1. Musebezi wa kukutaza neeli wabutokwa cwañi ku Jesu? Mutaluse.

JESU naalata hahulu kuambola za Mubuso wa Mulimu. Jesu hanaali fa lifasi, naambolanga hahulu za Mubuso kufita nto ifi kamba ifi. Mwa bukombwa bwahae naambozi za Mubuso ka linako zefitelela 100. Mubuso neeli wa butokwa hahulu ku Jesu.—Mubale Mateu 12:34.

2. Ki batu babakai banebautwile taelo yeñozwi kwa Mateu 28:19, 20, mi ki kabakalañi halubulela cwalo?

² Nakonyana hamulaho wa zuho yahae, Jesu naakopani ni sikwata sa batu babafitelela 500, bane babonahala kuli bakona kuba balutiwa. (1 Makor. 15:6) Mwendi neli ka nako yeo Jesu naafile taelo ya kukutaza kwa “macaba kaufela.” Musebezi neusike waba obunolo. * (Mubone litaluso za kwatasi.) Naababulelezi kuli  musebezi wa kukutaza neuka zwelapili ka nako yetelele, kuisa kwa “maungulelo a muinelo wa lifasi.” Hamukutaza taba yende kacenu, mutusa kuli bupolofita bo butalelezwe.—Mat. 28:19, 20.

3. Ki lika mañi zetaalu zelutusize kukutaza taba yende?

³ Jesu hasa file taelo ya kukutaza, naabulezi kuli: “Ni inzi ni mina.” (Mat. 28:20) Kacwalo, Jesu naasepisize balateleli bahae kuli naakabaetelela mwa musebezi wa kukutaza nikuli naakabatusa kukutaza mwa lifasi kaufela. Niluna, Jehova walutusa mwa musebezi wo. Ulufile “nto kaufela ye nde” kuli lukone kukutaza hande. (Maheb. 13:20, 21) Mwa taba ye, lukanyakisisa zetaalu za lika zende. Lika zeo ki: (1) Liitusiso zelufilwe, (2) Linzila zeluitusisize kwa kukutaza, ni (3) Lituto zelulutilwe. Ka kukalisa, halunyakisiseñi zeñwi za liitusiso zeluitusisize mwa lilimo ze 100 zefelile.

4. Liitusiso zeshutana-shutana lilutusize cwañi mwa musebezi waluna wa kukutaza?

⁴ Jesu naabapanyize lushango lwa Mubuso kwa peu yecezwi mwa mubu oshutana-shutana. (Mat. 13:18, 19) Kuli abaakanye hande mubu, mulimi uitusisanga liitusiso zeshutana-shutana. Ka nzila yeswana, Mulenaa luna ulufile liitusiso zelukona kuitusisa kuli lutuse batu kuamuhela lushango lwaluna. Liitusiso zeñwi, neliitusisizwe ka nakonyana, kono zeñwi lusaitusisa zona ni kacenu. Kono liitusiso kaufela lilutusize kuekeza kwa buikoneli bwaluna bwa kukutaza.

5. Kadi ya bupaki neli nto mañi, mi neiitusiswanga cwañi?

⁵ Ka silimo sa 1933, bahasanyi nebakalile kuitusisa kadi ya bupaki, ili siitusiso sene situsize babañata kukalisa kukutaza. Neli kadi yenyinyani yenenaani lushango lolukuswani ili lolubunolo lwa mwa Bibele. Ka linako zeñwi, nekuhatiswanga kadi yenca yenani lushango lolunca. Muzwale Erlenmeyer naanani lilimo zebato ba 10 hanaaitusisize kadi ya bupaki lwapili. Naatalusize kuli: “Kwa makalelo a puisano bahasanyi nebabulelanga kuli, ‘Kana mwakona kubala lushango lolufa kadi ye?’ Muñaa ndu hasabalile lushango lo, bahasanyi nebasiyanga lihatiso ni kufunduka.”

6. Kadi ya bupaki neitusize cwañi?

⁶ Kadi ya bupaki neitusize bahasanyi mwa linzila zeshutana-shutana. Ka mutala, bahasanyi babañwi nebanaani maswabi, mi nihaike kuli nebatabela luli kukutaza, nebasazibi zakubulela. Bahasanyi babañwi bona nebanaani hahulu bundume. Nebakona kubulelela muñaa ndu litaba kaufela zebaziba mwa mizuzu isikai feela, kono nebasa bulelangi ka tokomelo. Kadi ya bupaki neitusize bahasanyi kaufela kuli bataluseze batu lushango lolu bunolo ili lolu utwahala.

