သိၣ်လိနဲၣ်လိနဖိဆံးလၢ ကမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤန့ၣ်တက့ၢ်
“မ်ယွၤအပှၤအကညီလၢ နမၢလီၤတဂၤန့ၣ် . . . ပကမၤဖိသၣ်လၢ အကအိၣ်ဖျဲၣ်တဂၤ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် သိၣ်လိပှၤတက့ၢ်.”—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၃:၈.
၁. ဖဲစီၤမၤနိ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အကကဲထီၣ်ဘၣ်ပၢ်တဂၤအခါ အဝဲမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်.
စီၤမၤနိဒီးအမါ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အဖိအိၣ်တန့ၢ်ဘၣ်လီၤ. ဘၣ်တနံၤန့ၣ် ယဟိဝၤယွၤ အမူခိၣ်ကလူးတဂၤ ဟဲတဲဘၣ် စီၤမၤနိအမါလၢ အကအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝဲ အဖိပိာ်ခွါတဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ကစီၣ်လၢ အလီၤသူၣ်ခုသးခုတခါလီၤ. ဖဲအဝဲတဲဘၣ်အဝၤ လၢတၢ်ကစီၣ်အဝဲအံၤအခါ အဝၤစ့ၢ်ကီး သးခုဝဲဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စီၤမၤနိ ဆိကမိၣ်ဝဲထံထံဆးဆးလၢ ယဟိဝၤယွၤမုၢ်လၢ်ဝဲလၢ အဝဲကဘၣ်မ့ၢ် ပၢ်ဒ်လဲၣ်တဂၤလဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤမၤနိဒီးအမါ အိၣ်မူဘၣ်ဝဲ ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိသ့ၣ်တဖၣ် မၤတၢ်အၢတၢ်သီ အဆၢကတီၢ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် ကသိၣ်လိအဖိခွါ ဒ်သိးကအဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးမၤယွၤအတၢ်မၤကသ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ စီၤမၤနိဃ့ကညး ကစၢ်ယွၤ ဒ်သိးကဆှၢလီၤဝဲ မူခိၣ်ကလူး လၢအသီတဘျီ ဒီးစံးဝဲလၢ– “မ်ယွၤအပှၤကညီလၢ နမၢလီၤတဂၤန့ၣ် ဟဲက့ၤကဒီးဆူပအိၣ်, ဒီးပကမၤဖိသၣ်လၢ အကအိၣ်ဖျဲၣ်တဂၤ ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် သိၣ်လိပှၤတက့ၢ်.”—စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၃:၁-၈.
၂. နကဘၣ်သိၣ်လိ နဖိတဖၣ်တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးနမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ် “ နပှၤမၤလိလံာ်စီဆှံဖိ လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်” တက့ၢ်.)
၂ နမ့မ့ၢ်ဘၣ်ဖုး မိၢ်ပၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကနၢ်ပၢၢ် စီၤမၤနိအတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. နၤစ့ၢ်ကီး နအိၣ်ဒီးမူဒါလၢ နကဘၣ်မၤစၢၤနဖိတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါယွၤ ဒီးကအဲၣ်ယွၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ကတိၤဒိ ၁:၈) ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤဒီးကနၢ်ပၢၢ်ထီၣ် လံာ်စီဆှံအဂီၢ် ဖဲနမၤဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံအဆၢကတီၢ်န့ၣ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ထဲနမၤလိလံာ်စီဆှံကိးနွံဒဲးန့ၣ် တလၢပှဲၤဒံးဘၣ်. (ဖး ၅ မိၤၡ့ ၆:၆–၉ တက့ၢ်.) ဒ်သိးနဖိနလံၤသ့ၣ်တဖၣ် ကအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်လၢ ကျဲအဂၤကသ့ဒ်လဲၣ်. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး ယ့ၣ်ၡူးအဒိအတဲာ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးတမ့ၢ်ပၢ်တဂၤ သနာ်က့ အဝဲသိၣ်လိနဲၣ်လိအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးအဲၣ်ဘၣ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ပှၤဂၤအတၢ်အိၣ်သး ဒီးတၢ်တူၢ်ဘၣ်အဃိ အဝဲကဘၣ်မၤစၢၤပှၤဂၤ ဒ်လဲၣ်ဒ်လၣ်န့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလီၤ. ခဲအံၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပကွၢ်လိယ့ၣ်ၡူး ကသ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
အဲၣ်နဖိဆံးတဖၣ်တက့ၢ်
၃. ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဘၣ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ကျဲဒ်လဲၣ်.
