Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Kyxnaqʼtzanxe kykʼwaʼle toj tumel aj kyokx toj kykuʼxumal

Kyxnaqʼtzanxe kykʼwaʼle toj tumel aj kyokx toj kykuʼxumal

«Nnoʼktoq tnabʼl Jesús ex in chʼiytoq ex bʼaʼn ela tmod tuj twitz Dios ex kywitz xjal.» (LUCAS 2:52)

BʼITZ: 41 EX 11

1, 2. a) ¿Alqiʼj in tzaj bʼaj kykʼuʼj nim mambʼaj aj kyokx kykʼwaʼl toj kykuʼxumal? b) ¿Tiʼ jaku bʼant kyuʼn kʼwaʼl in che okx toj kykuʼxumal?

AJU ambʼil jatumel mas at tzalajbʼil kye tatbʼaj, aju aj tjaw aʼ kywiʼ, moqa aj kybʼyan, kykʼwaʼl. Jun ermana Berenice tbʼi, aju at kyaje tal ex jaw aʼ kywiʼ tej naʼmxtoq tjapun 14 abʼqʼi kyuʼn. Tqʼama qa nimxix e jaw tzalaj tukʼil tchmil tej tok kyqʼoʼn kywitz kyiʼj kykʼwaʼl, tej kubʼ kyximen tuʼn kyajbʼen te Jehová. Noqtzun tuʼnj, ax ikx in tzaj bʼajtoq kykʼuʼj aj kyximen tiʼj qa che okel weʼ kykʼwaʼl twitz nim nya bʼaʼn aj kyokx toj kykuʼxumal. Qa ateʼ teya tkʼwaʼl ma che okx toj kykuʼxumal moqa chʼix kyokx, chʼixmelo ax teya in tnaʼn.

2 In tzaj tqʼamaʼn jun aj xnaqʼtzal tiʼj kyximbʼetz kʼwaʼl qa aj kyokx toj kykuʼxumal, kwest in nela ambʼil lu kye ex kye mambʼaj. Atlo junjun mambʼaj jaku kubʼ kyximen qa oʼkx in kubʼ kybʼinchaʼn kykʼwaʼl junjun tiʼ nya toj tumel ex in kubʼ kybʼinchaʼn junjun tiʼ ik tzaʼn jun tal kʼwaʼl. Noqtzun tuʼnj, ax ikx in tzaj tqʼamaʼntl aj xnaqʼtzal tiʼj kyximbʼetz kʼwaʼl qa aj kyokx toj kykuʼxumal kygan tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn nim tiʼchaq, at kyximbʼetz in tzaj bʼaj kykʼuʼj tuʼn ex kyajbʼil tuʼn kyten kyukʼil kyamiw. Jaku bʼant nim tiʼchaq kyuʼn kuʼxin. Jun techel, jaku che ok te tbʼanel tamiw Jehová ik tzeʼn bʼant tuʼn Jesús tej tokx toj tkuʼxumal (kjawil uʼjit Lucas 2:52). Ax ikx jaku bʼant-xix kypakbʼan ex jaku ten kyajbʼil tuʼn tbʼant junjuntl tiʼchaq kyuʼn te Jehová. Jaku kubʼ kyximen tiʼ kyajbʼil tuʼn tbʼant kyuʼn, ik tzeʼn tuʼn t-xi kyqʼamaʼn te Jehová tuʼn kyajbʼen te ex tuʼn tjapun tkawbʼil kyuʼn. Qa ateʼ qe tkʼwaʼla ma che okx toj kykuʼxumal, ¿tzeʼn jaku tzʼonina kyiʼj tuʼn kyajbʼen te Jehová? Bʼaʼn tuʼn tel tkanoʼna techel kyaj tqʼoʼn Jesús. Qo xnaqʼtzan tiʼj alkye tten jaku txi tyekʼuna kye tkʼwaʼla qa kʼujlaʼn qe tuʼna, qa in kubʼ tin tibʼa ex qa in nel tnikʼa kyiʼj.

YEKʼUNXA KYE TKʼWAʼLA QA KʼUJLAʼN QE TUʼNA

3. ¿Tiquʼn ojtzqiʼntoq kyuʼn t-xnaqʼtzbʼen Jesús qa ok te kyamiw?

