Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

Byamweka pa Myaka 100 Yalama Bufumu!

Byamweka pa Myaka 100 Yalama Bufumu!

“Lesa wa mutende . . . emupe bintu byonse byawama bya kubilamo kyaswa muchima wanji.”—BAHEBELU 13:20, 21.

NYIMBO: 136, 14

1. Yesu wanemekele byepi mwingilo wa kusapwila? Lumbululai.

YESU watemenwe kwamba pa Bufumu bwa Lesa. Kimye Yesu kyo ajinga pano pa ntanda, waambanga bingi pa Bufumu kukila bintu byonse. Mu mwingilo wanji, watongwele Bufumu kukila pa bimye 100. Kine, Yesu wanemekele bingi Bufumu.—Tangai Mateo 12:34.

2. Banga baumvwineko mukambizho uji mu Mateo 28:19, 20, kabiji mambo o twaambila bino?

2 Panyumatu ya kusangulwa, Yesu wasambakene jibumba ja bantu kukila pa 500 baishile kwikala baana banji ba bwanga.(1 Kolinda 15:6) Kampe kyo kimye Yesu kyo apaine mukambizho wa kusapwila ku “bantu ba mu bisaka byonse bya bantu.” Uno mwingilo kechi wapeelele ne. * (Monai tubyambo twa munshi.) Wibabuujile’mba mwingilo wa kusapwila ukatwajijila pa kimye kyabaya, kufikatu ne ku “mpelo ya buno bwikalo.” Inge mubena kusapwila mambo awama lelo jino, ko kuba’mba mubena kufikizha buno bungauzhi.—Mateo 28:19, 20.

3. Ñanyi bintu bisatu bitukwasha kusapwila mambo awama?

3 Panyuma ya kupana mukambizho wa kusapwila, Yesu waambile’mba: “Nji nenu.” (Mateo 28:20) Onkao mambo, Yesu walayile baana banji ba bwanga amba ukatangijilanga mwingilo wa kusapwila ne kwibakwasha kusapwila ntanda yonse. Kabiji Yehoba uji ne atweba. Witupa “bintu byonse byawama” bya kwitukwasha kusapwila. (Bahebelu 13:20, 21) Mu no mutwe, tusakwisamba pa bintu byawama bisatu: (1) bingijisho byo etupa, (2) mashinda o twaingijishapo, ne (3) byo betufunjisha. Patanshi, twayai twisambe pa bingijisho byo twaingijisha pa myaka 100 yapitapo.

BINGIJISHO BYAKWASHA BAKALUME BA LESA KUSAPWILA

4. Bingijisho byapusana pusana bitukwasha byepi mu mwingilo wetu wa kusapwila?

4 Yesu waesakenye mambo a Bufumu ku nkunwa yo babyala mu mushiji wapusana pusana. (Mateo 13:18, 19) Pa kunengezha mushiji, njimi wingijisha bingijisho byapusana pusana. Mu jishinda jimotu, Mfumu wetu witupa bingijisho bya kwingijisha pa kukwasha bantu kutambwila mambo awama. Bingijisho bimo bebingijishekotu pa kakimye kacheche, bino bikwabo bikingila ne luno. Pano bino, abino bingijisho byonse bitukwasha kuwamishako busendwe bwetu bwa kusapwila.

Kikachi panembwa mambo awama kyakwashishe bavula kutendeka kusapwila

5. Kikachi panembwa mambo awama kyajinga ki ka, kabiji bekingijishanga byepi?

5 Mu 1933, basapwishi batendekele kwingijisha kikachi panembwa mambo awama, kabiji kyakwashishe bavula kutendeka kusapwila. Kajinga kakikachi kacheche panembwanga byambo bicheche bya mu Baibolo. Bimye bimo, banembanga tubikachi twa katataka paji byambo byapusanako na biji pa tutanshi. Mulongo Erlenmeyer wajinga na myaka jikumi kimye kitanshi kyo aingijishepo tuno tubikachi. Walumbulwile amba: “Twaambanga’mba, ‘Mwane tangai kano kakikachi.’ Inge mwina nzubo watanga kakikachi, twamupanga mabuku ne kuya.”

6. Kikachi panembwa mambo awama kyakwashanga byepi basapwishi?

6 Kikachi panembwa mambo awama kyakwashishe basapwishi mu mashinda apusana pusana. Kya kumwenako, basapwishi bamo bajinga na bumvu, kabiji nangwa kya kuba bakebanga kusapwila, kechi bayukanga bya kwamba ne. Basapwishi bakwabo kechi bajinga na moyo ne. Mu kakimye kachechetu, babuulanga mwina nzubo bintu byonse byo bayukile, pano bino kechi bayukanga pa kupelela pa kwamba ne. Kikachi panembwa mambo awama kyakwashanga basapwishi kwamba byambo byapeela kabiji bibena kumvwanyika.

