1. Ko e ha a Iesu ne “fiafia lahi ai e finagalo”? (Kikite fakatino he kamataaga.)

LALI ke manamanatu e tuaga he kitia a Iesu he mogo ne “fiafia lahi ai e finagalo” haana. Liga mamali lahi a ia ti puke e fofoga haana ke he fiafia. Ka ko e ha? Ne fakafano laia e ia toko 70 e tutaki haana ke fakamatala e tala mitaki he Kautu he Atua. Ha kua tokologa e fī malolō ke he tala mitaki, ne makai a ia ke iloa to fakafehagai fēfē e tau tutaki haana mo e kotofaaga ha lautolu. Ko e tau fī nei ne putoia e tau tohikupu mo e tau Farasaio ne tokoluga e fakaakoaga mo e iloilo lahi. Manako a lautolu ke he tau tagata ke onoono ki a Iesu ko e tagata tafale mo e onoono ke he tau tutaki haana ko e ‘na tagata nakai ako mo e goagoa.’ (Gahua 4:13; Mareko 6:3) Pihia foki, he liliu mai e tau tutaki he kotofaaga ha lautolu, ne puke a lautolu he olioli. Lata ia lautolu ke fakamatala pete foki e totokoaga mai he tau temoni! Ko e ha kua maeke ia lautolu ke tumau e olioli mo e loto malolō?​—Totou Luka 10:1, 17-21.

2. (a) Eke fēfē e tau tutaki ha Iesu ke tuga e tau fanau? (e) Ko e heigoa ne lagomatai e tau tutaki ha Iesu ke maama e tau kupu mooli hokulo he Tohi Tapu?

² Pehē a Iesu ki a Iehova: “Hoku Matua na e, kua fakaaue  au kia koe, ko e Iki he lagi mo e lalolagi, he ufiufi e koe e tau mena nai he tau tagata iloilo mo e loto matala, ka kua fakakite atu ai ke he tau tama mukemuke. Ko ia haia, hoku Matua na e, ha ko e hau a finagalo ni haia.” (Mataio 11:25, 26) Ko e ha ne fakahigoa e Iesu e tau tutaki haana ko e tau tama ikiiki? Nakai tuga e tau tohikupu mo e tau Farasaio, ne tokoluga e fakaakoaga ti manamanatu kua pulotu a lautolu, ne makai e tau tutaki ha Iesu ke fakaako tuga e tau fanau. Ne fakaako a lautolu ke loto fakatokolalo, ka e nakai fakatokoluga. (Mataio 18:1-4) Ha kua fakatokolalo a lautolu, ne fakaaoga e Iehova e agaaga tapu haana ke lagomatai a lautolu ke maama e tau kupu mooli hokulo he Tohi Tapu. Ka e fakatumau e tau takitaki lotu Iutaia fakatokoluga ke fakapouli e Satani mo e fakaikaluga ni ha lautolu.

3. Ko e heigoa ha tautolu ka fakatutala ki ai he vala tala nei?

³ Ko e mena ia ati olioli lahi a Iesu! Ne fiafia a ia ke kitia e puhala ne fakailoa e Iehova e tau kupu mooli hokulo he Tohi Tapu ke he tau tagata fakatokolalo pete ne tau fakaakoaga ha lautolu. Ko e puhala nei he fakaakoaga kua talia he Atua, ti nakaila hiki e Atua. Fakakite fēfē e ia kua talia agaia e ia e puhala fakaako nei? He vala tala nei, to fakaako a tautolu ke he puhala kua fakailoa e Iehova e tau kupu mooli hokulo he Tohi Tapu ke he tau tagata fakatokolalo he vahā nei.

4. He tau puhala fe kua eke e fufuta mukamuka he Ko e Kolo Toko mo mena fakaalofa?

⁴ He tau tau e kua mole, ne fakamaama he fakatokatokaaga he Atua e aoga he puhala fakaako kua mukamuka lahi mo e maaliali lahi. Kia fakatutala la tautolu ke he tolu e fakataiaga. Fakamua, ha ha i ai e fufuta mukamuka he Ko e Kolo Toko. * (Kikite matahui tala.) Ko e mena fakaalofa ne kua lagomatai e tau tagata tokologa ne putoia a lautolu kua uka ke totou po ke vagahau. Ne moua he tau magafaoa, ko e fufuta mukamuka ati maama mitaki he tau fanau ha lautolu e Kolo Toko. Tokologa ne tohia e tau tohi loto fakaaue. Taha e matakainaga fifine ne talahau na hopoate a ia fakamua ke tali he Fakaakoaga Kolo Toko. Ka e nakai pihia a ia mogonei! He mole e fakaaoga he fufuta mukamuka, ne tohi e ia: “Ne molea e lagataha e tali haaku, ti kua galo tuai e hopoate! Fakaaue au ki a Iehova mo mutolu.”

