1. Imanirtaq Bibliaqa nin Jesus ‘allapa cushicunqanta’? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta.)

DIOSPA Gobiernumpita yachatsikuyänampaqmi Jesusqa discïpulunkunata mandarqan. Peru pëkunaqa chikeqninkunapitam alli tsarakuyänan karqan. Pushakoq religiösukunaqa alläpa yachaq y alli estudiashqam kayaq, tsëmi Jesustaqa, carpintërutanölla nunakuna rikäyänanta munayaq (Marcus 6:3). Y discïpulunkunatanam, mana educashqa nunatanö rikäyänanta munayaq (Hëchus 4:13, NM). Tsëmi Jesusqa, discïpulunkuna yachatsikuyanqanchö imanö yarqapakuyanqanta musyëta munar shuyarëkarqan. Chäriyaptinnam, Jesusqa kushishqata rikärirqan. Demoniukuna contran këkäyaptimpis, pëkunaqa Jesus mandanqanta cumplishqam kayarqan. Tsëmi Jesusqa ‘allapa cushicurqan’. Peru ¿imanötaq discïpulukuna mana mantsapakoq y kushishqa këta lograyarqan? (Leyi Lücas 10:1, 17-21.)

2. (1) ¿Imanirtaq Jesusqa nirqan discïpulunkuna imëka pishi wamranö kayanqanta? (2) ¿Imataq Jesuspa discïpulunkunata yanaparqan sasa yachatsikïkunata entiendiyänampaq?

 ² Jesusmi Jehoväta kënö nirqan: “Tayta Dios [...] Imanö cangayquitapis pacashcanquim musyagtucugcunapitawan alläpa estudiagcunapitapis. Tsaypa rantinmi, imayca pishi wamranö umildecagcunata tantiyatsishcanqui”. Jina nirqanmi, Diosqa tsënö yachatsikïta gustanqanta (Mateu 11:25, 26, NTCN). Discïpulunkuna humildi kayaptinmi ‘imayca pishi wamranö’ kayanqanta Jesusqa nirqan. Pushakoq religiösukunaqa alli estudiashqa karmi alläpa yachaqtukuyaq, peru Jesuspa discïpulunkunaqa wamranö kaqmi yachatsinanta jaqiyaq (Mateu 18:1-4). Humildi kayaptinmi, Jehovä Diosqa santu espïritunwan sasa yachatsikïkunata entienditsirqan. Peru orgullösu pushakoq religiösu judiukunaqa Satanas dominaptinmi Diospa yachatsikïninkunata entiendiyarqantsu.

3. ¿Imatataq kë yachatsikïchö rikäshun?

³ Humildi nunakunata Jehovä entienditseqta rikarmi, Jesusqa alläpa kushikurqan. ¿Y kanan witsanqa Jehoväta gustëkanllatsuraq fäcil entiendinallapaq yachatsikïta? Awmi, pëqa manam cambiashqatsu. ¿Imanötaq musyantsik? Kë yachatsikïchömi rikärishun, yachatsikïninta humildi kaq nunakuna entiendiyänampaq Jehovä imanö yanapëkanqanta.

4. ¿Imanirtaq nishwan fäcil-lla entiendinapaq Täpakoq revistaqa juk qarë cuenta kanqanta?

⁴ Kë qepa watakunaqa, mas fäcil-lla entiendinapaqmi Jehoväpa markanqa yachatsikïkämun. Kimallata rikärishun. Juk kaq, Täpakoq revistatam mushoqta jorqamushqa mas fäcil-lla entiendina kaqta. * Tsë revistaqa, leyita o tsë idiömachö alleqlla mana parlëta puëdeqkunapaq juk qarë cuentam. Jina teytakunapis rikäyashqam wamrankuna mas entiendiyänampaq yanapanqanta. Y mëtsikaq familiakunam alläpa agradecikuyan. Juk panim nin, juknin kaq revistawanqa comentëta mana puëdinqanta, peru fäcil-lla entiendina kaq revistawanqa atska kutipa comentanqanta.

