Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Yehowa nyi Efile Mukulu a kifulo

Yehowa nyi Efile Mukulu a kifulo

“Efile Mukulu nyi nkifulo.”​—1 YOWANO 4:8, 16.

NGONO: 18, 91]

1. Yehowa e n’eyikashi kinyi dikata, opusha naminyi p’obe kuuka’shi e na dino eyikashi?

BIBLE etulungula’shi “Efile Mukulu nyi nkifulo.” (1 Yowano 4:8) Bino abikyebe kulesha kinyi? Kifulo tankiikale penda kimune kya ku ngikashi ibuwa ya Yehowa nya. Nkiikale eyikashi dyaye dikata. Te na kifulo kya bu binyi byabya nya. Aye nyi nkifulo. Kifulo akimukunkushaa mu myanda yooso yakitshi. Twi na lutumbu lukata biikale kifulo kya Yehowa kimutume bwa kupanga bintu byoso bi mwiyilu na pa nsenga na bipangwa bi na muwa!

2. Kifulo ky’Efile Mukulu akitushinkamiisha kinyi? (Tala kifwatulo ki kumbangilo.)

2 Yehowa e na kalolo na lusa bwa bipangwa byaye. Kifulo akitushinkamisha’shi mpàngo yaaye bwa bantu ayikalombana nka byadi mwibilee. Kuuka uno mwanda akupa baaba booso abamukookyela muloo wa binyibinyi. Bu kileshesho, pa mwanda wa kifulo kyaye, Yehowa “mmufunde efuku dya kuyimwisha baa pano na bululame, kwi muntu aadi musangule,” Yesu Kidishitu. (Bikitshino 17:31) Twi bashinkamishe’shi kiimu kyaye akikalombana. Bantu abamukookyela, abakeekala na muloo wa looso mu mafuku e kumpala.

AKILEESHA MYANDA YA KALA

3. Nshaleelo a bantu badya kwikala naminyi su Efile Mukulu te na kifulo?

3 Bantu babaadya kukulupila nshalelo e naminyi su kifulo ta kii bu eyikashi dikata dy’Efile Mukulu? Bantu babaadya kutungunuka na kumuna bangi ku bukunkushi bwa Satana efile shii na kifulo e na mushikwa. (2 Beena-Kodinto 4:4; 1 Yowano 5:19; badika Bifumbulwe 12:9, 12.) Kubaadya nkeekala masaku akata mu mafuku aafiki su Yehowa te neetu kifulo!

4. Bwakinyi Yehowa baadi mutadiile bwabadya kutombokyela bukunkushi bwaye?

4 Pabaadi Satana mutombokyele bukunkushi bw’Efile Mukulu, baadi dingi mutakule baledi beetu ba kumpala bwabadya kutomboka. Baadi mweleshe mpaka matalwa a Efile Mukulu a kwikala bu Nfumu a nsenga ishima. Satana bambile’shi bukunkushi bwaye bubaadya kwikala bwibuwa kukila bw’Efile Mukulu. (Kibangilo 3:1-5) Pa mwanda wa binangu byaaye, Yehowa mmulekyele Satana kapindji kapeela bwa kuleesha bibambile. Kadi bipeta abimweneka abileesha patooka’shi muntu sunga Satana ta kwikala mukunkushi ebuwa.

5. Nkinyi akileesha patooka myanda ikitshikye?

5 Lelo uno nsenga ikwete kunyiisha kwiyina mu bubi. Mu bipwa 100 bibashaala, bantu midiyo ikile pa 100 mbepayibwe mu ngoshi. Bible akula pabitale “mafuku a nfudiilo” shi: “Bantu beebubi na ba nsesa mu lukumiino abayiididiila mu bubi.” (2 Timotee 3:1, 13) Bible akula bino: “Yehowa, neûku’shi muntu ta mmulombêne kwiludika ê nabêne kalolo, ooo. T’e na su nkipaso kyadya kuludika matabula ê mwishinda di buwa.” (Yeelemiya 10:23, EEM) Myanda ikitshikye ayileesha’shi aa mayi nga binyibinyi. Yehowa tabapangile bantu na ngobesha sunga matalwa a kwikunkusha kushii bukunkushi bwaaye nya.