7. Ki matata mañi anebatalimani ni ona bahasanyi hanebaitusisanga kadi ya bupaki?

⁷ Hape nekunaani matata amañwi. Kaizeli Grace Estep naatalusize kuli: “Ka linako zeñwi, nelubuziwanga kuli, ‘Kadi yeo ibulela za nto mañi? Kana mwakona kunitaluseza feela zeibulela?’” Batu babañwi benelufunanga fa mandu nebasa tabelangi kubala litaba zefa kadi yeo. Babañwi bona nebaamuhelanga kadi yeo ni ku kwala sikwalo ilikuli lusike lwaikambota  ni bona. Batu babañwi nebasa tabelangi lushango lwaluna, kacwalo, nebapazaulanga kadi yeo. Kono kusina taba ni matata ao, kadi ya bupaki neitusize bahasanyi kukutaza kwa batu babañwi ni kuitibahaza sina bakutazi ba Mubuso.

8. Mushini wa fonogirafu neuitusiswa cwañi? (Mubone siswaniso sesi fa likepe 27.)

⁸ Siitusiso sesiñwi sene baitusisize bahasanyi hamulaho wa silimo sa 1930, neli mushini obizwa fonogirafu. Lipaki babañwi nebabizanga mushini wo kuli Aruni kakuli mushini wo ki ona one ubulelanga mwa sibaka sa bona. (Mubale Exoda 4:14-16.) Haiba muñaa ndu naatabela kuteeleza, muhasanyi naabapalanga ngambolo ya Bibele yekuswani, mi hamulaho naafanga muñaa ndu lihatiso. Ka linako zeñwi, mabasi kaufela naakubukananga ilikuli bateeleze kwa ngambolo! Ka silimo sa 1934, Watch Tower Society neikalile kupanganga mishini yebizwa fonogirafu yene lukiselizwe kuitusiswa mwa bukombwa. Hamulaho wa nako, mizwale nebakonile kubeya lingambolo ze 92 fa matapa anaaitusiswa ki mushini wa fonogirafu.

9. Mushini wa fonogirafu neutusize cwañi?

⁹ Hamulaho wa kuteeleza kuyeñwi ya lingamblo zeo, bo Hillary Goslin bakalima mushini wa fonogirafu ka sunda iliñwi ilikuli bayo teeleza ni batu babañwi litaba za Bibele za fa matapa zeo. Zenezwile mwateñi ki kuli, batu babañata nebatabezi niti, mi nebafitile fa kukolobezwa. Bana babasizana bababeli ba bo Goslin nebafumanehile kwa Sikolo sa Giliadi, mi sebaba balumiwa. Ka kuswana ni kadi ya bupaki, mushini wa fonogirafu neutusize bahasanyi babañata kukalisa kukutaza. Hamulaho, Mulena naakaluta batu bahae ka kuitusisa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki kuli babe baluti babande.

10, 11. Mitende ni wayalesi neliitusisizwe cwañi kwa kukutaza taba yende, mi ki kabakalañi liitusiso zeo haneleli zetusa?

¹⁰ Ka kuetelelwa ki Mulenaa luna, batu ba Mulimu baitusisize linzila zeshutana-shutana mwa musebezi wa kukutaza ilikuli bakutaze kwa batu babañata-ñata. Linzila za kukutaza ka zona zeo neli zabutokwa sihulu hanelunani bahasanyi basikai feela. (Mubale Mateu 9:37.) Ka mutala, lilimo zeñata kwamulaho, mitende neitusiswanga kwa kukutaza taba yende. Sunda ni sunda, Muzwale Russell naalumelanga ngambolo kwa mutai wa makande. Kihona mutai wa makande wo ulumela ngambolo yahae kwa mitai ya makande ya kwa Canada, kwa Europe, ni kwa United States. Halutofitanga ka silimo sa 1913, lingambolo za Muzwale Russell nese lihatisizwe mwa mitende ye 2,000, mi mitende yeo neibalilwe ki batu ba babato fita fa 15,000,000!

