1. Yihorokwa musinke ya horokere momvhura 66? (Tara efano.)

GAZARA asi ove Mukriste ogu ga tungire moJerusarema momvhura 66. Yininke yoyinzi kwa horokere. Mupitisili goVaroma gedina Florus kwa veke noranda 17 domontembeli. Vajuda kwa handukire unene. Awo kwa dipagere vakwayita woVaroma wovanzi nokudivisa asi vana manguruka ko koVaroma. Nye Varoma kwa rugene ko yuma usimbu. Momakwedi gatatu, vakwayita 30 000 ava ga pitisilire Cestius Gallus tava ya kundurukida Jerusarema. Vajuda wovarwanesi kwa vende montembeli, nye vakwayita woVaroma kwa rondere makuma goponze zontembeli nokuhetekera ko kuhwilira mo. Navenye womositata tava tameke kukankama. Ngapi ngano wa lizuvhire pokumona yininke yangoso?

2. Yisinke va hepere kurugana Vakriste apa va mwene vakwayita woVaroma vana kundurukida sitata, ntani ngapi ya vhulikire eyi?

² Komeho yi ka horoke oyo, Jesus kwa rondwere varongwa vendi kuhamena sihorokwa oso nokuvapukurura asi: “Nsene ngomu mona Jesusarema vana zi kundurukida vakwayita, diveni asi ehanauko lyazo pepi lina kara. Makura ava va kara moJudeya ngava dukire konondundu. Ano ava va kara mositata, ngava pwaga mo, ano ava va kara  konomukunda va ha wiza mo.” (Rukasa 21:20, 21) Ya wepe kwawo mokulimburukwa mapukururo gaJesus mokupwaga mo moJerusarema posiruwo esi vakwayita va kundurukidire sitata ndi? Pwa horokere sininke sokutetukisa. Vakwayita woVaroma kwa sigire Jerusarema! Jesus kwa tente asi ehomono ngava li “supipika.” (Mateusa 24:22) Apa va tengwire vakwayita, Vakriste wovalimburukwi va gwene mpito zokulimburukwa epukururo lyaJesus lyokudukira konondundu. * Momvhura 70, vakwayita wovape woVaroma kwa tengwilire hena koJerusarema. Ano sikando esi, awo kwa ka zonagwire sitata. Nye nkenye ogu ga limburukwire mapukururo gaJesus ga parukire.

3. Yihorokwa musinke nava ka ligwanekera nayo Vakriste, ntani yisinke natu ka zogera mosirongwa esi?

³ Marondoro nomapukururo gaJesus simpe mulyo nampili mosiruwo setu. Ntaantani tu ligwanekere noukaro wokulifana. Jesus kwa ruganesere yihorokwa yomosiruwo sendi mokufaturura eyi ngayi horoka apa ngau tameka “udigu wounene.” (Mateusa 24:3, 21, 29) Moomu tupu Vakriste wovalimburukwi va parukire ezonaguro lyaJerusarema, yimo “emukurumbunga” ngali paruka pezonauko lyouzuni ou. (Resa Ehororo 7:9, 13, 14.) Ayo mulyo unene kukwata egano eyi zina kututantera Bibeli kuhamena yihorokwa eyi yokomeho. Morwasinke? Morwa kwa hamena mo eparu lyetu. Ngesi tatu ka zogera omu yihorokwa oyo ngayi tu kundama.

4. Ngapi omu ngau tameka udigu wounene?

⁴ Ngapi omu ngau tameka udigu wounene? Nezonaguro lyomaukarelikarunga nagenye goyimpempa. MoBibeli, maukarelikarunga kugatumbura asi “Babironi zonene,” ndi asi zinya vanaruhonda. (Ehororo 17:5-7) Morwasinke? Morwa vampitisili vago kapi ava limburukwa Karunga. Mevango lyokukwatesa ko noulimburukwi Jesus noUhompa wendi, awo kukwatesa ko mapangero govantu nokuncenuna marongo goBibeli yipo va vhure kupukisa vantu. Ukareli wawo kapi wa zera. (2 Vakolinte 11:2; Jakopo 1:27; Ehororo 14:4) Nye yilye nga zonagura po Babironi zonene? Jehova nga ninka ‘nombinga murongo dosikasama sosigeha ge’ di ‘sikise mo eyi ga panga.’ ‘Sikasama sosigeha ge’ kwa fanekesa Mbunga zElipakerero lyoNomuhoko, ano ‘nombinga murongo’ kwa fanekesa vanapolitika ava ava zi kwatesa ko.—Resa Ehororo 17:3, 16-18.