6. Bwakinyi Yehowa mmutadiile buntomboshi?

6 Yehowa mmuleeshe dingi’shi nka penda bukunkushi bwaye nyi bwibuwa p’aye kutadiila buntomboshi bwabudya kutungunuka munda mwa mafuku. Efile Mukulu akabutula bantu booso bebubi. Kunyima kwa byabya, su kwekala muntu eelesha mpaka mushindo waye wa kukunkusha na kifulo, Efile Mukulu akaata kitshibilo kibuwa. E kufuba na myanda ipwe kukitshika bu kishinkamiisho akileesha’shi abitungu kukatusha musango umune bantomboshi. Takatadiila dingi butomboshi nya.

EFILE MUKULU MMULEESHE KIFULO KYAAYE NAMINYI?

7, 8. Yehowa mmuleeshe kifulo kyaaye naminyi?

7 Yehowa mmuleeshe kifulo kyaye mu mishindo ibungi. Banda kwela binangu pabitale buwa na bukata bw’eyilu na nsenga. Mmupangye midiyaala ya ma galaxie, akupu, mu galaxie ooso mwi midiyala ya ma planete. Nguba ndumune lwa ku nyenyeenyi i mu galaxie a la Voie lactée. Su nguba te kwanka, kintu su nkimune takibadya kwikala na muwa pa nsenga. Bino bipangwa byooso abileesha Yehowa bu Mupangi eetu, na kuleesha ngikashi yaaye bu; bukome, binangu, na kifulo. Eyendo, “kasha Efile Mukulu apanga bintu byoso, mwikêlo wê ushaumwekâ na meso, kwamba’shi bukome bwê bwa ikalaika na bw’Efile bwê mbipwe kumweka patooka mu byabya bibaapangile.”​—Beena-Looma 1:20EEM.

8 Yehowa bapangile nsenga bwa’shi bipangwa bi na muwa bikale panka. Kintu kyooso ki pa nsenga akikwasha nyema na bantu. Efile Mukulu bakitshine lupango lwibuwa bwa’shi bantu bemushaale na bebapeele mbidi na binangu bipwidikye bwa’shi bekale na muwa wa ikalaika. (Badika Bifumbulwe 4:11.) Na dingi, “Nnê apeyâ bipangwa byoso bi na mûwa bidibwa. Kifulo kyadi netu nkya ikalaika.”​—Misambo 136:25EEM.

9. Sunga byekala’shi Yehowa nyi Efile Mukulu a kifulo, nkinyi kyadi mushikwe?

9 Yehowa nyi Efile a kifulo, anka mmushikwe myanda ibubi. Bu kileshesho, mukanda wa Misambo 5:4-6 awakula bino pabitale Yehowa: “Obe tw’Efile asangalâ na bubi, nyâ! . . . We mushikwe bakitshi ba bubi boso.” Mmushikwe dingi “abatombokyelâ bantu, bebaipâ, na basha bulamalama.”

NFUDIILO A BANTU BABI TAADI PEEPI

10, 11. (a) Nkinyi akikafwila bantu bebubi? (b) Yehowa akafutu bantu abamukookyela naminyi?

10 Mu nsaa yaadi mutshibe, Yehowa akakatusha buntomboshi bwi mu nsenga yooso ishima mwanda nyi Efile Mukulu a kifulo na mushikwe myanda ibubi. Eyi dy’Efile Mukulu aditulaa’shi: “Babi abebatuutu, abakulupila mwi Yehowa abapete nsenga. Kapindji kapeela n’aka, taakwikala mubi dimo.” Balwishi ba Yehowa abeekala “beesheete bu mwishi.”​—Misambo 37:9, 10, 20.

11 Eyi dy’Efile Mukulu aditulaa dingi’shi: “Balulame abapete eumbo, abeemushaala looso.” (Misambo 37:29) Bantu baa sha lulamato, “abasangeela mu butaale bw’eyendo.” (Misambo 37:11) Bwakinyi? Mwanda Efile Mukulu akitshina bafubi baaye baasha lulamato nka myanda ibuwa. Bible etulungula’shi: “Akumuna mpolo yooso ku meeso aabo. Lufu taalwikala kwanka dimo. Taakwikala dimo sunga kwidila, sunga mukumbo, mwanda byaapano bya kala bibaashimina.” (Bifumbulwe 21:4) Mmyanda ibuwa bukile ayikapete bantu bakookyele bakwete kusangeela kifulo ky’Efile Mukulu!