၃ ထီဘိန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးတဲဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်လၢ ယအဲၣ်သုလီၤ. (ဖး ယိၤဟၣ် ၁၅:၉ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်အတၢ်ဆၢကတီၢ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်အါမးန့ၣ်လီၤ. (မၢ်ကူး ၆:၃၁, ၃၂; ယိၤဟၣ် ၂:၂; ၂၁:၁၂, ၁၃) ယ့ၣ်ၡူး တမ့ၢ်ထဲဒၣ် သရၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်ဘၣ် မ့ၢ်စ့ၢ်ကီး အဝဲသ့ၣ် အတံၤသကိးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ် အသးတဒ့ဒီလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ် အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်လဲၣ်.
၄. နအဲၣ်နဖိန့ၣ် နပာ်ဖျါထီၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်. (ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ တၢ်မၤလိအခီၣ်ထံးတက့ၢ်.)
၄ တဲဘၣ်နဖိလၢ နအဲၣ်အဝဲသ့ၣ်ဒိၣ်မး ဒီးပာ်ဖျါထီၣ် လၢအဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ပှၤအရ့ဒိၣ်လၢနဂီၢ်တက့ၢ်. (ကတိၤဒိ ၄:၃; တံတူး ၂:၄) စဲမယၢၣ် အိၣ်လၢ ကီၢ်အီစတြ့လယါ စံးဝဲဒၣ်လၢ– “ဖဲယနီၢ်ဆံးအခါ ယပါဖးယုၤယၤ ယလံာ်စီဆှံပူ ကိးနၤဒဲးလီၤ. အဝဲစံးဆၢ ယတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်, ဖိးဟုယၤ, နၢမူယၤ တချုးလၢယမံဒံးအခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲယသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ယပၢ်ဒိၣ်ထီၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢတညီနုၢ် ဖိးဟုနၢမူ အဖိအလံၤဘၣ်အခါ ယကမၢကမၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် မ့မ့ၢ်ယပါန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အဲၣ်လၢ ယဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်သး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်ဒီးအီၤလီၤ. တကးဒံးဘၣ် ယအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်မံသးမံ ဒီးယတဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီတၢ် နီတမံၤဘၣ်. ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်အံၤအဂီၢ် ထီဘိန့ၣ်မိၢ်ပၢ်တဖၣ်ကြၢးစံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်လၢ “ယအဲၣ်နၤ” န့ၣ်လီၤ. ဖိးဟုဒီးနၢမူ အဝဲသ့ၣ်တက့ၢ်. သူတၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ နကတဲသကိးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်, အီၣ်သကိးတၢ် ဒီးလိာ်ကွဲဃုာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်တက့ၢ်.
၅, ၆. (က) ခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဃိ အဝဲမၤဝဲတၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) နကဘၣ် သိၣ်က့ၤသီက့ၤနဖိဒ်လဲၣ်.
၅ ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ– “ဖဲဒၣ်ပှၤလၢ ယအဲၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် ယသိၣ်ဃီၣ်အီၤ, ဒီးယသိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤလီၤ.” * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (လီၣ်ဖျါ ၃:၁၉) အဒိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် တဲအါလိာ်အသးအါဘျီ ဘၣ်ဃးဒီး မတၤတဂၤ ကမ့ၢ်ပှၤအဒိၣ်ကတၢၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူး တကွၢ်ကပာ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤဘၣ်. လၢတၢ်န့ၣ်အလီၢ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဝဲသ့ၣ် တဘျီဝံၤတဘျီ လၢတၢ်ဝံသးစူၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယ့ၣ်ၡူးသိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဝဲသ့ၣ်အခါန့ၣ် ကစၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်သးကညီၤလီၤ. ဒီးယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ခိးဝဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်တုၤလၢ အကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးကသိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.—မၢ်ကူး ၉:၃၃-၃၇.