¹¹ Hape siitusiso sesiñwi senesiitusisizwe hahulu kwa kukutaza taba yende neli wayalesi. Ka la 16, April 1922, Muzwale Rutherford naafile yeñwi ya lingambolo zahae zapili fa wayalesi, mi batu babato fita fa 50,000  nebateelelize kwa ngambolo yeo. Hamulaho wa nako kuzwa fo, nelukalile kuitsusisa ndu ya moya yaluna yebizwa WBBR, mi tukiso yapili neiutwahezi la 24, February 1924. Tawala ya Mulibeleli ya Sikuwa ya December 1, 1924, neibulezi kuli: “Lunani buikolwiso bwa kuli kukutaza ka wayalesi ki yona nzila yecipile, ili yetusa hahulu yeitusisizwe kwa kushaela lushango lwa niti.” Ka kuswana ni mitende, wayalesi neilutusize kukutaza taba yende kwa batu babañata mwa libaka monekunani bahasanyi basikai feela.

12. (a) Ki mufuta mañi wa bupaki bwa fa nyangela wo mutabela hahulu? (b) Ki lika mañi zekona kulutusa kutula sabo yelukona kuba niyona ya kukutaza fa nyangela?

¹² Bupaki bwa fa nyangela ki nzila yeitusiswa hahulu kwa kufitisa lushango lwa Mubuso kwa batu kacenu. Kusweli kueziwa buikatazo bwa kuli taba yende ikutazwe kwa batu babafumaneha fa litishini za limbasi, za litima, fa mayemisezo a limota, mwa mapatelo, ni kwa misika. Kana kueza bupaki bwa fa nyangela kumitahisezanga sabo? Haiba kucwalo, mukupe tuso ku Jehova mi munahanisise zanaabulezi Muzwale Manera, yali muokameli wa maeto yanaabulezi kuli: “Neluunga nzila yenca kaufela ya kukutaza ka yona sina yeñwi ya linzila za kusebeleza Jehova kazona, ya kubonisa busepahali bwaluna kuyena, nto yelutusa kubona haiba lwasephala kuyena, mi nelunyolelwa kubonisa kuli lwatabela kusebeleza Jehova ni kueza lika kaufela zabata kuli lueze.” Halutula sabo yelunani yona, ni kuitusisa  linzila zenca za kukutaza ka zona, sepo yaluna ku Jehova ikatiya mi lukaba bakutazi babande.—Mubale 2 Makorinte 12:9, 10.

13. Ki kabakalañi kuitusisa Webusaiti yaluna mwa bukombwa haili nto yende hahulu ka kufitisisa, mi ki lika mañi zebonwi zemubile nizona ka kuitusisa Webusaiti ya jw.org?

¹³ Bahasanyi babañata baikolanga kutaluseza batu bañwi ka za Webusaiti yaluna ya jw.org, ili fo bakona kubala ni kuikungela lihatiso za Bibele mwa lipuo zefitelela 700. Batu babafita fa 1.6 milioni bakenanga fa Webusaiti yaluna zazi ni zazi. Kwamulaho, kukutaza ka wayalesi nekutusize kuli batu baba mwa libaka zekwahule baamuhele taba yende. Kacenu, Webusaiti yaluna ieza nto yeswana.

14. Bahasanyi nebatokwa tuto yecwañi, mi ki sikolo mañi sesibatusize kuba baluti babande?

¹⁴ Liitusiso ni linzila za kukutaza ka zona zelunyakisisize libile zetusa luli. Nihakulicwalo, bahasanyi mwa lilimo za makalelo zeo nebatokwa kulutiwa mwa kukutaleza. Ka mutala, ka linako zeñwi, muñaa ndu naasa lumelangi kuli litaba zautwile fa fonogirafu ki za niti. Ka linako zeñwi muñaa ndu naabonisanga kuli watabela litaba zautwa, mi naabata kuituta zeñata. Bahasanyi nebatokwa kuziba mwa kuambolela ka tokomelo ni mutu yabata kukauleza puisano mi nebatokwa kuziba mwakubela baluti babande. Kusina kukakanya, ka kutusiwa ki moya okenile wa Mulimu, Muzwale Knorr naaboni kuli neli kwa butokwa kuli bahasanyi baitute mwa kuambolela habali mwa bukombwa. Kacwalo kuzwa ka silimo sa 1943, liputeho nelikalile kulukisa kuli kube ni Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki. Sikolo seo, situsize bahasanyi kaufela kuba baluti babande.

15. (a) Ki lika mañi zeneezahezi kubabañwi hanebafile ngambolo yabona yapili mwa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki? (b) Sepiso ya Jehova yefumaneha kwa liñolo la Samu 32:8 imitusize cwañi?