3 Toj ambʼil ojtxe, mintiʼtoq in yolin jun patrón tiʼjju in kubʼ t-ximen ex in kubʼ tnaʼn kyukʼil tmajen. Atzun te Jesús mintiʼ bʼant jlu tuʼn kyukʼil t-xnaqʼtzbʼen. Xi tqʼamaʼn kye qa nya tmajen qe, sino tamiw qe (kjawil uʼjit Juan 15:15). Kʼujlaʼnxix qe tuʼn ex el tpaʼn ambʼil tuʼn tten kyukʼil. Xi tqʼamaʼn kye tiʼ in kubʼtoq t-ximen ex tiʼ in kubʼtoq tnaʼn. Ax ikx, e kubʼ tbʼiʼn qe t-xnaqʼtzbʼen tej kyyolin tiʼjju in kubʼtoq kyximen ex tiʼjju in kubʼtoq kynaʼn (Marcos 6:30-32). Tkyaqil jlu onin kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen Jesús tuʼn kyok te tbʼanel tamiw ex tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn kyten tuʼn tbʼantju aqʼuntl ktzajeltoq qʼoʼn kye.

4. ¿Alkye tten jaku che ok tatbʼaj te kyamiw kykʼwaʼl? (Qʼonka twitza tiʼj tnejel tilbʼilal.)

4 Ax tok at toklena kyibʼaj tkʼwaʼla, noqtzun tuʼnj, ax ikx jaku tzʼoka te kyamiw. ¿Alkye tten? Tnejel, paʼmila ambʼil tuʼn ttena kyukʼil. A t-xilen jlu qa ya mlaylo tzʼok tqʼoʼna nim ambʼil tiʼj aqʼuntl moqa tiʼj junjuntl tiʼchaq. Nim toklen tuʼn tbʼant jlu tuʼna, tuʼntzunju, naʼna Dios ex ximana tiʼj. Tkabʼ, bʼaʼn tuʼn tel tnikʼa tiʼj junjun tiʼchaq kygan tkʼwaʼla tiʼj, ik tzeʼn qe bʼitz, qe película moqa qe saqchbʼil. Qʼonka tilil tuʼn ttzalaja tiʼj aju kygan tkʼwaʼla. Toj tnam Italia, at jun ermana Ilaria tbʼi tqʼama qa kubʼ kyyekʼun ttat qa kygan tiʼjju bʼitz in nok tbʼiʼntoq. Noq tuʼn jlu, ok tqʼoʼn Ilaria ttat te jun tbʼanel tamiw ex ok qʼuqeʼ tkʼuʼj tiʼj tuʼn tyolin tiʼj alkyexku jun tiʼ tukʼil. Kyjuʼtzun, miʼn kubʼ t-ximana qa knajel toklena tuʼnju kʼokela te tamiw qe tkʼwaʼla ex qa ma tzʼonina kyiʼj tuʼn kyok te tamiw Jehová (Salmo 25:14). Ex aju tbʼanel tzul tuʼn jlu, kʼelel kynikʼ tkʼwaʼla qa kʼujlaʼn qe tuʼna ex qa nim kyoklen toj twitza. Ex a jlu kʼonil kyiʼj tuʼn tok qʼuqeʼ kykʼuʼj tiʼja tuʼn kyyolin tiʼj alkyexku jun tiʼ tukʼila.

5. ¿Tiʼ iltoq tiʼj tuʼn tbʼant kyuʼn t-xnaqʼtzbʼen Jesús tuʼntzun kytzalaj?

5 Ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús qa che tzalajel t-xnaqʼtzbʼen qa in che tzalajtoq tiʼj kyajbʼebʼil te Jehová ex qa ma tzʼok kyqʼoʼn kywiʼ tiʼj pakbʼabʼil. Tuʼntzunju, xi tqʼamaʼn Jesús kye tuʼn tok kyqʼoʼn kywiʼ tiʼj pakbʼabʼil ex xi ttziyen qa kʼonil kyiʼj tuʼn tbʼantju aqʼuntl lu kyuʼn (Mateo 28:19, 20).

6, 7. ¿Tiquʼn jun yekʼbʼil tiʼj kykʼujlabʼil tatbʼaj qa ma che onin kyiʼj kykʼwaʼl tuʼn tten jun tbʼanel kyajbʼebʼil te Jehová?