၆ ခီဖျိလၢ နအဲၣ်နဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဃိ နသ့ၣ်ညါလၢ နကဘၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. တဘျီတခီၣ်န့ၣ် နတဲနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢ ဘၣ်မနုၤအဃိတၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်အဘၣ် ဒီးတၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်လၢအကမၣ်လဲၣ်န့ၣ် သ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်တဒိကနၣ်ဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. (ကတိၤဒိ ၂၂:၁၅) နဟံးန့ၢ်တၢ်မၤလိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်သ့ဝဲလီၤ. သိၣ်က့ၤသီက့ၤ နဖိသ့ၣ်တဖၣ်ခီဖျိလၢ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ, တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိ ဒီးဘှီဘၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်ဝံသးစူၤအပူၤန့ၣ်တက့ၢ်. ဃုထၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ဒီးတၢ်လီၢ်လၢ အကြၢးအဘၣ် ဒီးသိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤတက့ၢ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် အဲၣ်လံ လၢကီၢ်အၤဖြံၤကၤ ကလံၤထံးတဂၤ သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲ ကျဲလၢအမိၢ်အပၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤန့ၣ်လီၤ. ထီဘိန့ၣ် အမိၢ်အပၢ်တဲနၢ်ပၢၢ်အီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်မုၢ်လၢ်တၢ်လၢ အအိၣ်ဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အမိၢ်အပၢ် မ့ၢ်တဲအီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်ကသိၣ်ဃီၣ်အီၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်မၤဝဲဒ် အတဲဝဲအသိးလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲစံးဝဲလၢ– “အဝဲသ့ၣ် တသိၣ်က့ၤသီက့ၤယၤလၢ တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးအပူၤဘၣ်, ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိ ဘၣ်သိၣ်ဃီၣ်ယၤဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ် ထီဘိအဝဲသ့ၣ်တဲနၢ်ပၢၢ်ယၤလီၤ.” လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ အမိအပါအဲၣ်အီၤ သပှၢ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
အိၣ်ဒီးတၢ်ဆီၣ်လီၤသးတက့ၢ်
၇, ၈. (က) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထုကဖၣ် အအိၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) နတၢ်ထုကဖၣ်န့ၣ် သိၣ်လိနဖိသ့ၣ်တဖၣ် လၢအဝဲသ့ၣ် ကသန့ၤအသး လၢယွၤအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၇ ဖဲပှၤကဖီၣ်ယ့ၣ်ၡူး ဒီးမၤသံအီၤအခါ အဝဲဃ့ကညးအပၢ်လၢ– “အးဘၤ, ပၢ်ဧၢ, နသ့တၢ်လၢာ်လီၤ. ဟံးထီၣ်ကွံာ် လီခီအံၤလၢ ယအိၣ်အံၤတက့ၢ်. ဘၣ်ဆၣ်ဒီး ဖဲဒၣ်ယသးတမ့ၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်ဖဲဒၣ်နသးတက့ၢ်.” * (ကွၢ်တၢ်ဂ့ၢ်အဘျဲၣ်တက့ၢ်.) (မၢ်ကူး ၁၄:၃၆) ထံၣ်တမှံကွၢ် ဖဲယ့ၣ်ၡူး အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် သ့ၣ်ညါထီၣ် မ့တမ့ၢ် နၢ်ဟူဘၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီးယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထုကဖၣ်အံၤအခါ အဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် မ့ၢ်ပှၤလၢအလၢအပှဲၤသနာ်က့ အဝဲဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ အပၢ်အအိၣ်ဒံးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ် ဆီၣ်လီၤအသးဒီး သန့ၤအသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ.