5. Ko e heigoa e falu aoga he fufuta fakafoou he New World Translation of the Holy Scriptures?

⁵ Uaaki, ha ha i ai e fufuta fakafoou he New World Translation of the Holy Scriptures, ne fakatoka mai faka-Peritania he fonoaga lagataha he tau ia Oketopa 5, 2013. * (Kikite matahui tala.) Loga e kupu  tohi mogonei kua gahoa ne kupu ne fakaaoga, ka e nakai hiki e kakano ti mukamuka lahi ai ke maama. Ma e fakatai, ia Iopu 10:1 ne 27 e kupu kua hifo ke 19 e kupu, mo e ia Tau Fakatai 8:6 ne 20 e kupu kua hifo ke 13 e kupu. Kua maaliali lahi e tau kupu ua ia he fufuta foou. Taha e matakainaga fakauku ne fekafekau fakamooli ki a Iehova ke loga e tau tau ne pehē, “Totou laia e au e tohi ha Iopu he fufuta foou, ti logona hifo e au tuga ko e mogo fakamua laia ne maama e au!” Tokologa ne talahau pihia foki.

6. Fēfē e logonaaga haau ke he maamaaga maaliali he Mataio 24:45-47?

⁶ Toluaki, manamanatu ke he tau mena foou ne tupu ki mua he maamaaga ha tautolu ke he falu kupu tohi. Ma e fakatai, ko e maamaaga maaliali he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ne tohi fakailoa he Kolo Toko ia Iulai 15, 2013. (Mataio 24:45-47) Fakamaama he vala tala ia ko e fekafekau fakamoli ko e Kau Fakatufono. Ti ko e “tau fekafekau” ko lautolu ne fakauku mo e ‘tau mamoe kehe,’ ne fagai oti he fekafekau fakamoli. (Ioane 10:16) Olioli a tautolu he fakaako ke he tau kupu mooli nei ti fiafia ke fakaako ai ke he falu! He falu puhala fe foki ne fakakite e Iehova kua talia e ia e fakaako kua mukamuka mo e maaliali?

7, 8. Ko e heigoa falu fakataiaga he tau tala Tohi Tapu kua hukui taha mena ne mua ue atu anoiha?

⁷ Ka leva tuai e fekafekau haau ki a Iehova, to liga mailoga e koe e hikiaga he puhala ne fakamaama he tau tohi ha tautolu e falu tala Tohi Tapu. He tau mogo kua mole, fa mahani ke talahau falu tala ne hukui e taha mena ne mua ue atu anoiha. Ko e tala ne fakahigoa ai ko e fakatai (type). Ko e mena ne hukui he fakatai ne fakahigoa ko e fakamooliaga (antitype). Fai kakano mitaki nakai he fakamaama e tau tala Tohi Tapu ke he puhala nei? Ē. Ma e fakatai, hagaao a Iesu ke he “fakamailoga hokoia ni a Iona ko e perofeta.” (Totou Mataio 12:39, 40.) Fakamaama e Iesu ko e magaaho ne ha ha a Iona he manava he ika ne hukui e magaaho ne ha ha a Iesu he tukuaga.

⁸ Ha ha ai foki e falu tala Tohi Tapu ne hukui e taha mena ne mua ue atu anoiha. Loga ai ne fakamaama he aposetolo ko Paulo. Ma e fakatai, ko e fakafetuiaga ha Aperahamo mo Hakara mo Sara ne hukui e fakafetuiaga ha Iehova mo e motu ha Isaraela mo e vala he fakatokatokaaga he Atua ke he lagi. (Kalatia 4:22-26) He puhala pihia, ko e fale utafano, faituga, Aho he Fakafeiloaga, ekepoa ne mua, mo e falu vala he Fakatufono ko e “ata he tau mena mitaki ne tatali.” (Heperu 9:23-25; 10:1) Kua fakamalolō e tua ha tautolu ka fakaako e tautolu e tau tala Tohi Tapu nei mo e tau mena ne hukui aki. Ka e kakano kia e mena ia igatia e tagata, mena ne tupu, mo e koloa ne fakamaama i loto he Tohi Tapu ke hukui e taha tagata po ke taha mena?