12. “Muntu mululame” nnanyi?

12 Bible etulungula’shi: “Tala muntu eebuuwa, tala bii muntu mululame: Mwabi awikala kwi muntu mutaale. Batombokye naamu, abatuutshika booso pamune, dingi lutandwa lwa beebubi alwisheete.” (Misambo 37:37, 38) “Muntu mululame” ngyawa mulongye bwa kuuka Yehowa na Mwan’aye na kukita abikumiina Efile Mukulu. (Badika Yowano 17:3.) Ashinguula’shi “byaa pano abikidi, abyo na malaka aabyo; anka yaawa akitshi akikyebe Efile Mukulu akeekala na muuwa bwa looso.” (1 Yowano 2:17) Bu byabidi’shi nfudiilo ya uno ndumbulwilo tayidi peepi, bi na muulo ukata ‘bwatudya kukulupila kwi Yehowa na kulam’eshinda dyaaye.’—Misambo 37:34.

KILESHESHO KIKATA KYA KIFULO KY’EFILE MUKULU

13. Nkileshesho kinyi kikata kya kifulo ky’Efile Mukulu?

13 Sunga byekala’shi twi bantu bakutwe kupwidika, twi kukookyela Efile Mukulu. Twi balombeene dingi kwikala mu kipwano kibukopo na Yehowa mwanda wa mulambu wa nkuulo wa Yesu wikale kileshesho kikata kya kifulo ky’Efile Mukulu. Yehowa batushile nkuulo bwashi bantu abamukookyela bapete mushindo wa kwikala balungantu ku mulwisho na lufu. (Badika Beena-Looma 5:12; 6:23.) Munda mwa mafuku ebungi mwiyilu, Yesu baadi na lulamato kwi Efile Mukulu, nyi bwakinyi Yehowa baadi mukulupile’shi Mwan’aye baadi na kya kushaala na lulamato pa nsenga. Bu byadi Nshe bana sha kifulo, Yehowa baadi mwinyongole bikata pabamwene mushindo ubaadi bantu bebubi abakyengyesha Mwan’aye. Byabya, p’aye kushala na lulamato, Yesu baadi mukwatshisheene matalwa a kukunkusha a Yehowa na kulesha’shi muntu mupwidikye mulombeene kushala na lulamato kwi Efile Mukulu sunga munkatshi mwa bitompwanga.

Mwanda wa kifulo kyaye, Efile Mukulu batumine Mwan’aye (Tala kikoso kya 13)

14, 15. Lufu lwa Yesu alupetesha bantu kinyi?

14 Sunga mu bitompwanga bibukopo, Yesu baadi mushaale na lulamato na kukwatshisheena matalwa a kumunana a Yehowa. Abitungu twikale na lutumbu’shi; ku bukwashi bwa lufu lwaye Yesu bafutshile mulambu wa nkuulo mwanda ayitupa mushindo wa kupeta muwa wa looso mu nsenga ipya y’Efile Mukulu! Mpoolo mutumibwa baadi mufunde bikale kifulo kya Yehowa na Yesu pabitale nkuulo p’aye kwakula’shi: “Pabatudi tukii bakutwe bukome, Kidishitu, mu kipungo kifundwe, baafwile bwa babi. Ta mbibofule bwa muntu kufwila mululame nya, pangi muntu ee biiya kwi kipaso kya kukumiina kumufwila. Anka, Efile Mukulu beetulesheeshe kifulo kyaaye mu bino’shi: Kidishitu betufwidile pabaatudi tukii baa-sha-milwisho.” (Beena-Looma 5:6-8) Yowano mutumibwa bafundjile bino: “Talaayi bibaalesheshe Efile Mukulu kifulo kyaaye: Baatumine Mwan’aye eeleka pa nsega, bwa’shi twikeele na muuwa mwadi. Kiinyi kifulo kii bino: Ta nnatwe baabekeele bafule Efile Mukulu, anka nnaaye mwitufule, Aye nkutuma Mwan’aye bu mulambu wa kushimisha nawo milwisho yeetu.”​—1 Yowano 4:9, 10.