၈ နဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်မၤလိ ခီဖျိလၢနတၢ်ထုကဖၣ်သ့ဝဲလီၤ. နဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ထဲလၢ နသိၣ်လိနဖိတဖၣ်အဂီၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲနဖိနၢ်ဟူဘၣ် နတၢ်ထုကဖၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ကသန့ၤထီၣ်အသးလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်လီၤ. လၢနတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ် နတဘၣ်ဃ့ထဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနဖိအဂီၢ်တဂ့ၤ. မ့မ့ၢ်ဃ့စ့ၢ်ကီးလၢ ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤနၤန့ၣ်တက့ၢ်. အဲနၣ် အိၣ်လၢကီၢ်ဘြၣ်စ့တဂၤ စံးဝဲလၢ– “ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်ထီၣ်အခါ ဒ်သိးဒီး ယဖံယဖု မ့ၢ်ဆိးက့န့ၣ် ယမိယပါ ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ဃ့ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်အီၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်ကူၣ်သ့ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကန့ၢ်အဂီၢ် တကးဒံးဘၣ် ဆၢတဲာ်တၢ်လၢအဘၣ်ကသ့အဂီၢ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲသ့ၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ဆီၣ်သနံးဒီဒူၣ်သနာ်က့ အဝဲသ့ၣ်ပာ်ထီၣ်အတၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအလိၤလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယၤစ့ၢ်ကီး ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤလိလၢ ယကဘၣ်သန့ၤယသးလၢ ယဟိဝၤယွၤစ့ၢ်ကီးလီၤ.” ဖဲနဖိသ့ၣ်တဖၣ် နၢ်ဟူလၢနဃ့တၢ်ဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိးကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်နၤ တၢ်သူၣ်ဒူသးဒူလၢ နကစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဆူ ပှၤလၢနခိၣ်နဃၢၤတဖၣ်အအိၣ် မ့တမ့ၢ် နဃ့အခွဲး လၢနတၢ်မၤခိၣ်အအိၣ် လၢနကလဲၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဂီၢ်အခါ အဝဲသ့ၣ် ကသ့ၣ်ညါဝဲလၢ နသန့ၤနသးလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးအဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး ကမၤဝဲဒ်န့ၣ်လီၤ.
၉. (က) ဒ်သိးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးသုတဃုထဲအနီၢ်ကစၢ်အဘျုးတဂ့ၤအဂီၢ် ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိအဝဲသ့ၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) နမ့ၢ်ဆီၣ်လီၤနသး ဒီးနမ့ၢ်တဃုထဲနနီၢ်ကစၢ်အဘျုးဘၣ်န့ၣ် နဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကမၤလိန့ၢ် တၢ်မနုၤလၢနအိၣ်လဲၣ်.
၉ ယ့ၣ်ၡူး မၤလိာ်အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်လီၤသးဒီး တဘၣ်ဃုထဲအနီၢ်ကစၢ်အဘျုးဘၣ်. ဒီးယ့ၣ်ၡူး ပာ်လီၤအဒိအတဲာ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်လီၤ. (ဖး လူၤကၣ် ၂၂:၂၇ တက့ၢ်.) ဖဲတၢ်မၢဖိသ့ၣ်တဖၣ် ထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်လီၤအသးလၢ ကမၤယွၤအတၢ်မၤအဂီၢ်ဒီး မၤစၢၤပှၤဂၤအခါ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ်အဲၣ်ဒိး မၤဝဲဒ်န့ၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. နၤစ့ၢ်ကီး နသိၣ်လိ နဖိသ့ၣ်တဖၣ်ခီဖျိလၢ နတၢ်ဒိတၢ်တဲာ်သ့ဝဲလီၤ. ဒဲဘံၣ် အိၣ်ဒီးအဖိခံဂၤန့ၣ် စံးဝဲလၢ– “ဒ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤအသိး ယဝၤ ဟ့ၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤအဂၤအဂီၢ်န့ၣ် ယတသးက့ၣ်အီၤ နီတဘျီဘၣ်. ယသ့ၣ်ညါလၢ ဖဲပလိၣ်ဘၣ်အီၤအခါ အဝဲကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.” (၁ တံၤမသ့း ၃:၄, ၅) ဒဲဘံၣ်ဒီးအဝၤ ဖရၣ်နၣ် အဒိအတဲာ်န့ၣ် ကဲဘျုးလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်. ဖရၣ်နၣ် တဲဝဲလၢ အဖိသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် သးအိၣ်မၤစၢၤတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. အဖိသ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ တကးဒံးဘၣ် အဝဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီး တံၤသကိးလၢအဂ့ၤ ဒီးအဲၣ်ဒိးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါတဖၣ် ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ်ကိးဂၤဒဲး မၤယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤလၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်အလၢအပှဲၤန့ၣ်လီၤ. နမ့မ့ၢ် ပှၤလၢအဆီၣ်လီၤအသးဒီး နမ့ၢ်တဃုထဲနနီၢ်ကစၢ်အဘျုးဘၣ်န့ၣ် နကကဲထီၣ်တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ နဖိတဖၣ်အဂီၢ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကသးအိၣ်မၤစၢၤပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ.
