Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

Ra̱mingíjyúuʼ eʼsngáa Jeobá

Ra̱mingíjyúuʼ eʼsngáa Jeobá

“Numuu rí nitarkaʼwu tsumáá rígi̱ náa xa̱bu̱ bi̱ nduyáá wéñuʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ nunigajmaa ma̱ngaa nitasngájmun bi̱ majkhinʼ.” (LUCAS 10:21)

1. Náa numuu eʼthí náa Biblia rí “niguiʼdo gagui Jesús” rá. (Atayáá timbá xtiʼkhu.)

JESÚS nikunguinʼ mbá 70 xa̱bi̱i̱ mu mutaraʼa Reino ndrígóo Dios. Mú xa̱bi̱i̱ muguaʼdáá xkujndu gajmiún xa̱bu̱ sia̱nʼ bi̱ guaʼdáá tsiakii. Mbá xkri̱da, kuwa xa̱bu̱ ede̱ judíos, bi̱ najmañún wéñuʼ ga̱jma̱a̱ ninigajmaa mbanda̱ʼkho. Ikhiin nindúún rí xa̱bu̱ mbuyáá Jesús káaʼ xóo mbáa bi̱ naʼtóo ixi̱ (Mar. 6:3). Ga̱jma̱a̱ nindúún rí xa̱bu̱ mbuñún discípulos xóo xa̱bu̱ bi̱ túnigajmaa (Hech. 4:13). Ikha jngó Jesús ra̱ʼkhá tháán nindoo rí xa̱bi̱i̱ matangi̱i̱n mu maʼdxun xú káʼnii nigíʼniin náa nigún. Índo̱ niguwáa̱nʼ, Jesús ndiʼyoo rí kuwa gagi wéñuʼ. Maski ajndu nini gíníin xa̱bu̱ wéñiʼ, ikhiin ninimbaníí rí Jesús niʼthún. Ikha jngó náa Biblia naʼthí rí índo̱ ndiʼñún “niguiʼdo gagui Jesús”. Asndu náa inuu nikujmaa rí nidxuu wéñuʼ. Mú ndiéjunʼ nimbáñun xa̱bi̱i̱ Jesús mu xámiñun ga̱jma̱a̱ makuwá gagi rá. (Atraxnuu Lucas 10:1, 17-21.)

Xuajñu Jeobá naʼsngáa itháan májánʼ, naʼsngáa itháan kaʼwu ga̱jma̱a̱ itháan ra̱mingíjyúuʼ makruaʼaʼ

2. a) Náa numuu rí Jesús niʼthí rí xa̱bi̱i̱ ninindxu̱ún xóo e̱ji̱n rá. b) Ndiéjunʼ nimbáñun xa̱bi̱i̱ Jesús makru̱ʼu̱u̱n rí phú gajkhun rí ndiyóoʼ munigajmaa wéñuʼ rá.

2 Jesús niʼthúu̱n Jeobá: “Nane mbanloʼ Ana, tsan ñajuanʼ Señi miku, gajma jubaʼ, numu ri nitarkaʼu rigueʼ naʼ inu xabo tsi nduya gajma naʼ inu xabo tsi nafruʼun, nitasjngajmu ijin ri mafruʼun”. Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á niʼthí rí Dios naniguʼ maʼsngáa xúʼko̱ kaʼnii (Mat. 11:25, 26). Náa numuu rí Jesús niʼthún xa̱bi̱i̱ rí ni̱ndxu̱ún xóo e̱ji̱n rá. Numuu rí xa̱bi̱i̱ túnimbaʼumijna, ikhiin ninindxu̱ún xa̱bu̱ guabinʼ. Xa̱bu̱ ede̱ judíos ninigajmaa wéñuʼ ga̱jma̱a̱ nikumu̱ún rí nduyáá wéñuʼ, mú xa̱bi̱i̱ Jesús niniñami̱jna̱ rí miʼsngúún (Mat. 18:1-4). Numuu rí ikhiin ninindxu̱ún xa̱bu̱ guabinʼ, Jeobá nijmuu xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo mu makru̱ʼu̱u̱n rí phú gajkhun. Mú xa̱bu̱ ede̱ judíos bi̱ ninimbami̱jna̱ niniñaʼ rí Satanás maʼninduwiinʼ ikha jngó tákru̱ʼu̱u̱n kiʼsngáa ndrígóo Dios.