5, 6. Morwasinke tuna kutantera asi pezonaguro lyaBabironi zonene kapi ngava zonagura vahameni vazo navenye?

⁵ Vahameni navenye womomaukarelikarunga goyimpempa ngava va dipaga apa ngava zonagura po Babironi zonene ndi? Hawe. Jehova kwa gendesere muporofete Sakaliya a tjange eyi ngayi horoka. Posiruwo oso, vamwe womomaukarelikarunga goyimpempa ngava tanta asi: “‘Ame kapisi ni muporofete. Ame ndimi ukaro wange naunye ame kulima kwelike ani limi.’ Ano nsene a mu pura muntu asi: ‘Oyo yironda ponturo zoge yosi?’ Ta limburura asi: ‘Kwa yi remekera  nge membo lyovakwetu.’” (Sakaliya 13:4-6) Nampili vampitisili womaukarelikarunga ngava lininkisa asi awo kapi va hamena rumwe momaukarelikarunga goyimpempa.

⁶ Yisinke ngayi horokera vantu vaKarunga? Jesus kwa fatwilire asi: ‘Ngano mazuva ogo kapi ngava ga supipika, ngano nomuntu si gumwe nga yoworoka. Nye mazuva ogo Karunga nga ga supipikira morwavahoroworwa vendi.’ (Mateusa 24:22) Mosiruwo sina, udigu womoJerusarema kwa u ‘supipikire.’ Eyi kwa pere mpito ‘vahoroworwa,’ ndi vagwavekwa va tjwayuke mo. Mokulifana, ruha rokuhova roudigu wounene, ngava ru supipika morwa ‘vahoroworwa.’ Vanankondo woupolitika ndi ‘nombinga murongo,’ kapi ngava di pulisira di zonagure po vantu vaKarunga. Nye ngapa kara karuwogona kompora konyima zehomono lyokuhova.

7, 8. Mpito musinke ngazi kara po konyima zezonaguro lyomaukarelikarunga goyimpempa, ntani ngapi vantu vaKarunga ngava lisiga novantu navenye?

⁷ Yisinke ngayi horoka konyima zezonaguro lyomaukarelikarunga goyimpempa? Aso ngasi kara siruwo sokulikida eyi ya kara monomutjima detu. Posiruwo oso, wovanzi ngava hetekera ko kupapara epopero nevatero konombunga dovantu, ndi ‘komamanya gonondundu.’ (Ehororo 6:15-17) Nye vantu vaJehova ngava papara epopero kwendi. Apa ehomono va li supipikire mosiruwo sina, aso kapi sa kere siruwo koVajuda navenye mokulitjindja va kare Vakriste. Nye, kwa geve mpito kwava va kere nare Vakriste va tjwayuke mo moJerusarema ngamoomu ga tente Jesus. Mokulifana, apa ehomono lyaBabironi zonene ngava li “supipika,” vantu wovanzi kapi ngava litjindja va kare Vakriste wousili. Nye, Vakriste wousili ngava gwana mpito mokulikida eharo lyawo kwaJehova nokukwatesa ko vagwavekwa.—Mateusa 25:34-40.

⁸ Ose kapi tuna diva eyi ngayi horoka posiruwo oso seheteko. Nye, twa yi diva asi eparu ngali digopa makura ngatu hepa kutura po malizambero. Mosiruwo sovapositoli, Vakriste va hepere kusiga mambo gawo ntani nokulididimikira maudigu yipo va paruke. (Marukusa 13:15-18) Twa hepa kulipura asi: ‘Ame nina liwapaikire mokusiga yiweka yange ndi? Ame nina liwapaikire kurugana nkenye eyi mokukwaterera koulimburukwi wange kwaJehova ndi?’ Gazadara ko! Posiruwo oso, yi kare asi yisinke ngayi horoka, nyoselike ngatu karera Karunga gwetu, ngwendi muporofete Ndaniyera.—Ndaniyera 6:10, 11.

