Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Jehowa ekɔ Nzambi ka ngandji

Jehowa ekɔ Nzambi ka ngandji

“Nzambi ekɔ ngandji.”—1 JOANI 4:8, 16.

ESAMBO: 18, 91

1. Naa dionga diaki Nzambi dioleki woke, ndo ngande wayaokayɛ lo kɛnɛ kendana la nde lo mbeya dikambo sɔ?

BIBLE totɛka dia “Nzambi ekɔ ngandji.” (1 Joani 4:8) Ko kakɔna kalembetshiya dui sɔ mɛtɛ? Ngandji bu tsho dionga dimɔtshi l’atei wa waonga efula w’amɛna waki Jehowa. Diɔ diekɔ dionga diande dioleki woke. Nde bu tsho la ngandji. Nde ekɔ ngandji. Ngandji mbalɔmbɔla oseka dikambo tshɛ diasalande. Ande lowando lele laso dia mɛna ɔnɛ ngandji mbakatshutshuya Jehowa dia ntonga andja w’otondo ndo diangɔ tshɛ diele la lɔsɛnɔ lee!

2. Eshikikelo kakɔna katosha ngandji ka Nzambi? (Enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.)

2 Jehowa ekɔ ɔlɔlɔ ndo mbokaka ditongami diande kɛtshi. Ngandji kande oya le so toshikikɛka dia sangwelo diande lo dikambo di’anto diayokotshama lo yoho yoleki dimɛna tshɛ ndoko onyake. Etombelo wayonga la dui sɔ ele wanɛ w’okitanyiya wayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ. Ɛnyɛlɔ l’ɔtɛ wa ngandji, Jehowa “akashikikɛ lushi layondolombosha nkɛtɛ k’otondo la losembwe lo tshimbo y’onto lakandasɔnɛ” mbuta ate Yeso Kristo. (Etsha 17:31) Tekɔ l’eshikikelo ɔnɛ elombwelo kɛsɔ kayoyala. Le anto wele l’okitanyiya, dui sɔ diayolembetshiya nshi yayaye y’ɔngɛnɔngɛnɔ efula yayotshikala pondjo pondjo.

KƐNƐ KAMBƐNYA ƆKƆNDƆ

3. Ngande wotonga lɔsɛnɔ otondonga Nzambi komboka anto ngandji?

3 Ngande wotoonga nshi yayaye y’anto otondonga ngandji bu dionga diaki Nzambi dioleki woke? Anto wototetemala mbolanɛ onto l’onto ndo wotɔsɛngiyama oma le Satana, nzambi kele bu la ngandji ndo ka lohetsho. (2 Kɔrɛtɔ 4:4; 1 Joani 5:19; adia Ɛnyɛlɔ 12:9, 12.) Nshi yayaye yotonga kɔlɔ ka ditshi otondonga Jehowa kotooka ngandji.

4. Lande na kakatshike Jehowa dia vɔ tɔmbɔkwɛ lowandji lande?

4 Etena kakatɔmbɔkwɛ Satana lowandji laki Nzambi, nde akasɛngiya ndo ambutshi aso wa ntondo dia vɔ ntɔmbɔkɔ. Nde akadje taamu lo lotshungɔ lele la Nzambi la monga Owandji w’andja w’otondo. Satana akasɛmɛ dia lowandji lande layoleka laki Nzambi dimɛna. (Etatelu 3:1-5) La lomba tshɛ, Jehowa akatshikɛ Satana etena ka tshitshɛ dia nde mpemba mɛnya ɔsɛmɔ ande. Koko etombelo wambɛnya hwe dia oyadi anto kana Satana hawokoke monga ɛnɔmbɔdi w’eshika.

