Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

“Mana musyaqqa imëka niyanqanmanmi markäkun”

“Mana musyaqqa imëka niyanqanmanmi markäkun”

“Periödicuta imëpis mana leyeqqa upam, masran ninqanta ruraq kaqnäqa.” (Unë pasakunqanta willakoq y qellqaq Alemaniapita August von Schlözer [1735-1809])

200 watapitapis masnam pasarishqa, periödicu llapan ninqankunata crei mana alli kanqanta kë nuna ninqampita. Kanampis tsënöllam pasakun. Manam Internetchö llapan ninqankunamanqa creinantsiktsu. Internetchöqa cada junaqmi imëkakunapita leyita puëdintsik. Ninqankunaqa wakinqa rasumpa y yanapakoqmi kayan, peru wakinqa manam rasumpatsu. Tsëmi alläpa cuidakunantsik, porqui alläpa mana allitam rurakun. Juk nuna Internetchö imatapis leyirninqa, itsa tsëchö kanqanrëkur o amïgun mandanqanrëkur rasumpa kanqanta pensanman. Y mana creipaqnö kaqtapis creirinman. Peru Bibliaqa kënömi nimantsik: “Mana musyaqqa imëka niyanqanmanmi markäkun, peru musyaq kaqqa mëpa ëwanampaqpis alliraqmi rikan” (Proverbius 14:15).

Mana musyaq nunaqa llapan niyanqantam crein, peru musyaq nunaqa rasumpa imanö kanqanta musyar-raqmi crein. Internetchö wakin willakïkuna y noticiakunaqa alläpa reqishqam tikrarin, peru manam rasumpa kaqtsu. ¿Imatataq rurashwan pipis mana kaqkunata mana creitsimänapaq? Kë tapukïkunata rurakushun: “¿Mëchötaq tsë willakïta leyirqö? ¿Rasumpa kaqta willakoq päginachöku, o llapan nunakunapis munayanqanta churayanqan päginachöku? ¿Tsë willakïqa mana reqishqa päginapitaku shamun? ¿Rasumpa kaqta willakoq päginakunaqa tsë willakïpaq mana rasumpa kanqantaku nin?”. * Musyaq nunam kanantsik (Proverbius 7:7). Leyinqantsikkuna mana creipaqnö kaptinqa manachi rasumpa kaqtsu. ¿Y imatataq rurashwan juk nunapaq mana allita parlaq mensäji chäramuptinqa? Kënö tapukushun: “¿Imataraq logrëta munayan kë noticiata llapan nunakuna musyayänanta munayanqanwanqa? ¿Imanir-raq kë noticia llapan nunakunaman chänanta pipis munan?”.

CADA CHÄSHUNQËKI MENSÄJITA AMA PÏ MËMAN APATSITSU

Wakinkunaqa ima mensäjitapis chaskirirmi, rasumpa o mana rasumpa kanqanta alleqlla mana musyëkar y allichö o mana allichö quedatsinampaq kaqman manaraq pensar llapan amïgunkunaman raslla aparatsiyan. Itsa tsëtaqa rurayan imatapis rasllam musyarinqanta pensayänampaq o mas puntata willakïta munar (2 Samuel 13:28-33). Peru yachaqmi kanantsik. Manam munantsiktsu pitapis mana allichö quedatsita.

¿Imanirtaq wakinkunaqa juk mensäji rasumpa mana kanqanta musyëkarpis wakinkunaman aparatsiyan? Imanö kanqanta musyapakurita qeläkurmi. Itsa kënö niyanman: “Rasumpa o mana rasumpa kanqanta musyëta munarqa amïgükunanam musyapakuriyanqa”. Peru pëkunapapis tsëta rurayänampaq itsa tiempunkuna kanqatsu (Efesius 5:15, 16). Tsënö këkaptinqa, rasumpa o mana kanqanta mana musyëkar juk mensäjita pimampis apatsita munarqa, mejor ama apatsitsu.