အိၣ်ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တက့ၢ်
၁၀. ဖဲပှၤကၤလံၤလါဖိတနီၤ ဟဲဃုယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အခါ အဝဲသူဝဲ အတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဒ်လဲၣ်.
၁၀ ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီး တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် လၢလၢပှဲၤပှဲၤလီၤ. အဝဲထံၣ် တၢ်လၢပှၤမၤဝဲတဖၣ် တကးဒံးဘၣ် ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤမၤဝဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်န့ၣ် အဝဲနၢ်ပၢၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲလီၤ. ကစၢ်ခရံာ်ထံၣ်ဝဲ တၢ်အိၣ်လၢ ပှၤအသးပူၤလီၤ. အဒိ ဘၣ်တဘျီ ပှၤကၤလံၤလါဖိတနီၤ ဟဲလူၤဃုအီၤန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၆:၂၂-၂၄) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တမ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးဒိကနၣ် အတၢ်သိၣ်လိဘၣ်, မ့ၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးအီၣ်တၢ်အဃိန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၂:၂၅) ယ့ၣ်ၡူးသ့ၣ်ညါ အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူး ဘှီဘၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ် လၢတၢ်ဝံသးစူၤအပူၤ ဒီးတဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢအဝဲသ့ၣ် ကဘၣ်ဆီတလဲအသးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.—ဖး ယိၤဟၣ် ၆:၂၅–၂၇ တက့ၢ်.
မၤစၢၤနဖိ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခု လၢတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤတက့ၢ် (ကွၢ်လံာ်အဆၢ ၁၁)
၁၁. (က) နဖိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ထံၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါကသ့ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဒ်သိးနဖိတဖၣ် ကအဲၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၁ ပတထံၣ်တၢ်အိၣ်လၢ ပှၤဂၤအသးပူၤသနာ်က့ ပသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ပှၤဂၤအတၢ်အိၣ်သးသ့ဝဲလီၤ. အဒိ နဖိအတၢ်ထံၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် နသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်သ့ဝဲလီၤ. နကြၢးသံကွၢ်လီၤနသးလၢ ‘မ့ၢ်ယဖိသ့ၣ်တဖၣ် လဲၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ခီဖျိ ခိးကွၢ်လၢ်ထဲ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ အကအိၣ်ဘှံးအိၣ်သါ ဒီးအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်တၢ် တမံၤမံၤအဃိန့ၣ်ဧါ.’ နမ့ၢ်သ့ၣ်ညါလၢ နဖိတဖၣ် အသးမ့ၢ်တဆူၣ်လၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤအပူၤန့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢးဒ်သိး နဖိတဖၣ်အသးကအိၣ် တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ် မူဒါဆံးဆံးဖိ လၢအမၤဝဲသ့ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကတူၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်လၢအမၤဝဲသ့န့ၣ် ကဲဘျုးကဲဖှိၣ်ဝဲန့ၣ်တက့ၢ်.