Jehowa kotonga anto la dikoka kana la lotshungɔ la ndjalɔmbɔla vɔamɛ aha la ɛlɔmbwɛlɔ kande

5. Kakɔna kambɛnya ɔkɔndɔ w’ana w’anto hwe?

5 Ɛlɔ kɛnɛ andja wekɔ lo tatetemala ntshɔ otsha lo kɔlɔ k’efula. Anto ndekana miliyɔ 100 wakadiakema l’ata wakalɔma lo ɛnɔnyi 100 wetshi. Bible mbutaka lo kɛnɛ kendana la “nshi y’ekomelo” ɔnɛ: “Anto wa kɔlɔ ndo akanga wa lokeso wayoleka mpama lo kɔlɔ.” (2 Timɔte 3:1, 13) Bible mbutaka nto ɔnɛ: ‘Jehowa le, dimi mbeyaka dimɛna dia onto bu l’akoka wa ndjalɔmbɔla. Lam’akɛndakɛnda onto, nde bu la lotshungɔ la nɔmbɔla kaanga ekolo ande.’ (Jeremiya 10:23) Ɔkɔndɔ w’ana w’anto wambɛnya hwe di’ɛtɛkɛta ɛsɔ wekɔ mɛtɛ. Jehowa kotonga anto la dikoka kana la lotshungɔ la ndjalɔmbɔla vɔamɛ aha la ɛlɔmbwɛlɔ kande.

6. Lande na katshika Nzambi awui wa kɔlɔ?

6 Lo ntshika di’awui wa kɔlɔ ntetemala lo tshanda mɔtshi, Jehowa akɛnya nto dia paka ɛlɔmbwɛlɔ kande keto mbakoka ntondoya. Lo nshi yayaye, Nzambi ayolanya anto tshɛ wa kɔlɔ. L’ɔkɔngɔ wa laasɔ, onto tshɛ layɔnyɔla ɛlɔmbwɛlɔ kande ka la ngandji, Nzambi ayowolanya aha la ntshimbatshimba. Nde kokaka nkamba la ɔkɔndɔ w’ana w’anto dia mɛnya ɔnɛ atɔmbɔki wayohomba ndanyema esadi eto ndo ɔnɛ awui wa kɔlɔ hawotetawɔma nto pondjo.

NGANDE WAKƐNYA NZAMBI NGANDJI KANDE?

7, 8. Ngande wakɛnya Jehowa ngandji kande?

7 Jehowa akɛnya ngandji kande ka woke lo toho efula. Ohokanyiya yema woke ndo olangala wele la loowa laso. Lɔ lekɔ la miliyara ya galaksi ndo galaksi tshɛ kekɔ la miliyara ya tɔɔtɔ ndo waa planɛtɛ. Galaksi kaso kelɛwɔ Voie lactée kekɔ la yɔɔtɔ mɔtshi yelɛwɔ wonya. Otondongaka wonya bu, tshike lɔsɛnɔ totoloyala la nkɛtɛ. Ditongami sɔ tshɛ mɛnyaka dia Jehowa ekɔ Otungi aso ndo mɛnyaka waonga ande wele oko wolo, lomba ndo ngandji. Eelo, “waonga [wa Nzambi] wahɛnama wekɔ lo mɛnama dimɛna oma lo etongelo k’andja, nɛ dia vɔ wekɔ lo mɛnama oma lo diangɔ diakatongama, kaanga wolo ande wa pondjo ndo woho wende Nzambi.”—Rɔmɔ 1:20.

Ɛngɔ tshɛ kakatonge Jehowa la nkɛtɛ kekɔ la wahɔ le anto ndo le waa nyama

8 Jehowa akatonge nkɛtɛ lo yoho ya laande dikambo dia lɔsɛnɔ. Ɛngɔ tshɛ kele la nkɛtɛ kekɔ dikambo dia wahɔ wa waa nyama ndo wahɔ w’anto. Nzambi akalɔngɔsɔla ekambɔ ka dimɛna efula di’anto sɛnaka lɔkɔ ndo nde akawasha wɔɔngɔ ndo alemba wa kokele l’oyango wa vɔ sɛnaka pondjo pondjo. (Adia Ɛnyɛlɔ 4:11.) Laadiko dia laasɔ, ‘nde mbishaka ɛngɔ tshɛ kasɛna mbo ya ndɛ, nɛ dia ngandji kande ka kɔlamelo katotshikalaka pondjo.’—Osambu 136:25.