3. Ndiéjunʼ gúʼyáá náa artículo rígi̱ rá.

3 Jesús nidxuu wéñuʼ índo̱ ndiʼyoo rí Jeobá nambáñun xa̱bu̱ guabi̱nʼ mu makru̱ʼu̱u̱n rí phú gajkhun rí ndiyóoʼ munigajmaa wéñuʼ. Rí mbiʼi xúgi̱ rá. Lá xóó nanigu̱ʼ Jeobá maʼsngúún xa̱bu̱ guabi̱nʼ mu ma̱ndoo makru̱ʼu̱u̱n kiʼsngáa ndrígóo xáʼ. Xúʼko̱, ikhaa tsiriʼkumínaʼ. Xú káʼnii eʼyáá rá. Náa artículo rígi̱ gúʼyáá. Mbuʼyáá xú káʼnii Dios nambáñun xa̱bu̱ guabi̱nʼ rí mbiʼi xúgi̱ makru̱ʼu̱u̱n rí phú gajkhun rí na̱ʼkha̱ náa Biblia náa ndayóoʼ munigajmaa itháan.

NAJUIʼSNGÁA ITHÁA RA̱MINGÍJYÚUʼ

4. Náa numuu nandoo nuʼthá rí revista Bi̱ Nayejngoo náa na̱ʼkha̱ ajngáa dí ra̱mingíjyúuʼ nindxu̱u̱ mbóo regalo rá.

4 Niʼni tsiguʼ, xuajñu Jeobá ndaʼyoo rí gíʼdoo numuu miʼsngáa itháan kaʼwu ga̱jma̱a̱ itháan ra̱mingíjyúuʼ makruaʼaʼ. Xú káʼnii eʼni xá. Guʼyáá ajtsú xkri̱da. Timbá, xuajñu Jeobá naʼni mbá revista Bi̱ Nayejngoo náa ajngáa dí ra̱mingíjyúuʼ. * Revista rígi̱ nindxu̱u̱ mbá regalo rí xtáa rambáñun mbaʼin xa̱bu̱ asndu bi̱ tsíjmañún guraxnuu májánʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ tsíkru̱ʼu̱u̱n májánʼ ajngáa. Ma̱ngaa xa̱bu̱ nduyáá dí revista rígi̱ nambáñun e̱jñún mu makru̱ʼu̱u̱n itháan májánʼ. Ga̱jma̱a̱ mbaʼin bi̱ kuwa mbá guʼwíin nixuʼma carta mu muxna̱a̱ núma̱aʼ. Mbáa ndxájulú a̱ʼgu̱ niʼthí rí ga̱jma̱a̱ imbo̱o̱ revista tsekuxi ñawúunʼ mu maʼthí rí nijmañuu, mú ga̱jma̱a̱ revista rí na̱ʼkha̱ ajngáa dí ra̱mingíjyúuʼ ikhaa nánguá miñuu. Rí xúgi̱ nakuxi̱ ñawúunʼ mbaʼa nuthu náa mámbá reunión.