7. Ñanyi makatazho amo ajinga mu kwingijisha bikachi?

7 Pano bino, kwajinga ne makatazho. Nyenga Grace Estep waambile’mba: “Bimye bimo betwipuzhanga’mba, ‘Kabena kwamba’mba ka? Nanchi kechi mwakonsha kumbuulatu bijipo nenyi?’” Kabiji bena mazubo bamo kechi batanganga kano kakikachi ne. Bakwabo nabo batambulangatu kakikachi ne kushinkako ku kibelo. Bantu bamo kechi batemenwe byo twibasapwilanga ne, onkao mambo, batabaulanga tuno tubikachi. Nangwa kya kuba kwajinga ano makatazho, kikachi panembwa mambo awama kyakwashishe basapwishi kusapwila ku bakwabo ne kwibayukisha’mba bajinga basapwishi ba Bufumu.

8. Bijimba bya malekodi bya kwenda nabyo bebingijishanga byepi? (Monai kipikichala kitanshi.)

8 Kingijisho kikwabo kyo baingijishenga panyuma ya mwaka wa 1930 kyajinga kijimba kya malekodi. Bakamonyi bamo bekitelanga’mba Alona mambo kyo kibambilangako. (Tangai Kulupuka 4:14-16.) Inge mwina nzubo waswa kuteleka, musapwishi wajizhanga jashi ja Baibolo jipi ne kusha mabuku. Bimye bimo, kisemi kyonse kyaikalanga ne kuteleka ku jashi ja Baibolo. Mu 1934, ba Watch Tower Society batendekele kulenga bijimba bya malekodi bya kwenda nabyo bya kwingijisha mu mwingilo. Mu kuya kwa moba, balongo bakopele majashi 92.

9. Bijimba bya malekodi byakwashishe byepi basapwishi?

9 Kimye ba Hillary Goslin kyo batelekeleko ku jashi jimo, baashimine kino kijimba pa mulungu umo pa kuba’mba basapwileko bakinkalankulo ano mambo a mu Baibolo. Onkao mambo, bantu bavula batemenwe bukine ne kubatizhiwa. Mu kuya kwa moba, baana ba bakazhi babiji ba Mulongo Goslin bataainwe ku Sukulu wa Gileada ne kwikala bamishonale. Byonkatu byaingijile kikachi panembwa mambo awama, bijimba bya malekodi byakwashishe basapwishi kutendeka kusapwila. Palutwe kacheche, Mfumu wafunjishe bantu banji kwikala bafunjishi bafikilamo kupichila mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa.

KWINGIJISHA MASHINDA ONSE KUSAPWILA KU BANTU

10, 11. Mapepala a byambo ne waileshi bebingijishe byepi kusapwila mambo awama, kabiji mambo ka ano mashinda o awamijile?

10 Na lutangijilo lwa Mfumu wetu, bantu ba Lesa baingijisha mashinda apusana pusana kusapwila ku bantu bavula mu mwingilo wabo. Ano mashinda anemene bingi, kikatakata akya kimye kyo twajinga na ba mwingilo bacheche. (Tangai Mateo 9:37.) Kya kumwenako, kala baingijishanga mapepala a byambo kusapwila mambo awama. Mulungu ne mulungu, Mulongo Russell watumanga jashi ja Baibolo ku banemba mapepala a byambo. Abo nabo batumanga jino jashi ku banembanga mapepala a byambo ku Canada, ku Europe, ne ku United States. Byo kyafikilenga mu mwaka wa 1913, majashi a Mulongo Russell anembelwenga mu mapepala a byambo 2,000 o batanganga ku bantu nobe 15,000,000.

Mapepala a byambo ne waileshi bitukwashishe kusapwila ku bantu bavula baikalanga mu mapuzha mwakepele basapwishi

11 Kabiji baingijishanga ne waileshi kusapwila mambo awama. Pa 16 April, 1922, Mulongo Rutherford waambile jashi janji jitanshi pa waileshi, kabiji bantu 50,000 batelekele ku jino jashi. Palutwe kacheche, twatendekele kwingijisha nzubo yetu ya mabilabila yatelwanga’mba WBBR, kabiji twatendekele kwiingijisha pa 24 February, 1924. Kyamba kya Usopa kya December 1, 1924 kyaambile’mba: “Twaketekela’mba pa mashinda onse o twaingijishapo kala, kwingijisha waileshi jo jishinda jawama kusapwilamo mambo a bukine pabula kutayiwa mali avula.” Byonkatu byaingijile mapepala a byambo, waileshi naye witukwashishe kusapwila ku bantu bavula baikalanga mu mapuzha mwakepele basapwishi.