9. Lam’ele Jehowa ekɔ Nzambi ka ngandji, kakɔna kahetshande?

9 Jehowa ekɔ Nzambi ka ngandji, koko nde petshaka kɛnɛ kele kɔlɔ. Ɛnyɛlɔ, Osambu 5:4-6 mbutaka lo dikambo dia Jehowa ɔnɛ: ‘Wɛ bu Nzambi kangɛnangɛna akambo wa kɔlɔ. Wɛ petshaka wanɛ tshɛ wele la dionga dia kɔlɔ.’ Nde petshaka nto ‘akanga wa ngala ndo wa lokeso.’

EKOMELO K’AWUI WA KƆLƆ KAYA SUKE

10, 11. a) Kakɔna kayokomɛ anto wa kɔlɔ? b) Ngande wayofuta Jehowa akanga w’okitanyiya?

10 L’etena kakashikikɛma, Jehowa ayonya awui wa kɔlɔ l’andja w’otondo nɛ dia nde ekɔ Nzambi ka ngandji ndo nde petshaka kɛnɛ kele kɔlɔ. Ɔtɛkɛta wa Nzambi mbutaka ɔnɛ: “Atshi wa kolo wayuhimbwama, keli wane watulungulamelaka [Jehowa] wayukita kete. Etenyi ka tshitshe ketu, k’untu a kolo hatanema ntu.” Atunyi wa Jehowa “wayushisho uku dinga.”—Osambu 37:9, 10, 20.

11 Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndakaka nto ɔnɛ: ‘Anto w’ɛlɔlɔ wayokita nkɛtɛ, ndo wayodjasɛka lɔkɔ pondjo.’ (Osambu 37:29) Anto wa kɔlamelo ‘wayɔngɛnangɛna heyama la wɔladi w’efula.’ (Osambu 37:11) Lande na? Nɛ dia mbala tshɛ Nzambi kaso ka ngandji salaka kɛnɛ tshɛ koleki ɔlɔlɔ dikambo di’ekambi ande wa kɔlamelo. Bible totɛka ɔnɛ: “Nde ayokitola asɔyi tshɛ oma lo washo awɔ, ndo nyɔi hatoyala nto, delo hadiotoyala nto, kaanga ndjawi kaanga kandji hatoyala nto. Akambo wa ntondo wamboshila.” (Ɛnyɛlɔ 21:4) Ande nshi yayaye ya diambo yakongɛ anto wele la okitanyiya wele la lowando lo ngandji ka Nzambi lee!

12. Akɔna ele ‘onto laha la onongo’?

12 Bible totɛka ɔnɛ: ‘Endaka onto laha la onongo, okaka sso le onto ɔlɔlɔ, nɛ dia nshi yayaye y’onto akɔ yayonga wɔladi. Koko wanɛ tshɛ wasala kɔlɔ wayolanyema, nshi yayaye y’akanga wa kɔlɔ yayohembɔma.’ (Osambu 37:37, 38) ‘Onto laha la onongo’ mbeyaka Jehowa la Ɔnande ndo nde salaka lolango la Nzambi l’okitanyiya tshɛ. (Adia Joani 17:3.) Nde mbetawɔka l’otema ɔtɔi ɔnɛ “andja ɔnɛ la nsaki yawɔ wekɔ lo tete, koko ɔnɛ lasala lolango la Nzambi tshikalaka pondjo.” (1 Joani 2:17) Lam’ele ekomelo k’andja ɔnɛ kaya suke, ekɔ ohomba efula dia sho ‘nongamɛ le Jehowa ndo ndjela mboka kande.’—Osambu 37:34.