5. Ndiéjunʼ rí itháan májánʼ nayéʼkha̱ náa nuxi̱ʼ Traducción del Nuevo Mundo náa ajngáa inglés rá.

5 Raga̱jma̱, 5 ñajunʼ gu̱nʼ octubre tsiguʼ 2013, xuajñu Jeobá niʼni mbá nuxi̱ʼ Traducción del Nuevo Mundo náa ajngáa inglés. * Gi̱jyooʼ náa Biblia rígi̱ na̱ʼkha̱ mbaʼa versículos náa na̱ʼkha̱ mbá nguátháá ajngáa, mu ikháá má eyoo gáʼthi. Ma̱ngaa, ra̱mingíjyúuʼ makruaʼaʼ. Mbá xkri̱da, Job 10:1 nákha ginii na̱ʼkha̱ mbá 27 ajngáa, mú rí xúgi̱ na̱ʼkha̱ mbá 19. Ga̱jma̱a̱ Proverbios 8:6 nákha ginii na̱ʼkha̱ mbá 20 ajngáa, mu rí xúgi̱ na̱ʼkha̱ mbá 13. Nájma̱ versículo nakru̱ʼu̱lú itháan májánʼ. Mbáa ndxájulú bi̱ kixtiyáaʼ, mba̱yu̱ʼ tsiguʼ rí xtáa raʼni ñajunʼ Jeobá niguxnuu i̱yi̱i̱ʼ ndrígóo Job náa Biblia nuxi̱ʼ ga̱jma̱a̱ niʼthí rí nikro̱ʼo̱o̱ májánʼ rí asndu xóo timbá miʼtsú niguxnuu. Mbaʼin a̱ngiu̱lú nuthi xúʼko̱ kaʼnii.

6. Ndiéjunʼ ku̱ma̱ʼ ikháánʼ ga̱jma̱a̱ rí xú káʼnii nuxi̱ʼ eʼthá náa Mateo 24:45-47 rá.

6 Ragajtsú, tsiguʼ kidíiʼ, xuajñu Jeobá na̱jkha̱ rakro̱ʼo̱o̱ itháan májánʼ tikhu versículos. Mbá xkri̱da, náa La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ julio tsiguʼ 2013 niʼthí itháan kaʼwu ga̱jma̱a̱ numuu Mateo 24:45-47. Ikhí nijuiʼthá rí “ñumba tsi jmbi tsi majan indxaʼhuaminaʼ” ni̱ndxu̱ún Cuerpo Gobernante bi̱ nuxna ikha náa xa̱bi̱i̱ Jeobá. Ma̱ngaa nijuiʼthá rí ni̱ndxu̱ún bi̱ niguanún “neʼne señi ri maʼtañajun xabo naʼ goʼo” (domésticos) ni̱ndxu̱ún bi̱ kaxtaʼwíin ga̱jma̱a̱ “iʼhuinʼ mugu”, xúgínʼ nundrigú ganitsu rí nuxna ñumba (Juan 10:16). Lá ragájkhun rí nanigulúʼ rí najmañulúʼ kiʼsngáa rígi̱ ga̱jma̱a̱ nandulúʼ muʼthúún eʼwíínʼ xa̱bu̱ rá. Rí xúgi̱ mbuʼyáá i̱ʼwáʼ rí xú káʼnii Jeobá nasngájma rí naniguʼ maʼsngáa dí ra̱mingíjyúuʼ makru̱ʼu̱u̱n xa̱bu̱.

HISTORIA RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA NAJUIʼTHÁ ITHÁAN RA̱MINGÍJYÚUʼ

7, 8. Araxná tikhu xkri̱da ga̱jma̱a̱ numuu historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rí nandoo gáʼthúu̱n mbáa o mbá rí gíʼdoo wéñuʼ numuu.

7 Mba̱yu̱ʼ tsiguʼ rí xuajñu Jeobá na̱ʼkha̱ rariʼkhuu rí xú eʼsngáa tikhu historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia. Nákha wajyúúʼ nijuiʼthá rí mbaʼa historia ninindxu̱u̱ xóo rí kiʼtáriyaʼ rí magiʼdoo wéñuʼ numuu nda̱wa̱á. Lá rígá numuu muʼthá rí xúʼko̱ nindxu̱u̱ tikhu historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia ráʼ. Xúʼko̱. Asndu mínaʼ Jesús niʼsngáa xúʼko̱ kaʼnii náa tikhuu historia. Mbá xkri̱da, ikhaa niʼthí rí xúgíʼ mbiʼi rí nixtáa Jonás náa awúu̱n e̱gi̱ʼ nindoo gáʼthúu̱n mbiʼi rí Cristo gaxtáa náa iñáʼ (atraxnuu Mateo 12:39, 40).