Basapwishi ba Bufumu bavula batemwa kusapwila ku mvula bantu ne kubuulako bantu pa keyala wetu wa pa intaneti (Monai mafuka 12, 13)

12. (a) Ñanyi mashinda a busapwishi bwa ku mvula bantu o mwatemwa? (b) Ki ka kyakonsha kwitukwasha kushinda moyo wa kusapwila ku mvula bantu?

12 Busapwishi bwa ku mvula bantu ke jishinda jawama jibena kwitukwasha kusapwila ku bantu lelo jino. Twatwajijila kwibikako kusapwila ku bantu pa biteshenyi bya masakya, bya mashitima, mo bemikila myotoka, mu mapunzha mukookolokela bantu, ne pa bisankanyi. Nanchi mumvwa bumvu kusapwila ku mvula bantu nyi? Umvwe ibyo, lombai kwi Lesa emukwashe, kabiji langulukai pa byaamba kalama wenda, aye Mulongo Manera, amba: “Twamonanga jishinda jonse ja katataka ja kusapwilamo amba ke jishinda jikwabo ja kwingijilamo Yehoba ne kumwesheshamo bukishinka bwetu kwi aye, kabiji twakebeshanga bingi kumwesha byo twipaine kumwingijila mu mashinda aji onse o etubuulanga.” Inge twashinda moyo wetu ne kwingijisha mashinda a katataka a kusapwilamo, tukosesha luketekelo lwetu mwi Yehoba ne kwikala basapwishi bawama.—Tangai 2 Kolinda 12:9, 10.

13. Mambo ka o kyawamina kwingijisha keyala wetu wa pa intaneti mu mwingilo, kabiji ñanyi bintu byakimumwekelapo kala pa kwingijisha uno keyala?

13 Basapwishi bavula batemwa kubuula bantu pa keyala wetu wa jw.org, po bakonsha kutanga ne kukopolola mabuku alumbulula Baibolo mu milaka kukila pa 700. Pa juba pa juba, bantu kukila pa 1.6 milyonyi bashinkula uno keyala wetu wa pa intaneti. Kala, waileshi witukwashishe kusapwila mambo awama ku bantu baikalanga mu mapunzha a kwalepa. Lelo jino, keyala wetu wa pa intaneti naye byo byo abena kwingila.

KUFUNJISHA BA MWINGILO WA MAMBO AWAMA

14. Basapwishi bafwainwe kwibafunjisha kuba ka, kabiji ñanyi sukulu wibakwasha kwikala bafunjishi bafikilamo?

14 Bingijisho ne mashinda o twisambapo bitukwasha bingi kusapwila. Pano bino, basapwishi bajingako mu yoya myaka bafwainwe kwibafunjisha bya kwingila. Kya kumwenako, bimye bimo bena mazubo kechi baswanga byo batelekanga ku bijimba bya malekodi ne. Bimye bikwabo, bena mazubo bamweshanga lusekelo ne kukeba kufunjilapo byavula. Kabiji basapwishi bafwainwe kuyuka bya kuba inge muntu wakeba kuchibikizha mwisambo ne bya kwikala bafunjishi bawama. Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, Mulongo Knorr watangijilwe na mupashi wazhila wa Lesa ne kumona’mba kyanema kufunjisha basapwishi bya kwamba mu mwingilo. Onkao mambo, kutendeka mu 1943, bipwilo byatendekele kunengezha Sukulu wa Mwingilo wa Lesa. Uno sukulu wakwashishe bonse kwikala bafunjishi bafikilamo.

15. (a) Ki ka kyamwekejile bamo kimye kitanshi kyo baambile jashi mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa? (b) Mwimwena byepi amba mulaye wa Yehoba uji mu Salamo 32:8 wa kine?