15 Yesu bambile’shi: “Efile Mukulu mmufule baa pano bikile, mu kipaso kyaadi mupaane Mwan’aye eeleka, bwa’shi muntu ooso amukumiina tashiminanga, anka aikale na muuwa wa ikalaika.” (Yowano 3:16) Sunga byekala’shi bibaadi bitape Yehowa bikata kwishimba, baatushile Mwan’aye bu nkuulo. Bino abileesha bukata bwa kifulo kyadi nakyo bwa bantu. Na kyakya kifulo nkya looso. Nyi bwakinyi Mpoolo bafundjile’shi: “Ne mushinkamishe’shi; sunga ndufu, sunga muuwa, sunga miikeeyilu, sunga mafumu, sunga byaa-binobino sung’abifiki, sunga matalwa, sunga makome a mwiyilu, sunga muushi mwa nsenga, sunga kingi kipwangwa kampanda, takwi kintu kilombeene kwitulamuuna ku kifulo ky’Efile Mukulu kiitunfumbwilwe mu Yesu Kidishitu, Nfumwetu.”​—Beena-Looma 8:38, 39.

BUFUMU BW’EFILE MUKULU BUKWETE KUMUNANA

16. Bufumu bwa Mesiya nkinyi, na nnanyi abadi basangule kwi Yehowa bwa kwikala Nfumu?

16 Mbulamatadi a Efile Mukulu, Bufumu bwa Mesiya, nkingi kileshesho akileesha kifulo kya Yehowa bwa bantu. Mu mushindo kinyi? Mwanda Yehowa baadi mupwe kusangula Mukunkushi e na kifulo na bantu na mulombeene kuludika kalolo, Yesu Kidishitu. (Myeele 8:31) Efile Mukulu mmusangule bantu 144 000 bwa kumunana pamune na Kidishitu mwiyilu. Pa lusangukilo lwabo, abauku myanda yooso ya pabaabadi bu bantu. (Bifumbulwe 14:1) Pabaadi Yesu pa nsenga, Bufumu bw’Efile Mukulu nyi bubaadi mutwe wa mwanda wa bulambukishi bwaye, nyi bwakinyi balungwile balondji baaye bwabadya kuteka’shi: “Yaay’etu ee mwiyilu, eshina dyobe dyende ntumbo. Bufumu boobe bufikye, kyookyebe kikitshikye pa nsega mumune na mwiyilu.” (Mateo 6:9, 10) Tukwete kutengyela kulombana kwa ino nteko, nsaa ayikatwala Bufumu bw’Efile Mukulu myabi ibungi kwi bantu!

17. Pwandjikisha bi bukunkushi bwa Yesu na bwa bantu.

17 Kwi kwilekeena kukata pankatshi pa bukunkushi bwa kifulo bwa Yesu na kumunana kwa bantu. Bukunkushi bwa bantu mbufwishe ngoshi ipwe kwipaa midiyo ya bantu. Anka, Yesu Nfumwetu mmwitufule, akupu mmwambule kileshesho kya eyikashi dikata dy’Efile Mukulu, dya kifulo. (Bifumbulwe 7:10, 16, 17) Yesu bambile’shi: “Fikaayi kwandji, anwe booso bafwambukye na bushito, ami neenupa kiikiisho. Etentekyeeyi kiita kyande, mwanda nee mupopeele dingi nee mwiyishe kwishimba, byabya anupete kiikiisho. Oolo, kiponkotshi [sunga kikumbo] kyande kibofule kusemunwa na kiita kyande nkipeelepeele.” (Mateo 11:28-30) Uno mmulayilo auleesha kifulo kikata!

18. (a) Nkinyi kibaadi kikitshikye kubanga mu kipwa kya 1914? (b) Atukyebe kwisambila kinyi mu mwisambo aulondo?

18 Bible aleesha’shi Bufumu bw’Efile Mukulu bubaabangile kumunana mwiyilu mu kipwa kya 1914. Kubanga nka paapa, bukwete kubunga bashaale ba ku bediibwe mwimu abakamunana pamune na Yesu mwiyilu na kubunga “kibumbu kikata” kya bantu abakapanda ku nfudiilo a uno ndumbulwilo na kutwela mu nsenga ipya. (Bifumbulwe 7:9, 13, 14) Mbantu bungi kinyi be mu kibumbu kikata? Nkinyi akibatekye Efile Mukulu? Mwisambo aulondo aukaluula ku ino nkonko.