihein meha 27 dimurei, guentó, disinéfurügaali. Ani lidan Ariñawagúni 8:6 anihein meha 20 dimurei, guentó tareisirügaali. Ménrenguntimahali gunfurandawa lan bián bérusu le guentó. Ariñagati aban íbiri le hádangiñeti kristiánugu anuadirúaaña ani barühali saragu irumu eseriwida lun Heowá luagu aliiha lanu liliburun Hobu tidan iseri Bíbülia ani ariñagati ítara liña lan kamá hamuga furumiñe gunfuranda lanu. Ariñaga hamaali saragu íbirigu ligiaméme.

6. Ka hisaminanbei luagun ligaburi lafuranguagüdüniwa Matéu 24:45-47?

6 Lǘrüwan, lidan lagumuhóun burí irumu, buídutimahali gunfuranda tani lóundarun Heowá fiú bérusu tídangiñeti Bíbülia. Kéiburi tidan Garüdia Atalaya to lánina 1 lidan sedü-hati, irumu 2013 afuranguagüdawati Matéu 24:45-47. Ariñawagúati ñein luagu “musu úaraguati ani gunfuranda ligía” ligía lan sétanu le arihibei lau hawadigimari Gefentiña lidan sun ubóu. Ariñagatu giñe garüdia tugía dandu lan kristiánugu anuadirúaaña kei “amu mudún” ha eresibirubalin ariñahani tídangiñeti Bíbülia lúmagiñe musu úaraguati hagía lan ‘tílanabaña muna’ (Huan 10:16). Ma hínsiñeti woun wafurendeiruni katei burí le ani lun warufudahani houn amu gürigia? Guentó, ariha wamá amu burí manera le ídanbei larufudei Heowá hínsiñe lan lun lun ménrengun lan larufudahan.

LAFURANGUAGÜDÜNIWA ABAHÜDAGUNI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA LAU LUMENRENGUN

7, 8. Ru humá fiú hénpulu luagu abahüdaguni burí tídangiñeti Bíbülia le ayanuhati luagu somu gürigia o somu katei espechaliti.

7 Lidan sun irumu le sügühalibei, sansi taali lóundarun Heowá ligaburi tafuranguagüdüni fiú lídangiñe abahüdaguni le tídanbei Bíbülia. Furumiñe, saminawati meha ítara liña lan saragu lídangiñe abahüdaguni le tídanbei Bíbülia kei profesía ani aban lan meha sínbolu lani le lunbei lasuseredun ámuñegü. Gébunati san lasaminarúniwa ítara? Anha. Íbini Hesusu afuranguagüdati fiú profesía ítara. Kei hénpulu, ariñagati sun lan dan le lásügürübei Honasi lurageirugu úduraü aban lan meha sínbolu lani dan le lunbei lásügürüni Kristu lidan umúahaü (aliiha huméi Matéu 12:39, 40).

Ídehati hénpulu burí lun ménrenguntima lan lafuranguagüdüniwa saminaü le hénrenguti, adügati lun wasaminarun ani chülüti tidoun wanigi

8 Ani mámarügüñein abahüdaguni le eseriwida kei sínbolu lani amu katei o amu gürigia le súdiniti. Kei hénpulu, afuranguagüdati apostolu Pábulu luagu abahüdaguni luáguti Abüraámü tuma Agarü tuma Sara luagu aban lan sínbolu lani lumadagua Heowá hama ísüraelina luma luma fánreinti tani lóundarun to siéluboun (Galasiana 4:22-26). Afuranguagüdati giñe anihein lan saragu katei lidan Lúrudu le hibihibei ísüraelina le ábanbei sínbolu lani somu katei le lunti lasuseredun ámuñegü. Kéiburi kianpu lánina óundaruni, ténpulu, Luéyuri Ferudunawa lan Figóu luma fádiri le íñutimabei (Ebüréu 9:23-25; 10:1). Dan le waturiahani abahüdaguni burí ligía ani furendei wagía ka lan mini lubéi, aba lederebugudun wafiñen. Gama lumoun, dan le tayanuhan Bíbülia hawagu gürigia o luagu somu katei, tayanuhaña funa san luagu somu gürigia o katei espechaliti?

