Ir al contenido

Ir al índice

“Toʼyani xi tsín nkjín kon tomakjainyejele tojme énni”

“Toʼyani xi tsín nkjín kon tomakjainyejele tojme énni”

“To chjotachininí je xi nikʼiajin bʼéxkia je periódiko, kʼoa ngisa tichiningáni je xi tomankjainntsjaile jotso periódiko.” (August von Schlözer, xi Alemania tsʼe, xi kui kiskotʼayason jmeni xi koan kʼoa xi xo̱n kiski [1735-1809])

JETSʼATO jao siento nó tjínle nga kʼoakitso chjota jebi nga tsín koa̱n tokoa̱nkjainyejená jmeni xi tso je periódiko. Kʼoa tojo kʼoachon ndʼaibi, alikui koa̱n tokoa̱nkjainyejená jmeni xi tso Internet. Kʼianga nʼio nkjín koya ki̱cha̱ kjibʼatsen nʼio nkjín koya xi ma bʼexkiaa nga nyaon nyaon. Sakʼoaa kʼoatjín jmeni xi tso kʼoa machjénná, tonga kʼoati sakʼoa tsínni kʼoatjín jotso kʼoa nʼio xkón tíjna. Kʼoa machjénní nga si̱kuindalee yaoná. Kʼianga jngo chjota xi tosʼa síchjén títjon Internet, tsakui nichxin kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga ñaki kʼoatjín jme xi tíbe tokuini nga ya faʼaitʼa kʼoa tsakuije̱ nga jngo miyole xi kui kisikasénle. Tsakui nichxin tokoa̱nkjainyejele tojme xi kʼuínle. Tonga je Biblia itso: “Toʼyani xi tsín nkjín kon tomakjainyejele tojme énni, tonga je xi sínkjínle kon kosonnile josʼin binyá ndso̱ko̱” (Proverbios 14:15).

Je chjota xi tsín nkjín kon tomakjainyejele jme xi ʼmile, tonga je xi sínkjínle kon tokʼianí nga makjainle tsa ñaki tjínjngo kon nga kʼoatjín jmeni xi tíʼmile. Nʼio nkjín koya jmeni xi bʼéyanajmí ya Internet xi nʼio nkjín chjota bʼéxkia kʼoa to énndisoni. Jméni xi sʼiaan nga tsín ʼya xi katabʼanachaná. Koaan i̱ kuixoán: “A yaa tsakʼexkia ya pájina xi tsʼe Internet jñani kʼoatjín jmeni xi tso, axo yaa tsakʼexkia ya pájina jñani kui bʼétʼa tojmeni xi mele je chjota. Axo tsín ʼyale ʼya tsʼe pájina jña tsakʼexkia. A tíjna ijngo pájina jñani kʼoatso nga to énndiso jmeni xi tsakʼexkia”. * Si̱nkjínlee tokoán josʼiaan (Proverbios 7:7). Kʼiatsa tsín tjínjngo tokoán nga kʼoatjín jmeni xi tibʼexkiaa, tochale to énndiso. Kʼoa jméni xi sʼiaan tsa jngo correo kjoaʼaíná xi chʼaosʼin tísíkʼaxki̱ jngo chjota. Koaan chjónangilee yaoná: “ʼYáni xi mele nga katasʼejinle ngatsʼi chjota. Ánni nga menile nga katafison én jebi”.

ALI TOKJOAN NIKASÉNJINLAI XI KJAʼAÍ JE CORREO XI FAʼAILI

Tjínkʼa chjota xi tokjoan síkasénle je miyole kʼiatsa jme xi sʼeyanajmíle ya correole. Kʼoa alikui títjon batiotsʼinya tsa ñaki kʼoatjín je én xi kafaʼaile kʼoa saʼnda tsín síkjaʼaitsjen josʼin kʼoetʼale xi ngikʼa. Tsakui nichxin tokui xi mele nʼio kataʼyale kʼoa tsakuije̱ nga kataʼyale nga je títjon kasíkasén je én xi kabichóle (2 Samuel 13:28-33). Tonga machjénní nga si̱nkjínlee tokoán. Alikui mená nga chʼaosʼin si̱kʼéjnaa tsa jngo chjota kʼoa tsa jngo jtín.

Ánni nga tjínkʼasíni chjota xi tokjoan síkasén je én xi bichóle nga tsín kjoanla títjon batiotsʼinya tsa kʼoatjín. Kuinga tsín mele nga je koasjaiya. Tsakui nichxin itso: “Je miyona katabatiotsʼinya tsa mele”. Tonga tsakui nichxin tsínle nichxin tsanda je miyole nga kui koasjaiya (Efesios 5:15, 16). Kʼiatsa jao tjínli, tsa si̱kasáin kʼoa tsa mai je correo xi kafaʼaili, tosa to chja̱ʼaxin.