6 Tajlo teya tuʼn kyok tkʼwaʼla te tbʼanel tamiw Jehová. Ex tajbʼil Jehová tuʼn kyxi t-xnaqʼtzaʼna ex tuʼn kyxi tkawina tkʼwaʼla (Efesios 6:4). Tuʼntzunju, kukx qʼonxa xnaqʼtzbʼil tiʼj Tyol Dios kye. Ximana tiʼj jlu. ¿Tiquʼn in nok tilil tuʼna tuʼn kyxiʼ tkʼwaʼla toj tja xnaqʼtzbʼil? Tuʼnju ojtzqiʼn tuʼna qa kʼonil jlu kyiʼj toj kyanqʼibʼil. Qa ikju, mas nim toklen tuʼn tok tilil tuʼna tuʼn kyxiʼ tkʼwaʼla kyoj chmabʼil, kyoj nimaq chmabʼil ex tuʼn kyten toj ambʼil in xi tqʼoʼna kyukʼe toj tjaya te Jehová. Bʼaʼn tuʼn ttzaj tnaʼna qa jaku che kyaj anqʼin tuʼnju kyojtzqibʼil tiʼj Jehová. Tuʼntzunju, tzʼonina kyiʼj tuʼn kytzalaj tiʼjju in nel kynikʼ tiʼj Jehová ex tuʼn tel kynikʼ tiʼj qa che tzajel xnaqʼtzaʼn tuʼn Jehová tuʼn tkubʼ kyximen jun tiʼ kyuʼnx kyibʼ (Proverbios 24:14). Ax ikx bʼaʼn tuʼn t-xi t-xnaqʼtzaʼna kye qa nim toklen pakbʼabʼil. Kanoʼmela techel tiʼj Jesús ex tzʼonina kyiʼj tkʼwaʼla tuʼn kytzalaj aj kyyolin tiʼj Tyol Dios kyukʼil xjal.

7 Tkyaqil qʼij in bʼant junjun tiʼchaq quʼn toj qajbʼebʼil te Jehová ik tzeʼn tuʼn qxnaqʼtzan tiʼj Tyol, tuʼn qxiʼ kyoj chmabʼil ex tuʼn qpakbʼan. ¿Alkye tten jaku tzʼonin jlu tiʼj jun kʼwaʼl ma tzʼokx toj tkuʼxumal? Toj tnam Sudáfrica, jun testigo de Jehová aju Erin tbʼi tqʼama qa mintiʼtoq tgan kyukʼix terman tuʼn kyxnaqʼtzan tiʼj Tyol Dios, tuʼn kyxiʼ toj chmabʼil ex tuʼn kypakbʼan. At junjun maj xi kyjyoʼn tumel tuʼn miʼn kyxnaqʼtzantl junx tiʼj Tyol Dios. Noqtzun tuʼnj, kukx ok tilil kyuʼn kytat tuʼn kyxnaqʼtzan junx. Tqʼamatl Erin qa in xi tqʼoʼn chjonte, tuʼnju el tnikʼ tiʼj qa nim kyoklen qe tiʼchaq lu toj tajbʼebʼil te Jehová. Toj ambʼil jaʼlo, qa mintiʼ xbʼant tuʼn t-xiʼ toj jun chmabʼil moqa tuʼn tex pakbʼal, in nok tilil tuʼn, tuʼn tkubʼ tbʼinchaʼn naj aju in bʼant tuʼn tkyaqil qʼij toj tajbʼebʼil te Jehová.

MIʼN JAW TNIMSAN TIBʼA KYWITZ TKʼWAʼLA

8. a) ¿Alkye tten kubʼ tyekʼun Jesús qa kubʼ tin tibʼ? b) ¿Alkye tten onin kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen Jesús tuʼnju kubʼ tin tibʼ?

8 Tzʼaqlitoq te Jesús, noqtzun tuʼnj, kubʼ tin tibʼ ex xi tqʼamaʼn kye t-xnaqʼtzbʼen qa tajbʼiltoq tuʼn ttzaj onin tuʼn Jehová (kjawil uʼjit Juan 5:19). Tuʼn jlu mintiʼ kubʼ kyximen t-xnaqʼtzbʼen Jesús qa nya nim toklen tuʼn kynimen te. Tuʼnju kukx in noktoq kyqʼoʼn kywitz tiʼj Jesús in qanin onbʼil te Jehová, mas ok qeʼ kykʼuʼj tiʼj. Tej tbʼet ambʼil, el kykanoʼn techel kubʼ tqʼoʼn kywitz ex kubʼ kyin kyibʼ ik tzeʼn te (Hechos 3:12, 13, 16).