9. He tau mogo kua mole, ne fakamaama fēfē e tala ki a Napota he Tohi Tapu?

 ⁹ He magaaho kua mole, ne fa fakamaama he tau tohi ha tautolu kua igatia e tagata, mena ne tupu, po ke koloa he falu tala ne hukui e taha tagata po ke taha mena. Ma e fakatai, ne tamate he patuiki fifine ko Iesepela a Napota ke maeke he taane haana ko Ahapo ke fofō e uluvine ha Napota. (1 Tau Patuiki 21:1-16) He 1932, ne fakamaama he The Watchtower ko Ahapo mo Iesepela ne hukui a Satani mo e haana fakatokatokaaga, ka ko Napota ne hukui a Iesu, ti ko e mate ha Napota ne hukui e tamateaga ha Iesu. Ka e he 1961, ko e tohi “Let Your Name Be Sanctified” ne talahau kua hukui e Napota a lautolu ne fakauku ti hukui e Iesepela e Kerisitenitome. Ti ko e favale ha Iesepela ki a Napota ne hukui e favaleaga ki a lautolu ne fakauku he tau aho fakamui. He tau tau loga, kua fakamalolō he tau fakamaamaaga nei e tua he tau tagata he Atua. Ti ko e ha kua kehe e puhala fakamaama ha tautolu mogonei?

10. (a) He puhala fe kua mataala lahi e fekafekau fakamoli ka fakamaama falu tala Tohi Tapu? (e) Hagaaki lahi ke he heigoa e tau tohi ha tautolu mogonei?

¹⁰ He tau tau kua mole, ne lagomatai e Iehova e “fekafekau fakamoli mo e loto matala” ke mua atu e lotomatala, po ke mataala. He puhala fe? Kua mataala e fekafekau fakamoli mogonei ke  talahau e tala Tohi Tapu kua hukui e taha mena ne mua ue atu kaeke ni kua fakamahino mooli mai he Tohiaga Tapu. Ko e falu fakamaamaaga tuai ke he tau fakatai mo e tau fakamooliaga ne uka ke maama, ke manatu, mo e ke fakagahua. Mahomo atu ai, ka lahi e hagaaki ke he tau kakano ne liga mua ue atu he tau tala Tohi Tapu, to galo e tau fakaakoaga mitaki po ke aoga. Ti, he vahā nei kua hagaaki e tau tohi ha tautolu ke he tau fakaakoaga ne mua e mukamuka mo e aoga ke he tua, fakauka, mahani Atua, mo e falu mahani aoga ka fakaako e tautolu mai he tau tala Tohi Tapu. *​—Kikite matahui tala.

11. (a) Maeke fēfē a tautolu mogonei ke maama e tala hagaao ki a Napota, ti lagomatai fēfē he fakafifitakiaga haana a tautolu? (e) He tau tau e kua mole, ko e ha kua nakai totoku tumau he tau tohi ha tautolu e tau fakatai mo e tau fakamooliaga? (Kikite “Tau Hūhū he Tau Tagata Totou” he fufuta nei.)

¹¹ Ko e maamaaga ha tautolu ke he tala ki a Napota kua maaliali mo e mukamuka lahi mogonei. Nakai mate a Napota ha kua hukui e ia a Iesu po ko lautolu ne fakauku. Ka e mate a ia ha kua eketaha a ia ke fakamooli tumau ke he Atua. Fakatumau a ia ke omaoma ke he Fakatufono ha Iehova pete ne tau favaleaga kakava mai he pule malolō. (Numera 36:7; 1 Tau Patuiki 21:3) Ko e fakafifitakiaga mitaki ma e tau fekafekau oti he Atua he vahā nei ne liga fakauka ke he favaleaga pihia. (Totou 2 Timoteo 3:12.) Maeke he tau Kerisiano oti ke maama, manatu, mo e fakagahua e fakaakoaga ia mo e fakamalolō e tua ha lautolu.

12. (a) Ko e heigoa kua nakai lata ia tautolu ke fakaoti aki e tau tala Tohi Tapu? (e) Ko e ha kua maeke ia tautolu ke moua e tau fakamaamaaga maaliali ke he tau mena hokulo foki? (Kikite matahui tala.)

