Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

“Hínsiñe hamá bíbirigu bun kei bínsiñegua bungua”

“Hínsiñe hamá bíbirigu bun kei bínsiñegua bungua”

“Hínsiñe hamá bíbirigu bun kei bínsiñegua bungua.” (MATÉU 22:39)

UREMU 25 luma 36

1, 2. Ka katei tarufudahabei Bíbülia woun luagu ínsiñeni?

ÍNSIÑENI ábanbei lídangiñe ligaburi Heowá le súdinitimabei (1 Huan 4:16). Ani ligiaméme ligaburibei Hesusu, le Liráü. Adüga lumuti Bungiu Hesusu lubaragiñe ladügüni le líbiri katei, ani wínwanhali luma Bungiu sielu luagu saragu míñunu irumu. Íderagua lumuti katei le lun lasubudiruni hínsiñehabu lan Heowá (Kolosana 1:15) Arufuda laali giñe Hesusu ínsiñeni ligía lidan sun libagari, dandu ya ubouagu kei sielu. Ligía subudi wabalin larúeihaba lan Heowá luma Hesusu lau ínsiñeni súnwandan.

2 Luagu aban weyu, aba lálügüdüni aban wügüri Hesusu ka lan gumadi súdinitimabei. Ábati lóunabuni: “‘Hínsiñela Babureme le Bubungiute bun tau sun banigi, tau sun buani luma lau sun bisaminan’. Anihán gumadi wéirigutimabei, furumiñeti giñe lídangiñe sun lugumadin Bungiu. Ani le libiaman lidan uéiriguni lenege le; ítara liña: ‘Hínsiñe hamá bíbirigu bun kei bínsiñegua bungua’” (Matéu 22:37-39).

3. Ka un warufuda ínsiñeni?

3 Súdiniti lun warufudun ínsiñeni houn sun gürigia. Ariñagati Hesusu mosu lan línsiñedun Heowá woun ani hínsiñe hagíame gürigia woun. Ítara liña, mosu warufudun ínsiñeni houn sun gürigia ha geyegubaña wau. Kei hénpulu, anhein maríei wabéi, mósutima warufudun ínsiñeni tun wani weiriou o weiriei. Gama lumoun, lunti giñe warufudun ínsiñeni houn íbirigu ha lídanbaña damuriguaü luma houn gürigia ha únbaña wapurichiha. Lidan arütíkulu le, warihibei ida liña lan warufuduni houn súngubei hínsiñe hamá woun.

ARUFUDA HUMÉI HÍNSIÑE TAN HANI WEIRIOU O HANI WEIRIEI HUN

4. Ida liña wasubudiruni gayara lan gunda hamá maríeitiña lau sun gafigoun hamá?

4 Heowá amarieidagüdübaliña furumiñetiña gürigia ubouagu. Ligía gayara lubéi lariñawagún ligía lan agumeserubalin maríei. Busenti meha Heowá lun gunda lan Adán tuma Ewa ani lun habuinchagüdüni Ubóu hau gürigia (Agumesehani 1:27, 28). Gama lumoun, dan le maganbadi habéi lun Heowá, aba heferidiruni ugundani ligía. Ani aba hásügüragüdüni figóu luma óunweni hawagun sun gürigia (Rómana 5:12). Kei gafigoun habéi maríeitiña, mini lan san lira siñá lan hagundaarun? Uá. Gayaraati gunda hamá maríeitiña. Ida liña wasubudiruni? Lugundun ruti Heowá lubuidun adundehani houn tidan Bíbülia (aliiha huméi 2 Timotéu 3:16, 17).