Aj t-xi tqʼamaʼna qa ma tzʼel txalpaje, mas kxel nimana kyuʼn tkʼwaʼla

9. ¿Tiquʼn bʼaʼn tuʼn tkubʼ tin tibʼa ex tuʼn t-xi tqʼamaʼna qa ma tzʼel txalpaje?

9 Ax tok, nya tzʼaqlixix teya ik tzeʼn te Jesús. Tuʼntzunju, jakulo tzʼel txalpaje. Ex aj tbʼaj jlu, bʼaʼn tuʼn tkubʼ tin tibʼa ex qʼamanxa qa ma tzʼel txalpaje (1 Juan 1:8). A jlu kʼonil kyiʼj tkʼwaʼla tuʼn ttzaj kyqʼamaʼn qa otoq che el txalpaj ex tuʼn t-xi nimane mas kyuʼn. ¿Alkye patrón mas in nimane te? ¿Te jun patrón in tzaj tqʼamaʼn qa ma tzʼel txalpaj? ¿Moqa te jun patrón mintiʼ in tzaj tqʼamaʼn qa ma tzʼel txalpaj ex mintiʼ in tzaj tqanin najsam? Jun erman Rosemary tbʼi tqʼama qa in xi kyqʼamaʼn tukʼe tchmil kywitz oxe kykʼwaʼl qa otoq che el txalpaj. Tqʼamatl qa tuʼn jlu ok qʼuqeʼ kykʼuʼj kykʼwaʼl tuʼn ttzaj kyqʼamaʼn kye junjun nya bʼaʼn in tzaj kyiʼj. Kukx xi kyxnaqʼtzaʼn kye kykʼwaʼl qa aju mas bʼan tuʼn tbʼant kyuʼn, aju tuʼn kynaʼn Dios aj kyok weʼ twitz nya bʼaʼn ex tuʼn kyjyon onbʼil kyoj qe quʼj in che etz.

10. ¿Alkye tten kubʼ tyekʼun Jesús qa kubʼ tin tibʼ tej t-xi tqʼamaʼn kye t-xnaqʼtzbʼen tiʼ kbʼantel kyuʼn?

10 Attoq toklen Jesús tuʼn t-xi tqʼamaʼn kye t-xnaqʼtzbʼen tiʼ tuʼn tbʼant kyuʼn. Noqtzun tuʼnj, kubʼ tin tibʼ, nim maj xi tqʼamaʼn tiquʼn iltoq tiʼj tuʼn tbʼant junjun tiʼchaq kyuʼn. Jun techel, xi tqʼamaʼn jlu kye: «Kynimanxe tnejelxix aju tkawbʼil Dios ex tuʼn kybʼinchanteye aju tzʼaqlxix twitz». Ax ikx xi tchikʼbʼaʼn kye tiʼ tbʼanel jaku tzaj kykʼamoʼn qa ma bʼant jlu kyuʼn: «Tkyaqiltzun jlu ktzajel qʼoʼn kyeye». Toj juntl maj tqʼama jlu kye: «Miʼn che yoline kyiʼj kyukʼile qa mya bʼaʼn qe». Ex xi tchikʼbʼaʼn kye tiquʼn iltoq tiʼj tuʼn tbʼant kyuʼn: «Ik tzaʼn in che yoline tiʼj kyukʼile, ax ikxtzun kbʼel kysentense tuʼn Dios» (Mateo 6:31–7:2).

11. ¿Tiquʼn nim toklen tuʼn t-xi tqʼamaʼna kye tkʼwaʼla tiquʼn ma kubʼ t-ximana tuʼn tbʼant junjun tiʼchaq?