¹⁵ Mizwale babañata nebasika twaela kubulela fapilaa nyangela. Muzwale Ramu uhupula ngambolo yahae yapili yanaafile mwa silimo sa 1944. Ngambolo yeo neibulela za mutu yomuñwi yabulezwi mwa Bibele yabizwa Doege. Muzwale yo ubelela kuli: “Mubili waka kaufela ona neunjanja.” Baekeza kubulela kuli: “Neeli lwapili kuyofa ngambolo fa libulelelo, kono nenisika zwafa.” Nihaike kuli nesi nto yebunolo, banana ni bona nebafanga lingambolo mwa sikolo. Muzwale Manera uhupula zeneezahezi mwanana yomuñwi wamushimani hanaafile ngambolo yahae yapili: “Mwanana yo naanani sabo yetuna kuli mane haakala kufa ngambolo yahae akala kusikoka. Kono naanani tundamo ya kufa ngambolo yeo, mi naazwezipili kusikoka mwa ngambolo yahae kaufela.” Mwendi ni mina hamualabangi kwa mikopano kamba kuabana kuyona  bakeñisa kuli munani maswabi kamba muikutwa kuli hamuna buikoneli. Haiba muikutwanga cwalo, mukupe Jehova kuli amituse kutula sabo yeo. Ukamitusa sina feela mwanaatuselize baituti ba kwamulaho banebali mwa Sikolo sa Bukombwa sa Teokratiki.—Mubale Samu 32:8.

16. Mulelo wa Sikolo sa Gileadi ubile ufi (a) kwamulaho ni (b) kuzwa ka silimo sa 2011?

¹⁶ Kopano ya Mulimu hape ilutile batu ka kuitusisa Sikolo sa Giliadi. Mulelo wa sikolo seo ki kutusa baituti kuli batiise takazo yabona ya kukutaza taba yende. Sikolo sa Giliadi nesikalile ka silimo sa 1943, mi kuzwa ka silimo seo, baituti babafita fa palo ya 8,500 bakonile kulutiwa ni kulumelwa mwa linaha ze 170. Kuzwa ka silimo sa 2011, babamemelwanga kwa sikolo seo, ki mapaina babaipitezi, baokameli ba maeto, babasebeleza fa Betele, kamba balumiwa babasika kena kale Sikolo sa Giliadi.

17. Ki lika mañi zesipetile Sikolo sa Gileadi?

¹⁷ Kana kunani lika zesipetile Sikolo sa Gileadi? Eni liteñi. Halunyakisiseñi zeneezahezi mwa naha ya Japan. Mwa August ka silimo sa 1949, nekunani feela bahasanyi babanyinyani banebasa fiti fa 10. Kono kwa mafelelezo a silimo seo, nekubile ni balumiwa ba 13 banebakutazanga ni bahasanyi ba mwa naha yeo. Kacenu, mwa naha ya Japan sekunani bahasanyi baba bato ba 216,000 mi palo yebato eza licika kwa bahasanyi bao ki mapaina!

18. Ki likolo mañi zeñwi zelunani zona?

¹⁸ Lunani likolo zeñwi hape zeñata, zecwale ka Sikolo sa Bukombwa Bwa Mubuso, Sikolo sa Sebelezo ya Bupaina, Sikolo sa Bakutazi ba Mubuso, Sikolo sa Baokameli ba Maeto ni Basali Babona, ni Sikolo sa Mizwale ba Mwa Tutengo Twa Mitai ni Basali Babona. Likolo ze, lilutile hande mizwale ni likaizeli mi litiisize tumelo yabona. Kwa iponahalela hande kuli Jesu uzwelapili kuluta batu babañata.

19. Muzwale Russell naabuleziñi ka za musebezi wa kukutaza, mi manzwi ahae atalelelizwe cwañi?

¹⁹ Mubuso wa Mulimu seubusize ka lilimo zefitelela 100. Mwahalaa nako yeo, Mulenaa luna, Jesu Kreste, naaetelela musebezi wa kukutaza. Kwamulaho ili ka silimo sa 1916, Muzwale Russell naanani buikolwiso bwa kuli musebezi wa kukutaza taba yende ukaeziwa mwa lifasi kaufela. Naabulezi kuli: “Musebezi usweli kuekezeha kapili-pili, mi ukazwelapili kuekezeha, kakuli kunani musebezi wo swanela kueziwa mwa lifasi kaufela ili musebezi wa kukutaza ‘evangeli ya mubuso.’” (kakuya ka buka yebizwa Faith on the March, yeñozwi ki A. H. Macmillan, likepe 69) Musebezi wo usweli waeziwa kacenu! Lwaitumela ku Jehova, Mulimu wa kozo kakuli ulufile lika kaufela zelutokwa ilikuli lueze tato yahae!