Kënö tapushun: “¿Yachakashqaku kä juk mensäjita chaskirirqa pimampis apatsita? ¿Mana rasumpa kaq willakoq mensäjita apatsinqäpita pillatapis disculpakurqünaku? ¿Pillapis nimashqanaku chaskinqä mensäjita pimampis manana apatsinäpaq?”. Amïguntsikkuna Internetman yëkïta puëdirqa, musyëta munayanqan willakïkunataqa tarita puëdiyanmi. Manam precisantsu brömakunayoq, fötukunayoq o vidëukunayoq mensäjikunata chaskiyänanraqqa. Jina manam apatsishwantsu grabanqantsik o apuntanqantsik discursukunata. * Mas alliqa imapitapis musyëta munarqa, kikintsik estudianqantsik, juk yachatsikïchö këkaq textukunata ashinqantsik o juk reunionpaq respuestakunata ashinqantsikmi.

Alleqraq pensë juk mensäjita pimampis manaraq apatsirnin

¿Imatataq rurashwan Jehoväpa testïgunkunapaq Internetchö mana allikunata parlaqta taririrqa? Ama leyir sïguishuntsu ni ninqanta creishuntsu. Ama wakinkunamampis apatsishuntsu, porqui apatsirqa mana rasumpa kaqllatam yanapëkäshun. ¿Y imatataq rurashwan leyinqantsikman alläpa yarpararqa? Jehoväta yachëta mañakushun y poqu cristiänukunawan parlashun (Santiägu 1:5, 6; Jüdas 22, 23). Ama espantakushuntsu mana allita parlamashqa, porqui Jesuspaqpis mana allitam parlayaq. Jesusqa clärum willakurqan cristiänukunata nunakuna chikir qatikachäyänampaq kaqta y ulikurkur (llullakurkur) parlayänampaq kaqta (Mateu 5:11; 11:19; Juan 10:19-21). Musyaq nuna karninqa, tantiyashunmi ulikurkur parlëkämanqantsikta o wakinkunata creitsita munëkäyanqanta (Proverbius 2:10-16).

WAKINKUNATA RESPETASHUN

Jina alleqmi cuidakunantsik cristiänu mayintsikkunapita wiyanqantsikkunata willakïtapis. Rasumpa kaptimpis, manam allitsu kanman wakinkunata musyaratsinqantsikqa (Mateu 7:12). ¿Imanir? Cristiänu mayintsikkunapaq mana alli willakïkunata willakunqantsikqa manam kuyakoq këtatsu rikätsikun, ni manam yanapanqatsu (2 Tesalonicensis 3:11; 1 Timoteu 5:13). Jinamampis, musyanqantsikkunaqa wakinqa itsa willakunapaqtsu kayan. Y pipis kikinraq willakïta munaptinqa respetanantsikmi, y shuyänantsikmi munanqan hörachö y imanö willakunampaq kaqta. Peru noqantsik puntata willakurishqaqa mana respetanqantsiktam rikätsintsik y mana allikunamanmi chäratsishwan.

Kanan witsanqa nunakunaqa imatapis rasllam willakuriyan. Wakin willakïkunaqa rasumpa y yanapakoqmi kayan, peru wakinqa alläpa peligrösum kayan. Ama qonqëtsu juk mensäjita pimampis aparatsiptikiqa, jinan höra pï mëman aparatsinampaq kaqta. Tsëmi, cada chaskinqantsik mensäjitaqa llapan amïguntsikkunaman apatsinantsiktsu. Kuyakïqa imëkatapis creinmi nir Biblia niptimpis, musyaq nunam kanantsik y manam cada chaskinqantsik mensäjita creinantsiktsu (1 Corintius 13:7). Jina manam creinantsiktsu Diosnintsikpa markampaq y cristiänu mayintsikkunapaq mana alli willakïkunata. Yarpäshun, ulikurkur cuentu yuritseqkuna y pï mëtapis willakoqkunaqa ulikïpa teytan Satanas ruranqanta qatikäyanqanta (Juan 8:44). Tsënö këkaptinqa alleq cuidakushun y alleq rikäshun cada junaq chaskinqantsik mensäjikuna rasumpa o mana rasumpa kanqanta. Alleq yarpäshun Biblia kënö ninqanta: “Mana musyaqkunaqa upa këtam herenciatanö chaskiyan, peru musyaq kaqkunaqa yachëtam” (Proverbius 14:18).

^ par. 4 Höra höraqa Internetchö willakïkuna yurin mana rasumpa kanqanta rikätsikushqana këkäyaptinmi. Itsa rasumpanö kanampaq imatapis cambiapäriyashqa.

^ par. 8 Rikäri, 2010 wata abril kaq Diospita Yachatsikunapaq höjachö “Tapukïkuna kaq” yachatsikïta.