KIPIA se 200 xiuitl, ni tlajkuilojketl kiijtok amo kinamikiyaya kineltokasej nochi tlen kiijkuilouayayaj ipan periódicos. Nama nojkia amo uelis tijneltokasej nochi tlen kitlaliaj ipan Internet. Pampa kichijchijtokej yajyankuik tlamantli mojmostla uelis tijpouasej miak tlamachtili. Maske miak tlamantli melauak uan tepaleuia, miak tlamachtili amo kuali pampa san istlakatili. Yeka moneki timomokuitlauisej. Kema se akajya peua kitekiuia Internet, uelis moiljuia nelia tlen kiijtouaj panok san pampa eltok nopaya o pampa se ininuampo kintitlanilik. Uelis kineltokas nochi maske nesi amo nelia. Yeka Biblia kiijtoua: “Se tlen uiuitik nimantsi kineltoka nochi [...], pero se tlakatl tlen tlalnamiki moiljuia intla kuali para kichiuas se tlamantli o axtle” (Prov. 14:15).

Se katli uiuitik kineltoka nochi tlen kiiljuiaj uan katli tlalnamiki kineltoka san tlen melauak. Maske ipan Internet kitlaliaj miak tlamantli tlen kiijtouaj panok uan miakej tlauel kinpaktia, amo melauak. ¿Kenijkatsa amo aka uelis techkajkayauas? Ma timotlajtlanikaj ni: “¿Kanke nijpojki nopa tlamantli? ¿Nijpojki ipan Internet kampa temachtli se uelis kineltokas, o san kampa katli ueli maseualmej kiijkuilouaj tlen kinekij? ¿Kikixtijkej kampa amo aka kiixmati? ¿Kinextijtokej katli amo istlakatij ipan Internet amo nelia nopa tlamachtili?”. * Yeka, moneki kuali ma titlalnamikikaj (Prov. 7:7). Kema tlen tijpouaj uelis san se istlakatili, tijmatij ouij tijneltokasej. Yeka, tlaj techtitlanilisej se tlamantli kampa kiijtosej se akajya kichijtok tlen amo kuali, ma timotlajtlanikaj: “¿Ajkia kinekiskia nochi ma kimatikaj nopa? ¿Kenke kinekiskia se akajya kichiuas nopa?”.

Kema sekij kiseliaj se tlamantli, nimantsi kintitlaniliaj nochi ininuampoyouaj, maske amo kimatij tlaj nelia uan amo moyoliljuiaj tlake ueliskia panos. Uelis kichiuaj san pampa kinekij ma kiitakaj inijuantij achtoui kititlankej (2 Sam. 13:28-33). Moneki kuali tijtekiuisej totlalnamikilis pampa amo tijnekij ma kinijilnamikikaj sekinok.

¿Kenke sekij kititlanij tlen kiseliaj maske amo kimatij tlaj nelia? Pampa amo kinekij kitemolisej kimatisej tlaj nelia. Uelis moiljuiaj: “Tlaj nouampoyouaj kinekij kimatisej tlaj nelia, inijuantij ma kitemolikaj”. Maske moiljuiaj nopa, uelis ininuampoyouaj nojkia amo kipiaj tonali kema kichiuasej nopa (Efes. 5:15, 16). Uajka, tlaj amo tijmati tlaj kena o amo kinamiki tijtitlanis tlen mitstitlaniliaj pampa amo tijmati tlaj nelia, xikixpolo.

Ma timotlajtlanikaj: “¿Nochipa nitetitlanilia nochi tlen nijselia ipan Internet? ¿Monejki nikiljuis se akajya ma nechtlapojpoljui pampa nijtitlanilik tlen amo nelia? ¿Nechiljuijtok se akajya ayokmo tleno ma nijtitlanili?”. Tlaj touampoyouaj kipiaj Internet, ininseltitsitsij uelis kitemosej tlen kinekisej. Amo moneki kiselisej miak tlamantli tlen tetlauetskiltia, videos o tlaixkopinkayomej. Nojkia amo kinamiki tikintitlanilisej grabaciones o tlen tikijkuilojkej kema tlamachtik se toikni. * Kinamiki toseltitsitsij tijtemosej tlen tijnekij tijmatisej, kej nopa textos ipan Biblia o kema timomachtisej kenijkatsa titlanankilisej ipan tlanechikoli.

¿Tlake tijchiuaskiaj tlaj tikitaskiaj ipan Internet kinistlakauiaj Jehová itlajtoltemakauaj? Moneki amo ma tijpouakaj yon ma tijneltokakaj tlen kiijtouaj. Amo ma tikintitlanilikaj sekinok, pampa kiampa san tijmoyauasej nopa istlakatili. Tlaj techtekipachoua tlen tijpojkej, uelis tikiljuisej Jehová ma techmaka tlalnamikilistli uan ma tikiljuikaj se toikni katli ya tlalnamiktok  (Sant. 1:5, 6; Jud. 22, 23). Moneki tijmajtosej itstokej katli techistlakauiaj, kej nojkia kichijkej ika Jesús. Ya kiijtok kintlaijiyouiltiskiaj itokilijkauaj uan kinistlakauiskiaj (Mat. 5:11; 11:19; Juan 10:19-21). Tlaj kuali tijtekiuisej totlalnamikilis, tijmatisej tlaj se akajya techistlakauia o tlaj kitemolia kinkajkayauas sekinok (Prov. 2:10-16).

Nojkia moneki kuali timoyoliljuisej achtoui kema tikiniljuisej sekinok tlen kiijtouaj kinpanotok toikniuaj. Maske nelia tlen kiijtouaj, uelis amo kinamiki tikiniljuisej sekinok (Mat. 7:12). Tlaj tijnekiskiaj titeiljuisej tlen amo kuali kinpanotok sekinok, tijnextiskiaj amo titeikneliaj uan amo aka kiyolchikauaskia (2 Tes. 3:11; 1 Tim. 5:13). Uelis nopa tlamantli amo aka kinamiki kimatis. Tlaj se akajya kinekiskia teiljuis tlen kipanok uan amo aka kinamikiskia kimatis, moneki tijtlepanitasej, pampa san ya kinamiki kiijtos kema teiljuis uan kenijkatsa kichiuas. Tlaj tojuantij titeiljuiskiaj, tijnextiskiaj amo tijtlepanitaj uan ueliskia tlauel tijyolkokosej.

Ipan ni tonali, tlen pano nimantsi kimatij nochi. Maske sekij tlamantli nelia uan tepaleuia, sekinok san istlakatili. Xikilnamiki tlaj se akajya tijtitlanilis se tlamantli ipan Internet, ueliskia nimantsi kintitlanilis katli kampa ueli itstokej. Yeka, moneki amo tikintitlanilisej touampoyouaj nochi tlen techtitlaniliaj. Maske Biblia kiijtoua katli teikneliaj kineltokaj nochi, moneki tijnextisej kuali titlalnamikij uan amo tijneltokasej nochi tlen techtitlaniliaj (1 Cor. 13:7). Uan nojkia amo kinamiki tijneltokasej nochi tlen ika kiistlakauiaj Jehová itlanechikol uan toikniuaj. Ma tikilnamikikaj katli teistlakauiaj uan kimoyauaj, kichiuaj kej Satanás pampa ya “se istlakatiketl” (Juan 8:44). Yeka amo ma tijneltokakaj nochi tlen techtitlaniliaj. Moneki tikilnamiktosej tlen Biblia kiijtoua: “Tlen uiuitikej san kipiaj uiuiyotl [...], pero tlen tlalnamikij yajuantij kipiaj tlalnamikilistli” (Prov. 14:18).