9, 10. (a) Mbudi musinke ngava divisa vantu vaKarunga poudigu wounene? (b) Ngapi omu nonkore ngadi tara vantu vaKarunga?

⁹ Poudigu wounene kapi ngaku kara siruwo sokuzuvhisa ‘mbudi zongwa  zoUhompa.’ Morwa siruwo sokuzuvhisa mbudi zongwa ngasi pita. Makura ta kukwama siruwo ‘souhura.’ (Mateusa 24:14) Vantu vaKarunga ngava udisa nouradi mbudi zompanguro ezi ngazi kundama vantu navenye. Mbudi ngazi kara asi uzuni waSatana woudona ntaantani va u zonagwilire po. Bibeli kwa hetakanesa mbudi ozo kwakamanya pokutanta asi: “Makura kamanya komukumo gokuhura ponokilogarama murongo ta rokere vantu a tunde meguru. Nye vantu awo kuna kuswaura Karunga morwehepeko olyo lyokamanya, morwa ehepeko lyendi edigu unene lya kere.”—Ehororo 16:21.

¹⁰ Nonkore detu ngadi zuvha mbudi ezi zononkondo. Jehova kwa gendesere muporofete Hesekiyeli a faturure omu ngazi kara mbunga zonomuhoko, ava tumbura moBibeli Gogo zaMagogo asi: “Eyi ana kutanta HOMPA Mupangli kwaGogo yeyi asi: ‘Siruwo apa ngasi wiza, ove ngo tameka kugazara egazaro lyedona. Ngo tokora kuhomona sirongo sa hana sikwafa, omu mwa kara vantu mompora va hana mbudi moyitata ya hana makuma ya hana yizediliso nomavero. Ngo hakana to kwata vantu ava va kara moyitata eyi ya kere nare nondambo domarunda. Awo kwa va pongaika va tunde konomuhoko, ano ntaantani awo kuna kara noyimuna nemona, makura yiyo vana tungu pomagwanekerero gononzira douzuni.’” (Hesekiyeli 38:10-12) Vantu vaKarunga ngava lisiga novantu vapeke, ngwendi vaava va tunga “pomagwanekerero gononzira douzuni.” Nomuhoko kapi ngadi vhura kulididimikira. Ado ngadi hara kuhomona vagwavekwa vaJehova ntani nava ava va kwatesa ko.

11. (a) Yisinke twa hepa kudiworoka kuhamena malikwamo goyihorokwa poudigu wounene? (b) Ngapi omu vantu ngava kara apa ngava mona yidiviso?

¹¹ Yisinke ngayi kwama ko? Bibeli kapi za tu tantera nawa-nawa omu ngayi likwama yihorokwa, nye yimwe nampo ngayi horoka posiruwo simwe tupu. Mouporofete wendi kuhamena uhura wouzuni, Jesus kwa tente asi: “Kezuva nokokwedi nokonombungururu ngaku kara yidiviso. Pevhu ngapa kara udigu nompwagetjima zonomuhoko nsene asi efuta nomankumpi tayi pupire. Vantu ngava kara nowoma pokundindira eyi yina kuwiza mouzuni. Yeeyi nonkondo deguru ngava di nyunganga. Makura ntani nye ngava mona MunwaMuntu ta wiza age meremo, nononkondo dononzi nouyerere.” (Rukasa 21:25-27; resa Marukusa 13:24-26.) Esikiliromo eli lyouporofete ngamu hamena yidiviso yokutjilisa yekeguru ndi? Twa hepa kundindira mokukayimona. Nye, twa diva asi apa nonkore daKarunga ngadi mona yidiviso, ado ngadi tukuka nokukankama.