8 Mú raʼkháa i̱ndó historia rúʼko̱ rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rí nandoo gáʼthúu̱n mbáa o mbá rí gíʼdoo numuu. Mbá xkri̱da, apóstol Pablo niʼthí rí nambriguii xkridun Abrahán, Agar ga̱jma̱a̱ Sara rí xú káʼnii Jeobá nimbáxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ xuajin Israel ga̱jma̱a̱ organización ndrígóo Dios dí rígá mekhuíí (Gál. 4:22-26). Pablo ma̱ngaa niʼthí rí xtángoo ndrígóo Israel nirígá mbaʼa enii rí nindoo gáʼthúu̱n mbáa o mbá dí marigá nda̱wa̱á. Tikhuu ninindxu̱u̱ tabernáculo, templo, mbiʼi rí najngudi̱i̱ aʼkhá ga̱jma̱a̱ bi̱ kayá edxu̱u̱ náa ndxajkun (Heb. 9:23-25; 10:1). Índo̱ nuʼnigajmaa historia rígi̱ ga̱jma̱a̱ najmañulúʼ rí nandoo gáʼthúu̱n, fe ndrígúlú naʼni itháan gujkhuʼ. Mú, lá nandoo gáʼthúu̱n rí xúgínʼ xa̱bu̱ o xúgíʼ rí naʼthí náa Biblia nandoo gáʼthúu̱n mbáa o mbá ráʼ.

9. Xú káʼnii nijuiʼthá historia ndrígóo Nabot rá.

9 Nákha wajyúúʼ náa i̱yu̱lúʼ naʼsngáa má xúʼko̱ rí xúgínʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ rí na̱ʼkha̱ náa historia náa Biblia nandoo gáʼthúu̱n mbáa o mbá rí marigá nda̱wa̱á. Atatsaʼwáá edxa̱ʼ ga̱jma̱a̱ numuu historia rí na̱ʼkha̱ náa 1 Reyes 21:1-16, náa naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu rey Acab ga̱jma̱a̱ reina Jezabel. Ikhaa niʼni rí muxiyáa mbáa israelita bi̱ nigumbiʼyuu Nabot mu xúʼko̱ Acab maguanúu ga̱jma̱a̱ mbayuuʼ náa naʼdu uva. Nákha tsiguʼ 1932, náa revista rígi̱ niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu Acab ma̱ngaa Jezabel nindoo gáʼthúu̱n Satanás ga̱jma̱a̱ xuajñu. Ma̱ngaa niʼthí rí Nabot nindoo gáʼthúu̱n Jesús ga̱jma̱a̱ rí nikháñu Nabot nindoo gáʼthúu̱n rí nikháñu Jesús. Mu nákha tsiguʼ 1961, náa libro “Santificado sea tu nombre” náa ajngáa inglés niʼthí rí Nabot nindoo gáʼthúu̱n bi̱ kaxtaʼwíin ma̱ngaa Jezabel nindoo gáʼthúu̱n religión rí naʼsngáa rí minduwaʼ. Ma̱ngaa niʼthí rí xú káʼnii nixkáá Nabot nindoo gáʼthúu̱n rí xú káʼnii mixkúún bi̱ kaxtaʼwíin índo̱ gártumuu mbiʼi. Mba̱yu̱ʼ tsiguʼ, xuajñu Jeobá nimbáyulúʼ maʼni gujkhuʼ fe ndrígúlú índo̱ niʼsngáa historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia xúʼko̱ kaʼnii. Mú xúgi̱ naʼsngáa i̱mba̱ núthu. Náa numuu rá.

10. a) Xú káʼnii esngájma ñumbáá tsí jmbii rí tsumáá eʼni índo̱ naʼthí historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rá. b) Ndiéjunʼ phú eʼthí náa xúgíʼ i̱yu̱lúʼ rá.

