“တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤသု အမုၢ်အလါ ဘူးထီၣ်လံ”
“မ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤသု အမုၢ်အလါဘူးထီၣ်သတးဒီး, ကွၢ်ထီၣ်ဒီးမိာ်ထီၣ်သုခိၣ်တက့ၢ်.”—လူၤကၣ် ၂၁:၂၈.
တၢ်သးဝံၣ်- ၁၃၃, ၄၃
၁. ဖဲ ခ.န ၆၆ န့ၣ်တၢ်မနုၤဟဲကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
ထံၣ်တမှံကွၢ် နမ့ၢ်ခရံာ်ဖိတဂၤလၢ အိၣ်မူဘၣ်ဖဲ ခ.န ၆၆ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. ရိမ့ၤအပဒိၣ် ဖလိရၢးစ် ဟုၣ်ဝဲစ့ ၁၇ တၤလၣ် လၢတၢ်လုၢ်ဟံၣ် အစ့ပာ်ဖှိၣ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤယူဒၤဖိတဖၣ် အသးပှံၢ်ထီၣ်တဘျီဃီ ဒီးမၤသံရိမ့ၤအသုးဖိတဖၣ်ဒီး ထုးဖးအသးလၢ ရိမ့ၤအတၢ်ပၢအဖီလာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤရိမ့ၤဖိကတဲာ်ကတီၤထီၣ်အသးလၢ အဆိအချ့လီၤ. ဒီးလၢသၢလါအတီၢ်ပူၤန့ၣ် ရိမ့ၤပဒိၣ် စဲးစတံယဲး ကဲလဲး ဒီးအသုးဖိ ၃၀,၀၀၀ ကဝီၤဃာ်ဝဲဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီး နုာ်လီၤလၢအပူၤလီၤ. ပှၤယူဒၤဖိလၢ အပူထီၣ်တၢ်တဖၣ် လဲၤအိၣ်ခူသူၣ်ဝဲလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ရိမ့ၤသုးဖိတဖၣ် လဲၤနုာ်တုၤလၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အကရၢ ဒီးဂုာ်ကျဲးစၢးမၤဟးဂီၤဝဲ ဒ်သိးကနုာ်လီၤဆူ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤခဲလၢာ် ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်လီၤ. ဖဲနထံၣ်ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်အခါ နသးကမၤသးဒ်လဲၣ်.
၂. ဖဲခရံာ်ဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ရိမ့ၤအသုး ကဝီၤဃာ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်မၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂ နကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ကမၤအသးအံၤအဂ့ၢ်အကျိၤဒီး တဲအဝဲသ့ၣ်လၢ– “ဒီးတုၤသုထံၣ်သုးမုၢ်သံၣ်ဘိကဝီၤဃာ် ယရူၤၡလ့ၣ်ဒီး, သ့ၣ်ညါလၢ အတၢ်အိၣ်သယုၢ်ဘူးထီၣ်လံန့ၣ်တက့ၢ်. တုၤနုၤတစု ပှၤအိၣ်လၢကီၢ်ယူဒၤတဖၣ်န့ၣ်, မ်အဃ့ၢ်စံၣ်ဆူ ကစၢၢ်ကလိတက့ၢ်. ဒီးပှၤအိၣ်လၢ အသးကံၢ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ်, မ်အဟးဆူခိတက့ၢ်. ဒီးပှၤအိၣ်လၢခိတဖၣ်န့ၣ်, မ်အသုတက့ၤနုာ်လၢ အပူၤတဂ့ၤ.” (လူၤကၣ် ၂၁:၂၀, ၂၁) ဖဲရိမ့ၤအသုးဖိတဖၣ် ကဝီၤဃာ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကဒိကနၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် ဟးထီၣ်လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤန့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်. တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ် ဟဲကဲထီၣ်အသးတခါလီၤ. သတူၢ်ကလာ် ရိမ့ၤအသုးမုၢ် ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ယရူၤၡလ့ၣ်အပူၤလီၤ. ဒ်ယ့ၣ်ၡူးတဲတ့ၢ်ဝဲအသိး တၢ်ဟဲဒုးဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် အမုၢ်နံၤဘၣ်တၢ် “မၤစှၤလီၤ” အီၤလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၂၂) ဖဲသုးမုၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ပူၤအခါ တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢ ပှၤခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဖၣ် ကဒိကနၣ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤဒီး ဟးထီၣ်ကွံာ်တဘျီဃီဆူ ကစၢၢ်ကလိန့ၣ်လီၤ. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) လၢခံဖဲ ခ.န ၇၀ န့ၣ်ရိမ့ၤသုးဖိအသီတဒူၣ် ဟဲက့ၤဒုးကဒါက့ၤဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီညါအံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ်ဝဲဝ့ၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပှၤလၢအဒိကနၣ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤတဖၣ်န့ၣ် ပူၤဖျဲးဝဲကိးဂၤဒဲးလီၤ.