9. Ida liña meha lafuranguagüdüniwa abahüdaguni luáguti Nawotu lidan dan le sügühalibei?

9 Lidan dan le sügühalibei, súnwandan meha tafuranguagüdün wani agumeiraguagüdüni luagu sun lan gürigia luma katei burí le uágubei layanuhóua lidan burí abahüdaguni le tídanbei Bíbülia aban lan sínbolu lani somu gürigia o somu katei le lunbei lasuseredun ámuñegü. Samina wamá luagun abahüdaguni le lídanbei 1 Urúeigu 21:1-16, ñein lubéi layanuhóua luagu urúei Aabü luma tuagu urúei Hesawéli. Adügatu würi tugía lun háfaruni aban ísüraelina gíriti Nawotu lun lerederun tani weiriei lau lichari. Lidan irumu 1932, ariñagatu garüdia to luagu Mafia lan tuma lóundarun mini habéi Aabü tuma Hesawéli. Ariñagatu giñe lounwen lan Nawotu mini lubéi lounwen Hesusu. Gama lumoun, lidan irumu 1961, ariñagatu líburu“Inebewalá biri” lidan inglesi luagu aban lan sínbolu hani kristiánugu anuadirúaaña Nawotu, ani Hesawéli sínbolu lani sun relihión hani kristiánugu mama inarünitiña. Afuranguagüdatu giñe luagu mini lan éibaahouni le lasufurirubei Nawotu éibaahouni le lunbei meha hasufurirun kristiánugu anuadirúaaña lidan lagumuhóun dan le. Luagu saragu irumu, íderagua táadiwa lóundarun Bungiu lun héreñu lan wafiñen lau tafuranguagüdüni le tariñagubei Bíbülia ítara. Gama lumoun, ámuhali ligaburi tadügüni. Ka uagu?

10. a) Ida liña larufuduni musu úaraguati duáritimahali lan lidan lafuranguagüdüni abahüdaguni burí le tídanbei Bíbülia? b) Kátima san uagu tayanuha wani agumeiraguagüdüni uguñe weyu?

10 Hénrenguti meha gunfurandawa lan ligaburi lafuranguagüdüniwa fiú lídangiñe abahüdaguni le tídanbei Bíbülia, hénrenguti meha giñe laritawagún luma lun hadügüni gürigia lidan habagari. Ani kei le weiri lan meha letenirún lun lafuranguagüdüniwa abahüdaguni burí ligía, úati meha aban arufudahani furanguti lun hafalaruni gürigia. Ligíati, íderagua laali Heowá “musu úaraguati” lun duáritima lan ani lun lóuserun lau lichú aau. Ida liña larufuduni musu úaraguati luagu duáritimahali lan? Guentó, ariñagarügüti aban lan sínbolu lani aban katei súdiniti somu abahüdaguni dan le tarufuduni Bíbülia furangu ítara liña lan. Uguñe weyu, héretimati tarufudahan wani agumeiraguagüdüni leksióun burí le ménrengunti ani le huuti, kéiburi afiñeni, awanduni, ínsiñeni luagu Bungiu luma amu burí igaburi buiti le larufudahabei kada abahüdaguni woun. * (Aliiha huméi abürüdǘni.)

Arufudahati abahüdaguni luáguti Nawotu aban katei súdiniti woun (Ariha huméi párafu 11)

11. a) Ida liña wafuranguagüdüni abahüdaguni luáguti Nawotu guentó? b) Ka wafurendeirubei lídangiñe lubuidun lani Nawotu hénpulu? c) Lidan lagumuhóun burí irumu, ka uagu mayanuhanhaaru lubéi wani agumeiraguagüdüni luagu le mini lubéi abahüdaguni tídangiñeti Bíbülia?

11 Ayanuhaya wamá luagu abahüdaguni luáguti Nawotu. Ida liña wafuranguagüdüni guentó? Sensiyutimahali ani furangu ligía. Mariñagun háadiwa ladüga lan liyawadina lan meha Hesusu o kristiánugu anuadirúaaña ligía lan lóunwenbei. Hilati Nawotu ladüga busén lan meha úaragua lan lun Heowá. Íbini agayuaha lan aban gumadimati gabafuti luagu, gaganbaditi meha lun lilurudun Bungiu (1 Lúrudu 36:7; 1 Urúeigu 21:3). Ka wafurendeirubei lídangiñe le? Ánhawa lan asufurira marichaü libe le lasufurirubei Nawotu, lunti úaragua wamá kei ligía (aliiha huméi 2 Timotéu 3:12). Ligía aban katei le gayarabei gunfuranda wamani sun lubúeingu Bungiu, gayarati giñe waritaguni ani winwan wameime. Chóuruti íderagua lániwa lani Nawotu hénpulu lun léredun wafiñen.

12. a) Ka lunbei masaminarun wamani luagun abahüdaguni le tídanbei Bíbülia? b) Ka íderagubaliña kristiánugu lun gunfuranda hamani íbini katei le hulilitimabei? (Aliiha huméi abürüdǘni.)

12 Gama lumoun, moun lumuti wasaminarun lúnrügüñein lan larufudahan woun leseriwida abahüdaguni burí le tídanbei Bíbülia ani úati lan mini lan ni kata. Anihein fiú abahüdaguni tidan Bíbülia le eseriwidubei kei sínbolu lani katei súdiniti. Ani íbini ítara, meteniharu wani agumeiraguagüdüni saragu lun tafuranguagüdüni le mini lubéi somu abahüdaguni. Ténitimatu lun tafuranguagüdüni ida liña lan genegegua lan aban abahüdaguni luma amu luma ka lan gayarabei wafurendeiruni lídangiñe. Kéiburi dan le waliihan luagu úaragua lan Nawotu chülǘ lumoun lounwen, haritaguagüda lumutiwa luagu úaragua lan Kristu darí lóurate lounwen ani úaragua hamá giñe kristiánugu anuadirúaaña kei ligía. Ani lanwoun lira, haritaguagüda lumutiwa giñe añahein lan saragu hádangiñe amu mudún ha giñe úaraguabaña darí hounwen. Íderagua lumutiwa le lun warihini furangu luagu sensiyu lan ligaburi larufudahan Heowá woun. * (Aliiha huméi abürüdǘni.)