12, 13. (a) Yisinke ngayi horoka apa Jesus nga wiza ‘mononkondo dononzi nouyerere’? (b) Ngapi ngava kara vantu vaKarunga?

¹² Yisinke ngayi horoka apa Jesus nga wiza ‘mononkondo dononzi nouyerere’?  Age nga ya pa mfeto valimburukwi nokuyatengeka wokudira kulimburukwa. (Mateusa 24:46, 47, 50, 51; 25:19, 28-30) Jesus kwa ruganesere sifanekeso mokuyizeresa nawa. Age kwa tente asi: “Apa nga wiza MunwaMuntu mouyerere wendi kumwe novaengeli vendi, ntani nga hingira posipundi souyerere wendi. Komeho zendi ngaku ponga nomuhoko nadinye dovantu. Makura age nga va hangura ngwendi moomu a hangura musita nonzwi koyikombo. Nonzwi nga di tura korulyo rwendi, ano yikombo korumoho rwendi.” (Mateusa 25:31-33) Yisinke ngayi horokera nonzwi ntani yikombo? Ngava yi pangura. Yikombo, ndi wokudira kulimburukwa, “ngava za moruhepo rwanarunye.” Nye nonzwi, ndi valimburukwi, ngava za momwenyo gwanarunye.—Mateusa 25:46.

¹³ Ngapi omu yikombo ngayi kara apa ngayi dimburura asi tava yi zonagura po? Ngayi “kara mononkali.” (Mateusa 24:30) Nye ngapi vagwavekwa ntani nava ava va kwatesa ko? Awo ngava rugana eyi ga uyungire Jesus asi: “Yininke eyi ntene tayi tameke kuhoroka, tareni keguru mu kankure nomutwe deni, yeeyi eparu lyeni pepi lina kara.”—Rukasa 21:28.

14, 15. Sirugana musinke sepongaiko ngasi horoka konyima zapa Gogo zaMagogo nga tameka kuhomona, ntani ngapi ngayi horoka eyi?

¹⁴ Yisinke ngayi horoka konyima zapa Gogo zaMagogo nga tameka  kuhomokera vantu vaKarunga? Bibeli kwa tanta asi MunwaMuntu “nga tuma vaengeli vendi, ngava ya pongaike vahoroworwa vendi momaruha gane gouzuni, kutunda kouhura wevhu dogoro nokouhura weguru.” (Marukusa 13:27; Mateusa 24:31) Sirugana esi sepongaiko kapi sa tamba siruwo esi va horowere Vakriste wovagwavekwa. Ntani kapi sa tamba apa vagwavekwa ngava ka va tura sinongweneso sokuhulilira. (Mateusa 13:37, 38) Sinongweneso oso ngava si tura komeho tupu u tameke udigu wounene. (Ehororo 7:1-4) Yisinke nye sirugana sepongaiko? Aso kuna kara siruwo apa vagwavekwa ava simpe vana kara pevhu ngava gwana mfeto zawo nokuza meguru. (1 Vatesaronika 4:15-17; Ehororo 14:1) Sihorokwa esi ngasi horoka konyima tupu zapa Gogo zaMagogo nga tameka kuhomona. (Hesekiyeli 38:11) Ngamoomu tupu ga yi tente Jesus asi: “Vahungami ngava paime ngwendi ezuva moUntungi waGuhyawo.”—Mateusa 13:43. *

¹⁵ Eyi kutanta asi vagwavekwa ngava va “yambura” ndi? Vantu wovanzi womomaukarelikarunga goyimpempa kwa yi pura asi Vakriste ngava za meguru nomarutu gopanyama. Awo kugazara hena asi ngava mona Jesus kuna kuwiza pevhu a ya pangere. Nye, Bibeli kwa yi likida asi kapi ngava mona Jesus apa nga wiza pokutanta asi: “Ngasi moneka nye sidiviso saMunwaMuntu keguru” ntani asi Jesus nga “wiza pomaremo geguru.” (Mateusa 24:30) Bibeli kwa tanta hena asi “rutu rwepevhu nokuvhura si kupinga Untungi waKarunga.” Ava ngava za meguru pomuhowo ‘ngava va situnukisa, mokaruwogona tupu ngapa katu popi, apa ngaru hagara rumbendo rwEpanguro lyokuhulilira.’ * (Resa 1 Vakolinte 15:50-53.) Kapi atu ruganesa nkango “kuyambura” mokusingonona sihorokwa esi morwa kwa likwatakana nerongo lyomaukarelikarunga goyimpempa. Nye vagwavekwa wovalimburukwi ava simpe vana kara pevhu ngava va pongaika usimbu.