၃. တယံာ်လၢၤဘၣ် ခရံာ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်အသးလၢအလီၤဂာ်ဒီး တၢယၤဖှိၣ်အစိၤဒ်လဲၣ်, ပကတဲသကိး တၢ်မနုၤလၢ တၢ်မၤလိအံၤအပူၤလဲၣ်.
၃ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ ဒီးတၢ်ဟ့ၢ်ပလီၢ်တဖၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲလိာ်အသးဒီး ပစိၤခဲအံၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. တယံာ်လၢၤဘၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအသးဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးထိၣ်သတြီၤဝဲတၢ်မၤအသးလၢ တၢယၤဖှိၣ်အစိၤ ဒီးတၢ်ကမၤအသးဖဲ “တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်” အိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်အခါန့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃, ၂၁, ၂၉) ဖဲတၢ်မၤဟးဂီၤ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဖၣ် ပူၤဖျဲးဝဲလီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ဟဲကဲထီၣ်အခါ “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်” ကပူၤဖျဲးဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ. (ဖး လီၣ်ဖျါ ၇:၉, ၁၃, ၁၄ တက့ၢ်.) လံာ်စီဆှံစံးတၢ် ဘၣ်ဃးခါဆူညါ တၢ်ကမၤအသးန့ၣ် အရ့ဒိၣ်လၢပကနၢ်ပၢၢ်အီၤလီၤ. မ့ၢ်လၢပတၢ်အိၣ်မူ ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ တၢ်အံၤအဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပကသမံသမိးကွၢ် တၢ်မၤအသးတဖၣ်အံၤ ဘၣ်ထွဲဒီးပဝဲတဂၤစုာ်စုာ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် စးထီၣ်အခီၣ်ထံး
၄. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ကစးထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၄ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် ကစးထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်. ကစးထီၣ်ဝဲ ဖဲတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အကမၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအခါန့ၣ်လီၤ. လၢလံာ်စီဆှံပူၤ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢ အကမၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ “ဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ်, ပှၤဃဲသဲမုၣ် . . . အမိၢ်လီၤ” (လီၣ်ဖျါ ၁၇:၅-၇) ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါလၢအကမၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ဃဲသဲမုၣ်န့ၣ်လဲၣ်. ခီဖျိလၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ် အတၢ်သးတီဒီးကစၢ်ယွၤ တအိၣ်ဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤယ့ၣ်ၡူးဒီး အဘီအမုၢ်အလီၢ်, အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဝဲ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ဒီးဂ့ၢ်လိာ်လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် တကဆှီဝဲဒ်သိးဒီး ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် အတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဘၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၁၁:၂; ယၤကိာ် ၁:၂၇; လီၣ်ဖျါ ၁၄:၄) မတၤတဂၤ ကမၤဟးဂီၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ်လဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် “တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤဂီၤဆှုၣ်ကလာ်တဒု” လၢအအိၣ်ဒီး “အနၢၤဆံဆဲၣ်ဘိ” “ဒ်သိးအကမၤဖဲယွၤအသး” န့ၣ်လီၤ. “တၢ်ဒူတၢ်ဃိၤဂီၤဆှုၣ်ကလာ်တဒု” န့ၣ်အဲၣ်ဒိစံးဝဲ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢလီၤ. မ့မ့ၢ်တၢ် “အနၢၤဆံဆဲၣ်ဘိ” န့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံးဝဲလၢ ကယဲၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးတဖၣ်လၢ အဆီၣ်ထွဲဝဲဒၣ် ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢန့ၣ်လီၤ.—ဖး လီၣ်ဖျါ ၁၇:၃, ၁၆–၁၈ တက့ၢ်.
၅, ၆. ဖဲတၢ်မၤဟးဂီၤ ဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢ ပှၤအိၣ်လၢအပူၤ ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤ အီၤကိးဂၤဒဲးဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်မနုၤပစံးသ့လဲၣ်.