Ndatjín nga chjónangilee yaoná: “A toje kʼoasʼin ngana nga tokjoan sikasén ijngokʼa jmeni correo xi faʼaina. A jesa kisijé kjoanichatʼa nga kui correo kisikasén jmeni xi tsínni kʼoatjín. A saje kʼoakitsona tsa ʼyani nga tsínkui sikasén ijngokʼale je correo xi faʼaina”. Kʼiatsa tjínle Internet je miyoná, koaan je koasjaiya tsa jmeni xi mele skoe̱. Alikui machjénle nga nkjín correo katabichóle xi tokui tínchja̱ni én xi tosíkijnoná, tsa foto kʼoa tsa video. Kʼoa kʼoati tsín koa̱n kui si̱kasén jngo kjoanokjoaya xi koan grabar, kʼoa tsa xki̱ én kʼoétʼaje̱ jokitso kjoanokjoaya xi jaʼa. * Ngisa nda nga tsen kjoásjeyaa nga jngó jngoá tsa jmeni xi mená jchaa, tsa jngo artículo tichotʼayá kjoásjee bersíkulole Biblia kʼoa ñásoa kʼoéndaa jmeni xi skónangi ya kjoajtínná.

Títjon kjoanla nda tikjaʼaitsjain nga kjesa nikasénjin correo

Jméni xi sʼiaan kʼiatsa to énndiso jmeni xi jchaa ya Internet xi tʼatsʼe testigole Jeobá. Alikui koa̱n kui tosi tonda kʼoéxkiaa kʼoa alikui koa̱n koa̱nkjainná jmeni xi tso. Alikui koa̱n kjaʼaí xi si̱kasén ijngokʼalee, kʼiatsa kʼoasʼiaan to énndisojin cha̱nibasoán. Kʼoa tsa makjáojinná jmeni xi kabʼexkiaa, si̱jélee kjoachjine je Jeobá kʼoa jngo ndsʼee xi tjínle kjoafaʼaitsjen chja̱kaonajmiá (Santiago 1:5, 6; Judas 22, 23). Alikui tokatamaxkónná tsa jme énndiso tísʼené. Je Jesús kʼoati tsakʼinle. Kʼoakitso nga toxá koaitjenngikeni chjota je xi chjotatjenngile koa̱n kʼoa nga énndiso sʼe̱ne (Mateo 5:11; 11:19; Juan 10:19-21). Kʼiatsa si̱nkjínlee tokoán, jchañá tsa to énndiso tjíofánená chjota kʼoa tsakui xi mele nga kʼoanachale xi kjaʼaí (Proverbios 2:10-16).

JCHAXKOÁN JE XI NGIKʼA

Kʼoati si̱kuindaa yaoná nga tsín tokjoan kʼoéyanajmiá tsa jme xi kanoʼyá xi tʼatsʼe ndsʼee. Ningalani kʼoatjín, tsakui nichxin likui ndatjín nga kui kʼoéyanajmílee je xi kjaʼaí (Mateo 7:12). Tobʼelañá, kʼiatsa kui kʼoéyanajmiá xi tsín ndatjín xi tʼatsʼe xíngiaa alikui tísʼená kjoatsjoacha kʼoa alikui ʼya xi tsjoánganʼiole (2 Tesalonicenses 3:11; 1 Timoteo 5:13). Xi ijngosani, tsakui nichxin likui tjínnele nga ʼya xi sʼe̱jinle én jebi. Kʼiatsa ʼyani xi kui kʼoeyanajmíná tʼatsʼe jngo kjoa xi tsín tjínnele nga ʼya xi katasʼejinle, jchaxkoán chjota jebi, kʼoa jé xi kuitsoni kʼiani nga kʼoakuitso kʼoa josʼin kuitso. Kʼiatsa ñá títjon kʼoakuixoán, alikuijin tiʼyaxkoán chjota jebi kʼoa tochale si̱kiʼoaan kjoafaʼaitsjenle.

Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, sasa fisonni je én. Tjínkʼa én xi kʼoatjín kʼoa xi machjénná, tonga kʼoati tjín xi to énndiso xi xkón tíjna. Ali nichajinjin, kʼiatsa jngo correo si̱kasénlai tsa ʼyani, je chjota jebi to segundo koa̱n sikasén ijngokʼanile ngatsʼi je chjota. Kʼoa kuinga ngisa ndatjínsíni nga tsín tongatsʼi miyoná si̱kasén ijngokʼalee tsa jmeni xi faʼainá. Ningalani kʼoatso je Biblia kʼianga je xi kjoatsjoacha ʼmile makjainyejele, si̱nkjínlee tokoán kʼoa alikui koa̱n kʼoakuixoán nga kʼoatjínyeje jmeni xi faʼainá ya correo (1 Corintios 13:7). Xi ijngosani, alikui koa̱n kui koa̱nkjainná je énndiso xi sʼene naxinandále Niná kao ndsʼee. Si̱kjaʼaitsjeen kʼianga je chjota xi énndiso fánená jé choa̱le Na̱i tjíofitjenngi, nga̱ je Na̱i “nʼaile kjoandiso” ʼmi (Juan 8:44). Kuinga si̱kuindasínilee yaoná je correo xi faʼainá nga nyaon nyaon. Alikui koa̱n si̱chajiaan jmeni xi tso je Biblia: “Je xi tsínle kjoafaʼaitsjen to chjotachini koa̱n, tonga je xi sínkjínle kon sʼeele je kjoankjíntokon” (Proverbios 14:18).

^ párr. 4 Sakʼoaa kui faʼaitʼa ya Internet jmeni xi jetsaʼyale nichxin kjoatse nga tsínni kʼoatjín. Tonga tjínkʼa chjota xi síkʼantjaiyajin choale nga ñaki kʼoatjín katamale je chjota xi kʼoexkia.

^ párr. 8 Chótsenlai jñani “Sección de preguntas” tso, Nuestro Ministerio del Reino xi tsʼe abril de 2010.