Agurabati Heowá lun hóuseruniña wügüriña maríeitiña haduheñu lau ínsiñeni

5. Ka uagu súdini lubéi lun ñein lan ínsiñeni lidan maríei?

5 Ariñagatu Bíbülia mosu lan ñein lan saragu ínsiñeni hadan maríeitiña lun buidu lan léibugun katei. Ariñaga lumuti apostolu Pábulu ida liña lan ínsiñeni le inarüniti lau dimurei burí le: “Le hínsiñehabubei gaguraasunti, areidati, ani magimuganti; mapantanti, manaagun ligía lungua. Manarimeguti, mámarügüñein luougua laritagua; magañidunti, máguyugüdünti wuribani luagu wuribani. Magundaarunti lau marichaü, lagundaarun lau inarüni. Súfuri lumuti le hínsiñehabubei sun katei; afiñe lumuti sun katei; aguraba lumuti sun katei; ani awanda lumuti giñe sun katei. Magumuchagunbei ínsiñeni” (1 Korintuna 13:4-8). Ánhawa asaminara luagun le lariñagubei Pábulu ani sigí wameime ladundehan, gayaraabei gunda lan wabagari keisi maríeitiña.

Rutu Bíbülia adundehani woun lun gunda lan wabagari keisi maríeitiña (Ariha huméi párafu 6 luma 7)

6, 7. a) Ka lariñagubei 1 Korintuna 11:3 luagu gumadi? b) Ida luba lóuserunu wügüri maríeiti lani weiriou?

6 Desidírü laali Heowá ka lan ichügüdinaübei hadan iduheñu. Ariñagati: “Kristu [...] lichügüdinabei kada wügüri, wügüri tichügüdina lúmari, ítara kei Bungiu lan lichügüdinabei Kristu” (1 Korintuna 11:3). Kei aubei warihei, wügüri maríeiti ichügüdinaübei houn tílana luban. Gama lumoun, moun lumuti lóuseruniña liduheñu wuriba. Agurabati Heowá lun lóuseruniña lau ínsiñeni. Ani ru lumuti Bungiu hénpulu ladüga súnwandan lóuseruni Hesusu lau ínsiñeni ani masaminarunti luouguounrügü. Ligía ménrengun lubéi lun Hesusu lun larufudun inebesei lun Heowá. Ligía guánarügü ariñagubei: “Hínsiñe[ti] [...] Núguchi nun” (Huan 14:31). Lun hamuga lóuseruni Heowá Hesusu lau furundei, mariñagun lubéi yebe Hesusu dimurei le.

7 Inarüni ariñaga tan Bíbülia galurudun lan wügüri maríeiti tuagu lani weiriou. Gama lumoun, ariñagatu giñe mosu lan lóuserunu lau inebesei (1 Féduru 3:7). Ida? Mosu letenirun lun sun le temegeirubei sagü gayara lan ladügüni. Ariñagatu Bíbülia: “Hínsiñeta lúmari wügüri lun kei lueirin wínsiñe lun Kristu, wagía le liligilisin, aba líchuguni libagari wawagu” (Éfesuna 5:25). Kei aubei warihei, hínsiñetiña lani Hesusu disipulugu lun darí lun líchuguni libagari hawagu. Anhein láyeiha maríeiti lani Hesusu hénpulu, ani óuseraloun lani weiriou lau ínsiñeni, ménrenguntimabei tun tarufudun ínsiñeni luma inebesei lun luma tíderaguni lidan le desidírü lubéi (aliiha huméi Titu 2:3-5).

ARUFUDA HUMÉI HÍNSIÑE HAMÁ HÍBIRIGU HUN

8. Ida luba wóuseruniña wíbirigu?

8 Lidan sun ubóu añahein saragu míñunu gürigia ha eseriwidutiña lun Heowá. Ida luba san wóuseruniña? Ariñagatu Bíbülia mosu lan wóuseruniña sun gürigia buidu, wíbirigutima (Galasiana 6:10; aliiha huméi Rómana 12:10). Ariñagati apostolu Pábulu ánhawa lan gaganbadi lun Bungiu, hínsiñebaña lan wíbirigu woun. Ariñagati giñe súdini lan harufudun kristiánugu aban ínsiñeni le wéiriti hámagua (1 Féduru 1:22; 4:8).