၅ ဖဲဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအခါ ကယဲၢ်ပှၤအိၣ်လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤစ့ၢ်ကီးဧါ. တဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်ခဲလၢာ်ဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ထိးဘၣ်ဝံစကၤရယၤအသးလၢ ကကွဲးတၢ်ကမၤအသးအဂ့ၢ် န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤလၢ အိၣ်ဘၣ်တ့ၢ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်အပူၤ ကစံးဝဲ– “ယတမ့ၢ်ဘၣ်ဝံဘၣ်, ယမ့ၢ်ပှၤမၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယကဲကုၢ်လၢ ယဖိၣ်သၣ်ခွါထီၣ်လံၤလံၤလီၤ. တုၤနုၤတဘျီ ပှၤတဂၤကစံးလၢအီၤ, တၢ်ပူၤလီၢ်လၢ နစုပူၤတဖၣ်အံၤ, မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်. ဒီးကစံးဆၢဝဲ, တၢ်လၢယဘၣ်ဆဲးလၢ ယတံၤယသကိးအဟံၣ်ပူၤလီၤ.” (စကၤရယၤ ၁၃:၄-၆) တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ပာ်မၤအသး ဒ်သိးဒီးအဝဲသ့ၣ်တသးအိၣ် တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါဘၣ်ဒီး ဂ့ၢ်လိာ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ် တပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်တဖၣ်အကျါဘၣ်.
၆ ဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် တၢ်ကမၤအသးဒီး ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ– “ဒီးတၢ်မ့ၢ်တမၤစှၤလီၤဘၣ် မုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်တတုၤဘၣ်လၢ တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤနီတဂၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ကမၤစှၤလီၤမုၢ်နံၤတဖၣ်န့ၣ်, လၢပှၤဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤတဖၣ်အဃိလီၤ.” (မးသဲ ၂၄:၂၂) လၢတၢယၤဖှိၣ်အစိၤ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်လၢ အဟဲဘၣ်ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ် “မၤစှၤလီၤ” အမုၢ်နံၤတဖၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ခရံာ်ဖိလၢ ဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤလၢအမ့ၢ် “ပှၤဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤတဖၣ်” အဂီၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အိၣ်ထီၣ်လၢ ကဃ့ၢ်ထီၣ်ဝဲအဂီၢ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် စးထီၣ်အခီၣ်ထံးတပတီၢ်န့ၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ကဘၣ်တၢ် “မၤစှၤလီၤ” အီၤလၢ “ပှၤဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤတဖၣ်” အဃိလီၤ. တၢ်ပၢတၢ်ပြးတဖၣ်လၢအမ့ၢ်တၢ် “အနၢၤဆံဆဲၣ်ဘိ” န့ၣ်ကစၢ်ယွၤတပျဲအီၤလၢ ကမၤဟးဂီၤ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်ဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်မၤအသး ကလီၤကယးလီၤတစိၢ်ဖိလီၤ.
တၢ်မၤကွၢ် ဒီးတၢ်စံၣ်ညီၣ်အဆၢကတီၢ်
၇, ၈. တၢ်မၤဟးဂီၤ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ အကမၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်မနုၤ ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလဲၣ်, ဒီးအဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကလီၤဆီဒီး ပှၤအဂၤတဖၣ်ဒ်လဲၣ်.
၇ တၢ်မၤဟးဂီၤ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်ဝံၤ အလီၢ်ခံ တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. တၢ်အံၤကမ့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်လၢပသးပူၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အါတက့ၢ်န့ၣ် ကဃုတၢ်ဒီသဒၢ ဒီးတၢ်မၤစၢၤလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်ကရၢကရိတဖၣ် လၢအလီၤဂာ်ဒ် “ကစၢၢ်ကလိ, လၢၢ်ဧိၤလ့ဧိၤတဖၣ်” အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၆:၁၅-၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢယၤဖှိၣ်အစိၤ တၢ်ကဝီၤဃာ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အဆၢကတီၢ် ဘၣ်တၢ် “မၤစှၤလီၤ” အီၤအခါန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤယူဒၤဖိကိးဂၤဒဲး ကကဲထီၣ်ခရံာ်ဖိ သတူၢ်ကလာ်ဘၣ်. မ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤလၢအမ့ၢ်တ့ၢ်လံ ခရံာ်ဖိတဖၣ် ကဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးစံးတ့ၢ်ဝဲအသိးလီၤ. အဆၢကတီၢ်လၢကဟဲစ့ၢ်ကီး ကလီၤဂာ်ဒ်န့ၣ်အသိးလီၤ. ဖဲတၢ်ဒုးထီဒါ ဘၤဘူၤလိၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ်ဘၣ်တၢ် “မၤစှၤလီၤ” အီၤအခါ ပဆၢမုၢ်လၢ်လၢ ပှၤအါဂၤ ကကဲထီၣ် ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ် သတူၢ်ကလာ်တသ့ဘၣ်. တၢ်န့ၣ်ကမ့ၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ခရံာ်ဖိနီၢ်နီၢ်တဖၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်အဲၣ်ယဟိဝၤယွၤ ဒီးဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ပှၤဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.—မးသဲ ၂၅:၃၄-၄၀.