5. ¿Imanirtaq mas alli kë revisashqa mushoq Bibliaqa?

⁵ Ishkë kaq, 2013 wata 5 de octubri  killachömi, Jehoväpa markanqa ingles idiömachö revisashqa Traducción del Nuevo Mundo Bibliata jorqamushqa. * Kë Bibliapaqa, mëtsika versïculunkunam wallka palabrayoqllana, peru igual-llam yachatsikïninqa, y mas fäcil-llam entiendinapaq. Tantiyarinapaq, Job 10:1 textuqa 27 palabrayoqmi karqan, y kananqa 19 palabrayoqllanam. Y Proverbius 8:6 textupis 20 palabrayoqmi karqan. Y kananqa 13 palabrayoqllanam. Y ishkan versïculupis mas clärum entiendikan. Ciëlupaq akrashqa juk wawqin, tsë Bibliachö Job libruta leyirir, tsëllaraq entiendireqnö sientikurqan. ¡Mëtsikaqmi pënölla niyan!

6. ¿Imataq ninki Mateu 24: 45-47 textuta mas allina entiendinqantsikpita?

⁶ Y kima kaqnam, Jehoväpa markanqa wakin versïculukunata masna entiendishqa. Tantiyarinapaq, 2013 wata 15 de juliu Täpakoq revistachömi, Mateu 24:45-47 textuta mas cläruna entiendirquntsik: llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqqa, Jehoväpa Testïgunkunata Pushaqkuna kayanqanta, y ‘wayinchö kaqkunana’ ciëlupaq akrashqakuna y “juk kaq üshakuna” kayanqanta, porqui tsë yachatsikïllatam chaskiyan (Juan 10:16). Alläpam kushikuntsik maslla entiendir y wakinkunatapis tsëpita yachatsir. Fäcil entiendinallata Jehovä yachatsikunqampita masllata rikärishun.

7, 8. Bibliapa willakïninkuna pitapis o ima mas precisaqtapis rikätsikunqanta willakaramï.

⁷ Mëtsika watakunapam Jehoväpa markanqa Biblia willakunqankunata mas allina entienditsikïkashqa. Unëqa yachatsikurqan Biblia willakunqankunaqa shamoq tiempupaq profecïakuna kanqantam. ¿Alliku karqan tsënö yachatsikunqan? Awmi, Jesuspis tsënö kanqantam willakurqan. Tantiyarinapaq, pëmi nirqan, jatun pescädupa pachanchö Jonas kima junaq kanqanqa, Jesus kima junaq pamparänampaq kaqta rikätsikunqanta (leyi Mateu 12:39, 40).

⁸ Apostol Pablum parlarqan, Abrahanpaq Särapaq y Agarpaq, y entienditsikurqanmi, Abrahanqa Jehoväta rikätsikunqanta, Särana, Jehoväpa ciëluchö këkaq markanta y Agarna, unë Israel markata (Gälatas 4:22-26). Jina Pabluqa entienditsikurqan Israelpa leynin pitapis o shamoq tiempupaq imatapis rikätsikunqantam. Y tsëkunachöqa këkarqan Diospa carpa wayin, templu, Jutsapita Pagakuyänan Junaq y sacerdötikunapa mandaqninmi (Hebrëus 9:23-25; 10:1). Tsë willakïkunapita yachakushqa y ima ninqanta entiendishqaqa, masmi markäkïnintsik sinchiyanqa. Peru ¿tsë ninanqa llapan nunapaq o imapaq parlanqanqa, pitapis o imapis kanampaq kaqtaku rikätsikun?

9. ¿Imanötaq Nabot pasanqanta unëqa yachatsikayämurqan?

