1, 2. a) ¿Ñobätä ni Ngöbö mikaka täte ñaka ja mike jire kukwe meden tä nitre mike ja ñäkebiti yete? (Üai bämikani kena mikadre ñärärä.) b) ¿Nitre kwati tätre töbike ño juta kwe aune tätre nüne ño o nitre jadakaka meden tuin bäri kwin ietre yebätä? c) Nitre ie jata nemen ruin bäri ütiäte ni madabätä ye ngwane, ¿dreta nemen bare?

KÄ NENGWANE, nitre kwati ie jata nemen ruin bäri ütiäte ni madabätä, nüne juta madate, kwata bä jene o nüne ño yebätä. Akwa ni Jehová mikaka täte ñaka ja ngwen ye erere aune kukwe meden tä nitre mike ja ñäkebiti yete ni ñaka ja mike. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune Jehová tare nikwe aune ni tö mikai täte (1 Juan 5:3). Kä medenkänti nita nüne o medente ni därebare akwa kukwe ükaninte Ngöbökwe ye nita mike täte. Jehová aune gobran kwe dimikadre ye bäri ütiäte ni kräke (Mateo 6:33). Ye medenbätä, ni raba niere ni “ñaka ja mike nitre kä nebätä yekri” (ñäkädre Juan 17:11, 15, 16 yebätä; * Isaías 2:4).

 ² Nitre kwati tätre nütüre juta kwe aune tätre nüne ño ye bäri ütiäte. Nitre mada töita ye erere nitre jadakaka meden tuin bäri kwin ietre yebätä. Ye köböite nitre kwati töta nemen jakabätä, brukwä tä nemen ja kräke kwärikwäri aune nitre mada töi ñaka ja erebe bentre ye murie ketata kwetre. Ni testiko Jehovakwe ñaka ja mike kukwe ye erere te akwa kukwe ye raba ni aune ni mräkätre töi kwite arato. Ruäre ngwane kukwe ñaka kwin nuain raba nibätä. Aune ye tä nemen tare nie, ñobätä ñan aune Jehovakwe ni sribebare ne kwe dre käme ye rabadre gare nie (Génesis 1:27; Deuteronomio 32:4). Ye medenbätä, gobran ruäre tä kukwe käme nuainne ye ngwane nita nemen blite blobätä. Ye ngwane, ¿ni ñaka tä ja mike kukwe gobrankwe yete?

3, 4. a) ¿Ñobätä ni kristiano ñaka ja mike kukwe gobrankwe yete aune ni ñaka niken rübätä? b) ¿Kukwe ja tötikara nekänti nibike dre mike gare jai?

³ Gobrantre tätre nemen ja rüere kwärikwäri ye ngwane nitre kwati tätre ja mike siba kukwe yete, ñobätä ñan aune gobrantre tä kukwe ye nuainmana ietre. Akwa ni kristiano metre ñaka ja mike kukwe gobrankwe yete aune ni ñaka niken rübätä. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune nita ja töi mike Jesús erere (Mateo 26:52). Kä gobrainta Satanakwe ye ruäre bäri kwin mada kräke ni ñaka nütüre jire (2 Corintios 2:11). Ye medenbätä kukwe tä nemen bare jabätä nitre ie yebätä ni ñaka ngite (ñäkädre Juan 15:18, 19 yebätä).

⁴ Ni ngite yebätä, nane ngwane ni ruäre töi täbe ñaka kwin nitre mada ñaka ja ngwen ni kwrere ye kräke (Jeremías 17:9; Efesios 4:22-24). Biblia raba ni dimike ño ja tuin nitre töita jene jene köböite tätre ja ñäkebiti yebe, ye nikwe mikai gare jai kukwe ja tötikara nekänti. Ni raba ni mada mike tuin ño jai Jehová aune Jesús erere ye nikwe mikai gare jai arato. Ye käkwe ni dimikai ja ngwen metre gobran Ngöbökwe ie.

5, 6. a) ¿Nitre jökrä ye nämene tuin ño Jesús ie? b) ¿Ñobätä Jesús nämene töbike kore?