၈ ဖဲတၢ်မၤကွၢ်အဆၢကတီၢ်ဟဲအခါ တၢ်ကကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပတသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, ပသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ပတၢ်အိၣ်မူဖဲ အဆၢကတီၢ်ဝဲန့ၣ် တမ့ၢ်ကညီဘၣ် ဒီးပကဘၣ်တူၢ်ဆါပသးလီၤ. ခရံာ်ဖိတဖၣ် လၢတၢယၤဖှိၣ်အစိၤန့ၣ် ဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ကွံာ် အဟံၣ်အဃီ ဒီးဘၣ်တူၢ်ဝဲတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒ်သိးအသးသမူကပူၤဖျဲးအဂီၢ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၁၃:၁၅-၁၈) ပကဘၣ်သံကွၢ်လီၤပသးလၢ– ‘မ့ၢ်ယအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤပာ်စၢၤယသးလၢ ယကပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ယကျိၣ်စ့ဒီး ယတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဧါ. တၢ်လၢယကဘၣ်မၤ ဒ်သိးယကတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ယပာ်လီၤယသးလၢ ယကမၤစ့ၢ်ကီးဧါ.’ ဆိကမိၣ်ကွၢ် အခါဖဲန့ၣ် တၢ်မ့ၢ်မၤအသးဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ပကမ့ၢ်ပှၤထဲတဖုဧိၤလၢ အဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ပကစၢ်ယွၤ ဒီးပကမၤဒ်ဝံဒၤနံးယ့လးအသိးန့ၣ်လီၤ.—ဒၤနံးယ့လး ၆:၁၀, ၁၁.
၉, ၁၀. (က) ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်ဘၣ်အခါန့ၣ် ယဟိဝၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကတဲဝဲတၢ်ကစီၣ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ကစၢ်ယွၤအဒုၢ်ဒါတဖၣ် ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၉ တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပကဘၣ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ “ဘီမုၢ်အတၢ်သးခုအကစီၣ်” န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ် အဆၢကတီၢ်ပူၤကွံာ်ဝဲလံ. “တၢ်အကတၢၢ်” အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကဟဲဝဲလီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် ကဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်စံၣ်ညီၣ်အကစီၣ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူအပူၤလီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် တၢ်ကစီၣ်အံၤ ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ကယဲၢ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီး ကယဲၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိလၢအပိာ် မုၣ်ကီၤလံၢ်အခံတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤ လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ဘူးထီၣ်လံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကစီၣ်အံၤ လံာ်စီဆှံ ထိၣ်သတြီၤအီၤ ဒ်သူၣ်အသိးဒီးစံးဝဲ– “ဒီးတၢ်စူၤလီၤသူၣ်ဖးဒိၣ်လၢမူခိၣ် အဃၢဒ်တတၤလၣ်အဃၢအသိး, ဒီးဘၣ်ပှၤကညီလီၤ. ဒီးမ့ၢ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဘၣ်ဃးဒီး သူၣ်အဃိဒီး, ပှၤကညီဒုၣ်ဒွဲၣ်ယွၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်န့ၣ်ဒိၣ်မးလီၤ.”—လီၣ်ဖျါ ၁၆:၂၁.