9, 10. Ka uagu lídanñadiwa lubéi aban sun lubúeingu Bungiu?

9 Aban óundaruni espechaliti lumutuniña Heowá. Ka uagu? Ladüga hínsiñe hamá wíbirigu woun tídangiñe sun wanigi. Ani hínsiñeti giñe Heowá woun ani gaganbaditiwa lun lilurudun. Ligía líchugunbalin lani sífiri sandu woun. Sífiri ligía ligía erei wéirigutimabei lidan sun ubóu ani íderagua lumutiwa lun lidan wamá aban hama wíbirigu ha lídanbaña sun ubóu (aliiha huméi 1 Huan 4:20, 21).

10 Ariñagati Pábulu súdini lan harufudun kristiánugu ínsiñeni. Ariñagati: “Abagarida humá keisi lánigu, lau gudemehabu, areiduni, ǘnabuguni, gaganbadi, luma gaguraasuni. Gaguraasun humá hubaruagua, ferudunagua huguyame húmawagua; ítara kei feruduna lanün Kristu, ítarala giñe hadüga. Lóugiñe sun katei, hínsiñehabu humá; ligía katei le íchugubalin sun katei lidan aban” (Kolosana 3:12-14). Sun kristiánugu lídanñadiwa aban ladüga arufuda wamá ínsiñeni wóuniwagua meberesenga halíagiñe lan wayabin. Wéiriti weteingiruni Heowá luagu gayara lan warufudun aban ínsiñeni espechaliti ítara wámagua.

Arufudati ínsiñeni luma úarani le arihíbei waganagua lánigu wamá Hesusu disipulu ani layusuruñadiwa lan Heowá lun wapurichihan lidan sun Ubóu

11. Ka arufudubalin wani lan relihión inarünibei?

11 Lídanñadiwa úarani sun gefentiña luagu Heowá ani sanditiwa aban óunwenbu ínsiñeni hawagu wíbirigu. Arufudati katei le lídanñadiwa lan relihión le inarünibei. Ariñagati Hesusu: “Anhaün hínsiñegua húmagua, hasubudirubei sun gürigia luagu nani humá disipulugu” (Huan 13:34, 35). Ani abürühati apostolu Huan anhein lan busén wabéi warufuduni ‘lirahüñü wamá Bungiu’, mosu lan gaganbadi wamá lun lilurudun ani hínsiñe hagíame wíbirigu woun. Lárigiñe, ariñagati: “Anihán uganu le haganbubei lúmagiñe furumiñeti dan: Lun hínsiñegua wamá wámagua” (1 Huan 3:10, 11). Arufudati ínsiñeni luma úarani le arihíbei hadan gefentiña luagu Heowá wagía lan lánibaña Kristu disipulugu ha inarünitiña. Arufudati giñe layusuruñadiwa lan Bungiu lun wapurichihani uganu luáguti Larúeihan lidan sun Ubóu (Matéu 24:14).

LÍDEHAÑA ÍNSIÑENI LUN HÓUNDARAWAGUN “SARAGU GÜRIGIA”

12, 13. a) Ka san hadaagubei “saragu gürigia” uguñe weyu? b) Kaba hariha “saragu gürigia” yarafa madise?

12 Hiibe-agei gefentiña luagu Heowá uguñe weyu hádangiñetiña “saragu gürigia”. Lídangiñetiña sun ubóu ani apurichiha hamuti uganu luáguti Larúeihan Bungiu. Ariñagatu Bíbülia hawagu: “Añahán ha sügühañabaña luéigiñe óunwenbu asufuriruni, ha chibá hamaaruboun hadaüragun, harumagüda hamóun lau lita Mudún”. Mini lan le arufuda hamá afiñe hamá luagu lani Hesusu sákürifisiu. Hínsiñeti Heowá houn ani huduguatiña lun “wéyuagu áriebu”, ani hínsiñeti giñe Hesusu houn (Arufudúni 7:9, 14, 15).