 ⁹ Unëqa publicacionnintsikkuna willakoq, Bibliapa wakin willakïninkunaqa, pitapis rikätsikunqanta o shamoq tiempuchö pasakunampaq kaqtam. Yarpärishun, 1 Rëyes 21:1-16 textuchöqa, parlan rey Acabpita y reina Jezabelpitam. Jezabelmi Nabotta wanutsiyänampaq mandarqan, tsënöpa üvas chakranwan Acab quedakunampaq. 1932 watachömi kë revista willakurqan Acabwan Jezabelqa Satanasta y nunankunata rikätsikuyanqanta. Jina nirqanmi Nabot Jesus kanqanta, y wanunqanqa Jesus wanunqanta rikätsikunqanta. Peru 1961 watachönam, “Santificado sea tu nombre” nishqan libru willakurqan, Nabot ciëlupaq akrashqakunata rikätsikunqanta y Jezabelna mana alli religionkunata. Jina willakurqanmi Nabot qatikachashqa kanqanqa, ciëlupaq akrashqakuna ushanan junaqkunachö qatikachashqa kayanqanta rikätsikunqanta. Mëtsika watakunam Jehoväpa markanqa markäkïnintsikta sinchiyätsimushqa Bibliapa willakïninkunata entienditsimarnintsik. Peru kananqa, imanö yanapamänapaq kaqtam masqa entienditsimantsik. ¿Imanir?

10. (1) ¿Imanötaq llapanchö wiyakoqqa Biblia willakunqanta entienditsikur mas yachaq kanqanta rikätsikun? (2) ¿Imanötaq kananqa publicacionnintsikkuna yachatsikun?

 ¹⁰ Unëqa, Biblia willakunqankuna imata rikätsikunqankunapita entiendinan, yarpänan y rurananqa sasam karqan. Jina publicacionnintsikkuna, ima ninan kanqanllata entienditsikuptinmi, imachö yanapamanqantsikqa clärutsu kaq. Tsëmi watakuna pasanqanmannö “llapanchö wiyakoq y yachëwan sirweqta” Jehovä yanapëkashqa alli yachëwan entienditsimänapaq. ¿Imanötaq llapanchö wiyakoq rikätsikïkan yachaq kanqanta? Kananqa Biblia willakunqankunata imawampis igualatsimun kikin Biblia cläru rikätsikuptinran. Tsëmi masqa yachatsimantsik markäkïnintsikchö sinchi kanampaq, problëmakuna kaptin alli tsarakunapaq, Diosta mas kuyanapaq y maskunachöpis. *

11. (1) ¿Kananqa imanönataq entiendintsik Nabot pasanqampita willakïta? (2) ¿Imatataq yachakuntsik Nabot ruranqampita? (3) Qepa watakunachöqa, ¿imanirtaq publicacionnintsikkunaqa Biblia willakunqankuna imata o pikunata rikätsikunqankunata ninnatsu? (Rikäri kë revistachö “Leyeqkuna tapukuyanqan” neq yachatsikïta.)

¹¹ Yapë parlarishun Nabotpita. ¿Imanötaq kananqa entiendintsik? Mas cläru y fäcil-llanam. Nabotpaqqa, manam nintsiknatsu Jesusta o ciëlupaq akrashqakunata rikätsikurnin wanunqanta. Sinöqa, puëdeq mandakoq sufritsiptimpis, Nabotqa Jehoväpa leyninta cäsukurninmi wanurqan (Nümerus 36:7; 1 Rëyes 21:3). ¿Imatataq pëpita yachakuntsik? Nabottanö sufritsimashqapis, pënömi Jehovätaqa ni imëpis jaqinantsiktsu (leyi 2 Timoteu 3:12). Tsëtam llapantsik cristiänukuna entiendinantsik, yarpänantsik y tsënöllam ruranantsik. Awmi, Nabotpita willakïqa markäkïnintsiktam sinchiyätsin.

12. (1) ¿Imatataq pensashwantsu Biblia willakunqampita? (2) ¿Imataq cristiänukunata yanapan sasa yachatsikïkunata entiendiyänampaq? (Päginapa ura kuchunchö willakïta rikäri.)