၁၀ ပဒုၣ်ပဒါတဖၣ် ကနၢ်ဟူဘၣ် တၢ်ကစီၣ်လၢဆူၣ်ဆူၣ်ကိၤကိၤအံၤန့ၣ်လီၤ. ယဟိဝၤယွၤ ဘိးထီၣ်ဝံယဃ့းစက့လးအသးလၢ ကကွဲးဖျါထီၣ်ဝဲ စီၤကိးလၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်မါကူးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဝဲအံၤ အဲၣ်ဒိးစံးဝဲ ထံကီၢ်တဖၣ် လၢကပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီးလံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ “ကစၢ်ယွၤစံးဒ်အံၤ, တၢ်ကမၤအသးလၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ် လၢတၢ်ကလိၣ်ထီၣ် လၢနသးကံၢ်ပူၤ, ဒီးနကကူၣ်ထီၣ်တၢ်ကူၣ်အၢ, ဒီးနကစံး, ယကလဲၤထီၣ်ဆူ တဝီလၢအခိၣ်ဒူတအိၣ်ဘၣ်အကီၢ်တဘ့ၣ်, ယကလဲၤဆူ ပှၤလၢအအိၣ်ဘှံး, လၢအအိၣ်အဆိး ဒီးတပလီၢ်ဘၣ်အသးအအိၣ်, ပှၤခဲလၢာ်လၢ အအိၣ်အဆိး, ဒီးအခိၣ်ဒူတအိၣ်ဘၣ် ဒီးနီၣ်ဘိမ့ၢ်ဂ့ၢ်, တြဲၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, တအိၣ်ဘၣ်, ဒ်သိးယကဂုာ်ဆူၣ်ပျီဆူၣ်တၢ်, ဒီးဂုာ်န့ၢ်တၢ်, ဒ်သိးနကပာ်နစုလၢ တၢ်အိၣ်သယုၢ်အလီၢ်အဖီခိၣ်, လၢပှၤအိၣ်ဝဲဆိးဝဲလၢအပူၤ, ဒီးလၢပှၤဂီၢ်မုၢ်အလိၤလၢ တၢ်ထၢဖှိၣ်အီၤလၢ ပှၤကလုာ်အကျါလၢ အအိၣ်ဝဲဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအဒၢ, ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤလၢ အအိၣ်အဆိးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အသးကံၢ်ပူၤလီၤ.” (ယဃ့းစက့လး ၃၈:၁၀-၁၂) ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ကအိၣ်ဖျါလီၤဆီန့ၢ်ဒံး ပှၤဂၤခဲလၢာ် ဒီးကလီၤဂာ်ဒ်အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဆိးဝဲလၢ “ဟီၣ်ခိၣ်အသးကံၢ်ပူၤလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ဘီမုၢ်တဖၣ်ပၢၤအသးတန့ၢ်လၢၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ကဟဲထီဒါဝဲ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ ဒီးပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၁. (က) ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကမၤအသးတဖၣ် ဖဲတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်ဘၣ်ဝဲအခါန့ၣ် ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဖဲပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ပနီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်.
၁၁ တၢ်မနုၤ ကမၤအသးဒံးလဲၣ်. တၢ်ကဟဲကဲထီၣ်အသး တဆီဘၣ်တဆီဒ်လဲၣ်န့ၣ် လံာ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကမၤအသးတနီၤန့ၣ် ကဟဲကဲထီၣ်အသးတဘျီဃီသ့လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်တဲဆိပာ်တၢ် ဘၣ်ဃးမုၢ်နံၤအခံကတၢၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် အဝဲစံးဝဲလၢ– “ဒီးတၢ်ပနီၣ်လီၤလးကအိၣ်ထီၣ်လၢ မုၢ်အလိၤ, ဒီးလါအလိၤ, ဒီးဆၣ်ဧိၤဖီဧိၤအလိၤ, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ, ကဘၣ်ပှၤကညီ အကလုာ်ကလုာ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ. ဒီးပီၣ်လဲၣ်ဒီးလပီတဖၣ်ကသီၣ်ဝဲလီၤ. မ့ၢ်ပှၤကညီၤပျံၤတၢ်, ဒီးဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ တၢ်ကမၤအသးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်အဂ့ၢ်သတးဒီး, ကသံတ့ၢ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, မူခိၣ်အစိအကမီၤတဖၣ်န့ၣ် ကဟူးကဝးလီၤ. တုၤနုၤတစု, ပှၤကထံၣ်ဘၣ် ပှၤကညီဖိခွါအံၤ ဟဲလၢတၢ်အၢၣ်အပူၤ အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ, ဒီးအလၤဒိၣ်အကပီၤဒိၣ်လီၤ.” (လူၤကၣ် ၂၁:၂၅-၂၇; ဖး မၢ်ကူး ၁၃:၂၄–၂၆ တက့ၢ်.) ဖဲတၢ်စံးပာ်အံၤ လၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်အခါ မ့ၢ်ပကထံၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုး ဒီးတၢ်ကမၤအသးတဖၣ်လၢမူခိၣ်န့ၣ်ဧါ. ပကဘၣ်အိၣ်ခိးကွၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဖဲယွၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ် ထံၣ်တၢ်ပနီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဒိၣ်မးလီၤ.