13 Yarafa madise, lagünrinchagubei Bungiu ubóu wuribati le lidan “saragu asufuriruni” (Matéu 24:21; aliiha huméi Heremíasi 25:32, 33). Gama lumoun, hínsiñetiña lubúeingu Heowá lun, ligía lóunigirubaña lubéi ani líchuguba chansi houn lun hawinwandun lidan aban Paraísu. Lasusereduba kei füramase lani kéiburi 2,000 irumu guentó: “Laragahabei sun háguira; úaalime óunweni ni ayahuni ni íruni ni igarigu”. Saminatün san ida luba lan ibagari danme le úaali wuribani, asufuriruni luma óunweni? (Arufudúni 21:4.)

14. Átirihaña san lubúeingu Bungiu uguñe weyu?

14 Dan le lagumeserunbei Hesusu arúeiha lidan irumu 1914, kéiburirügüñanu meha 5,000 lubúeingu Bungiu. Íbini meha gagibugua hamá kristiánugu anuadirúaaña ha luma turóbuli, sigitiña apurichiha ladüga hínsiñe hamá gürigia houn ani resibi hamuti lídehan sífiri sandu. Kei resultóu, hóundarawaguña “saragu gürigia” ha hemenigibaña hawinwandun lun súnwandan ubouagu. Añahein kéiburi widü míñunu gefentiña luagu Heowá ubouagu. Súngubei hagía óundarawaguatiña lidan lóugiñe 115,400 damuriguaü lidan sun ubóu. Ani aganwoundeina haña! Kei hénpulu, labadinagua nefu-hati irumu 2013 luma widü-hati irumu 2014 badiseiwatiña kéiburi 275,500 gürigia. Mini lan le sagü lan dimaasu badiseitiña kéiburi 5,300 gürigia.

15. Ka íderagubaliwa anügei uganu luáguti Larúeihan Bungiu houn gürigia?

15 Wéiritu wanigi dan le warihini átirihaña lan gürigia aganbuti uganu luáguti Larúeihan Bungiu. Lun wanügüni uganu houn, íderagua táadiwa wani burí agumeiraguagüdüni, to gayaraabei tadarirún lidan lóugiñe 700 iñeñein. Kei hénpulu, Garüdia Awisahatu tugiatima garüdia afanreinhóuboun lidan sun ubóu. Sagü hati imprimíruatu tóugiñe 52 míñunu Garüdia Awisahatu lidan 247 iñeñein. Kaba wariñaga tuagu líburu Kátima san tarufudahabei Bíbülia? Darí guentó imprimíruaaru tóugiñe 200 míñunu líburu Kátima san lidan lóugiñe 250 iñeñein.

16. Ka uagu hasigira lubúeingu Heowá aganwounda?

16 Aganwoundeina haña lubúeingu Heowá ubouagu ladüga afiñe wamá luagu Bungiu ani afiñetiwa lererun lan tídanbei Bíbülia (1 Tesalónikana 2:13). Íbini iyereegu wamá lun Satanási ani agayuaha ligía wawagu, buidumémegili wamadagua luma Heowá (2 Korintuna 4:4).

ARUFUDA HUMÉI HÍNSIÑE HAMÁ AMU GÜRIGIA HUN

17, 18. Ida liña labusenrun Heowá lun wóunabun dan le maha hamá gürigia haganbuni uganu?

17 Ámuñegueinarügüti ligaburi hóunabun gürigia lun wapurichihan. Añahein aganba hamuti, añahein amu máhatiña haganbun. Ka labusenrubei Heowá lun wadügüni? Meberesenga ida liña lan hóunabun gürigia, agurabati Bungiu lun wadügüni le tariñagubei Bíbülia. Ariñagati Kolosana 4:6 mosu lan wayanuhan houn sun gürigia lau inebesei. Ani kei hínsiñe habéi gürigia woun, mosu wayanuhan houn luagu wafiñen ‘lau inebesei luma lau ínsiñeni’ (1 Féduru 3:15).