11 Toj jun ambʼil mas tbʼanel, qʼamanxa kye tkʼwaʼla tiquʼn kbʼantel jun tiʼ tuʼna. Tuʼn jlu mas jakulo txi nimane kyuʼn. Jun ermano Barry tbʼi at kyaje tkʼwaʼl ma che okx toj kykuʼxumal. Tqʼama qa toj ambʼil aju mas in nok qeʼ kykʼuʼj kʼwaʼl kyiʼj kytat aj t-xi kyqʼamaʼn kye tiquʼn in kubʼ kybʼinchaʼn junjun tiʼchaq. A jlu in nonin kyiʼj tuʼn tel kynikʼ tiʼj qa at jun tbʼanel kyximbʼetz tatbʼaj aj tbʼant jun tiʼ kyuʼn. Bʼaʼn tuʼn ttzaj tnaʼna qa nya tal kʼwaʼl qe tkʼwaʼla. Tuʼnju in kubʼ kyxnaqʼtzan kyibʼ tuʼn tbʼant kyximen ex tuʼn tkubʼ kyximen tiʼ kyajbʼil tuʼn tbʼant kyuʼn (Romanos 12:1). Tqʼamatl Barry qa aj kyokx kʼwaʼl toj kykuʼxumal, il tiʼj tuʼn tel kynikʼ tiʼj qa mintiʼ tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn jun tiʼ noq oʼkx tuʼnju in kubʼ kynaʼn qa bʼaʼn (Salmo 119:34). Tuʼntzunju, bʼaʼn tuʼn tkubʼ tin tibʼa ex qʼamanxa axix tok kye tkʼwaʼla. Iktzun tten, kʼelel kykanoʼn techel in kubʼ tqʼoʼna kywitz. Nya oʼkxju, ax ikx kʼelel kynikʼ tiʼj qa nim kyoklen toj twitza ex qa in nok tqʼoʼna kyoklen tuʼnju ma che chʼiy.

TZʼELX TNIKʼA KYIʼJ TKʼWAʼLA

12. ¿Alkye tten onin Jesús tiʼj Pedro?

12 Ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús alkye tten jaku tzʼonin kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen. Jun techel tej t-xi tqʼamaʼn kye qa kbʼeltoq bʼyoʼn, xi tqʼamaʼn Pedro te tuʼn miʼn tbʼajxix tkʼuʼj. Ojtzqiʼntoq tuʼn Jesús qa kʼujlaʼntoq tuʼn Pedro. Noqtzun tuʼnj, ax ikx ojtzqiʼntoq tuʼn qa nya toj tumel aju tqʼama. ¿Alkye tten onin Jesús tiʼj Pedro ex kyiʼj txqantl t-xnaqʼtzbʼen? Tnejel ok ten onil tiʼj Pedro. Yajxitl xi tchikʼbʼaʼn tiʼ jaku tzaj kyiʼj qeju mintiʼ in xi kynimen Jehová aj kyok weʼ twitz nya bʼaʼn. Ex xi tqʼamaʼn qa che ul tkʼiwlaʼn Jehová, aʼyeju in nok tilil kyuʼn tuʼn kyajbʼen te (Mateo 16:21-27). El tnikʼ Pedro tiʼjju xi t-xnaqʼtzaʼn Jesús te (1 Pedro 2:20, 21).

13, 14. a) ¿Alkye tten jaku tzʼel tnikʼa tiʼj qa tajbʼil jun tkʼwaʼla onbʼil tuʼn tchʼiy mas qʼuqbʼil tkʼuʼj? b) Qa tajbʼila tuʼn tel tnikʼa tiʼj alkye tten jaku tzʼonina kyiʼj tkʼwaʼla, ¿tiʼ jaku bʼant tuʼna?

13 Qaninxa onbʼil te Jehová tuʼn tel tnikʼa kyiʼj tkʼwaʼla ex tuʼn tel tnikʼa alkye tten jaku tzʼonina kyiʼj (Salmo 32:8). Iktzun tten kʼelel tnikʼa qa in bʼisun jun tkʼwaʼla moqa in yolin nya bʼaʼn kyiʼj erman ex qa at jun tiʼ in kubʼ tewin twitza. Miʼn kubʼ t-ximen naja qa at jun nya bʼaʼn in kubʼ tbʼinchaʼn toj ewaj. * (Qʼonka twitza tiʼj tqanil t-xe t-xaq uʼj.) Noqtzun tuʼnj, miʼn kubʼ t-ximana qa mintiʼ jun tiʼ in bʼaj ex qa jaku kyaj nya bʼaʼn toj ttxolil tuʼnx tibʼ. Qape tajbʼil tkʼwaʼla onbʼil tuʼn tchʼiy mas qʼuqbʼil tkʼuʼj.