ပနာ်သပှၢ်တၢၢ်လၢ ပကပူၤဖျဲး (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၂, ၁၃)
၁၂, ၁၃. (က) ဖဲယ့ၣ်ၡူးဟဲဒီး “အစိအကမီၤ, ဒီးအလၤဒိၣ်အကပီၤဒိၣ်” အခါ တၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. (ခ) အခါဖဲန့ၣ် ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲယ့ၣ်ၡူးဟဲဒီး “အစိဒိၣ်အကမီၤဒိၣ် ဒီးအလၤဒိၣ်အကပီၤဒိၣ်” အခါတၢ်ကမၤအသးဒ်လဲၣ်. အဝဲကဆိၣ်ဂ့ၤ ပှၤလၢအတီအလိၤတဖၣ်ဒီး ကစံၣ်ညီၣ်ပှၤလၢ အတတီတလိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၄၆, ၄၇, ၅၀, ၅၁; ၂၅:၁၉, ၂၈-၃၀) ယ့ၣ်ၡူးသူဝဲတၢ်အဒိလၢ ကမၤစၢၤပှၤဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်လီၤ. အဝဲစံးဝဲလၢ– “ဒီးတုၤပှၤကညီဖိခွါအံၤ ကဟဲဒီးအလၤကပီၤ, ဒီးကလူးခဲလၢာ်အိၣ်ဒီးအီၤဒီး, ကဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢ အလီၢ်ပစိာ်ကဟုကညီၢ်အဖီခိၣ်, ဒီကယဲၢ်ပှၤကလုာ်ခဲလၢာ် ကအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်လၢ အမဲာ်ညါလီၤ. ဒီးကနီၤဖးအဆၢဒ် ပှၤကွၢ်သိတဂၤနီၤဖးသိဒီး မဲာ်တဲးလဲးအဆၢအသိးန့ၣ်လီၤ. ဒီးကပာ်သိလၢ အစုထွဲတခီ, မ့မ့ၢ်မဲာ်တဲးလဲး ကပာ်ဝဲလၢစုစ့ၣ်တခီလီၤ.” (မးသဲ ၂၅:၃၁-၃၃) တၢ်ကကဲထီၣ်အသးလၢ သိဒီးမဲာ်တဲးလဲးတဖၣ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် တၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤ. မဲာ်တဲးလဲး လၢအမ့ၢ်ပှၤလၢအတတီတလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်စံၣ်ညီၣ်အထူအယိာ်” လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် သိလၢအမ့ၢ်ပှၤတီပှၤလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူအထူအယိာ်လီၤ.—မးသဲ ၂၅:၄၆, ခ့ခါစှီၤကျိာ်.
၁၃ မဲာ်တဲးလဲးတဖၣ်န့ၣ် ဖဲအသ့ၣ်ညါဝဲလၢကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအီၤအခါ အသးကမၤအသးဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် “ကဟီၣ်ဝဲယၢၤဝဲ” လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃၀) ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ ဒီးပှၤလၢအဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် အသးကမၤအသးဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ “ဒီးတုၤတၢ်န့ၣ်တဖၣ်မၤအသးဒီး, မ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤသုအမုၢ်အလါ ဘူးထီၣ်သတးဒီး, ကွၢ်ထီၣ်ဒီးမိာ်ထီၣ်သုခိၣ်တက့ၢ်.”—လူၤကၣ် ၂၁:၂၈.
ကပီၤထီၣ်လၢ ယွၤအဘီအမုၢ်အပူၤ
၁၄, ၁၅. ဖဲစီၤကိးလၢ ကီၢ်မါကူးစးထီၣ် ဒုးဝဲအခါ တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် အတၢ်မၤမနုၤကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလဲၣ်, ဒီးတၢ်အံၤကကဲထီၣ်အသးဒ်လဲၣ်.
၁၄ ဖဲစီၤကိးလၢ ကီၢ်မါကူးတဂၤစးထီၣ်ဒုး ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်အဆၢကတီၢ် တၢ်မနုၤကကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. လံာ်စီဆှံစံးဝဲလၢ ပှၤကညီဖိခွါအံၤ “ကမၢလီၤကလူးတဖၣ်ဒီး ကဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် အပှၤဃုထၢဖိတဖၣ် လၢကလံၤလွံၢ်ကျိၤ, လၢဟီၣ်ခိၣ်အကတၢၢ် ပၢၢ်လၢမူခိၣ်အကတၢၢ်လီၤ.” (မၢ်ကူး ၁၃:၂၇; မးသဲ ၂၄:၃၁) တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တၢ်မၤန့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤသီသီအဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်အံၤတမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စဲပနီၣ်ဃာ်အီၤ လၢခံကတၢၢ်အဆၢကတီၢ်ဘၣ်. (မးသဲ ၁၃:၃၇, ၃၈) တၢ်စဲပနီၣ်ဃာ်အံၤ ကဟဲကဲထီၣ်အသးဖဲ တချုးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်စးထီၣ်အသး အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၇:၁-၄) လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်တၢ်မၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအိၣ်တ့ၢ်ဒံးလၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခိၣ်ဖး ဒီးလဲၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. (၁ သ့းစၤလနံ ၄:၁၅-၁၇; လီၣ်ဖျါ ၁၄:၁) တၢ်အံၤကကဲထီၣ်အသးဖဲ စီၤကိးလၢကီၢ်မါကူးန့ၣ် စးထီၣ်ဒုးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃၈:၁၁) ဒ်ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲအသိး “တုၤနုၤတစု ပှၤအတီအလိၤတဖၣ်န့ၣ် ကကပီၤထီၣ်လၢ အပၢ်အဘီအမုၢ်အပူၤလီၤ.”—မးသဲ ၁၃:၄၃. * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.)