⁵ Nitre tä kukwe nuainne yete mä töta nemen ja mikai siba angwane, mäkwe ngwantari jai: “¿Jesús akräke dre nuaindre kwe?”. Jesús nämene Kä tibienbätä ye ngwane nitre nünanka Judea, Galilea aune Samaria ñaka nämene ja mäke kwin kwärikwäri. Ñodre, nitre judío aune nitre samaritano ñaka nämene blite jabe (Juan 4:9). Nitre judío kädeka nämene fariseo aune saduceo nämene käre ñäke jai kwärikwäri (Hechos 23:6-9). Nitre judío ja tötikani kukwe biani Ngöbökwe Moisés ie yebätä, yei ja nämene ruin bäri töbätä nitre mada ñaka ja tötikabare ye kräke (Juan 7:49, TNM). Aune nitre kwati nämene ja rüere nitre romano bätä nitre jondron ütiä käräkä gobran kräke yebe (Mateo 9:11). Akwa Jesús ñaka ja mikani kukwe yete. Niara nämene kukwe metre Jehovabätä ye driere aune Ngöbökwe nitre judío ye dianinkä ne kwe rabadre juta kwe ye nämenena gare ie. Akwa nitre ja tötikaka kwe ye bäri ütiäte nitre mada kräke ye ñaka driebare kwe ietre (Juan 4:22). Ñakare aune nitre ja tötikaka kwe ye rabadre nitre jökrä tarere yebrä driebare kwe ietre (Lucas 10:27).

⁶ Nitre jökrä ye nämene tuin ja erebe Jesús ie. Nitre jökrä ye nämene ütiäte ja erebe. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune Jehovakwe ni sribebare ne kwe Kä tibien yete ni bätäkä ngwarbe tädre kwati (Génesis 1:27, 28). Aisete nitre juta  madate, nitre kwata bä jene o blite kukwe madabiti o nüne ño ye bäri ütiäte nitre mada kräke ye Jehová aune Jesús ñaka nütüre jire (Hechos 10:34, 35; Apocalipsis 7:9, 13, 14). Nikwe ja töi mikadre niaratre erere (Mateo 5:43-48).

7, 8. a) ¿Ni kristiano tä ja mike nire kiri, aune ñobätä? b) ¿Kukwe nemen bare kä tibienbätä yebätä nikwe dre ngwandre törö jai?

⁷ Ni kristiano ñaka ja mike jire gobrantre kä nebätä yekri. Nita ja mike Jehová aune gobran kwe ye aibe kiri. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune niara gobranka bäri kwin ye gare nie. Jardín Edén yete Satana niebare Jehová ñaka raba ni kä tibienbätä gobraine kwin. Satana tä jondron nuainne bäri kwin Ngöbö ye ngwä tä nütüre aune tö nitre tuai töbike ye erere arato. Nire mikai nikwe ja gobraine ye Jehová tä ni itire itire tuenmetre den jai. Ye medenbätä mäkwe ngwantari jai: “¿Tita Jehová mike täte ñobätä ñan aune niara gobranka bäri kwin? ¿Gare metre tie gobran Ngöbökwe ye aibe raba kukwe jökrä tä nemen bare kä tibienbätä ye ükete? ¿O Ngöbökwe ni gobraindre ye ni ñaka ribere jai tita nütüre?” (Génesis 3:4, 5).

⁸ Ñodre, nitre tä ja mike gobrankäre o nitre tä ja ükaninte kukwe ruäre nuainkäre ye meden tuin kwin mäi ngwandretari mäi angwane, ¿mäkwe dre niedre? Erametre nitre ye ruäre töita kukwe nuainbätä töi bökänbiti aune tö nitre dimikabätä. Akwa kukwe nemen bare kä tibienbätä ye gobran Jehovakwe aibe raba ükete aune kukwe blo nuainta ye denkä täte ye nikwe ngwandre törö jai. Ye medenbätä, nita ja mike Jehová ye aibe kiri. Nikwe ñaka nuaindre angwane, ni tädre ja ñäkäninbiti konkrekasionte.