Qʼonxa onbʼil kye tkʼwaʼla tuʼn kykanet tbʼanel kyamiw toj Ja te Chmabʼil (Qʼonka twitza tiʼj taqikʼ 14)

14 Qa tajbʼila tuʼn tonina kyiʼj tkʼwaʼla, bʼaʼn tuʼn t-ximana tiʼj alkyeqe xjel jaku txi tqanina kye toj tumel. Ik tten jlu ik tzeʼn tuʼn tjatz aʼ toj jun xoch. Qa mintiʼ ma bʼant toj tumel ex tukʼe pasens jaku bʼaj naj nim aʼ. Tuʼntzunju, aj t-xi tqanina junjun xjel kye tkʼwaʼla, qaninxa toj tumel ex tukʼe pasens, tuʼnju qa mintiʼ xbʼant tuʼna ikju, mlay tzʼel tnikʼa tiʼj kyximbʼetz tkʼwaʼla ex tiʼ in kubʼ kynaʼn (kjawil uʼjit Proverbios 20:5). Tojju taqikʼ kyaje ma qo yolin tiʼj ermana Ilaria. Naʼnx tuʼn tej tzamatoq txinx, tajbʼiltoq tuʼn tten kyukʼil qe tukʼil aj tel toj tja xnaqʼtzbʼil. Noqtzun tuʼnj, ojtzqiʼntoq tuʼn qa nya bʼaʼn jlu, tuʼntzunju kubʼ tnaʼn nya bʼaʼn. El kynikʼ ttat tiʼj qa attoq jun tiʼ in bʼaj tkʼuʼj tiʼj. Toj jun qale xi kyqʼamaʼn te qa in noktoq kyqʼoʼn kywitz tiʼj qa in bʼisun chʼin ex xi kyqanin te qa at jun tiʼ in bʼaj tkʼuʼj tiʼj. Oktzun ten oqʼil, xi tqʼamaʼn kye ttat aju in bʼajtoq tkʼuʼj tiʼj ex xi tqanin onbʼil kye. Tzajtzun tchleʼn kyuʼn ttat ex xi kyqʼamaʼn te qa in neltoq kynikʼ tiʼj, ex xi kytziyen tuʼn kyonin tiʼj. Jun rat naj e ok ten onil tiʼj tuʼn kykanet tbʼanel tamiw toj Ja te Chmabʼil.

Qʼonka twitza tiʼj tbʼanel kymod tkʼwaʼla ex qʼamanxa kye qa tbʼanel aju in bʼant kyuʼn

15. ¿Alkye tten kubʼ tyekʼun Jesús qa el tnikʼ kyiʼj xjal?

15 In neltoq tnikʼ Jesús kyiʼj t-xnaqʼtzbʼen ex ok tqʼoʼn twitz kyiʼj tbʼanel kymod. Jun techel, tej tok tbʼiʼn Natanael qa te Nazaret te Jesús, tqʼama jlu: «¿Atpelo jun bʼaʼn jaku tzʼetz tuj Nazaret?» (Juan 1:46). Noqwit ok tbʼiʼna qe yol tqʼama Natanael, ¿kubʼpelo t-ximana qa nya bʼaʼn t-ximbʼetz, qa at ikʼbʼil toj tanmi ex qa mintiʼ qʼuqbʼil tkʼuʼj? Mintiʼ kubʼ t-ximen Jesús ikju. El tnikʼ tiʼj Natanael ex ojtzqiʼntoq tuʼn qa tbʼanel xjal te. Tuʼntzunju, tqʼama jlu: «Lu jun aj Israel lu, axix tok mibʼan sbʼun» (Juan 1:47). Jaku tzʼeltoq tnikʼ Jesús tiʼjju kyximbʼetz xjal, noqtzun tuʼnj, mas ok tqʼoʼn twitz tiʼj tbʼanel kymod.

16. ¿Alkye tten jaku tzʼonina kyiʼj tkʼwaʼla tuʼn kyok te tbʼanel xjal?