DJEMBETELO YOLEKI WOKE TSHƐ YA NGANDJI KA NZAMBI

13. Naa djembetelo yoleki woke tshɛ ya ngandji ka Nzambi?

13 Kaanga mbeso keema kokele, sho kokaka nkitanyiya Nzambi. Sho kokaka nto monga la diɔtɔnganelo dia ma ma la Jehowa l’ɔtɛ w’olambo w’etshungwelo waki Yeso, wele djembetelo yoleki woke tshɛ ya ngandji ka Nzambi. Jehowa akakimɔ oshinga w’etshungwelo di’anto wele l’okitanyiya wakoke monga la diaaso dia ntshungɔ oma lo pɛkato la nyɔi. (Adia Rɔmɔ 5:12; 6:23.) Yeso aki la kɔlamelo le Nzambi l’etena k’otale kakinde l’olongo, diakɔ diaki Jehowa l’eshikikelo ɔnɛ nde ayoyotshikala la kɔlamelo lanɛ la nkɛtɛ. Oko wende Ombutshi wa ngandji, Jehowa akanyange efula etena kakandɛnyi anto wa kɔlɔ wasoya Ɔnande. Koko la kɔlamelo tshɛ, Yeso akasukɛ lotshungɔ la nɔmbɔla lele la Nzambi ndo akɛnya dia onto la kokele kokaka ntshikala la kɔlamelo le Nzambi kaanga l’atei w’ekakatanu woleki wolo tshɛ.

Lo ngandji kande, Nzambi akatome Ɔnande (Enda odingɔ 13)

14, 15. Kakɔna kakasalɛ nyɔi kaki Yeso anto?

14 Kaanga mbakandahomana l’ehemba woleki wolo, Yeso akatshikala la kɔlamelo ndo akasukɛ lotshungɔ lele la Jehowa la nɔmbɔla. Sho mɛtɛ pombaka monga la lowando ɔnɛ diesɛ la nyɔi kande, Yeso akafute oshinga w’etshungwelo nɛ dia nde akasha anto diaaso dia nsɛna pondjo pondjo l’andja w’oyoyo waki Nzambi. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akalembetshiya ngandji kakɛnya Jehowa nde la Yeso lo tshimbo y’oshinga w’etshungwelo, lo mbuta ate: “Nɛ dia lo mɛtɛ, lam’akiso wɔdu, Kristo akavu dikambo di’anto wa kɔlɔ lo etena kakashikikɛma. Ekɔ wolo di’onto mvɔ dikambo di’onto lele la losembwe, eelo, lo dikambo di’onto ɔlɔlɔ, ondo onto koka mbetawɔ mvɔ. Koko Nzambi akatɛnya ngandji kande hita lo yoho nyɛ: Kaanga mbakiso atshi wa pɛkato, Kristo akavu dikambo diaso.” (Rɔmɔ 5:6-8) Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Oma lo dikambo nɛ mbakɛnama ngandji ka Nzambi le so, nɛ dia Nzambi akatome Ɔnande ɛtɔi lakandote l’andja dia sho nkondja lɔsɛnɔ lo tshimbo yande. Lo dikambo sɔ, aha sho mbakoke Nzambi ngandji, koko nde kakatoke ngandji ndo kakatotomɛ Ɔnande oko olambo wadimanyiya pɛkato yaso dia tokanya la Nzambi.”—1 Joani 4:9, 10.

15 Yeso akate ate: “Nzambi akalange andja lo yɛdikɔ y’efula, diakɔ diakandakimɔ Ɔnande ɛtɔi lakandote, dia onto tshɛ longa la mbetawɔ le nde atovɔke, koko akondja lɔsɛnɔ la pondjo.” (Joani 3:16) Kaanga mbakidiɔ dui dia paa efula le Jehowa, nde akakimɔ Ɔnande oko oshinga w’etshungwelo. Dui sɔ mɛnyaka lo yɛdikɔ y’efula ngandji kokande anto. Ndo ngandji kɛsɔ kayotshikala pondjo pondjo. Pɔɔlɔ akafunde ate: “Dimi lekɔ la eshikikelo dia oyadi nyɔi kana lɔsɛnɔ kana andjelo kana mandji kana akambo wa kakianɛ kana akambo wokoya kana wolo kana wemema kana ɔhɔngɔ kana ɛngɔ kɛmɔtshi kakatongama, ndooko ɛngɔ kayotokakitola oma lo ngandji ka Nzambi kɛnama lo tshimbo ya Kristo Yeso Nkumɛso.”—Rɔmɔ 8:38, 39.