10 Tikhu rí naʼthí náa historias rí na̱ʼkha̱ náa Biblia mbáa naʼni miʼskhoo makruaʼaʼ, marmáʼáan a̱jkia̱nʼ ga̱jma̱a̱ rí mataʼgíiʼ matani. Ma̱ngaa, numuu rí náa i̱yu̱lúʼ rúʼko̱ phú niʼsngáa, ikha rí mambáyulúʼ mbiʼi xúgi̱ nandáti̱ga̱. Ikha jngó, mba̱yu̱ʼ tsiguʼ Jeobá nambáyúu “ñumba tsi jmbi tsi majan indxaʼhuaminaʼ” rí mañajunʼ tsumáá. Xú káʼnii esngájma ñumbáá tsí jmbii rí nañajunʼ tsumáá rá. Rí xúgi̱ naʼthí rí mbá historia nandoo gáʼthúu̱n mbá rí gíʼdoo numuu i̱ndó á mu náa Biblia nasngájma kaʼwu. Rí xúgi̱ i̱yu̱lúʼ i̱ndó naʼsngáa ikha dí ra̱mingíjyúuʼ ga̱jma̱a̱ dí mambáyúu fe ndrígúlú, rí maʼngulú ga̱jma̱a̱ rí maʼndulú kuʼyáá Dios ga̱jma̱a̱ i̱ʼwáʼ rí gíʼdoo numuu rí naʼsngúlúʼ historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia. *

Historia ndrígóo Nabot naʼsngúlúʼ mbá ikha rí gíʼdoo wéñuʼ numuu (Atayáá kutriga̱ 11)

11. a) Rí xúgi̱, xú káʼnii gúʼthá historia ndrígóo Nabot rá. b) Ndiéjunʼ ejmañuluʼ ga̱jma̱a̱ numuu xkri̱da ndrígóo Nabot rá. c) Náa numuu rí náa i̱yu̱lúʼ nánguá eʼthí ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rá. Atayáá sección “Pregunta de los lectores” náa imbo̱o̱ revista dí gu̱nʼ má rígi̱.

11 Gagutangaánʼ náa historia ndrígóo Nabot. Xú káʼnii gúʼthá xúgi̱ rá. Muʼthá itháan kaʼwu ga̱jma̱a̱ ra̱mingíjyúuʼ makru̱ʼu̱u̱n xa̱bu̱. Nánguá eʼthá rí Nabot nikháñu numuu rí nindoo gáʼthúu̱n Jesús o bi̱ kaxtaʼwíin. Nabot nikháñu numuu rí nindoo maxtáa jmbu náa iduu Jeobá. Maski ajndu niʼni gínáa mbáa Xa̱bu̱ Ñajunʼ bi̱ gíʼdoo wéñuʼ tsiakii, ikhaa niʼnimbo̱o̱ xtángoo ndrígóo Dios (Núm. 36:7; 1 Rey. 21:3). Ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ bi̱ ni̱ndxu̱lú xa̱bi̱i̱ Dios rá. Rí á mu nuni gínáanʼ xóo nigíʼnuu Nabot, gíʼmaa manindxu̱lúʼ xa̱bu̱ jmbii xó má ikhaa (atraxnuu 2 Timoteo 3:12). Rígi̱ nindxu̱u̱ mbá ikha rí xúgínʼ cristianos ma̱ndoo makru̱ʼu̱u̱n, marmáʼáan a̱jkiu̱ún ga̱jma̱a̱ mugíiʼ muni. Historia ndrígóo Nabot naʼni gujkhuʼ fe ndrígúlú.

12. a) Ndiéjunʼ ragíʼmaa mundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ numuu historia rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rá. b) Ndiéjunʼ embáñun cristianos mu makru̱ʼu̱u̱n asndu ku̱ma̱ rí itháan mingíjyúuʼ rá.