18 Íbini dan le hagañidun gürigia wama maha hagía lun uganu le wanügübei houn, arufudatiwa ínsiñeni houn ani sigí wamuti lani Hesusu hénpulu. Ariñagatu Bíbülia manabun lániña Hesusu láganiñu dan le hanabunbalin. Ani “dan le hasufuriragüdüni, masíadirun lumutiña”, ígirarügü lumuti meha sun katei lúhaburugu Heowá (1 Féduru 2:23). Ligíati, dan le hóuseruniwa gürigia wuriba, ǘnabugutiwa ani magiribudagüdüntiwa wuribani luagu wuribani. Lubaragiñe wafayeiragüdüniña luagu wuribani le hadügübei woun, áfaaguatiwa lun wadügün somu katei buiti luagu hafulesein (1 Féduru 3:8, 9).

Mosu hínsiñedun sun gürigia woun meberesenga ida liña lan hóuseruniwa

19. Ida luba wóuseruniña wáganiñu?

19 Anhein ǘnabugu wabéi, gaganbadibadiwa lun adundehani le líchugubei Hesusu: “Aganbaadün giñe luagu ariñawagúa lan meha: ‘Hínsiñela bumada bun, liyereegudáme bágani bun’. Au nariñahare hun: Hínsiñe hamá háganiñu hun, biní humaña ha íñaragubalün, adüga humá buiti houn ha iyereehabúbaña hun, afurieida huguyame lun Bungiu hawagu ha anabagubalün, ha wuribabei óuserunün. Ítara luba lirahüñü humá Húguchi Bungiu le siélubei; le óunahabalin weyu houn buítiña hama wuribatiña, óunahalei huya dandu houn múarantiña keisi houn úaratiña” (Matéu 5:43-45). Sun wagía le eseriwidubei lun Bungiu lunti hínsiñedun wáganiñu woun, meberesenga ida liña lan hóuseruniwa.

20. Ídame línsiñeda Heowá hama amu gürigia houn sun ha awinwandutiña ubouagu?

20 Lidan sun le wadügübei mosu warufuduni hínsiñe lan Heowá hama sun gürigia woun. Íderagua wamutiña gürigia dan le hemegeiruni, íbini añahein lan úntiña iyereegu wamá mabusenrun hagía haganbuni uganu buiti. Abürühati apostolu Pábulu: “Madúeira humá ni kata ni ka un, hínsiñeguarügü humá húmagua. Le hínsiñehabuti lun gürigia líledi, adüga laali sun le lubeibei lilurudun Bungiu. Tariñahare Lererun Bungiu: ‘Magamaridabá gürigia maríeitiña, máfarahaba, míweruhaba, mariñagabá iyeeni luagu ni aban, mawamadalá hemegen gürigia bun’. Gúnfuli wamaali sun gumadi le, luma burí le líbiri, lau wagunfulirun luma lilurudun Bungiu le ariñagubei: ‘Hínsiñela gürigia bíledi bun keisi bínsiñegua bungua’. Le hínsiñehabubei, madügünti wuribati lun ni aban; ánhawa lubeiti hínsiñehabu, gúnfuli wamaali sun lilurudun Bungiu keisi lubudubu” (Rómana 13:8-10). Adügati Satanási lun mínsiñegua hamá gürigia hámagua, ánheinti wagía, hínsiñetiña sun gürigia woun tídangiñe sun wanigi (1 Huan 5:19). Danme le lagumuchun Heowá lau Satanási, hau lumafianu luma lau ubóu wuribati le, chülüdügame oura lun línsiñedun Heowá hama amu gürigia houn súngubei ya ubouagu. Mame lueirin abinirúni!