၁၅ ခရံာ်ဖိအါဂၤ နာ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်က့ၤစိာ်ထီၣ်မူဒံးအီၤ ဃုာ်ဒီးအနီၢ်ခိ ဆူမူခိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်နာ်စ့ၢ်ကီးဝဲ ဖဲယ့ၣ်ၡူး ကဟဲက့ၤပၢဟီၣ်ခိၣ်အခါန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢအမဲာ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟဲက့ၤန့ၣ် ပထံၣ်အီၤလၢ ပမဲာ်ချံတသ့ဘၣ် ဒီးစံးဝဲလၢ– “ဒီးတုၤနုၤတစု ပှၤကညီဖိခွါအတၢ်ပနီၣ် ကအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢမူခိၣ်” ဒီးယ့ၣ်ၡူးကဟဲလီၤ “လၢမူခိၣ်အတၢ်အၢၣ်တဖၣ်အလိၤ” လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၃၀) လံာ်စီဆှံစံးစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ “တၢ်သွံၣ်ဒီးတၢ်ညၣ်န့ၣ်, န့ၢ်ဘၣ်သါယွၤ အဘီအမုၢ်တသ့ဘၣ်.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလၢကက့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်န့ၣ် အဆိကတၢၢ်ကဘၣ် “တၢ်လဲက့ၤပသးကိးဂၤဒဲး, လၢတစိၢ်ဖိ, ပမဲာ်တဖျးအတီၢ်ပူၤ, ဖဲကွဲၤအကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.” * (ဖး ၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၅၀–၅၃ တက့ၢ်.) ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤလၢ အိၣ်တ့ၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ဖှိၣ်က့ၤအီၤ တဘျီဃီလီၤ.
၁၆, ၁၇. တချုးသိဖိ အတၢ်ဖျီအမူးကဲထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်မနုၤကဘၣ်ဟဲကဲထီၣ်အသးလဲၣ်.
၁၆ ပှၤ ၁၄၄, ၀၀၀ လၢဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် မ့ၢ်က့ၤထီၣ်တုၤဆူမူခိၣ်ခဲလၢာ်ဒီး တၢ်ကတဲာ်ကတီၤ သိဖိအတၢ်ဖျီအမူး လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် ကစးထီၣ်ဝဲလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၉:၉) ဘၣ်ဆၣ် တချုးတၢ်ဖျီအမူး စးထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ကဘၣ်မၤအသးတခါဒံးလီၤ. သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ စီၤကိးကစးထီၣ်ဒုးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ဖဲပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤတဖၣ် အိၣ်ဒံးလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ယဃ့းစက့လး ၃၈:၁၆) ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် ကမၤဆၢဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ် ကဒိကနၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ– “သုတဒုးသုးဘၣ်လၢ တၢ်အံၤအပူၤဘၣ်. ပာ်ဆၢထၢၣ်သုသး, ဒီးဆၢထၢၣ်, ဒီးထံၣ်ဘၣ်ယွၤ အတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအိၣ်ဒီးသုတက့ၢ် . . . ပျံၤတၢ်တဂ့ၤ. ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ.” (၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၂၀:၁၇) အဆၢကတီၢ် ဖဲစီၤကိးစးထီၣ်ဒုးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤ လၢအိၣ်တ့ၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ် ကဘၣ်တၢ်က့ၤစိာ်ထီၣ်အီၤဆူမူခိၣ်လီၤ. လီၣ်ဖျါ ၁၇:၁၄ ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလၢ ဖဲစီၤကိးဟဲဒုးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်အခါ ပှၤမူခိၣ်ဖိတဖၣ် ကမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ် အဒုၣ်အဒါတဖၣ် “ကဒုးတၢ်ဒီးသိဖိ, ဒီးသိဖိကမၤနၢၤအီၤလီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, အဝဲဒၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်ကစၢ်တဖၣ်အကစၢ်, ဒီးစီၤပၤတဖၣ်အစီၤပၤ, ဒီးပှၤအိၣ်ဒီးအီၤတဖၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်ပှၤလၢတၢ်ကိးက့ၤအီၤ, ဒီးတၢ်ဃုထၢအီၤ, ဒီးပှၤလၢအကလုၢ်တီလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးဒီး စီၤပၤ ၁၄၄,၀၀၀ တဖၣ်န့ၣ် ကမၤပူၤဖျဲးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢလီၤ.