၁၂. (က) ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် အပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒ်လဲၣ်. (ခ) ဘၣ်မနုၤအဃိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လိၣ်ဘၣ်ဝဲ ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်န့ၣ်လဲၣ်.
၁၂ ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် သူဝဲအတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်ကမၣ်တခါန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကမၣ် ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်ကယီကယီ သ့ဝဲအဃိ အဝဲဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. အဒိ ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ် ကမၣ်ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ယ့ၣ်ၡူး ဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢအကကဲထီၣ် တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါန့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးစံးဝဲလၢ– “ကယဲၢ်ပှၤလၢ အကွၢ်ပိာ်မုၣ်ဒီး အသးကတၢကိးဂၤဒဲးန့ၣ် အဲၣ်ဘၢလံတၢ်ဒီးအီၤလၢ အသးကံၢ်ပူၤလံ. ဒီးနမဲာ်ထွဲတခီ မ့ၢ်မၤလီၤဃံၤနၤဒီး, အူခွဲးထီၣ်ကွံာ်အီၤ, ဒီးကွံာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤလၢ နအိၣ်တက့ၢ်.” (မးသဲ ၅:၂၇-၂၉) ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်မူဘၣ်ဝဲလၢ ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ်လၢ အအဲၣ်တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်ကမၣ်ခွါအကျါန့ၣ်လီၤ. ပှၤရိမ့ၤဖိတဖၣ် ကွၢ်ဝဲတၢ်ဂဲၤဒိပူလၢ အပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်ဘ့ၣ်ဆ့, တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ် ဒီးတၢ်ကတိၤ ဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယ့ၣ်ၡူးအပျဲၢ်အဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ကွၢ်ဝဲတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ် ကမၤကီမၤခဲအဝဲသ့ၣ် လၢကမၤတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ယ့ၣ်ၡူးဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤ ဒ်သိးအသုကဟးဆှဲးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
၁၃, ၁၄. ဒ်သိးနဖိတဖၣ်ဟးဆှဲးဝဲ တၢ်ဂီၤမူလၢအတကြၢးဝဲဘၣ်ဝဲ ကသ့အဂီၢ် နမၤစၢၤအဝဲသ့ၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၃ ဒ်နမ့ၢ် မိၢ်ပၢ်အသိးနကသူ နတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် ဒ်သိးနကဒီသဒၢ နဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒ်သိးအသုတမၤတၢ်လၢ အတဘၣ်ယဟိဝၤယွၤအသးတဂ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ် တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်လၢ ဖိသၣ်ဆံးဆံးဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲာ် ကကွၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ် ဒီးတၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့တဖၣ် အဃိမ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤသးအုးဒိၣ်မးလီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ နကြၢးတဲ နဖိသ့ၣ်တဖၣ်လၢ တၢ်ကွၢ်တၢ်ဂီၤလၢ အလီၤသးဘၣ်အၢတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အကမၣ်ဝဲလီၤ. ဒ်သိးနဒီသဒၢ အဝဲသ့ၣ်ကသ့ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ် ကျဲအိၣ်ဝဲလီၤ. သံကွၢ်လီၤနသးလၢ– ‘ဘၣ်မနုၤအဃိ တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ အလီၤဘၣ်ယိၣ်လဲၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ယဖိသ့ၣ်တဖၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလံဧါ. တၢ်မနုၤ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ် အဝဲသ့ၣ်အသးလၢ ကကွၢ်ဝဲတၢ်ဂီၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤလဲၣ်. မ့ၢ်ယဖိတဖၣ် တူၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ဟဲတဲဖျါထီၣ်န့ၢ်ယၤ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ကိးမံၤဒဲးဧါ. အဝဲသ့ၣ် မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်လ့ပစီလၢ ကကွၢ်တၢ်ဂီၤဘ့ၣ်ဆ့န့ၣ် မ့ၢ်အဟဲတဲယၤကဘူၣ်စ့ၢ်ကီးဧါ.’ ဖိသၣ်တဖၣ် အနီၢ်မ့ၢ်ဆံးတလၢဘၣ်ဆၣ် နတဲအဝဲသ့ၣ်သ့လၢ– “နမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ် တၢ်တမံၤမံၤလၢ အ့ထၢၣ်နဲးအပူၤ လၢအထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤနသးလၢ နကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်မံဃုာ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ဝံသးစူၤ ဟဲတဲဘၣ်ယၤတက့ၢ်. တဘၣ်ပျံၤတၢ် ဒီးမဲာ်ဆှးလၢ နကဟဲဃ့ တၢ်မၤစၢၤလၢ ယအိၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. ယအဲၣ်ဒိး မၤစၢၤနၤလီၤ.”