9. a) ¿Kukwe meden nämene nemen bare konkrekasion Corinto yete? b) ¿Pablo dre niebare nitre kristiano Corinto yei?

⁹ Siklo kena yete juta Corinto yekänti kukwe nakaninkä konkrekasionte. Nitre kristiano ruäre nämene ja mike Pablo yekri, mada abokän nämene ja mike Apolos yekri, mada abokän nämene ja mike Cefas yekri aune mada abokän nämene ja mike Kristo yekri, yebätä nämenentre ñäke jai kwärikwäri. Kukwe nakaninkä ye namani gare Pablo ie angwane namani töbike krubäte. Kukwe tare krubäte nämene nemen bare, ñobätä ñan aune nitre konkrekasion Corinto yete nämene ja ñäkebiti. Ye medenbätä Pablo niebare ietre: “Munkwe ñan ja diandrekä jenena”. Ne madakäre, niaratre tädre keteitibe aune “töbikadre ja kwrere jökrä” kwetre niebare kwe arato. Kukwe niebare mäträkäre ye ni rabadre mike täte kä nengwane arato. Konkrekasion yete nikwe ñaka ja ñäkädrebiti jire (1 Corintios 1:10-13, TNM; ñäkädre Romanos 16:17, 18 yebätä).

10. Nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye ni juani kwrere niebare Pablokwe ye ngwane, ¿tö namani dre driei kukwe yebiti?

¹⁰ Köbö mada ngwane, Pablo ngwani törö nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti yei, niaratre ye käi kä kwinbiti aisete ñaka rabadre ja töi mike ‘jondron kä nebätä’ ye jiebiti (Filipenses 3:17-20, TNM). (Ñäkädre nota yebätä.) * Pablo niebare arato nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye abokän tä ni juani Ngöbökwe aune Kristokwe  ye kwrere. Ni juanta ye tä juta madate angwane ñaka tä ja mike kukwe tä nemen bare juta yekänti yete aune gobran tä kukwe ükete yete. Ye erere arato, nitre dianinkä nänkäre kä kwinbiti ye ñaka ja mike kukwe kri tä nemen nitre kä nebätä kisete yete aune ñaka ja mike kukwe gobrankwe yete (2 Corintios 5:20). Nitre kristiano töita nünanbätä Kä tibienbätä ye ñaka ja mike jire kukwe nuainta gobrankwe yete. Niaratre tä ja mike gobran Ngöbökwe ye aibe kiri.

11, 12. a) Ni tö ja mikai gobran Ngöbökwe yekri angwane, ¿nikwe ñaka töbikadre ño jire? b) ¿Meri Testiko iti töi nämene ño nitre juta keteiti yete ye kräke? c) ¿Dre käkwe meri Testiko ye dimikani ja töi kwite kukwe blo yebätä?

¹¹ Kä jökräbiti tibien nitre jökrä bäsi ie jata nemen ruin kwin nitre tä ja tuin kukwe ben niaratre tä ja tuin ye erere ben, tätre nüne niaratre erere aune blite niaratre kukweibiti yebe. Juta kwetre yebätä ja ruin bäri ütiäte ietre. Akwa nikwe ja ngübadrebiti aune ni bäri ütiäte nitre mada kräke ye ni ñaka rabadre nütüre jire. Nita töbike ye erere angwane, nikwe ja töi kwitadre. Ye käkwe ni dimikai ñaka ja mike jire kukweta nakainkä yete. ¿Dre raba ni dimike ja töi kwite?