12 Mú ragíʼmaa mundxaʼwamíjna̱ rí historias rí na̱ʼkha̱ náa Biblia rí i̱ndó na̱ʼkha̱ rí ma̱ndoo mambáyulúʼ ga̱jma̱a̱ nda̱a̱ rí eyoo gáʼthúu̱n. Tikhu historias nandoo gáʼthúu̱n rí gíʼdoo wéñuʼ numuu. Mú maski ajndu xúʼko̱, náa i̱yu̱lúʼ rí mbiʼi xúgi̱ tséʼthi ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n mbá historia. Rí phú naʼthí xú káʼnii kagujtuminaʼ mámbá historia ga̱jma̱a̱ naʼthúlúʼ ndiéjunʼ eʼsngúlúʼ ikhí. Mbá xkri̱da, índo̱ nuraxnuu rí Nabot niwi̱ji̱ jmbu asndu índo̱ nikháñu, rúʼko̱ naʼni magiwa̱nʼ a̱jkiu̱lú rí Cristo niwi̱ji̱ jmbu asndu índo̱ nikháñu ga̱jma̱a̱ rí bi̱ kaxtaʼwíin ni̱ndxu̱ún jmbiin xóo ikhaa. Mu raʼkháa i̱ndó rúʼko̱. Ma̱ngaa naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱lú rí mbaʼin xa̱bu̱ bi̱ ni̱ndxu̱ún xóo mugu̱ nawajun jmbu asndu índo̱ nakháñun. Rúʼko̱ nambáyulúʼ mu mbuʼyáá kaʼwu rí Jeobá naʼsngúlúʼ dí xóo xáʼniulu mingíjyúuʼ makru̱ʼu̱lú. *

RÍ NIʼSNGÁA JESÚS NAJUIʼSNGÁA ITHÁAN RA̱MINGÍJYÚUʼ

13. Xú káʼnii nindxu̱u̱ xkri̱da ndrígóo Jesús rí nuʼsngáa itháan kaʼwu ga̱jma̱a̱ ra̱mingíjyúuʼ rí mbiʼi xúgi̱ rá.

13 Xkri̱da nambáyulúʼ wéñuʼ numuu rí nandoo nuʼsngáa ku̱ma̱ rí itháan mingíjyúuʼ itháan ramiʼskhaa. Ma̱ngaa, naʼni mundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ na̱jkha̱nú asndu náa a̱jkiu̱lú. Jesucristo ninindxu̱u̱ bi̱ niʼsngáa itháan májánʼ, ga̱jma̱a̱ ikhaa niniguʼ majmuu wéñuʼ xkri̱da (Mat. 13:34). Niʼni má xúgi̱ rí náa i̱yu̱lúʼ na̱ʼkha̱ raʼsngáa itháan ra̱mingíjyúuʼ xkri̱da rí nigíʼ Jesús. Mbá xkri̱da, La Atalaya 15 ñajunʼ gu̱nʼ julio tsiguʼ 2008 nimbáyulúʼ makru̱ʼu̱lú itháan májánʼ rí eyoo gáʼthúu̱n levadura, tsígoʼ mostaza ga̱jma̱a̱ amaʼ rí nagujtun e̱gi̱ʼ. Rí xúgi̱ nduʼyáá kaʼwu rí xkri̱da rúʼko̱ nandoo gáʼthúu̱n rí Reino niʼngo̱o̱ niʼni rí mbaʼin wéñuʼ xa̱bu̱ mani̱ndxu̱ún xa̱bi̱i̱ Dios.

Xkri̱da nambáyulúʼ muʼsngáa ku̱ma̱ rí itháan mingíjyúuʼ itháan ramiʼskhaa, naʼni mundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ na̱jkha̱nú náa a̱jkiu̱lú

14. a) Xú káʼnii niʼsngáa nákha wajyúúʼ historia ndrígóo samaritano rá. b) Xú káʼnii eʼsngáa rí mbiʼi xúgi̱ historia rígi̱ rá.