16 Ax tok, mlay tzʼel tnikʼa tiʼ in kubʼ kyximen tkʼwaʼla, noqtzun tuʼnj, bʼaʼn tuʼn tok tilel tuʼna tuʼn tel tnikʼa kyiʼj. Kʼonil Jehová tiʼja tuʼn tel tnikʼa tiʼjju tbʼanel kymod. Qa at jun tiʼ nya toj tumel in bʼant kyuʼn, miʼn txi tqʼamaʼna kye qa nya bʼaʼn kʼwaʼl qe moqa mlayx kubʼ kybʼinchaʼn jun tiʼ toj tumel. Qʼamanxa qa at tbʼanel kymod ex qa qʼuqli tkʼuʼja kyiʼj qa kyaj tuʼn tkubʼ kybʼinchaʼn aju bʼaʼn. Qʼonka twitza tiʼjju in bʼant kyuʼn tuʼn kyok te tbʼanel xjal ex qʼamanxa qa bʼaʼn aju in bʼant kyuʼn. Qa jaku bʼant, qʼonxa junjuntl oklenj kye aju kʼonil kyiʼj tuʼn tten tbʼanel kymod. Atzun jlu bʼant tuʼn Jesús kyukʼil t-xnaqʼtzbʼen. Tej tikʼ jun abʼqʼi tukʼe mij, moqa nikʼjan, toklen tojtzqiʼn Jesús Natanael (aju ax ikx Bartolomé tbʼi), xi tqʼoʼn toklen te apóstol ex bʼant-xix aqʼuntl lu tuʼn Natanael (Lucas 6:13, 14; Hechos 1:13, 14). Tuʼntzunju, kanoʼmela techel kyaj tqʼoʼn Jesús. Miʼn txi tqʼamaʼna jun tiʼ kye tkʼwaʼla tuʼn tkubʼ kynaʼn qa mintiʼ jun tiʼ bʼaʼn in bʼant kyuʼn. Aju tuʼn tbʼant tuʼna, tzʼonina kyiʼj ex qʼamanxa qa bʼaʼn in bʼant kyuʼn. Qʼamanxa kye qa in tzalaja kyiʼj ex ax ikx te Jehová tuʼnju in nok tilel kyuʼn, ex qa jaku tzʼajbʼen qe tbʼanel kymod kyuʼn tuʼn kyajbʼen te Jehová.

KYTZALAJELA QA MA TXI T-XNAQʼTZANA QE TKʼWAʼLA TOJ TUMEL

17, 18. Qa ma chex t-xnaqʼtzaʼna qe tkʼwaʼla toj tumel, ¿tiʼ tbʼanel tzul tuʼn jlu?

17 Onin apóstol Pablo kyiʼj nim okslal tuʼn tok kyojtzqiʼn Jehová. Ok ik tzeʼn jun mambʼaj kye tuʼnju e ok tkʼujlaʼn ex ximen kyiʼj. Tajbʼiltoq tuʼn kyajbʼen kykyaqilx te Jehová (1 Corintios 4:15; 2 Corintios 2:4). Atlo maj jaku ximana kyiʼj tkʼwaʼla ik tzeʼn te Pablo. Tuʼntzunju, ximana tiʼjju tqʼama jun testigo de Jehová aju Victor tbʼi, qa tej kychʼiyset oxe tkʼwaʼl ex tej kyokx toj kykuʼxumal, kwest ela toj twitz. Noqtzun tuʼnj, ax ikx tqʼama qa kubʼ tnaʼn mas tzalajbʼil twitz bʼis. Tukʼil onbʼil tzaj tqʼoʼn Jehová, ok Victor ex t-xuʼjil te tbʼanelxix kyamiw kykʼwaʼl.

18 Aqeye tatbʼaj, ojtzqiʼn quʼne qa kʼujlaʼnxix kykʼwaʼle kyuʼne ex in nok tilel kyuʼne tuʼn kyxi kyxnaqʼtzane toj tumel. Tuʼntzunju, kukx tzʼok tilel kyuʼne. Che ximana tiʼj tzalajbʼil kbʼel kynaʼne aj tkubʼ kyximen kykʼwaʼle tuʼn kyajbʼen te Jehová ex mlay kyaj kykolin tuʼn kyajbʼen te (3 Juan 4).

^ taqik' 13 Kkanetel chʼintl tbʼanel xnaqʼtzbʼil tuʼna toj volumen 1 te uʼj Los jóvenes preguntan, t-xaq 317 ex toj volumen 2 toj t-xaq 136 a 141.