¹² Ani kukwe mike gare jai meri Testiko kädekata Mirjeta * yebätä. (Nota mikadre ñärärä.) Niara därebare juta kädekata Yugoslavia yekänti. Nitre brukwä nämene nitre nünanka Serbia kräke ye käite niara ririabare. Jehová kräke ni jökrä ja erebe akwa Satana abokän tö nitre tuai ja rüere kwärikwäri ye namani gare ie. Aisete niarakwe ja di ngwani ja töi kwite. Akwa rü kömikani juta yete ye ngwane, Mirjeta töi namaninta blo nitre Serbia ye kräke. Ñaka tö namani kukwe driei jire ietre. Akwa niara nämene töbike ye ñaka kwin nämene gare ie, yebätä ja di ribebare kwe Jehovai ne kwe ñaka rabadre ja töi mike blo. Ne madakäre, ja di ribebare kwe Jehovai ne kwe rabadre sribi prekursor ye nuainne. Niara tä niere kukwe drie ye tä dimike krubäte. Niara töi nämene blo käne ye erere töi ñaka niena ñobätä ñan aune tä kukwe driere ye ngwane, tä ja di ngwen ni mada tarere Jehová erere.

13. a) ¿Dre namani bare meri Testiko kädekata Zoila yebätä? b) ¿Ja namani ruin ño meri Testiko yei? c) ¿Kukwe namani bare Zoila yebätä ye tä dre driere nie?

¹³ Meri Testiko nünanka México kädekata Zoila nikani nüne kä Europa yete. Ja mräkätre aune ja ngwaitre ruäre juta mada mada kä América Latina yete tä konkrekasion kwe yekänti arato. Niara tä niere ja mräkätre aune ja ngwaitre ye ruäre nämene juta kwe, aune nüne ño bätä musika kwe ye kötaire. Ye nämene niara mike rubun krubäte. Akwa ja di ribebare kwe Jehovai ne kwe ja ñaka rabadre ruin kore ie. ¿Kukwe namani bare Zoila yebätä ye tä dre driere nie? Tä mike gare nie, juta ja mräkätre aune ja ngwaitre yekwe rüere nitre mada rabadre ñäke blo ye ngwane ñaka raba nemen nuäre niaratre kräke ja töi mikakäre jäme. Aisete, nikwe ñaka kukwe niedre o kukwe nuaindre bämikakäre nitre ruäre ye bäri ütiäte nitre mada kräke. Ni ñaka tö ja mräkätre aune ja ngwaitre aune nitre mada ye mikai ja ñäkebiti (Romanos 14:19; 2 Corintios 6:3).

14. Jehová tä nitre mike tuin ño jai ye erere mäkwe nitre mada mikadre tuin jai yekäre, ¿dre raba mä dimike?

¹⁴ Ni Jehová mikaka täte kä jökräbiti tibien ye tä keteitibe. Ye medenbätä, kä o juta ruäre ye bäri kwin mada mada ye kräke ni ñaka rabadre nütüre jire. Ni rabadre juta nikwe ye tarere ye ni mräkä o nitre nünanka ni bäre käkwe driebare nie. Ruäre ngwane nitre nünanka juta mada mada te, nüne ño, blite kukwe medenbiti o kwata bä ño ye kräke ni raba ja töi mike blo. Ye erere nemen bare mäbätä angwane, ¿dre raba mä  dimike ja töi kwite? Nitre tä juta kwe mike tuin bäri ütiäte jai aune ja ruin bäri ütiäte ie nitre madabätä ye tuin ño Jehovai yebätä mäkwe töbika. Mäkwe ja tötika kaibe o mä mräkäbe ye ngwane mäkwe kukwe känä kukwe mikakäre gare jai kukwe yebätä. Aune mäkwe ja di kärä Jehovai ne kwe ni mada tuin ño ie ye erere rabadre tuin mäi arato (ñäkädre Romanos 12:2 yebätä).

15, 16. a) ¿Ni ñaka ja ngwen nitre mada erere yebätä nitre ruäre tä töbike ño? b) ¿Nitre rüne aune meyere raba monsotre kwe ye dimike ño ja ngwen metre Jehovai?

¹⁵ Nita Jehová mike täte yebätä nitre nünanka ni bäre, ni mräkätre aune nitre sribi muko nikwe o nitre nänkä kwelate nibe yei nüke gare ni ñaka ja ngwen nitre mada ye erere (1 Pedro 2:19). Nita ja ngwen kore yebätä nitre ruäre brukwä rabai ni kräke niebare Jesukwe. Akwa nitre ye jökrä bäsi ie kukwe ñaka gare gobran Ngöbökwe yebätä ye nikwe ngwandre törö jai. Ye medenbätä, ñobätä nita gobran Ngöbökwe ye aibe mike ütiäte jai ye ñaka nüke gare jire ietre.