16, 17. Yisinke ngayi hepa kuhoroka komeho li ka kare ekwareko lyoNzwigona?

¹⁶ Tupu ngava ka sika vagwavekwa navenye 144 000 meguru, ewapaiko lyokuhulilira lyekwareko lyoNzwigona ngali tameka. (Ehororo 19:9) Nye ngapa horoka sininke simwe komeho zosihorokwa oso sokuhafesa. Diworoka asi Gogo nga homona vantu vaKarunga ayo yihupwa yovagwavekwa simpe pevhu. (Hesekiyeli 38:16) Ngapi vantu vaKarunga ngava kara? Ngava limburukwa mavyukiso aga: “Yita eyi kapisi nyone wokuyirwa, nye ngomu sikame tupu pomavega geni mu ndindire, ngomu mone omu nga mu pa HOMPA efundo. . . . Gwa ha mu pwaga ndi asi mu kare nowoma.” (2 Histoli 20:17) Tupu ngali tameka ehomono lyaGogo, makura yihupwa nayinye yovagwavekwa ngayi za meguru. Ehororo 17:14 kututantera kuhamena omu vemeguru ngava tara ehomono lyaGogo. Nonkore dovantu vaKarunga ngadi “rwisa Nzwigona, kumwe nava za  zigida vehoroworo wokulimburukwa. Nye Nzwigona ngazi va funda, yeeyi age mupangeli govapangeli, age hena Hompa gohompa.” Makura Jesus kumwe novagwavekwa 144 000 meguru, ngava popera vantu vaKarunga apa pevhu.

¹⁷ Epopero olyo ngali retesa po yita yaHarumagedoni, eyi ngayi retera eyererepeko edina lyokupongoka Jehova. (Ehororo 16:16) Navenye ava ngava pangura ngoyikombo ndi wokudira kulimburukwa, ngava ka va zonagura po. Pevhu kapi ngapa ka kara hena vadinikarunga, ntani “emukurumbunga” ngali paruka Harumagedoni. Makura yihorokwa yokuhafesa yomobuke zEhororo ngayi tameka, ekwareko lyoNzwigona! (Ehororo 21:1-4) * Navenye ava ngava paruka pevhu ngava ka hafera matungiko ntani nokukalimonena eharo lyenene nougavi waKarunga. Ose kuna kundindira nononkondo siruwo oso. Ee, ekwareko musi kouwa!—Resa 2 Peturusa 3:13.

18. Yisinke twa hepa kutokomena ngomu yihorokwa yokutetukisa yina kuhedera pepi?

¹⁸ Mokumona asi yihorokwa yokutetukisa pepi yina kara, yisinke ga hepa nkenye gumwe gwetu kurugana ngesi? Jehova kwa gendesere mupositoli Peturusa a tjange asi: “Ano morwa ngayi hanauka yininke nayinye eyi, one ngapi nye omu nomu fira kukara moyikara yeni? Omu pongoke oku tomu tjira Karunga, one ava mwa ndindira oku tomu gendereresa ewizo lyEzuva lyaKarunga. . . . Ano nye vakwetu ava na hara, siruwo esi muna kundindira ehoroko lyeyi, kondjeni mu zere mwa hana sivadi kosipara saKarunga oku tomu kara nombili nendi.” (2 Peturusa 3:11, 12, 14) Tu tokomeneni kukara noukareli wokukuhuka, nokudira kulikwatakana noukareli woyimpempa ntani nokukwatesa ko Hompa goMbili, Jesus Kristusa.