14 Nguáná Jesús niʼthí historias rí mingíjyúuʼ wéñuʼ. Tikhu historias ninindxu̱u̱ rí kiʼtáriyaʼ, i̱ʼwáʼ i̱ndó naʼsngúlúʼ ikha rí ma̱ndoo mambáyulúʼ. Xú káʼnii gándoo gúʼyáá náa biʼyaa nindxu̱u̱ rí kiʼtáriyaʼ ga̱jma̱a̱ náa biʼyaa rí na̱nguá rá. Asndu nákha wajyúúʼ na̱jkua̱ ruʼyáá itháan májánʼ. Mbá xkri̱da, gundxaʼwáá edxu̱lúʼ xú káʼnii eʼsngáa nákha wajyúúʼ historia ndrígóo samaritano (Luc. 10:30-37). Nákha tsiguʼ 1924, revista rígi̱ niʼthí rí samaritano nindoo gáʼthúu̱n Jesús. Xó má kamba̱a̱ Jerusalén rí na̱jkha̱ ragajtaa náa Jericó, nijuiʼthá rí kamba̱a̱ rígi̱ nindoo gáʼthúu̱n xa̱bu̱ numbaaʼ, numuu rí asndu nákha táʼnimbo̱o̱ Adán ga̱jma̱a̱ Eva na̱jkha̱ ranindxu̱ún itháan ra̱míjínʼ. Ma̱ngaa nijuiʼthá rí kuʼwáʼ bi̱ kuwa náa kamba̱a̱ nindoo gáʼthúu̱n xa̱bu̱ bi̱ nugujua̱ bi̱ guaʼdáá wéñuʼ dí i̱ndó ikhiin nandún muguaʼdáá tsíñún muxnún iʼwíínʼ, ma̱ngaa ndxajkun ga̱jma̱a̱ levita nindoo gáʼthúu̱n religión rí naʼsngáa rí nduwaʼ. Mú xú káʼnii gúʼthá historia rígi̱ rí mbiʼi xúgi̱ rá. I̱yu̱lúʼ najmaa mu maʼsngulúʼ dí ragíʼmaa muʼtá numún xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ numuu xuajñún, raza o rí xóo kuwa, ga̱jma̱a̱ rí gíʼmaa mumbañún mu muniʼniiʼ Jeobá. Nadxulú wéñuʼ índo̱ nduʼyáá xú káʼnii Jeobá naʼni rí makujmaa itháan kaʼwu rí gajkhun.

15. Ndiéjunʼ gúʼthá ga̱jma̱a̱ numuu imbo̱o̱ artículo rá.

15 Náa imbo̱o̱ artículo gúʼthá ga̱jma̱a̱ numuu historia ndrígu̱ún gu̱wi̱nʼ gu̱ʼu̱ bi̱ xóó túnujunʼ (Mat. 25:1-13). Xú káʼnii nindoo Jesús makru̱ʼu̱lú historia rígi̱ rí mbiʼi xúgi̱ rá. Lá gajkhun rí mámbáa xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ mámbá rí na̱ʼkha̱ náa historia rígá rí eyoo gáʼthúu̱n ráʼ. O káaʼ nindxu̱u̱ mbá historia mu maʼsngulúʼ ikha rí mambáyulúʼ rí mbiʼi xúgi̱ ráʼ. Guʼyáá.

^ párr. 4 Revista náa na̱ʼkha̱ ajngáa dí ra̱mingíjyúuʼ nigájnuu náa ajngáa inglés nákha gu̱nʼ julio tsiguʼ 2011. Rí xúgi̱ ma̱ndoo matanda̱ʼa̱ náa i̱ʼwáʼ ajngáa.

^ párr. 5 Náa Traducción del Nuevo Mundo rí nuxi̱ʼ, magajnúu nda̱wa̱á náa i̱ʼwáʼ ajngáa.

^ párr. 10 Mbá xkri̱da, náa libro Ejemplos de fe naʼthí ga̱jma̱a̱ numún mbá 14 xa̱bu̱. Mú tséʼthi ndiéjunʼ eyoo gáʼthi mámbá historia, rí phú naʼni naʼsngúlúʼ ikha rí phú ma̱ndoo mambáyulúʼ.

^ párr. 12 Gajkhun má rí náa Biblia rígá tikhuu rí xóo “mingíjyúuʼ makru̱ʼu̱lú”. Mú Jeobá nijmuu xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo mu magumaraʼmáʼ náa Biblia. Rí mbiʼi xúgi̱ Jeobá ma̱ngaa najmuu xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo mu mambáñun xa̱bi̱i̱ mu makru̱ʼu̱u̱n rí naʼthí náa Biblia, ‹asndu rí itháan mingíjyúuʼ rí na̱ʼkha̱ náa Dios› (1 Cor. 2:10; 2 Ped. 3:16, 17).