¹⁶ Ni tö ja ngwain metre Jehovai ye ngwane, nikwe ja di ngwandre käre niara mike täte kukwe ño niedre nie o nitre madakwe kukwe nuaindre nibätä yebiti ta (Daniel 3:16-18). Ja ngwandre metre ye ñaka raba nemen nuäre monsotre kia ye kräke. Ruärebätä kä jürä raba nemen yebätä raba ja töi mike siba bandera saludare o niken siba fiesta ruäre nuainta juta käi ngwankäre juto jabätä yete. Yebätä nitre rüne rabadre monsotre kwe ye dimike ne kwe ñaka rabadre kä jürä ngwen jabätä kwelate. ¿Nuaindre ño kwetre? Bandera aune kukwe mada ye tuin ño Jehovai yebätä nitre rüne aune meyere  raba blite monsotre kwe yebe tätre Ngöbö mike täte mräkäbe ye ngwane. Ne madakäre, monsotre rabadre kukwe mikata täte kwetre ye mike gare metre aune töi bökänbiti ye nitre rüne rabadre driere ietre (Romanos 1:16). Raba ngwane, nitre rüne raba blite kukwe mikata täte kwe yebätä nitre dirikä kwelate yebe.

17. a) ¿Nikwe ñaka töbikadre ño? b) ¿Ñobätä ni ñaka rabadre niere jondron nuainta nikwe ye bäri kwin ni mada tä nuainne ye kräke?

¹⁷ Mrö, blitata kukwe jene jenebiti, kä bä nuäre aune kä te ni ririabare yekänti nitre tä nüne ño ye tä nemen tuin kwin nie ye ñaka blo. Akwa jondron meden kwin ni kräke ye bäri kwin jondron meden nemen kwin ni mada kräke ye ngwä ye ni ñaka rabadre nütüre. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune Jehová jondron bätäkä ngwarbe sribebare ne kwe nikwe käi ngwandre juto jabätä (Salmo 104:24; Apocalipsis 4:11). Aisete, ni ñaka raba niere jondron nuainta nikwe ye bäri kwin ni mada tä nuainne ye kräke.

18. ¿Jehová tä ni mada mike tuin ño jai ye erere nikwe ni mada mikadre tuin jai ye köböire dre kwin raba nemen nikwe?

¹⁸ Ni bätäkä ngwarbe käkwe Jehová mikadre gare jai, mikadre täte aune nünandre kärekäre kwetre ie niara tö (Juan 3:16; 1 Timoteo 2:3, 4). Ye medenbätä, ni tädre juto biare ja mräkätre aune ja ngwaitre dre niedre nie ye kukwe nuakäre. Kukwe niedre kwetre nie ye ñaka niken kukwe ükaninte Jehovakwe ye rüere aune nita töbike ño ye erere ñaka kukwe niedre kwetre nie akwa nikwe kadre ngäbiti. Nikwe nuaindi angwane, nikwe nünain bäri kwin, kätäi juto nibätä aune nikwe ja mäkäi kwin ja mräkätre bätä ja ngwaitre yebe. Nibi gare nie ye erere, nita ja mike Jehová aune gobran kwe ye aibe kiri. Ye medenbätä, ni ñaka ja mike kukwe gobrankwe yete aune ni ñaka ni mada töi mike ne kwe ja rabadre ruin bäri ütiäte ie ni madabätä bätä ni ñaka nitre mada töi mike jakabätä. Nikwe nüna jäme taredre aune ja töi mikadre bobre ye Jehová tä driere nie yebätä nikwe debe biandre krubäte ie. Ni Salmo 133:1 tikaka, yei ja namani ruin ño ye erere jata nemen ruin nie, niara tä niere: “¡Ja mräkätre käkwe nünandre keteitibe jabe ye kwin krubäte aune tä kä mike nuäre nibätä!”.