¹² Tsënö kaptimpis, Bibliapa willakïninkuna imatapis mana rikätsikunqantaqa manam pensashwantsu. Wakin willakïninkunaqa precisaq cösaskunatam rikätsikun. Tsënö kaptimpis, kanan witsanqa publicacionnintsikkunaqa manam tsë willakïkuna ima kanqantaqa alläpa nimunnatsu. Masqa yachatsikamun, juk willakïwan juk willakï imachö  igualanqanta y tsëkunapita imata yachakunqantsiktam. Tantiyarinapaq, Nabotqa wanunqanyaqmi Jehovällapaq karqan neqta leyirqa, yarpätsimantsik Jesus wanunqanyaq Jehovällapaq kanqanta y ciëlupaq akrashqakunapis pënölla kayanqantam. Jina yarpätsimantsikmi kë Patsachö kawaqpaq kaqkunapis Jehovällapaq kayanqanta. Tsëchömi rikantsik Jehoväqa fäcil entiendinallapaq yachatsimanqantsikta. *

13. ¿Jesuspa ima igualatsikïninkunatataq kananqa mas fäcil endiendillapaqta yachatsikuntsik?

¹³ Igualatsikïkunaqa yanapakun, sasa yachatsikïkunata fäcil-lla entienditsikunapaq, pensaratsinapaq y shonqunman yachatsikïta chätsinapaqmi. Tsënö igualatsikïkunawan yachatsikïtaqa, Jesus alläpam gustëkoq (Mateu 13:34). Kë qepa wata publicacionintsikkunaqa, Jesus igualatsikïkunawan yachatsikunqantaqa mas fäcil-llam entienditsimashqantsik. Tantiyarinapaq, 2008 wata 15 de juliu La Atalaya revistam mas cläru yachatsikamurqan, levadüra, mostäza muru y pescädu tsarina mälla ima kanqanta. Tsëmi kananqa mas cläru rikantsik, mëtsikaq nunakuna Diospa sirweqnin tikrayänampaq, Diospa Gobiernun yanapanqanta.

14. (1) ¿Imanötaq unëqa Samaria nunapita willakïta entienditsikoq kantsik? (2) ¿Y kananqa imanönataq entienditsikuntsik?

¹⁴ Höraqa alläpa largu willakïkunatam Jesusqa willakoq. Wakinkunaqa profecïakunam kaq y wakinnam, kawëninkunachö rurayänampaq consëjulla kaq. ¿Imanötaq musyashwan mëqan willakï profecïa kanqanta? Tantiyarinallapaq, Samariapita alli nunapaq Jesus parlanqanllaman pensarishun (Lücas 10:30-37). 1924 watachömi, revistantsik nirqan tsë Samariapita nunaqa, Jesusta rikätsikunqanta. Y Jerusalenpita urëpa ëwaq nänina, nunakunapa kawënin mas mana alliman tikrakïkaq kanqanta. Y suwakunana, negocianti rïcu nunakuna kanqanta y sacerdötiwan levïtana, Jesusman creeq llapan mana alli religionkuna kanqanta. ¿Peru kananqa tsë willakïta imanötaq yachatsikuntsik? Publicacionnintsikkunaqa utilisan, juk nacion nunakunata, juk kasta y juk costumbriyoq nunakunata mana juzganapaq nimarnintsikmi, jina Jehoväta reqiyänampaq yanapanapaq nimarnintsikmi. Mas cläruna entiendinqantsikqa alläpa kushikïpaqmi.

15. ¿Imapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?

¹⁵ Qateqnin kaq yachatsikïchömi yachakurishun chunka shipashkunapita (Mateu 25:1-13). ¿Imanö entiendinatataq Jesus munarqan? ¿Cada shipashku y cada cösasku imata karpis rikätsikun? ¿O imanö kawakunapaq kaqllataku yachatsimantsik?