15 Balongo bavula kechi bapijilwe kwamba ku mvula ne. Mulongo Ramu uvuluka byo aambile jashi janji jitanshi mu 1944. Jino jashi jaambilenga pa muntu wa mu Baibolo, aye Doega. Waambile’mba: “Manungo ami epuminenga na mambo a kuzakama, maboko ami nao azakaminenga, kubikakotu ne meno.” Wanungilepo’mba: “Kyo kimye kitanshi kyo naambilepo jashi pa mutuntamo, pano bino kechi nekilekele ne.” Nangwa kya kuba kyakatezhe, baana nabo baambanga majashi mu sukulu. Mulongo Manera uvuluka byamwekele kimye mwanyike wa mulume kyo aambile jashi janji jitanshi. Waambile’mba: “Wajinga bingi na moyo kya kuba byo atendekele kwamba jashi janji, watendekele kujila. Bino na mambo a kuba wakebeshe kwijamba, wajijilenga aku na kwamba, kufikatu ne byo japwile.” Apo kampe mukankalwa kukumbulapo pa kupwila nangwa kwambako majashi na mambo a bumvu nangwa kulanguluka’mba kechi mwakonsha kwikyuba ne. Umvwe ibyo, lombai kwi Yehoba emukwashe kushinda uno moyo. Ukemukwasha, byonkatu byo akwashishe baana ba sukulu batanshi ba mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa.—Tangai Salamo 32:8.

Kufuma mu 1943, bamishonale kukila pa 8,500 bo bapita mu Sukulu Gileada kabiji bebatuma mu byalo 170

16. Sukulu wa Gileada (a) waingilanga ka kala, kabiji (b) wingila ka kufuma mu 2011?

16 Jibumba ja Lesa jifunjisha bantu kupichila ne mu Sukulu wa Gileada. Kintu kimo kyaikelako uno sukulu ke kukwasha basapwishi kwikala na kizaku kya kusapwila mambo awama. Sukulu wa Gileada watendekele mu 1943, kabiji kufumatu kyokya kimye, basapwishi 8,500 bo bapita mu uno sukulu kabiji bebatuma mu byalo 170. Kufumatu mu 2011, aba bo beta ku uno sukulu ke bapainiya beikajila, bakalama benda, bengijila pa Betele, nangwa bamishonale babula kupita mu Sukulu wa Gileada.

17. Sukulu wa Gileada waingila byepi?

17 Nanchi Sukulu wa Gileada waingila bulongo nyi? Ee. Akilangulukai pa kyamwekele mu Japan. Mu August 1949, basapwishi bajinga mu kino kyalo kechi bafikile ne jikumi ne. Bino ku mpelo ya yewa mwaka, mwaikele bamishonale 13 basapwijilenga pamo na basapwishi ba mu kyokya kyalo. Lelo jino, mu Japan muji basapwishi nobe 216,000, kabiji pepi na kichika kya bano basapwishi ke bapainiya.

18. Ñanyi masukulu akwabo o tuji nao?

18 Tuji ne na masukulu akwabo avula, nabiji Sukulu wa Mwingilo wa Bufumu, Sukulu wa Mwingilo wa Bupainiya, Sukulu wa Basapwishi ba Bufumu, Sukulu wa Bakalama ba Mwanzo ne Bakazhi Babo, ne Sukulu wa Baji mu Kavoto ka Musampi ne Bakazhi Babo. Ano masukulu afunjisha balongo ne banyenga ne kukosesha lwitabilo lwabo. Kyamwekatu patoka’mba Yesu watwajijila kufunjisha bantu bavula.

19. Mulongo Russell waambile’mba ka pa mwingilo wa kusapwila, kabiji kino kyaubiwa byepi luno?

19 Bufumu bwa Lesa bwalama kukila pa myaka 100. Mu ino myaka yonse, Mfumu wetu aye Yesu Kilishitu watwajijila na kutangijila mwingilo wa kusapwila. Kala mu 1916, Mulongo Russell waketekejile’mba mwingilo wa kusapwila mambo awama ukakumbana ntanda yonse. Waambile’mba: “Mwingilo ubena kukoma bukiji, kabiji ukatwajijila kukomenako, mambo kuji mwingilo wa ntanda yonse wa kusapwila ‘mambo awama a bufumu’ ubena kukebewa kwingila.” (Faith on the March, wanembele ba A. H. Macmillan, jipa 69) Uno mwingilo babena kumwingila lelo jino. Tumusanchila bingi Yehoba, aye Lesa wa mutende, pa kwitupa byonse byo tukeba pa kuba’mba tubenga kyaswa muchima wanji.

^ par. 2 Kyamweka bavula bajinga mu jino jibumba baikele bena Kilishitu. Mambo ka o twaambila bino? Mambo mutumwa Paulo wibatela’mba ‘balongo 500.’ Kabiji waamba ne kuba’mba: “Bavula mwi abo tukiji nabo, nangwa kya kuba bakwabo baponena kala mu tulo twa lufu.” Onkao mambo, kyamweka Paulo ne bena Kilishitu bakwabo bayukilepo bantu bamo baumvwineko Yesu byo apainenga mukambizho wa kusapwila.