¹² Lata nakai a tautolu ke fakaoti aki ko e tau fakaakoaga aoga hokoia ni e tau tala Tohi Tapu mo e nakai fai kakano foki? Nakai. Ka e nakai ni fakamaama falu tala Tohi Tapu ko e tau fakatai mo e tau fakamooliaga, kua hagaaki lahi e tau tohi ha tautolu mogonei ke he puhala ne fematutakiaki e tau tala Tohi Tapu. Ma e fakatai, ko e mahani fakamooli ha Napota pete ne favaleaga mo e mate, ne fakamanatu ki a tautolu e mahani fakamooli he Keriso mo lautolu ne fakauku. Ka e fakamanatu foki ki a tautolu e mahani fakamooli ke he tokologa he ‘tau mamoe kehe.’ Maeke ia tautolu ke kitia maaliali e puhala kua fakaako e Iehova a tautolu ke he puhala mukamuka. *​—Kikite matahui tala.

13. Ko e heigoa e tau fakataiaga ne fakakite kua fakamaama e tautolu mogonei falu he tau fakatai ha Iesu ke he puhala mukamuka mo e maaliali lahi?

¹³ Ko Iesu Keriso ko e Faiaoga ne mua ue atu ne moui. Fiafia a ia ke fakaaoga e tau fakataiaga ke fakaako. (Mataio 13:34) Lauia mitaki e tau fakataiaga ha kua fakamaama e tau manatu uka he puhala mukamuka ka taute a tautolu ke manamanatu mo e lauia e tau loto ha tautolu. He tau tau loga, kua fakamaama he tau tohi ha tautolu e tau fakataiaga he puhala mukamuka mo e maaliali lahi. Ma e fakatai, he Ko e Kolo Toko ia Iulai 15, 2008, kua lagomatai a tautolu ke maama maaliali lahi e tau fakatai ha Iesu ke he fakaea he areto, fua sinapi, mo e kupega. Kitia e tautolu mogonei ne hagaao e tau fakatai nei ke he Kautu he Atua, ne lagomatai e tokologa he tau tagata ke tiaki e lalolagi kelea nei mo e eke mo tau tutaki he Keriso.

14. (a) Fakamaama fēfē e tautolu e fakataiaga he Samaria totonu? (e) Maama fēfē e tautolu e fakatai ha Iesu mogonei?

¹⁴ Maeke fēfē a tautolu ke maama e tau tala, po ke tau fakatai ne talahau e Iesu he puhala fakamatafeiga lahi? Falu he tau tala nei ko e fakataiaga po ke fakaperofeta. Falu ne fakakite e fakaakoaga aoga. Ka e iloa fēfē e tautolu ko e tau tala fe kua fakatai mo e tau tala fe ne nakai fakatai? He tau tau kua mole, kua maaliali lahi e tali. Ma e fakatai, manamanatu ke he puhala kua fa mahani a tautolu ke fakamaama e fakatai ha Iesu ke he Samaria totonu. (Luka 10:30-37) He 1924, ne pehē The Watch Tower ko e Samaria ne hukui a Iesu ti ko e puhalatū ne hifo mai i Ierusalema ki Ieriko ne hukui e tuaga kelea lahi he tau tagata tali mai he totokoaga i Etena. Hukui foki he tau tagata kaihā he puhalatū e tau matakau lalahi mo e tau tagata pisinisi lotokai, ti ko e tau ekepoa mo e tau tagata Levi ne hukui a Kerisitenitome. Ka e he vahā nei, kua fakaaoga he tau tohi ha tautolu e fakataiaga ia ke fakamanatu ke he tau Kerisiano oti ke nakai fili tagata. Kua lata ia tautolu ke lalago a lautolu oti kua manako lagomatai, mua atu he lagomatai a lautolu ke fakaako e kupu mooli ke he Atua. Kua foaki ki a tautolu e olioli ke kitia e puhala kua taute e Iehova e kupu mooli ke maaliali.

15. Ko e heigoa ha tautolu ka fakatutala he vala tala ka mui mai?

¹⁵ He vala tala ka mui mai, to fakatutala a tautolu ke he fakatai ha Iesu ke he tau tamafine tote ne tokohogofulu. (Mataio 25:1-13) Manako fēfē a Iesu ke he tau tutaki haana he tau aho fakamui ke maama e fakataiaga malolō lahi ia? Igatia kia e tagata, koloa, po ke mena ne tupu he fakataiaga ke hukui e taha tagata po ke mena ne mua ue atu anoiha? Po ke manako a ia ki a tautolu ke fakaako e tau fakaakoaga aoga ka lagomatai a tautolu he tau aho fakamui nei? O mai la ke kitia.