၁၇ တၢ်ဟဲမၤပူၤဖျဲးယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အံၤန့ၣ်ကဒုးကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ဒုး အၢ်မက့းဒိၣ် လၢကမၤလၤကပီၤယဟိဝၤယွၤ အမံၤစီဆှံန့ၣ်လီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၁၆:၁၆) ပှၤလၢအလီၤဂာ်ဒ် မဲာ်တဲးလဲး မ့တမ့ၢ် ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်လီၤ. တၢ်အၢတၢ်သီသ့ၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ် ကလီၤမၢ်ကွံာ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢဒီး “ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်” ကလဲၤခီဖျိ အၢ်မက့းဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢခံကတၢၢ်န့ၣ် တၢ်လီၤသူၣ်ပိၢ်သးဝးတခါ လၢလံာ်လီၣ်ဖျါအကတၢၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ် ကဟဲကဲထီၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် သိဖိအတၢ်တ့တၢ်ဖျီအမူး ကစးထီၣ်ဝဲလီၤ. (လီၣ်ဖျါ ၂၁:၁-၄) * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) ကယဲၢ်ပှၤလၢ အပူၤဖျဲးကိးဂၤဒဲး ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သး, ယွၤအတၢ်အဲၣ် ဒီးတၢ်သးကညီၤလီၤ. ပအိၣ်ခိးကွၢ်လၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်အံၤလၢ တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ်အပူၤလီၤ. တၢ်ဖျီအမူးအံၤ ကမုာ်ထဲလဲၣ်.—ဖး ၂ ပ့းတရူး ၃:၁၃ တက့ၢ်.
၁၈. တယံာ်လၢာ်ဘၣ် တၢ်လၢအလီၤသူၣ်ပိၢ်သးဝးတဖၣ်ကဟဲကဲထီၣ်အသးအဃိ ပကြၢးပာ်လီၤပသးဒ်လဲၣ်.
၁၈ တယံာ်လၢၤဘၣ် တၢ်အိၣ်သး လၢလီၤသူၣ်ပိၢ်သးဝး ကဟဲအိၣ်ထီၣ်ဝဲအဃိ အခဲအံၤ ပဝဲတဂၤစုာ်စုာ် ပကြၢးမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်. ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲစီၤပ့းတရူးလၢ ကကွဲးဝဲဒ်အံၤ– “မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, တၢ်တဖၣ်န့ၣ် ကဒံကွံာ်ခဲလၢာ်သတးဒီး, လၢတၢ်ကွၢ်လၢ်ဒီး တၢ်ဆၢသပှၢ်ပှၢ် ယွၤအမုၢ်နံၤကဟဲဝဲ, . . .မၤသးဒ်န့ၣ်ဒီး, ပှၤလၢတၢ်အဲၣ်အီၤသ့ၣ်ဧၢ, မ့ၢ်သုကွၢ်လၢ် တၢ်တဖၣ်န့ၣ်အကျဲဒီး, ကျဲးစၢးလၢအကထံၣ်န့ၢ်သုလၢသုတမဲၣ်သူတမဲၣ်ဂီၤဘၣ်, ဒီးတသံၣ်သူတမီၢ်ကျာ်ဘၣ်လၢ တၢ်ဃူတၢ်ဖိးအပူၤတက့ၢ်.” (၂ ပ့းတရူး ၃:၁၁, ၁၂, ၁၄) မ်ပကပာ်လီၤပသးလၢ ပကပာ်စီဆှံ ပတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ထီဘိ ဒီးပသုတမၤဘၣ်ထွဲပသးဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကမၣ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ် မ်ပကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်မုာ်တၢ်ခုၣ်အစီၤပၤ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်န့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 2 ကွၢ် တၢးထီခိးတၢ်, လါအ့ဖြ့ၣ် ၁၅, ၂၀၁၂, လံာ်ကဘျံးပၤ ၂၅-၂၆ တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 14 ကွၢ် တၢးထီခိးတၢ်, လါယူၤလံ ၁၅, ၂၀၁၃, ကဘျံးပၤ ၁၃-၁၄ တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 15 ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်ဒိးဖှူအီၤလၢအိၣ်မူဒံးတဖၣ်န့ၣ် တဘၣ်တၢ်က့ၤစိာ်ထီၣ်အီၤဆူမူခိၣ် ဃုာ်ဒီးအနီၢ်ခိန့ၣ်ဘၣ်. (၁ ကရံၣ်သူး ၁၅:၄၈, ၄၉) အဝဲသ့ၣ်အနီၢ်ခိန့ၣ် ကလီၤမၢ်ကွံာ် ဒ်ယ့ၣ်ၡူးအနီၢ်ခိလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 17 စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၅ တဲဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်တနီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ကမၤအသးအဂ့ၢ်အကျိၤလီၤ. အဆိကတၢၢ် စီၤပၤကဘၣ်ဒုးတၢ် ဝံၤဒီးတၢ်တ့တၢ်ဖျီအမူး ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ.