၁၄ ဖဲနဃုထၢ တၢ်ဂီၤမူသ့ၣ်တဖၣ်အခါ နကဘၣ်ဆိကမိၣ်အီၤထံထံဆးဆး ဒ်သိးနကကဲ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ နဖိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖရၣ်နၣ် တဲဝဲလၢ– “နဟ့ၣ်ပလီၢ်အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အါမံၤသ့ဝဲလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကကွၢ်လိမၤဒိးနၤလီၤ.” နမ့ၢ်ဃုထၢ တၢ်သးဝံၣ်, လံာ်လဲၢ်, တၢ်ဂီၤမူလၢ အဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ် နကကဲထီၣ်တၢ်ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢ နဖိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ.—ရိမ့ၤ ၂:၂၁-၂၄.
ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤ
၁၅, ၁၆. (က) ဘၣ်မနုၤအဃိ နနာ်သ့လၢ ယဟိဝၤယွၤ ကမၤစၢၤနၤလၢ နကသိၣ်လိနဲၣ်လိ နဖိဆံးန့ၣ်လဲၣ်. (ခ) တၢ်မၤလိလၢခံတခါန့ၣ် ပကတဲသကိးတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၅ ဖဲစီၤမၤနိ ဃ့တၢ်မၤစၢၤလၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒ်သိးအဝဲကကဲထီၣ် ပၢ်လၢအဂ့ၤတဂၤအခါ တၢ်မနုၤကဲထီၣ်အသးလဲၣ်. “ယွၤကနၣ်စီၤမၤနိအကလုၢ်” လီၤ. (စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ် ၁၃:၉) မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်ဧၢ ယဟိဝၤယွၤကဒိကနၣ် နတၢ်ထုကဖၣ်စ့ၢ်ကီးလီၤ. ဒ်သိး နသိၣ်လိနဲၣ်လိနဖိ ကသ့အဂီၢ် ကစၢ်ယွၤကမၤစၢၤနၤလီၤ. ဒီးအဝဲကမၤစၢၤနၤလၢ နကပာ်ဖျါထီၣ် နတၢ်အဲၣ်, တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁၆ ဒ်ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤနၤ လၢနကသိၣ်လိနဲၣ်လိ နဖိဆံးတဖၣ်အသိး အဝဲကမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးနၤလၢ နကသိၣ်လိနဲၣ်လိ နဖိလၢအသးစၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤလိ လၢခံတခါန့ၣ် ပကတဲသကိး ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်အဲၣ်, တၢ်ဆီၣ်လီၤသး ဒီးတၢ်နၢ်ပၢၢ်ပှၤဂၤန့ၣ် မၤစၢၤနၤလၢ နကသိၣ်လိနဲၣ်လိနဖိသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်မၤယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤကသ့ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 5 လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤန့ၣ် အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ, တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်လိ, တၢ်ဘှီဘၣ်က့ၤ ဒီးတဘျီတခီၣ် တၢ်သိၣ်ဃီၣ်န့ၣ်လီၤ. မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဘၣ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဝဲ အဖိလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤဒီး တဘၣ်မ့ၢ်လၢ တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးအပူၤဘၣ်.
^ လံာ်အဆၢ. 7 လၢယ့ၣ်ၡူးအစိၤန့ၣ် ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကိးအပၢ်လၢ အးဘၤ လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်ကတိၤလၢ အပှဲၤဒီး တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ ဒီးတၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲန့ၣ်လီၤ.—The International Standard Bible Encyclopedia.