MÉNRENGUNTIMAHALI LAFURANGUAGÜDÜNIWA LARUFUDAHAN HESUSU

13. Ka burí lídangiñe lani Hesusu hénpulu ménrenguntimabei lafuranguagüdüniwa uguñe weyu?

13 Ídehati hénpulu burí lun sensiyutima lan lafuranguagüdüniwa katei le hénrenguti. Ani adügati giñe lun wasaminarun luma lun lachülürün tidoun wanigi. Hesukrístu máisturu le buítimabei ani hínsiñeti meha lun layusurun hénpulu luma lun konparárü lan aban katei luma amu (Matéu 13:34). Lau lásügürün dan, ménrenguntimahali tafuranguagüdüni wani agumeiraguagüdüni hénpulu burí le layusurubei Hesusu. Kéiburi garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan sedü-hati irumu 2008 íderagua tumutiwa lun buídutima lan gunfuranda wamani le mini lubéi lébini, tila mosutása tuma seni. Guentó ariha wamaali furangu luagu le lan mini lubéi hénpulu burí le luagu ladügüba lan Larúeihan Bungiu lun heseriwidun saragu gürigia lun Bungiu.

14. a) Ida liña meha wafuranguagüdüni abahüdaguni luáguti samariana le buídubei furumiñe? b) Ida liña wafuranguagüdüni abahüdaguni le guentó?

14 Anihein meha dan layusurun Hesusu abahüdaguni le hénrenguti. Ani profesía meha saragu lídangiñe abahüdaguni burí ligía, ani anihein amu lúnrügüñein larufudahan somu katei súdiniti lahuuda. Ida luba wasubudiruni ka burí lan lídangiñe abahüdaguni profesíabei? Lau lásügürün dan furangutimahali warihini. Samina wamá san luagun ligaburi wafuranguagüdüni abahüdaguni luáguti samariana le buídubei lidan dan le sügühalibei (Lúkasi 10:30-37). Lidan irumu 1924, ariñagatu garüdia to Hesusu lan mini lubéi samariana. Kei le aba lubéi aragachuni üma Herikógiñe lun Herusaléun, afuranguagüdawati gürigia lan ha ubouagubaña mini lubéi, ladüga lúmagiñe lan hebedaagun Adán tuma Ewa wuribatimahaña gürigia. Ariñagatu giñe hawagu híwerutiña aban hamá sínbolu tani kónpeni hama burí alugurahatiña, ani dandu lan fádirigu kei ladügawagun Lewí sínbolu hamá lani burí relihión hani kristiánugu mama inarünitiña. Gama lumoun, ida liña san wafuranguagüdüni abahüdaguni le guentó? Uguñe weyu, yusu tumuti wani burí agumeiraguagüdüni abahüdaguni le lun laritaguagüdüniwa moun lumuti lan wasaminarun wuriba hawagu lílana amu ageiraü o rasa ani mosu lan wíderaguniña asubudirei Heowá. Gúndaatiwa lau warihini ida liña lan ladügün Heowá lun furangutima lan inarüni eibu lásügürün dan.

15. Kaba uagu wayanuha lidan leweñegua arütíkulu?

15 Lidan le aban arütíkulu wayanuhaba luagu hénpulu hawaguti 10 würiña nibureintiña (Matéu 25:1-13). Ida liña meha labusenrun Hesusu lun gunfuranda wamani abahüdaguni le lidan lagumuhóun dan le? Inarüni san kada lan gürigia o kada katei lidan abahüdaguni le aban lan sínbolu lani amu katei? O ábanrügüñein abahüdaguni le afurudahabei katei súdiniti woun le lunbei líderaguniwa lidan dan le? Ariha waméi.

^ par. 4 Fuatu garüdia to lídanboun dimurei le ménrengunti lidan sedü-hati irumu 2011 lidan inglesi. Guentó, gayarahali tamuriahóun lidan amu burí iñeñein.

^ par. 5 Táfuriduba iseri Traducción del Nuevo Mundo lidan amu burí iñeñein ámuñegü.

^ par. 10 Kéiburi líburu Ejemplos de fe (Hénpulu burí lánina afiñeni) abahüdaguatu hawagu 14 gürigia. Ani mayanuhantu luagu ka lan mini lubéi kada abahüdaguni, ténirügütu lun tarufudahan woun luagu ka lan gayarabei wafurendeiruni ñéingiñe.

^ par. 12 Inarüni anihein lan fiú katei tidan Bíbülia le genegeti “hénrengu lan gunfurandawa lan”. Gama lumoun, Heowá adügübei lau lani sífiri sandu lun labürüdǘn katei burí le tidan Bíbülia. Uguñe weyu, yusu lumuti giñe Heowá lani sífiri lun líderaguniña kristiánugu inarünitiña lun gunfuranda hamani le tariñagubei Bíbülia, “íbini lilulin-agei laritagun Bungiu” (1 Korintuna 2:10; 2 Féduru 3:16, 17).