DIOLELO DIAKI NZAMBI DIEKƆ LO MBOLƐ ƐLƆ KƐNƐ

16. Kakɔna kalembetshiya Diolelo dia Mɛsiya ndo Jehowa onto akɔna akandasɔnɛ dia monga ɔnɔmbɔdi adiɔ?

16 Lowandji laki Nzambi, mbuta ate Diolelo diaki Mɛsiya ekɔ nto djembetelo ya ngandji ka Jehowa le anto. Lande na kataso ngasɔ? Jehowa akashile nsɔna Ɔnɔmbɔdi woka anto ngandji ndo wele l’akoka wa mbolɛ, mbuta ate Yeso Kristo. (Tukedi 8:31) Nzambi akasɔnɛ anto 144000 dia toolɛ kaamɛ la Kristo l’olongo. Etena kolwamawɔ, vɔ tshɔka la diewo diawɔ dia kɛnɛ kalembetshiya monga onto. (Ɛnyɛlɔ 14:1) Lam’aki Yeso lanɛ la nkɛtɛ, Diolelo mbaki ɔtɛ a dui w’esambishelo kande ndo nde aketsha ambeki ande dia nɔmbaka ɔnɛ: “Shɛso lele l’olongo, lokombo layɛ lakidiame. Diolelo diayɛ diaye. Lolango layɛ latshame la nkɛtɛ oko watshamalɔ l’olongo.” (Mateo 6:9, 10) Tekɔ lo kongɛ okotshamelo wa alɔmbɛlɔ wa ngasɔ etena kayela Diolelo diaki Nzambi anto ɛtshɔkɔ efula!

17. Ɛdika ɛlɔmbwɛlɔ ka Yeso l’ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto.

17 Ekɔ otshikitanu wa woke lam’asa ɛlɔmbwɛlɔ ka la ngandji kaki Yeso l’ɛlɛmbwɛlɔ k’ana w’anto. Ɛlɔmbwɛlɔ k’ana w’anto kakalɔmbɔla otsha l’ata wakadiake miliyɔ y’anto. Koko Yeso Ɔnɔmbɔdi aso, tokaka mɛtɛ ngandji ndo mbokoyaka waonga w’amɛna wa Nzambi, djekoleko ngandji kande. (Ɛnyɛlɔ 7:10, 16, 17) Yeso akate ate: “Nyoye le mi, nyu wanɛ tshɛ wele la paa ndo wele la wetsho, ko dimi layonyokeketsha. Nyɛmbɛ osembe ami ndo nyeke akambo oma le mi, nɛ dia dimi lekɔ la memakana ndo la otema w’okitshakitsha ko anima anyu wayokondja ekeketshelo. Nɛ dia osembe ami wekɔ dimɛna ndo oshikɔ ami wekɔ osadi.” (Mateo 11:28-30) Ande daka dia la ngandji sɔ wadjɔ!

18. a) Kakɔna kakatombe ntatɛ oma lo 1914? b) Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

18 Bible mɛnyaka dia Diolelo diaki Nzambi diakatatɛ mbolɛ l’olongo lo 1914. Ntatɛ oma laasɔ, akayala otshumanelo w’atshikadi wa l’olui wa wanɛ wayotolɛ la Yeso l’olongo oko watshumanyema “olui a woke” w’anto wayohandɔ oma lo ekomelo ka dikongɛ dia akambo nɛ ndo wayɔtɔ l’andja w’oyoyo. (Ɛnyɛlɔ 7:9, 13, 14) Lofulo lakɔna laya olui a woke ɛlɔ kɛnɛ? Kakɔna kaalɔmba Nzambi na? Sawo diayela diayokadimola ambola anɛ.